Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Thanatourism at Grodno Castle in Zagórze Śląskie

Chlebicz Aleksandra, Konczewski Paweł

Architectus

|

2021

|

Nr 4 (68)

91--96

EN

Thanatourism is a concept involving travel to sites associated with death and suffering. It is not a cult of death, but merely a form of tourism aimed at discovering places of human tragedy. Grodno Castle is a popular destination of thanatourists, as it features specific forms of attractions, namely a starvation dungeon with a displayed skeleton, a torture chamber, and burial crypts of the previous owners. The article discusses the phenomenon of the growing attractiveness of thanatourist places. Secondly, it presents the results of a study of human bone remains found in the starvation dungeon of Grodno Castle. The assumption was that the bone material could belong to the heroine of the legend of Princess Margaret (i.e. it could have been artificially assembled for the purposes of the exhibition) or it could come from the tombs of the last owners of the castle. An anthropological analysis was carried out, involving determination of the sex, age and other parameters, and appropriate measurements were taken. The analysis of the material showed that the remains belonged to at least three individuals of different ages, and both sexes (young woman, 19-22 years old; adult male, over 35 years old; mature woman, 45-55 years old). Most likely, some of the examined bones used to make up a displayed skeleton in the past. The article also presents findings of a survey conducted among tourists at Grodno Castle, concerning their characteristics, as well as their motivations for visiting. According to our findings, Grodno Castle is mostly visited by women aged 35-44 with higher education, who live within 100 km from the castle. The main motivations for their visit are their interests in the past and the opportunity to tour the castle. The most frequent feelings expressed by the tourists during their visit were curiosity and enjoyment. Thanatological elements did not attract much attention. The lookout tower turned out to be the best tourist attraction. The exhibitions of human remains, coffins and the torture chamber mostly aroused curiosity, compassion and sadness among the visitors.

PL

Tanatoturystyka to termin oznaczający podróżowanie do miejsc związanych ze śmiercią i cierpieniem. Nie jest ona kultem śmierci, a jedynie formą turystyki, która ma na celu poznanie miejsc tragedii ludzkiej. W obszar zainteresowania tanatoturystyki wpisuje się zamek Grodno ze względu na to, że posiada on specyficzne formy atrakcji: loch głodowy ze szkieletem „księżniczki Małgorzaty”, salę tortur oraz krypty grobowe poprzednich właścicieli. W artykule omówiono zjawisko rosnącej atrakcyjności miejsc tanatoturystycznych. W dalszej kolejności przedstawiono wyniki badań ludzkich szczątków kostnych z lochu głodowego. Przyjęto założenie, że materiał kostny mógł być elementem starszych szkieletów, które dawniej eksponowano jako szczątki „księżniczki Małgorzaty”. Omawiane szczątki ludzkie mogły również pochodzić z tzw. krypty grobowej ostatnich właścicieli zamku. Przeprowadzono analizę antropologiczną, podczas której dokonano oceny m.in. płci i wieku oraz wykonano stosowne pomiary. Analiza materiału osteologicznego pozwoliła wskazać, że odnalezione szczątki należały do co najmniej trzech osobników w różnym wieku, obu płci (młoda kobieta, 19-22 lata; dorosły mężczyzna, ponad 35 lat; dojrzała kobieta, 45-55 lat). Najpewniej niektóre z badanych kości rzeczywiście stanowiły w przeszłości szkielet ekspozycyjny. W artykule podano też ustalenia dotyczące charakterystyki osób odwiedzających zamek Grodno, a także motywacji ich przyjazdu, wynikające z ankiety przeprowadzonej wśród turystów. Wyniki badań ankietowych wskazały, że zamek Grodno najczęściej odwiedzały osoby: płci żeńskiej; mające 35-44 lat; z wykształceniem wyższym; mieszkające w Polsce w promieniu 100 km od zamku. Głównymi motywacjami przyjazdu okazały się zainteresowanie przeszłością i możliwość zwiedzenia zamku. Podczas zwiedzania turystom najczęściej towarzyszyły zaciekawienie oraz przyjemność. Elementy o charakterze tanatologicznym nie cieszyły się większym zainteresowaniem. Największą atrakcją turystyczną okazała się wieża zamkowa i panorama gór widoczna z jej szczytu. Ekspozycje szczątków ludzkich, trumien i izba tortur najczęściej wywoływały wśród odwiedzających zaciekawienie, współczucie i smutek.

2

The Disaster in Chernobyl Nuclear Power Plant and Tourism. Condition of and Prospects for the Development of Tourism in the Area of Radioactive Contamination

Bakota D., Zastavetska L., Płomiński A.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2018

|

Tom 20, cz. 1

495--511

EN

The Chernobyl Nuclear Power Plant is located on the territory of Ukraine in the district of Kiev at the border with Belarus (4 km away from the city of Pripyat and 18 km from the city of Chernobyl). The failure of the reactor IV of the Chernobyl power plant on April 26, 1986, caused uncontrolled emission of radioactive substances into the atmosphere. Together with the rescue operation the evacuation of the population from the endangered areas started and the thirty-kilometre exclusion zone was designated around the territories most adversely affected by the results of the disaster. The total number of people displaced from the Exclusion Zone around the Chernobyl Nuclear Power Plant (within a 10-km radius from the power plant the” high risk zone” was established, and within a 30-km radius the zone of „the highest degree of contamination”) measuring approx. 2.5 thousand km2 was nearly 350 thousand people. Taking advantage of the area of radioactive contamination around the Chernobyl Nuclear Power Plant for tourist purposes began at the beginning of the 21st century when, under the pressure of Western countries, in 2000 the authorities of Ukraine shut down the last operating reactor. The permits to enter the Chernobyl Exclusion Zone are issued exclusively by the State Agency of Ukraine on the Exclusion Zone Management. People visiting the area of radioactive contamination around the Chernobyl Nuclear Power Plant must remember that visiting the zone takes place along designated routes which have been recognized as presenting no health hazard as long as appropriate safety measures are taken. Each visitor or group of visitors must also be accompanied by a licensed guide and representative of the zone. Presently, in the Exclusion Zone there are 11 tourist routes: checkpoint „Dytiatky” – Czerewacz village – Zalesie village – city of Chernobyl, city of Chernobyl (place near the St. Elijah Church); city of Chernobyl (the monument „To those who were saving the world”, St. Elijah Church, remembrance complex „The Wormwood Star”); city of Chernobyl – Paryszew village (Opacici village, Kupuwate village); city of Chernobyl – the Chernobyl Nuclear Power Plant – Complex „Vector” (uncontaminated zone) – „Buriakówka” radioactive waste disposal site (uncontaminated zone); city of Chernobyl – the Chernobyl Nuclear Power Plant – the cooler; city of Chernobyl – city of Pripyat; city of Chernobyl – Chernobyl-2; city of Chernobyl – Krasne, city of Chernobyl – Poliśke, city of Chernobyl – „Skazocznyj” (Fairytale) pioneer camp. In 2017 the area of radioactive contamination around the Chernobyl Nuclear Power Plant was visited by more than 50 thousand people, of whom the vast majority were foreigners (over 80%). Among them the most numerous group was: the Japanese, Americans and Germans. According to tour operators foreign tourists who visited the Exclusion Zone around the Chernobyl Nuclear Power Plant Chernobyl in the years 2015-2017 left about 10 million dollars a year in Ukraine.

PL

Czarnobylska Elektrownia Jądrowa zlokalizowana jest na terytorium Ukrainy w obwodzie kijowskim, przy granicy z Białorusią (4 km od miasta Prypeć i 18 km od miasta Czarnobyl). Awaria IV reaktora czarnobylskiej elektrowni w dniu 26 kwietnia 1986 r. spowodowała niekontrolowaną emisję substancji promieniotwórczych do atmosfery. Równocześnie z akcją ratunkową rozpoczęto ewakuację ludności z zagrożonych terenów, wyznaczając trzydziestokilometrową zamkniętą strefę wokół terenów najbardziej dotkniętych skutkami katastrofy. Łącznie z zamkniętej Strefy Wykluczenia wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej (w promieniu 10 km od elektrowni utworzono strefę „szczególnego zagrożenia”, a w promieniu 30 km strefę „o najwyższym stopniu skażenia”) mierzącej ok 2,5 tys. km² wysiedlono prawie 350 tys. osób. Wykorzystywanie do celów turystycznych obszaru skażenia promieniotwórczego wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej rozpoczęło się z początkiem XXI w. kiedy to pod naciskiem państw zachodnich władze Ukrainy w 2000 r. zamknęły ostatni czynny reaktor. Pozwolenia na wjazd do Czarnobylskiej Strefy Zamkniętej wydawane są tylko przez Państwową Agencję Ukrainy ds. Zarządzania Strefą Wykluczenia. Osoby zwiedzające obszar skażenia promieniotwórczego wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej muszą pamiętać o tym, że zwiedzanie strefy odbywa się wzdłuż określonych tras, które uznano za niezagrażające zdrowiu przy zachowaniu odpowiednich reguł bezpieczeństwa. Każdemu zwiedzającemu czy też grupie zwiedzających musi towarzyszyć licencjonowany przewodnik oraz przedstawiciel strefy. Obecnie w Strefie Wykluczenia istnieje 11 tras turystycznych: punkt kontrolny „Dytiatki” – wioska Czerewacz – wioska Zalesie – m. Czarnobyl; m. Czarnobyl (miejsce w pobliżu Cerkwi św. Eliasza); m. Czarnobyl (pomnik „Tym, którzy uratowali świat”, Cerkiew św. Eliasza, kompleks pamięci „Gwiazda Piołun”); m. Czarnobyl – wioska Paryszew (wieś Opacici, wieś Kupuwate); m. Czarnobyl – Czarnobylska Elektrownia Jądrowa – Kompleks „Wektor” (strefa czysta) – punkt składowania odpadów radioaktywnych „Buriakówka” (strefa czysta); m. Czarnobyl – Czarnobylska Elektrownia Jądrowa – chłodnica; m. Czarnobyl – m. Prypeć; m. Czarnobyl – Czarnobyl-2; m. Czarnobyl – Krasne; m. Czarnobyl – Poliśke oraz m. Czarnobyl – obóz pionierski „Skazocznyj” (Bajkowy). W 2017 r. obszar skażenia promieniotwórczego wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej odwiedziło ponad 50 tys. osób z czego zdecydowaną większość stanowili obcokrajowcy (ponad 80%). Wśród nich najliczniejszą grupą byli: Japończycy, Amerykanie oraz Niemcy. Według organizatorów wycieczek zagraniczni turyści, którzy odwiedzili Strefę Wykluczenia wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej w latach 2015-2017, zostawili na Ukrainie ok. 10 mln dolarów w skali rocznej.

3

Turystyka i edukacja w obiektach geologicznych na przykładzie kompleksu Osówka w Górach Sowich

Stach E.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2014

|

nr 26

189--199

PL

Geostanowiska w Polsce są coraz częściej zagospodarowywane dla zwiedzających i udostępniane jako atrakcja turystyczna. Wśród nich znajdują się obiekty podziemne, jak kopalnie lub sztolnie, które często – oprócz dużych walorów geologicznych – posiadają także ważne znaczenie historyczne i kulturowe. Zarządzanie obiektami tego typu powinno uwzględniać racjonalne działania w zakresie ich ochrony i zagospodarowania dla potrzeb odwiedzających. Artykuł przedstawia aktualną ofertę turystyczną i stan zagospodarowania podziemnego kompleksu Osówka – obiektu powstałego w czasie II wojny światowej dla potrzeb militarnych. Stanowi on przykład atrakcji turystycznej, gdzie przy zagospodarowaniu obiektu do współczesnych funkcji, konieczne jest zachowanie i poszanowanie dwóch walorów: geologicznego – związanego z cennymi obiektami przyrody nieożywionej oraz historycznego – związanego z trudną i bolesną historią II wojny światowej.

EN

Geosites located in Poland are increasingly being developed and made available to the public as a tourist attraction. Among them there are underground facilities such as mines or tunnels, which often have, in addition to the high geological values, great historical and cultural importance. The development of the facilities of this type should include reasonable measures aimed at their protection and development for the tourist use. The purpose of this article is to present the current state of the tourist offer and development of the underground complex Osówka – underground facility formed during World War II for military purposes. The complex is an example of a tourist attraction where the development of the facility and its adjustment to any function requires preservation and respect of the two values: the geological – associated with precious objects of inanimate nature and historical – associated with a difficult and painful history of World War II.