Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Radiological profle of 226Ra, 232Th, and 40K in agricultural area around Blue Nile State, Sudan

Fadol Nooreldin, Idriss Hajo

Acta Geophysica

|

2022

|

Vol. 70, no 4

1737--1743

EN

This study aims to build a radiation map and evaluate the radiological risk for humans and non-humans from soils in agricultural areas surrounding Blue Nile State, Sudan. The 226Ra, 232Th, and 40K radioactivity of soil samples were measured using gamma-ray systems (HPGe). The average values for 226Ra, 232Th, and 40K were 24.2±7.3 Bqkg−1, 31.0±8.2 Bqkg−1, and 376.4±174.0 Bqkg−1, respectively. The radioactivity level was lower than the global averages of 226Ra (35 Bqkg−1), 232Th (45 Bqkg−1), and 40K (420 Bqkg−1). Human radiological risk exhibited that the average values of the dose rate and annual effective dose rates were 32.00 nGyh−1 and 40.08 µSvy−1, respectively. The average dose rate and annual effective dose rates were lower than the worldwide average absorbed dose rate of 60 nGyh−1, and ICRP recommended reference of 1.0 mSvy−1. Therefore, the radiological effects of 226Ra, 232Th, and 40K in the study area are negligible. On the other hand, the radiological risk for non-human organisms indicates that the projected total dose rate per organism in birds was lower than the background dose rates, which is in accordance with the background dose rates. However, the overall dose rate for amphibian, reptile, and mammal-large, mammal-small burrowing exceeds the background exposure rate.

2

ALARA, czyli optymalizacja w ochronie radiologicznej – analiza dla Polski

Bugała Ernest, Fornalski Krzysztof W.

Postępy Techniki Jądrowej

|

2021

|

z. 4

22--34

PL

W niniejszym artykule skupiono się na ilościowym podejściu do opisanej w ustawie Prawo atomowe zasady optymalizacji, która jest implementacją międzynarodowej zasady ALARA, czyli redukcji narażenia na promieniowanie jonizujące do poziomu tak niskiego, jak jest to rozsądnie możliwe. W oparciu o praktyki międzynarodowe opisano kwestię wyznaczania parametru α (alfa) w ochronie radiologicznej dla Polski, który opisuje materialny koszt skutków napromienienia pojedynczej osoby dawką skuteczną jednego siwerta. Obliczenia zostały przeprowadzone dla trzech sposobów wyznaczania parametru α: metody PKB, metody bazującej na państwowo regulowanych odszkodowaniach oraz metody skłonności. Ostatecznie oszacowany dla Polski parametr alfa wynosi około 100 000 zł/Sv, co jest zgodne z praktykami międzynarodowymi. Obliczenia te przeprowadzono także dla różnych wariantów modelu ryzyka radiacyjnego: modelu liniowego (LNT), progowego oraz hormetycznego.

EN

The following paper focuses on a quantitative approach to the described in the polish Atomic law optimization principle that is an implementation of an international ALARA principle which requires reducing exposition to ionizing radiation to levels that are as low as reasonably achievable. Basing on international practice, an issue of calculating the (alpha) parameter in radiation protection for Poland is raised, which describes material cost of exposing a single person to an effective dose of one sievert. The calculations are conducted for three methods of calculating the α parameter are presented: GDP method, method based on nationally regulated compensation and the willingness method. Estimated value of α parameter for Poland is about 100 000 PLN / Sv and corresponds with international practice. The calculations were conducted for different radiation risk models: linear non-threshold (LNT), threshold and hormetic.

3

The impact of the oil and gas industry on NORMs of groundwater and their annual efective dose in Ma’rib, central Yemen

Ali Mohsen M. M., Zhao Hongtao, Li Zhigang, Ahmed O. M. H., Alfasatleh Ibrahim, Maglas Najeeb N. M.

Acta Geophysica

|

2020

|

Vol. 68, no. 5

1421--1431

EN

The gamma-ray spectrum equipped with a high-purity germanium detector was used to measure the naturally occurring radioactive materials of groundwater samples resources from the petroleum-producing communities of Ma’rib Province-Yemen. Thirty-fve samples were collected from diferent sites. The 40K, 232Th, and 226Ra activity concentrations of groundwater samples for oil and non-oil communities were measured. The annual efective doses due to 40K, 232Th, and 226Ra were calculated and did not show a signifcant health impact. These results can contribute to building a database and provide a general background of the detectable TENORMs for studied areas, which will be useful in any radiological emergency. Signifcantly, the Ma’rib region is rich in oil and gas.

4

Analiza bezpośrednich skutków awarii w elektrowni jądrowej Fujushima Daiichi skażenie radioaktywne

Rzymkowski Krzysztof

Postępy Techniki Jądrowej

|

2019

|

z. 1

2--6

PL

W opracowaniu przedstawiono wnioski z analizy skutków awarii w elektrowni jądrowej Fukushima Daiichi oraz powstałe zagrożenie radiacyjne w jej wyniku.

EN

Analysis of cosequences of Fukushima Daiichi Power plant incydent with respect to resulting radioactivity threat is prsented.

5

Porównanie dawek otrzymywanych przez pacjentów dorosłych poddanych badaniom tomografii komputerowej głowy bez podania środka kontrastującego z poziomami dawek referencyjnych zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia

Bartynowska-Prząda Karolina, Brandt Łukasz, Herman-Sucharska Izabela

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2019

|

Vol. 8, nr 1

55--57

PL

Celem pracy jest porównanie dawek otrzymywanych przez pacjentów dorosłych poddanych badaniom tomografii komputerowej głowy z poziomami dawek referencyjnych zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Do retrospektywnej analizy włączono 62 pacjentów, u których wykonano badanie tomografii komputerowej głowy techniką spiralną. Wszystkie badania wykonano przy użyciu tego samego protokołu. Uzyskano wyniki z pomiarów dawek w postaci parametrów: ważony tomograficzny indeks dawki (CTDIw) oraz iloczyn dawka-długość (DLP). Analizowane parametry dotyczyły tylko części diagnostycznej badania z wyłączeniem tzw. topogramu. Następnie porównano wyniki z poziomami dawek referencyjnych. Stwierdzono, iż dawki otrzymywane przez pacjentów poddanych badaniom tomografii komputerowej głowy nie przekraczają poziomów dawek referencyjnych, a protokół, przy użyciu którego wykonane zostały badania, zapewnia pacjentom w pełni akceptowalny poziom narażenia na promieniowanie jonizujące.

EN

The aim of this study is to compare radiation doses received by adult patients undergoing computerised tomography (CT) of the head with references to dose levels included under the regulations of the Minister of Health. For the retrospective analysis, 62 patients were enrolled in whom cranial CT had been performed using the spiral technique. All examinations were performed using the same protocol. Results from dose measurements were obtained in the form of Computed Tomography Dose Index weighted (CTDIw) and Dose Lenght Product (DLP) parameters. The analysed parameters concerned only the diagnostic part of the study, excluding the so-called “topogram”. The results were subsequently compared with the reference dose levels. It was found that the doses received by patients undergoing cranial CT do not exceed the maximum recommended levels, and the protocol by which the examinations were performed provides patients with a fully acceptable level of exposure to ionizing radiation.

6

The presence and dosimetry of radon and thoron in a historical, underground metalliferous mine

Kleinschmidt R., Watson D., Janik M., Gillmore G.

Journal of Sustainable Mining

|

2018

|

Vol. 17, iss. 3

120--130

EN

A combination of long term passive, and short term active radon-222, radon-220 and respective progeny measurements were conducted in both traverse and longitudinal axes of a historical metalliferous underground mine in North Queensland, Australia. While the passive monitor results provided average radon and thoron air concentrations over periods of 70-90 days, active measurements over a four day period provided significantly more detail into the dynamics of radon and progeny concentrations in the naturally ventilated mine environment. Passive monitor concentrations for radon and thoron ranged between 60 and 390 Bq m-3 (mean: 140 ±55 Bq m-3) and 140 and 2600 Bq m-3 (mean: 1070 ±510 Bq m-3) respectively, with passive thoron progeny monitors providing a mean concentration of 9 ±5 Bq m-3EEC. Active measurement mean concentrations for radon, thoron, radon progeny and thoron progeny in the centre of the mine drive were 130 ±90 Bq m-3, 300 ±100 Bq m-3, 20 ±20 Bq m-3EEC and 10 ±10 Bq m-3EEC respectively. It was identified that thoron passive detector placement is critical in establishing reliable monitoring data, and is the reason for the discrepancy between the active and passive thoron results in this study. Site specific progeny measurements are required for the accurate estimation of dose to persons entering the mine. Based on short term active measurements and passive thoron progeny monitor results, the dose contribution from thoron and progeny in the mine was observed to contribute up to 80% of the total radon/thoron inhalation dose, and therefore should not be underestimated in monitoring programs under similar conditions.

7

Ujęcie ilościowe, zarządzanie i redukcja dawek w obrazowaniu w radioterapii IGRT

Oborska D.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2018

|

Vol. 7, nr 6

379--384

PL

Wprowadzenie nowoczesnych technik i technologii w radioterapii znacznie poprawiło zdolność do dostarczania wysoce konformalnej dawki do obszarów targetów przy jednoczesnym zminimalizowaniu dawki dla narządów krytycznych i tkanek zdrowych. Pomimo wprowadzenia metod i technik, zapewniających wysoką precyzję realizacji procedur radioterapeutycznych, zaistniała obawa dotycząca dawek w prawidłowych tkankach, niebędących celem procesu terapeutycznego. Każdy obszar, niebędący obszarem wyznaczonym do napromieniania, powinien mieć zminimalizowane, jak jest to tylko praktycznie możliwe, wielkości dostarczanych dawek, gdyż nie przynosi to korzyści terapeutycznych, a może wnosić ryzyko niepożądanych efektów. Dawki pochodzące z procedur obrazowania, wykonywanych na rzecz radioterapii, nie są ogólnie uważane za część dawki wynikającej z realizacji procedur radioterapeutycznych. Niemniej przy współczesnej eskalacji obrazowania, jako wspierającego precyzyjną radioterapię, uwzględnienie obecności tych dawek, zwłaszcza dla obszarów poza obszarem terapeutycznym, jest bardzo istotna.

EN

The development of modern techniques and technologies in RT significantly improved the ability to deliver a very conformal dose to targets while minimizing the dose for critical organs and normal tissues. Despite the development of those methods and techniques to ensure a high precision RT, there was a concern raised about doses in normal tissues and non-target regions. The value of the dose for those places should be minimized, as it is practically possible, because it does not bring therapeutic benefits, and may cause the risk of undesirable/ side effects. The dose from imaging procedures performed for IGRT are not generally considered to be a part of the therapeutic dose delivered during RT. However, with currently escalated a number of imaging sessions/modalities, to support high conformal radiotherapy, taking into account those doses, especially for regions outside of targets, is very important.

8

A study of indoor radon, thoron and their exhalation rates in the environment of Fazilka district, Punjab, India

Narang S., Kumar D., Sharma D. K., Kumar A.

Acta Geophysica

|

2018

|

Vol. 66, no. 5

1233--1241

EN

Over the last few decades, the study of radioactive radon gas has gained huge momentum due to its possible role in health related hazards. In the present work, pin-hole twin chamber single entrance dosimeters have been used for track measurements of radon and thoron. The annual average radon concentration varies from 50.3 to 204 Bq/m3 at all locations. Almost all the values are below the safe range provided by ICRP. Radon concentration is found to be higher in winter as compared to other seasons. Variation of radon with quality of dwellings is also discussed. The values of annual effective dose due to radon and thoron are also well within the range provided by ICRP and WHO. Radon and thoron exhalation rates are measured using SMART RnDuo monitor. The radon mass exhalation rates ranged from 11 to 71 mBq/kg/h while the thoron surface values ranged from 36 to 2048 Bq/m2/h. All the values are on the lower side. A weak correlation is found between radon and thoron concentrations and their exhalation rates. When compared with the values of other parts of northern India, the values of present investigation are on higher side.

9

Toksyczność rycyny

Szopa M., Piekoszewski W., Leśków A., Całkosiński I.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2016

|

nr 11-12

39--42

PL

Ricin extracted from the seeds of the castrol-oil plant (Ricinus communis L.) is one of the most toxic poisons. The highest concentration of this substance is present in seeds. The clinical symptoms of ricin poisoning depend on the route of passing this substance into the body. Its toxicodynamic properties mean that it can be used as a biological weapon applied to contaminate water or food.

10

Analysis of the mathematical model of the spray dose applied by the field sprayer nozzles

Garbiak K., Jurga J.

Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 20, No. 2

71--79

EN

The article presents analysis of the mathematical model for determination of a momentary dose of spray applied by the field sprayer nozzles which move on the curve with the forward speed the value of which may differ from the speed accepted for regulation. Regulation speed and regulation dose, real forward speed of a sprayer, angular velocity during the curve movement, and the coefficient of the nozzle location towards the axis of the sprayer turn are independent variables in the suggested model. Based on the mathematical model, plots were drawn and analyses of relation of the spray dose to particular variables were carried out including inter alia, a repeated field spray, application of a dose which considerably differs from the regulation dose and diversity of the dose on the working width of the sprayer.

PL

W artykule przedstawiono analizę modelu matematycznego do wyznaczania chwilowej dawki oprysku aplikowanego przez rozpylacze opryskiwacza polowego poruszającego się po łuku z prędkością postępową, której wartość może odbiegać od prędkości przyjętej do regulacji. W proponowanym modelu zmiennymi niezależnymi są prędkość regulacyjna i dawka regulacyjna, rzeczywista prędkość postępowa opryskiwacza, prędkość kątowa podczas ruchu po łuku i współrzędna położenia rozpylacza względem osi skrętu opryskiwacza. Na podstawie modelu matematycznego sporządzono wykresy i przeprowadzono analizy zależności dawki oprysku od poszczególnych zmiennych, z uwzględnieniem m.in. powtórnego oprysku pola, aplikowania dawki znacznie odbiegającej od dawki regulacyjnej oraz zróżnicowania dawki na szerokości roboczej opryskiwacza.

11

Natural Radioactivity at the Sin Quyen Iron-Oxide- Copper-Gold Deposit in North Vietnam

Nguyen D. C., Khanh P. L., Jodłowski P., Pieczonka J., Piestrzyński A., Van H. D., Nowak J.

Acta Geophysica

|

2016

|

Vol. 64, no. 6

2305--2321

EN

The field radiometric and laboratory measurements were performed at the Sin Quyen copper deposit in North Vietnam. The field gamma-ray spectrometry indicated the concentration of uranium ranging from 5.5 to 87 ppm, thorium from 5.6 to 33.2 ppm, and potassium from 0.3 to 4.7%. The measured dose rates ranged from 115 to 582 nGy/h, the highest doses being at the copper ore. Concentrations in the solid samples were in the range of 20-1700 Bq/kg for uranium, 20-92.7 Bq/kg for thorium, and 7-1345 Bq/kg for potassium. The calculated doses were from 22 to 896 nGy/h; both measured and calculated dose rates are mostly related to uranium. Concentrations of radium in water samples were below 0.17 Bq/L. Uranium in water samples was significantly higher than the hydrogeological background; the maximum of 13 Bq/L was at the waste zone pool, but neither radium nor uranium were present in tap water. Radon concentration in the dwelling air was from 42 to 278 Bq/m3 for 222 Rn and from 8 to 193 Bq/m3 for 220Rn. The estimated committed dose rates were principally related to 222Rn concentration and ranged from 1.1 to 8.1 mSv/y.

12

Udokumentowane skutki oddziaływania aerozolu atmosferycznego na środowisko

Rogula-Kozłowska W., Rogula-Kopiec P., Majewski G.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2014

|

Vol. 23, No. 3

290--303

PL

W pracy dokonano przeglądu dostępnych/opublikowanych prac dotyczących skutków oddziaływania aerozolu atmosferycznego na środowisko. Zapylenie powietrza atmosferycznego stanowi jeden z najważniejszych problemów zdrowotnych we wszystkich krajach uprzemysłowionych. Badania naukowe i studia epidemiologiczne pozwoliły stwierdzić, że powoduje on wiele groźnych skutków zdrowotnych, takich jak: przedwczesna śmierć, nasilenie astmy, ostre reakcje układu oddechowego (kaszel, trudności z oddychaniem lub bolesne oddychanie), osłabienie czynności płuc, objawiające się między innymi skróceniem oddechu i innych negatywnych skutków w środowisku. Stopień zagrożenia dla zdrowia ze strony wdychanych cząstek oraz siła oddziaływania tych cząstek na środowisko (klimat, widzialność) oprócz ich stężenia w powietrzu zależą także od wielkości cząstek. Liczba cząstek o określonych wielkościach w danym miejscu zależy od bardzo wielu czynników, ale głównie od pochodzenia pyłu zawieszonego w tym miejscu. Zatem także skład chemiczny cząstek zależy od pochodzenia pyłu w danym obszarze. Niezbędne wydaje się podjęcie badań, których wyniki pozwolą na ustalenie pochodzenia pyłu drobnego w większej liczbie obszarów miejskich i tłowych.

EN

This study provides a review of available published works concerning effects of ambient aerosols on the environment. Pollution of atmospheric air is one of the most important health issues in all industrialised countries. Scientific research and epidemiological studies have demonstrated that it causes a number of serious health effects, such as: premature death, aggravation of asthma symptoms, acute reactions of the respiratory system, impaired function of the lungs (manifested e.g. through shallow breathing) and other negative impacts on the environment. The degree of health hazard caused by inhaled particles and the extent of their influence on the environment (climate and visibility), besides their concentration in the air, depends on the size of the particles. The quantity of specific size particles in a given place depends on a number of factors, the main of them being the origin of the airborne dust in the particular area. It seems requisite to undertake research whose results will enable determination of the origin of fine dust in a larger number of urban and reference areas.

13

Impact of the variable level of potassium fertilization on fragility of a rachis of the selected spelt varieties

Żabiński A., Sadowska U., Mudryk K.

Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 18, No. 4

253--260

EN

The objective of the research was to determine and compare values of forces necessary to separate a rachis of four selected varieties of spelt at the use of two levels of potassium fertilization. The tests were carried out with a testing machine MTS Insight 2. Measurements were carried out separately for upper, central and bottom zone of a rachis. Based on the obtained results, it was stated that the researched varieties of spelt show a considerable variability on account of rachis strength in particular rachis zones. In the upper zone, the level of the applied potassium fertilization did not influence the rachis strength. It was related to all the researched varieties and the force values, at which separation of the rachis segment occurred, were within 1.09 to 1.67 N in relation to the variety. In the lower zone of rachis, its strength in all varieties was the biggest regardless the applied potassium dose.

PL

Celem podjętych badań było określenie i porównanie wartości sił potrzebnych do oddzielenia segmentu osadki kłosa czterech wybranych odmian orkiszu pszennego, przy zastosowanych dwóch poziomach nawożenia potasowego. Badania wykonano za pomocą maszyny wytrzymałościowej MTS Insight 2. Pomiary wykonywano oddzielnie dla górnej, środkowej i dolnej strefy kłosa. Na podstawie otrzymanych wyników stwierdzono że badane odmiany orkiszu wykazują znaczną zmienność pod względem wytrzymałości osadki w poszczególnych strefach kłosa. W strefie górnej poziom zastosowanego nawożenia potasowego nie miał wpływu na wytrzymałość osadki. Dotyczyło to wszystkich badanych odmian a wartości sił przy których następowało oddzielenie segmentu osadki kształtowały się w zależności od odmiany w zakresie od 1,09 do 1,67 N. W dolnej strefie kłosa wytrzymałość osadki wszystkich odmian była największa niezależnie od zastosowanej dawki potasu.

14

Comparison of Panasonic`s dosimetric system with Gamma-31 dosimeters

Urban P., Skubacz K., Chmielewska I.

Journal of Sustainable Mining

|

2013

|

Vol. 12, iss. 4

24--33

EN

Equipment being used in medical or industrial institutions is often a source of ionizing radiation with different energies and types, which complicates the detection and assessment of doses. Up until now, for dosimetric measurements of ionizing radiation, Gamma-31 dosimeters have been used in the Central Mining Institute for many years. Now, this system will be expanded by a Panasonic system, for which measurement procedures were developed and comparisons with other dosimeters were held. The method is based on a four-element dosimeters UD-802 Panasonic equipped with CaSO and LiBO detectors additionally sheltered by filters of different surface mass. The use of UD-802 dosimeters, in contrast to Gamma-31 dosimeters, permits measuring radiation doses in a different range of photon energy. Consequently, it is possible to obtain a more accurate analysis of the hazards caused by gamma radiation in underground mines. The publication includes a description of the dosimetry system and presents the results of measurements conducted by means of both types of dosimeters. In order to verify the correctness of the indications of the new dosimetry system a series of measurements were carried out, which allowed examining the behaviour of the dosimeters under different environmental conditions. As a place of exposure, the selected laboratories in the Silesian Centre for Environmental Radiometry were chosen, where the work is connected with (TE)NORM and equipment producing ionizing radiation or containing sources of this type of radiation. Moreover, to observe the dosimeters behaviour in difficult environmental conditions, they were exposed in water treatment plants and an underground potassium salt mine.

15

Efektywność działania promieniowania UVC w urządzeniach do eliminacji skażeń bakteriologicznych z powierzchni skorup jaj

Sobczak J., Marek P., Chmielowski A., Rakowski A.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2011

|

R. 19, nr 1

143-155

PL

W pracy przedstawiono czynniki wpływające na skuteczność działania promieniowania UVC w eliminacji skażeń bakteriologicznych z powierzchni skorup jaj spożywczych. Związane są one z charakterystyką fal elektromagnetycznych, do jakich zalicza się promieniowanie UVC, jak również z właściwościami oraz parametrami technicznymi promienników. Tylko odpowiednia wzajemna relacja tych czynników może zapewnić wymagany poziom skuteczności rozpatrywanej metody dezynfekcji. Praca obejmuje opis przebiegu badań prototypowego urządzenia do naświetlania skorup jaj promieniowaniem UVC, ocenę jego skuteczności w zależności od zmieniających się parametrów fizycznych, tj. czasu naświetlania, natężenia promieniowania oraz dostarczonej dawki. Na podstawie badań określono optymalne parametry czynników decydujących o skuteczności promieniowania UVC w dezynfekcji skorup jaj spożywczych.

EN

Paper considered some factors affecting the efficiency of UVC radiation to elimination of bacterial contamination from the surface of edible egg shells. Factors are connected with the characteristics of electromagnetic waves, the UVC radiation inclusive, as well as with technical properties and parameters of the radiators. Only adequate interrelations among these factors may assure required efficiency level of considered disinfection method. Paper described investigation course of a prototype installation for exposure of the egg-shells to UVC radiation, evaluated its efficiency depending on variable physical parameters, such as the time of exposure, radiation intensity and supplied radiation dose. On the basis of investigation results the optimum parameters were determined for the factors decisive on effectiveness of UVC radiation applied to disinfecting the shells of edible eggs.

16

Wpływ wzrastających dawek preparatu em-a na właściwości gleb uprawnych. Cz. I. Właściwości fizyczne i wodne

Gajewski P., Kaczmarek Z., Mrugalska L.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2010

|

Vol. 55, nr 3

75-79

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań testujących wpływ zróżnicowanych dawek efektywnych mikroorganizmów (preparat EM-A) na podstawowe właściwości fizyczne i wodne poziomów orno-próchnicznych gleb mineralnych o różnym uziarnieniu. Wykorzystany w doświadczeniu materiał glebowy pochodził z dwóch gleb uprawnych (gleby płowej i czarnej ziemi). Obok próbek zerowych zastosowano dodatek do gleb preparatu EM-A w trzech różnych dawkach. Po 10 tygodniowej inkubacji pobrano próbki o strukturze naruszonej i nienaruszonej, w których oznaczono m.in. skład granulometryczny, gęstość gleby oraz gęstość fazy stałej, porowatość całkowitą i drenażową, współczynnik filtracji, potencjał wiązania wody przez glebę oraz potencjalną i efektywną retencję użyteczną. Stwierdzono, iż zastosowane dawki efektywnych mikroorganizmów zmieniły większość analizowanych właściwości. Zazwyczaj był to wpływ korzystny, zróżnicowany w zależności od zastosowanych dawek. Przy wzrastających dawkach EM-A obniżała się gęstość gleby przy jednoczesnym wzroście porowatości całkowitej. W nieznacznym stopniu korzystnym zmianom uległy pojemności wodne oznaczone przy górnych granicach dostępności wody dla roślin.

EN

The paper presents results of investigations testing the influence of different doses of effective microorganisms (EM-A preparation) on basic physical and aqueous properties of the topsoil-humus horizons of mineral soils of various texture. The soil material used in the described experiment derived from two arable soils (Luvisols and Phaeozems). Apart from samples, three different doses of the EM-A preparation were added. After 10 weeks of incubation, samples of impaired and intact structure were taken in which, among others, the following parameters were determined: texture, soil density as well as the density of solid phase, total and drainage porosity, filtration coefficient, soil water binding potential as well as potential and effective useful retention. It was found that the applied doses of effective microorganisms altered a majority of the analyzed soil properties. Most frequently, the observed impact was favourable and varied depending on the applied doses. With increasing EM-A doses, soil density was found to decrease at a simultaneous increase of total porosity. Also slight advantageous changes were observed in water capacities determined at upper boundaries of water availability for plants.

17

Wpływ techniki ochrony roślin na skuteczność wykonywanych zabiegów

Kierzek R., Wachowiak M., Kaczmarek S., Krawczyk R.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2009

|

R. 17, nr 2

75-82

PL

Poszukiwano sposobów poprawy efektywności działania herbicydów i możliwości obniżania ich zużycia w praktyce rolniczej przez optymalizację techniki opryskiwania i dodatek adiuwantów. Stwierdzono, że właściwie dobrane parametry techniczne zabiegu do panujących warunków pogodowych są istotnym czynnikiem poprawiających skuteczność chwastobójczą, a także dają możliwość ograniczenia zużycia dawek herbicydów oraz dawki cieczy użytkowej na hektar. Generalnie dodatek adiuwantów powodował wzrost skuteczności zabiegów nalistnych z użyciem herbicydów Puma Uniwersal 069 EW oraz Aurora 50 WG w zwalczaniu odpowiednio owsa (jako chwast jednoliścienny) i komosy białej w uprawie pszenicy jarej. Efektywne zwalczanie chwastów jednoliściennych i dwuliściennych można przeprowadzić zarówno w 125 l, jak i 250 l cieczy użytkowej na ha, stosując do zabiegu drobno, jak i grubokropliste opryskiwanie. Celowe wydaje się szersze wykorzystanie odpowiednich adiuwantów, jako środków poprawiających aktywność herbicydów oraz grubokroplistych rozpylaczy eżektorowych, szczególnie w warunkach podwyższonego ryzyka znoszenia, czy też niskiej wilgotności powietrza.

EN

The studies were undertaken to search the ways of improving effectiveness of herbicide performance and possibilities of decreasing their consumption in agricultural practice through optimization of the spraying technique and addition of adjuvants. It was stated that the technical parameters of treatment, adequately fitted to actual weather conditions, are a sgnificant factor improving the effectiveness of weed control; they enable also to reduce herbicide doses and to decrease consumption of working liquid per ha. Generally, addition of adjuvants increased foliar application effectiveness of herbicides Puma Universal 069 EW and Aurora 50 WG at control of the oats (as monocotyledonous weeds) and goosefoot (Chenopodium album) at spring wheat cultivation. Effective control of mono- and dicotyledonous weeds may be achieved at using either 125, or 250 l of working liquid per ha, at application of fine or heavy drop spraying treatment. It seems purposeful the wider use of proper adjuvants as the media improving herbicide activity, as well as the heavy drop ejector sprayers, particularly under conditions increasing the risk of drifting droplets or at low relative humidity of the air.

18

Mikrodawki herbicydów w uprawie buraka cukrowego w rolnictwie zrównoważonym

Krawczyk R., Kierzek R., Matysiak K.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2009

|

R. 17, nr 2

83-92

PL

W Instytucie Ochrony Roślin - Państwowym Instytucie Badawczym w latach 2004-2008 prowadzono doświadczenia polowe w celu określenie przydatności stosowania małych dawek herbicydów aplikowanych w 4-5 zabiegach w odchwaszczaniu uprawy buraka cukrowego. Mieszaniny małych dawek preparatów stosowano w zabiegach dolistnych lub systemowo stosując preparaty doglebowo i dolistnie. Zastosowane herbicydów w dawkach standardowych oraz w niektórych latach w mikrodawkach były wysoce efektywne w odchwaszczaniu upraw buraka cukrowego. W warunkach niekorzystnego przebiegu warunków pogodowych aplikacja bardzo małych dawek herbicydów bardzo dobrze zwalczała chwasty, ale w słabszym stopniu zabezpieczyła plantację przed wtórnym zachwaszczeniem w stosunku do obiektów odchwaszczanych standardowymi dawkami herbicydu.

EN

Field experiments were carried out at the Institute of Plant Protection, Winna Góra Experimental Station, within 2004-2008. The aim of experiments was to determine the usefulness of small herbicide doses applied by 4-5 treatments to weed control in sugar beet crops. The mixtures of small herbicide doses were applied in foliar treatment only or as the system's foliar and in-soil treatments. Applications of herbicides at standard doses as well as - in some years - at micro-doses, were highly efficient fo weed control in sugar beet crops. Under unfavourable weather conditions the application of very small herbicide rates was quite effective in weeding, however, it protected the crop against secondary weed infestation much less then the standard herbicide doses.

19

Badania skuteczności usuwania bakterii ze skorup jaj spożywczych przez naświetlanie promieniami UVC

Marek P., Sobczak J., Rakowski A., Maćkowiak J., Gedymin M.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2009

|

R. 17, nr 4

151-159

PL

Przedstawiono wyniki badań skuteczności usuwania skażeń bakteriologicznych z powierzchni skorup jaj spożywczych za pomocą promieniowania UVC. Badania prowadzone były w Zakładzie Technologii Drobiarskich IBMER w Poznaniu w 2009 r. Prowadzono je na jajach skażonych bakteriami Salmonella. Uzyskane wyniki pokazują wpływ wielu czynników fizycznych takich jak czas naświetlania, temperatura świetlówek na proces unieszkodliwiania bakterii. Wykazano również zależność natężenia UVC od temperatury i kierunku padania promieni. Stwierdzono znaczny spadek natężenia promieniowania w czasie spowodowany nagrzewaniem się świetlówek. Badania skuteczności prototypu weryfikowano badaniami mikrobiologicznymi. Istotny spadek liczebności bakterii uzyskano po wydłużeniu czasu przebywania jaj w komorze naświetlającej do 54 s.

EN

The results of investigations on efficiency of bacteriological contamination removal from the surface of edible eggs shells by UVC radiation, were presented in the paper. The research was carried out at the Poultry Technology Department, IBMER's Branch in Poznań. The object of investigation were eggs contaminated with Salmonella bacteria. Results showed the influence of some physical factors, such as radiation time, temperature of fluorescent ultraviolet lamps, on the process of overpowering bacteria. Also dependence of UVC intensity on the temperature and direction of rays incidence was stated. Considerable drop of irradiation intensity in time was observed as a result of initial fluorescence lamps heating up. The tests of prototype were verified by microbiological tests. Significant reduction of bacteria number was obtained by prolongation of staying the eggs into radiation chamber up to 54 sec.

20

Analiza efektywności mikoryzacji i nawożenia w uprawie kontenerowej sosny - Pinus nigra nawozami o spowolnionym działaniu

Kubiak J.

Inżynieria Rolnicza

|

2008

|

R. 12, nr 1(99)

217-222

PL

Znaczenie podejmowanych badań wynika z możliwości wykorzystania gatunku Pinus, do którego należą: sosna żółta, sosna czarna, kosodrzewina, w architekturze krajobrazu, a także sosna zwykła przy zalesieniach w lasach i na gruntach porolnych. Przeprowadzono badania nad zastosowaniem grzybni ektomikoryzowej wegetatywnej i nawożenia nawozami o spowolnionym działaniu na różnych poziomach nawożenia, tj. 2, 4 i 6 gram na kontener 3-litrowy, w celu optymalizacji dawki nawozu. Bardzo istotny jest moment załamania się przyrostu rośliny, spowodowany wysokością zastosowanej dawki nawozu.

EN

The importance of undertaken research results from potential of using the Pinus species, to which the following belong: western yellow pine, Austrian pine, and dwarf mountain pine, in landscape architecture, and Scotch pine for afforestation in forests and former farmlands. The research covered the issue of using vegetative ectomycorrhizal mycelium and fertilization with slow-release fertilizers at different fertilizing levels, that is 2, 4 and 6 grams per 3-litre container, in order to optimize the dose being applied. The moment of plant growth breakdown due to the applied fertilizer dose size is very important.