Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Typologia wybranych wsi folwarcznych Pomorza Zachodniego a dewastacja krajobrazu kulturowego

Rzeszotarska-Pałka M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2007

|

R. 104, z. 5-A

161-163

PL

Tradycyjny krajobraz Zachodniego Pomorza stworzył szczególne formy własności wiejskiej i wsi folwarcznych, które w większości opierały się na średniowiecznej strukturze przestrzennej, w której folwarki i zespoły pałacowo-ogrodowe stanowiły główną dominantę krajobrazu kulturowego. Po II wojnie światowej wsie, jak i zespoły pałacowo-ogrodowe zostały przejęte i oddane pod administrację Państwowych Gospodarstw Rolnych. W referacie przedstawiono ocenę stopnia dewastacji krajobrazu kulturowego wsi, spowodowaną działaniami inwestycyjnymi prowadzonymi przez Państwowe Gospodarstwa Rolne (1949-1991). Ocena została dokonana w celu opracowania typologii zdegradowanych wsi folwarcznych.

EN

Traditional landscape of the Western Pomerania region has created peculiar forms of rural property and manor villages, which in their in majority were based on medieval spatial disposition, where manor farms along with palace and garden complexes were the main dominant of the culture landscape. After World War II villages, as well as palace and garden complexes were taken over and administrated by State Farms. The paper presents an evaluation of the degree of culture landscape devastation of manor farms, caused by investment activities conducted by State Farms (1949-1991). Evaluation was made in order to elaborate the typology of degradated manor villages.

2

Przyrodnicze, ekologiczne i techniczne aspekty rekultywacji terenów zdewastowanych przez kopalnictwo węgla brunatnego na obszarze Trójkąta Łużyckiego

Haber Z., Urbański P.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Zielonogórska

|

2001

|

nr 125

119-124

PL

W publikacji przedstawiono przykłady dewastacji krajobrazu (środowiska) przez kopalnictwo węgla brunatnego na terenie b. NRD. Problem w tym samym wymiarze dotyczy również Polski. Po konferencji najwyższych przedstawicieli wszystkich rządów państw świata w Rio de Janeiro w 1992 roku, rząd zjednoczonych Niemiec przystąpił do sukcesywnej likwidacji kopalń, z zagospodarowaniem tych terenów dla celów turystyki i rekreacji. W pracy podano szczegóły techniczne likwidacji urządzeń (wyposażenia) kopalń (koparki, taśmociągi, urządzenia gospodarcze) i tworzenia terenów rekreacyjnych wokół powstających zbiorników wodnych. Temat "Przyrodnicze, ekologiczne i techniczne aspekty rekultywacji terenów zdewastowanych przez kopalnictwo węgla brunatnego na obszarze trójkąta Łużyckiego" zawiera uogólnione treści publikacji we wszystkich aspektach tytułu pracy.

EN

In the publication the devastation of landscape by brown coal mining industry in east Germany is described. This problem pertains also to country in similar range. After the world conference in Rio de Janeiro in 1992 - called "peak of the world", the government of Germany (after the connection of both states) began to abolish the mines brown coal and all the grounds after the mines are planned to design as regions fro recreation purposes, naturally after filling up the excavations first with sand and then with water and planting young forests in surrounding of the lakes. In the lecture the details of technical problems of diggingand and transporting equipment liquidation has been described. Also the method of the total arrangement of green belts around the new created water reservoirs, including the improve of dead soil was described. The topic of the lecture (as above) containing general information about this problem described on twelve pages, is based on personal visitation of both authors in this region of east Germany in 1999 year.

3

Problemy dewastacji i ochrony powierzchni ziemi oraz walorów przyrodniczych w części zlewni Kłodnicy objętej wpływami górnictwa węgla kamiennego

Wrona A., Harabin Z.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Zielonogórska

|

2001

|

nr 125

399-408

PL

W destrukcyjnym oddziaływaniu górnictwa czołowe miejsce zajmują deformacje powierzchni ziemi spowodowane przez wydobycie węgla kamiennego sposobem zwałowym oraz składowanie odpadów pogórniczych. W referacie zaprezentowano główne problemy z zakresu dewastacji i ochrony powierzchni ziemi oraz walorów przyrodniczych w części zlewni Kłodnicy objętej największymi szkodami, spowodowanymi przez wydobycie węgla kamiennego. Do oceny wybrano obszar wynoszący 251 km2, administracyjnie obejmujący część gmin: Katowice, Chorzów, Ruda Śląska, Zabrze, Gliwice, Mikołów i Gierałtowice. Zasadniczymi przyczynami niekorzystnych przekształceń powierzchnią: górnicze deformacje powierzchni obejmujące osiadanie gruntów, które do 1995 roku osiągnęły od 5 do 20 m, do 2015 roku osiągnie 5 do 10 m, a do zakończenia eksploatacji górnictwa węgla kamiennego od 5 do 25 m. Zmiany stosunków wodnych powodujące zalewanie gruntów w obrębie niecki osiadania objęły do 2000 roku 62,5% gruntów rolnych i 49,6% gruntów leśnych. W latach 1955-2000 powstały 33 zbiorniki typu zapadliskowego i 5 zbiorników wodnych pochodzenia zapadliskowego, geomechaniczne przekształcenia powierzchni ziemi powodowane są przez wyrobiska popiaskowe (250 ha) i poglinowe (25 ha) oraz występowanie 22 zwałów górniczych i osadników energetycznych zajmujących powierzchnię ponad 620 ha. Ochrona powierzchni ziemi sprowadza się do przeprowadzenia melioracji oraz niwelacji niecek obudowanych skałą płoną. Przewidywany przyrost nieużytków od zakończenia eksploatacji węgla wynosi w stanie do 2000 roku ponad 4000 ha. Pomimo olbrzymiej dewastacji gruntów na tym terenie występują walory przyrodnicze objęte lub proponowane do ochrony. Zalicza się do nich rezerwaty "Ochojec" i "Las Dąbrowa", Ogród Botaniczny w Zabrzu, cztery użytki ekologiczne, dwie aleje, ponad 1000 drzew o charakterze pomnikowym, liczne stanowiska lęgowe awifauny oraz gadów i płazów. Podjęta restrukturyzacja górnictwa powinna wymusić zmianę sposobu eksploatacji (zawał), co przyczyniłoby się do minimalizacji szkód w rolnictwie, leśnictwie, infrastrukturze technicznej i walorach przyrodniczych zlewni.

EN

The deformations of ground surface caused by coal mining with collapse manner and storage of waste mining materials take the first place in destructive influence of mining. In report one presented the main problems of devastation and protection range of ground surface and of natural values in the river Kłodnica basin embraced with greatest harms caused by coal mining. One chose area carrying out 251 km2 for estimation. administratively embracing part of communes: Katowice, Chorzów, Ruda Śląska, Zabrze, Gliwice, Mikołów and Gierałtowice. The principle reasons of unprofitable transformations of ground surface are following: mining - deformations of ground surface embracing settlement of grounds, which since 1995 year reached from 5 to 20 m, to 2015 year will reach 5 to 10 m, and to ends of exploitation of coal mining from 5 to 25 m. Changes of water relations causing flooding of grounds within troughs of settlement embraced to 2000 year 62,5% of farm grounds and 49,6% of forest grounds. In years 1955-2000 came into being 33 type depression reservoirs of and 5 of reservoirs water origins depression, geomechanical transformations of ground surface caused are by sand excavations (250 hectares), clay excavations (25 hectares) and occurence of 22 of mining dumps and energetic settlers with area beyond 620 hectares. The ground surface protection means the drainage and of leveling of troughs built around with vain rock. Foreseen increase of waste lands to complete of coal exploitation carries out beyond 4000 hectares since 2000 year. In spite of large devastation of grounds appear the natural values embraced or proposed to protections on this region. There are numbered among reservations "Ochojec" and "Las Dąbrowa", Botanic Garden in Zabrze, four ecological uses, two avenues, over 1000 trees about monumental character, numerous positions of birds, replites and amphibians breeding. The beginning restructuring of mining branch should extort change of exploitation manner (nowadays as fall down). It would contribute to reduce harms in agriculture, forestry, technical infrastructure and natural resources of river Kłodnica basin.