Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

New 40Ar-39Ar age constrains for magmatic and hydrothermal activity in the Holy Cross Mts. (southern Poland)

Nawrocki J., Salwa S., Pańczyk M.

Geological Quarterly

|

2013

|

Vol. 57, No. 3

551–-560

EN

New 40Ar-39Ar isotope ages of diabase intrusions from the Holy Cross Mountains (Poland) confirm the presence of at least two events of Paleozoic magmatic activity in the study area. The oldest, latest Silurian/earliest Devonian (ca. 424–416 Ma) episode is recorded by a diabase from the Bardo Syncline (Zarobiny PIG-1 borehole) in the Kielce Region. A younger, Serpukhovian (ca. 331–323 Ma) event is documented by a diabase from the Milejowice-1 borehole drilled in the Łysogóry Region. The diabase intrusion penetrated by the Wzorki-1 borehole, also located in the Łysogóry Region, is most probably of the same age. It provided, however, consistent mid-Triassic (243 Ma) 40Ar-39Ar isotopic age reflecting its pervasive hydrothermal alteration. The first stage of the post-Caledonian hydrothermal activity in the Holy Cross Mts. which produced polymetallic copper and iron-bearing mineralisation may be linked with the younger magmatic phase defined here. The second stage of post-Caledonian hydrothermal activity in the Holy Cross Mts., associated with the lead-zinc mineralisation, may be correlated with the Middle Triassic hydrothermal event recorded in the Wzorki diabase. Suggestions of temporal relationships between magmatic/hydrothermal activities and mineralisation events should, however, be constrained by further detailed geochemical and mineralogical studies.

2

Tlenki manganu z diabazów Niedźwiedziej Góry koło Krakowa

Muszyński M., Rzepa G., Skowroński A.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2009

|

T. 35, z. 2

135-151

PL

Czarne tlenki manganu z polimineralnych żył napotkanych w 1998 r. w tzw. diabazach z Niedźwiedziej Góry koło Krakowa zidentyfikowano (XRD, IR, DTA-TG, SEM/EDS, EPMA/WDS) jako człony pośrednie szeregu rancieit-takanelit. W porównaniu z opisanymi w literaturze minerałami tego szeregu charakteryzują się podwyższonymi koncentracjami żelaza i baru oraz stosunkowo niewielkimi udziałami wapnia. W przypuszczalnej sukcesji składników powyższych żył tlenki te zajmują przedostatnią pozycję: goethyt +/- saponit - tensja - baryt, kwarc pręcikowo-igłowy - ługowanie - tlenki Mn, kwarc słupkowy. Wykrystalizowały prawdopodobnie z wód descenzyjnych związanych z powierzchniowym wietrzeniem diabazów, które miało miejsce po zerodowaniu nadległych skał karbonu. Głównym źródłem manganu były zapewne wietrzejące diabazy.

EN

Black manganese oxides from the polymineral veins found in 1998 in the so-called diabases of Niedźwiedzia Góra near Kraków have been identified (XRD, IR, DTA-TG, SEM/EDS, EPMA/WDS) as intermediate members of the rancieite-takanelite series. In comparison with the minerals of this series described in the literature, they reveal elevated contents of iron and barium and relatively low contents of calcium. In the probable succession of components of the veins mentioned, the Mn oxides occupy the before last position: goethite +/- saponite - tension - barite, thin prismatic-acicular quartz - leaching - Mn oxides, prismatic quartz. They must have crystallized from descensive waters associated with surface weathering of the diabases, which took place when overlaying Carboniferous rocks had been eroded. The weathering diabases were a probable source of manganese.

3

Żelazowo-żelazawe odmiany sepiolitu i saponitu z diabazów z Niedźwiedziej Góry koło Krakowa

Gaweł A., Muszyński M., Pieczka A., Skowroński A., Stoch P.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2008

|

T. 34, z. 1

19-42

PL

W żyłach szczelinowych napotkanych w tzw. diabazach z Niedźwiedziej Góry koło Krakowa zidentyfikowano rzadko występujące w przyrodzie żelazowo-żelazawe odmiany sepiolitu: [wzór] i saponitu: [wzór]. Towarzyszą im: kwarc +/- chalcedon, kalcyt oraz podrzędnie - piryt, markasyt, sfaleryt, baryt, fluorowy apatyt i tlenki Ti-Fe (ilmenit?). Żyły powyższe stanowią wyraźnie wyróżniający się system, który należy wiązać z epitermalną działalnością pomagmową. Zasobny w żelazo sepiolit, minerały grupy SiO2, kalcyt, baryt oraz siarczki Fe i Zn wykrystalizowały w szczelinach bezpośrednio z roztworów. Silnie żelazisty saponit jest natomiast produktem przeobrażenia obecnego pierwotnie w szczelinach rumoszu diabazów (apatyt i tlenki Ti-Fe są reliktowo zachowanymi ich składnikami) pod wpływem tych roztworów. Saponit powstał pierwotnie zapewne jako odmiana żelazawa, w środowisku redukcyjnym. Jego aktualny, żelazowo-żelazawy charakter jest efektem późniejszego oddziaływania zasobnych w tlen wód descenzyjnych, zachodzącego po zerodowaniu nadległych skał karbonu i części sillu diabazowego.

EN

In fracture veins found in the so-called diabases of Niedźwiedzia Góra near Cracow the authors have identified ferriferrous varieties of sepiolite: [formula] and saponite: [formula], two minerals rarely occurring in the nature. They are accompanied mainly by quartz (sometimes with chalcedony) and calcite, whereas less frequently by pyrite, marcasite, sphalerite, barite, fluorapatite and Ti-Fe oxides (ilmenite?). The veins represent a distinct system that must be interpreted as a result of epithermal postmagmatic activity. The sepiolite rich in iron, the minerals of the SiO2 group, calcite, barite and Fe and Zn sulphides crystallized directly from solutions in rock fractures. The iron-rich saponite is, in turn, a product of alteration of the diabase rubble present initially in the fractures (apatite and Ti-Fe oxides are its relicts), affected by these solutions. The saponite must have originated as a ferrous variety in a reducing environment. Its current, ferriferrous character is an effect of later changes imparted by descending, oxygen-rich waters, percolating through the fractures after the erosion removed overlaying Carboniferous rocks and an upper part of the diabase sill.

4

Datowanie diabazów i lamprofirów świętokrzyskich metodą K-Ar i Ar-Ar

Migaszewski Z. M.

Przegląd Geologiczny

|

2002

|

Vol. 50, nr 3

227-229

PL

Kilka próbek dabazów i lamprofirów z Gór Świętokrzyskich poddano datowaniom KAr i ArAr. Przedział wiekowy tych skał waha się od 391,7 do 254,5 Ma, czyli od dewonu dolnego po najwyższy perm (IUGS, 2000). Wymienione wartości świadczą o długotrwałym i wieloetapowym procesie tworzenia się diabazów i lamprofirów świętokrzyskich. Cykl magmowy na obszarze Gór Świętokrzyskich zapoczątkowały prawdopodobnie diabazy z Zalesia. Czy jego zamknięcie stanowiły diabazy z Prągowca? - pozostaje w dalszym ciągu pytaniem bez odpowiedzi. Wiek skał magmowych potwierdza wcześniejsze przypuszczenia o związku co najmniej części wkładek tufów i tufitów występujących w profilu dewońsko-karbońskim Gór Świętokrzyskich z wulkanizmem lokalnym.

EN

Several samples of diabases and lamprophyres from the Holy Cross Mts were radiometrically dated using K-Ar and Ar-Ar methods. The results obtained indicated 391.7 through 254.5 Ma, e.g. the Lower Devonian through uppermost Permian. These studies confirm the stratigraphic and tectonic data on the long-lasting and multiphasic formation of diabases and lamprophyres. The magmatic cycle seems to have been initiated with the Zalesie diabases and completed with the Prągowiec diabases. The age of igneous rocks also confirms the previous premises on the local origin of some Devonian and Lower Carboniferous tuff and tujfite interbeds.