Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Exploring the economic significance and diverse hues of quartz: A case study at Adaila, south of El Ma Labiod, NE Algeria

Nacer Wassila, Defaflia Nabil, Taib Hassan, Rehebi Rofaida

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2024

|

no. 1

117--133

EN

The Tebessa region in Algeria is rich in mineralogical resources within its Quaternary deposits, particularly in quartz. This study adopts a multidisciplinary approach including stratigraphic, sedimentological, and granulometric analyses, focusing specifically on the deposits located in the fluvial terraces of the Oued Adaila, south of Tébessa in eastern Algeria. The analysis of granulometric parameters gave valuable insights into the uniformity of the energy levels exerted by the transport agents. Pioneering exoscopy techniques have proved indispensable in discerning the sedimentary history of quartz, offering comprehensive insights into its weathering processes and its intricate journey through continental aquatic pathways. Additionally, this methodology has elucidated the genesis of unique colourations observed in quartz grains. Using Scanning Electron Microscopy (SEM), we have examined the surfaces of quartz grains, revealing an array of patterns attributable either to the inherent crystal lattice structure of quartz or to the erosive influences of the changing environment. These environmental modifications stand out as the primary contributors to the diverse spectrum of colours manifested in the quartz grains. Furthermore, the examination of magnetic data has highlighted the pivotal role played by various oxides present in the Quaternary deposits. These oxides proved to be important sources of ferric elements, crucial in imparting the distinct colorations observed in quartz. This comprehensive study significantly advances our understanding of the mineralogical constitution, sedimentary evolution, and the environmental dynamics shaping the Quaternary deposits in the Tebessa region.

2

Evolution of Early Pleistocene fluvial systems in central Poland prior to the first ice sheet advance – a case study from the Bełchatów lignite mine

Goździk J., Zieliński T.

Geologos

|

2017

|

Vol. 23, No. 2

89--107

EN

Deposits formed between the Neogene/Pleistocene transition and into the Early Pleistocene have been studied, mainly on the basis of drillings and at rare, small outcrops in the lowland part of Polish territory. At the Bełchatów lignite mine (Kleszczów Graben, central Poland), one of the largest opencast pits in Europe, strata of this age have long been exposed in extensive outcrops. The present paper is based on our field studies and laboratory analyses, as well as on research data presented by other authors. For that reason, it can be seen as an overview of current knowledge of lowermost Pleistocene deposits at Bełchatów, where exploitation of the Quaternary overburden has just been completed. The results of cartographic work, sedimentological, mineralogical and palynological analyses as well as assessment of sand grain morphology have been considered. All of these studies have allowed the distinction of three Lower Pleistocene series, i.e., the Łękińsko, Faustynów and Krzaki series. These were laid down in fluvial environments between the end of the Pliocene up to the advance of the first Scandinavian ice sheet on central Poland. The following environmental features have been interpreted: phases of river incision and aggradation, changes of river channel patterns, source sediments for alluvia, rates of aeolian supply to rivers and roles of fluvial systems in morphological and geological development of the area. The two older series studied, i.e., Łękińsko and Faustynów, share common characteristics. They were formed by sinuous rivers in boreal forest and open forest environments. The Neogene substratum was the source of the alluvium. The younger series (Krzaki) formed mainly in a braided river setting, under conditions of progressive climatic cooling. Over time, a gradual increase of aeolian supply to the fluvial system can be noted; initially, silt and sand were laid down, followed by sand only during cold desert conditions. These fluvio-periglacial conditions are identified in the foreground of the advance of the oldest ice sheet into this part of central Poland. The series studied have been compared with other fluvial successions which accumulated in the Kleszczów Graben during subsequent glaciations so as to document general changes in fluvial systems as reactions to climatic evolution. Thus, a palaeoenvironmental scenario has emerged which could be considered to be characteristic of central Poland during the Early Pleistocene.

3

Czwartorzęd Zatoki Pomorskiej i perspektywy surowcowe

Kramarska R., Jegliński W., Kaulbarsz D., Pączek U., Przezdziecki P., Bojakowska I., Koszka-Maroń D., Relisko-Rybak J., Uścinowicz Sz.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 8

552--563

EN

This paper summarizes four years of geological research in the Pomerania Bay and Oder Bank. As a result of the synthesis of new and archival data,we have compiled maps, cross-sections and models depicting the geological structure of the Quaternary and its basement, and the relief of structural surfaces. Two main seismostratigraphic sedimentary complexes are distinguished. The first corresponds to Pleistocene glacial and interstadial deposits. The second one is composed of Late Glacial and Holocene lacustrine-swamp and marine sediments. The outline of geochemical condition of the sea bottom is also presented. The content of the elements is always below the acceptable concentration and the origin of the elements is geogenic. Special attention has been given to mineral resources on the bottom surface and to documenting deposits of sand containing heavy minerals. The characterization of areas with sands suitable for beach nourishment and valorization of deposits and prospective areas have also been of great importance. The history of the development of the geological structure and palaeogeography of the area is the summary of the results.

4

Warunki rozwoju i wiek krasu w gipsach Niecki Soleckiej

Urban J., Chwalik-Borowiec A., Kasza A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2015

|

nr 462

125--152

PL

W neogeńskich gipsach Niecki Soleckiej występują następujące typy form krasowych: duże obniżenia krasowo-denudacyjne, krasowe (ślepe) doliny, leje oraz liczne, choć niewielkie jaskinie, stanowiące pojedyncze lub słabo rozgałęzione korytarze bądź komory (głównie typu branchwork i rudimentary branchwork). Większość z tych form reprezentuje epigenetyczny kras odkryty, który rozwinął się w czwartorzędzie i nadal jest aktywny. Największe obniżenia krasowo-denudacyjne zaczęły powstawać prawdopodobnie już w późnym neogenie. Rozwój form krasowych Niecki Soleckiej, w tym większości jaskiń, w warunkach krasu epigenetycznego różni ten region od zachodniej Ukrainy, gdzie w gipsach neogeńskich występują wielkie labiryntowe systemy jaskiniowe powstałe w wyniku głębokich przepływów międzywarstwowych. Na terenie Niecki Soleckiej tylko pojedyncze jaskinie reprezentują kras międzywarstwowy powstały w warunkach freatycznych, poniżej napiętego zwierciadła wód podziemnych, prawdopodobnie w późnym neogenie.

EN

A variety of types of karst forms has been identified in Neogene gypsum of the Niecka Solecka (Solec Basin), including large karstic-denudational depressions, karst (blind) valleys, sinkholes, and numerous but short and simple (branchwork and rudimentary branchwork type) caves. Most of these forms represent the epigenic, exposed karst, that developed during the Quaternary and is still active. The largest karst-denudational depressions could have started to develop in the Late Neogene. The epigenic character of karst forms (and most of caves) in gypsum of the Niecka Solecka makes this region distinctive from Western Ukraine, where large maze cave systems representing intrastratal karst occur. In the Niecka Solecka region only a few caves represent intrastratal karst formed in confined, freatic conditions probably in the Late Neogene.

5

Participation of quaternary aquifers in groundwater inflow to mines in the Upper Silesian Coal Basin (USCB)

Różkowski K., Różkowski A., Sołtysiak M.

Archives of Mining Sciences

|

2015

|

Vol. 60, no. 1

419--437

EN

The Upper Silesian Coal Basin (USCB) is situated within Variscean depression in the southern Poland. Mining of the hard coal, ore and sand deposits in the USCB has a long-lasting tradition. Exploitation Has been carried out with both – open pit and mainly underground operations. The intensity of water inflows to mines depends on geogenic and technological factors. Among geogenic factors the main one is occurrence of thick water – bearing Quaternary sediments in the roof of Carboniferous ore deposits. Among technological factors the essential influence on the inflows to the mine workings have: time, depth and surface of exploitation, as well as drainage intensity.

PL

Górnośląskie Zagłębie Węglowe (GZW) jest niezależnym regionem hydrogeologicznym. W jego zasięgu wydziela się dwa subregiony hydrogeologiczne: północno-wschodni ( I) i południowo-zachodni (II), o odmiennych układach i warunkach hydrogeologicznych. Granicę między subregionami wyznacza zasięg występowania zwartej pokrywy ilastych, izolujących podłoże, utworów miocenu. W zasięgu subregionu I czwartorzędowe poziomy wodonośne znajdują się w więzi hydraulicznej z poziomami wodonośnymi karbonu lub triasu. W subregionie II więź hydrauliczna między karbońskimi i czwartorzędowymi poziomami wodonośnymi występuje tylko w zasięgu erozyjnych okien hydrogeologicznych w utworach miocenu. Na obszarze GZW obserwuje się wyraźne zróżnicowanie miąższości i wykształcenia litologicznego pokrywy utworów czwartorzędowych. Wspomniane utwory są reprezentowane przez piaszczysto-gliniaste osady, których miąższości wahają się w granicach od dziesiętnych metra do ponad 120 m. W zasięgu rejonów górniczych czwartorzędowe poziomy wodonośne są intensywnie drenowane przez wyrobiska górnicze kopalń głębinowych węgla i rud cynkowo-ołowiowych oraz odkrywkowych surowców okruchowych. Eksploatacja górnicza prowadzona jest na skalę przemysłową przez okres ponad dwustu lat. Zawodnienie kopalń jest zróżnicowane i uzależnione od czynników geogenicznych oraz górniczo-technicznych prowadzonej eksploatacji. Przeprowadzone badania wykazały, iż w zawodnieniu kopalń głębinowych podstawowe znaczenie posiada infiltracja wód z czwartorzędowego nadkładu w przepuszczalne podłoże. Aktywność procesu przesączania się wód w podłoże jest uwarunkowana przepuszczalnością, miąższością i wodonośnością utworów czwartorzędowych, udrożnieniem skał serii złożowej długotrwałą eksploatacją oraz odwadnianiem skał aktywnym drenażem górniczym. Utwory czwartorzędowe w obrębie GZW podlegają drenażowi nie tylko w wyniku pośredniego wpływu górnictwa węgla kamiennego, czy rud cynku i ołowiu, ale także są bezpośrednim obiektem eksploatacji, podlegając koniecznemu odwodnieniu. Nagromadzenia bilansowe piasków podsadzkowych udokumentowano, bądź tylko wstępnie rozpoznano dla potrzeb górnictwa węgla kamiennego, wskazując jako najzasobniejsze rejony kopalnych i współczesnych dolin rzecznych Białej i Czarnej Przemszy. Fragmenty dolin i kotlin wypełnionych plejstoceńskimi osadami klastycznymi o wysokiej przewodności objęto granicami Głównych Zbiorników Wód Podziemnych: GZWP nr 453 Biskupi Bór, GZWP nr 455 Dąbrowa Górnicza.

6

DC resistivity studies of shallow geology in the vicinity of Vistula River flood bank in Czernichów village (near Kraków in Poland)

Mościcki W. J., Bania G., Ćwiklik M., Borecka A.

Studia Geotechnica et Mechanica

|

2014

|

Vol. 36, nr 1

63--70

EN

DC resistivity methods, soundings and Electrical Resistivity Tomography, were applied to study shallow geology in the place of planned construction of an experimental flood bank. The geoelectrical surveys provided quantitative information about the spatial presence of the various geoelectrical/geological layers: alluvial soils, sands, gravels and clays. ERT allowed maps to be constructed showing subsurface structure. A combination of geoelectrical and geological information resulted in a much better identification of the geological structure.

7

Cechy rzeźby strukturalnej Gór Świętokrzyskich oraz południowo-wschodniej części Niecki Nidziańskiej

Urban J.

Przegląd Geologiczny

|

2014

|

Vol. 62, nr 1

44–-50

EN

The central (Paleozoic) and the south-western (Permian-Mesozoic) parts of the Holy Cross Mts. region are areas of typical structural morphology controlled by fold-type tectonic structure and lithology. In the northern (Mesozoic) marginal part of the region structural arrangement of main relief elements is not so clear due to the block-type tectonics, however, some morphological features, such as the valley network, elongation of glacial, kame-type landforms and orientation of rock cliffs are related to joint system. The general relief elements of part of the Nida Basin region adjoining the Holy Cross Mts. are of noeotectonic origin, while the subordinate landforms represent typical structural morphology. The role of recent tectonic factor should be also taken into account in the Holy Cross Mts., however, the identification of tectonic influence on the current relief of this region is very difficult.

8

Quaternary tectonic movements in the Tatra Mts., evidences from cave morphology

Szczygieł J.

Geologia Sudetica

|

2014

|

Vol. 42

94--94

9

Conception of vadose zone research in the area of Goczałkowice reservoir

Czekaj J., Trepka K.

Contemporary Trends in Geoscience

|

2013

|

Vol. 2, iss. 1

22--26

EN

Goczałkowice reservoir is one of the main source of drinking water for Upper Silesia Region. In reference to Water Frame Directive matter since 2010 the strategic research project: „Integrated system supporting management and protection of dammed reservoir (ZiZoZap)”, which is being conducted on Goczałkowice reservoir, has been pursued. In the framework of this project complex groundwater monitoring is carried on. One aspect is vadose zone research, conducted to obtain information about changes in chemical composition of infiltrating water and mass transport within this zone. Based on historical data and the structural model of direct catchment of Goczałkowice reservoir location of the vadose zone research site was selected. At the end of November 2012 specially designed lysimeter was installed with 10 MacroRhizon samplers at each lithological variation in unsaturated zone. This lysimeter, together with nested observation wells, located in the direct proximity, create the vadose zone research site which main aim is specifying the amount of nitrate transport in the vertical profile.

10

Czynniki kształtujące środowisko hydrogeologiczne czwartorzędowego piętra wodonośnego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym

Różkowski A., Różkowski K., Sołtysiak M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 456 Hydrogeologia z. 14/2

513--517

PL

W pracy zostały rozpatrzone czynniki kształtujące środowisko hydrogeologiczne czwartorzędowego piętra wodonośnego na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. W rozważaniach uwzględniono wpływ zarówno czynników naturalnych, jak i działalności człowieka na środowisko wodne.

EN

The authors determined factors influencing the hydrogeological environment of the Quaternary aquifer in the Upper Silesian Coal Basin (USCB). The discussion includes both the impact of geological factors and human activity.

11

Chronostratygrafia późnoczwartorzędowych klastycznych osadów jaskiniowych w Polsce w XIX i w XXI wieku - ile się zmieniło?

Krajcarz M. T.

Przegląd Geologiczny

|

2012

|

Vol. 60, nr 2

85-88

EN

In 21st century the chronostratigraphy of cave sediments is built on the basis of modern methods: sedimentological analysis, statistical analysis of palaeozoological data, radiometric and luminescence dating and many others. For the time of last 50 000 years the four geochronological units (or appropriate chronostratigraphic units) are usually proposed in Poland in the researches of cave sediments. They are: Interpleniglacial, Upper/Younger Pleniglacial, Late Glacial and Holocene. That scheme has over 150 years of evolution, and its origin was tied with biostratigraphical scheme built by Edouard Lartet in a middle of 19th century. Lartet's stratigraphy for the same period was also made of four units: Cave Bear Epoch, Mammoth and Wooly Rhinoceros Epoch, Reindeer Epoch and Auroch Epoch. Although basing on different methods and using different terminology, the two schemes – from the 19th and from 21st centuries – are similar and correlatabl

12

Antropocen : nowa epoka geologiczna?

Birkenmajer K.

Przegląd Geologiczny

|

2012

|

Vol. 60, nr 11

587–-588

EN

The Anthropocene is a new epoch proposed by Crutzen and Stoermer (2000), with a base at 1950 AD or 1800 AD. The present author doubts its value while studying Quaternary stratigraphic columns, as its base signal (Holocene/Anthropocene) might be unrecognizable in field sections. The usage of the Anthropocene epoch would probably be restricted to areas of massive direct negative human impact on Nature, predominantly in the Northern Hemisphere. In much less affected Southern Hemisphere deserts (Australia), mountain chains (the Andes), the near-pristine glaciated Antarctic continent and Subantarctic islands, separation of the Anthropocene time-unit (as a formal epoch) from the Holocene epoch would be artificial, even useless. On the other hand, the informal term might be useful for economic geographers, planners, sociologists, and Nature- protectionists.

13

Makroskopowe szczątki roślinne z czwartorzędowych osadów odkrywki Bełchatów, środkowa Polska

Pyszyński W., Krzyszkowski D.

Przegląd Geologiczny

|

2011

|

Vol. 59, nr 12

785-792

EN

The paper presents results of studies on macroscopic remains of wood, herbs and sporophyte plants ound in Quaternary deposits of the Bełchatów outcrop. Their taxonomic position was defined along with condition of wood remains in relation to type of deposits. In Pliocene/ Pleistocene (Praetiglian) sand deposits, the large and well-preserved fragment of poplar wood and in Pilica Interstadial (Chojny series) sands pine branches were discovered. In the latter the compression wood was very well preserved, whereas the normal wood appears highly pressed and the regular ray rows were remaining only in the late wood. Many small fragments of alder wood were also found in Vistulian/Holocene peats and juniper and spruce - in Holocene deposits. Generative and vegetative remains of herbs from Vistulian/Holocene peat deposits were also investigated. In Vistulian/Holocene deposits small fragments of alder wood (Alnus Mill.) were found and in Holocene deposits - small fragments of scotsch pine (Pinus sylvestris L.), common spruce (Picea abies Karst), common juniper (Juniperus communis L.) and alder wood (Alnus Mill.). Besides, some sedge (Carex L.) and buckbean (Menyanthes trifoliata L.) were discovered in these deposits.

14

The nature of the Pleistocene-Holocene palaeosols in the Gaza Strip, Palestine

Ubeid Khalid F.

Geologos

|

2011

|

Vol. 17, No. 3

163--173

EN

The Pleistocene to Holocene succession in the Gaza Strip, Palestine, consists of an alternation of calcareous sandstones and reddish fine-grained deposits (palaeosols). The palaeosols can be subdivided into two main groups based on the sand-sized versus clay- to silt-sized grains: (1) the sandy hamra palaeosols, and (2) the loess and loess-derived palaeosols. The hamra palaeosols can, in turn, also be subdivided into two main types according to their colour and grain size: (1) light brown loamy to sandy hamra palaeosols, and (2) dark brown sandy clay hamra palaeosols. The hamra palaeosols are polygenetic and originated in humid environments. Their red colour results from ferric oxides coating the sand grains, but also by illuviation. The various pedogenitic units and their gradual transition to loess palaeosols are due to different phases of dust accretion. Both groups of palaeosols developed during the last glacial. They are considered to represent different climate environments: hamra palaeosols represent humid climates, whereas the loess and loess-derived palaeosols represent dry and semi-dry climates.

15

Krzemienie w czwartorzędowym nadkładzie pokładu węgla brunatnego w Sieniawie

Bzowski Z., Dawidowski A., Kropornicki Z.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2010

|

Nr 137 (17)

56-64

PL

W pracy zaprezentowano na tle warunków geologicznych charakterystykę znalezionych krzemieni pochodzących z piasków szczytów wzgórz morenowych oraz z gliny zwałowej w czwartorzędowym nadkładzie pokładu węgla brunatnego w Sieniawie. Krzemienie składają się z drobnoziarnistego autogenicznego kwarcu, trudno identyfikowanej ilości amorficznego chalcedonu oraz śladowej ilości goethytu i być może moganitu. Krzemienie zawierają od 0,15 do 0,36% węgla organicznego oraz w ilościach śladowych takie metale jak mangan, stront, tytan i cynk. Trudno jest jednoznacznie wyznaczyć, które z badanych metali mogą być związane z genezą krzemieni, ich wiekiem lub taką cechą jak barwa i jej strefowe zmiany. Przypuszczalnie badane krzemienie mogą pochodzić z utworów węglanowych kredy i/lub jury występujących w północno-zachodniej Polsce lub w rejonie na północ od wybrzeża (dno Bałtyku).

EN

In the paper, geological conditions and characteristics of found flints originated from sands and boulder clay are presented. Flints are present in Quaternary overburden of the brown coal bed in Sieniawa, Poland and they consist of fine-grained authigenic quartz, hard to identify amount of amorphous chalcedon and trace amounts of goethite and possibly moganite. Flints contain from 0,15 to 0,36% of total organic carbon and trace amount of metals such as manganese, strontium, titanium and zinc. Presumably, investigated flints may origin from Jurassic and/or Cretaceous carbonate formations occurring in the North-Western parts of Poland or in the region due north from polish coast line (bottom of the Baltic Sea).

16

Geochemiczny zapis diagenezy szczątków kostnych z Jaskini Deszczowej (Wyżyna Częstochowska)

Krajcarz M.

Przegląd Geologiczny

|

2010

|

Vol. 58, nr 2

163-172

17

Pozycja chronostratygraficzna granicy neogen/czwartorzęd

Marks L.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 438

93--97

PL

Spełniając wieloletnie postulaty badaczy czwartorzędu, Komitet Wykonawczy Międzynarodowej Unii Nauk Geologicznych (IUGS) ratyfikował propozycję Międzynarodowej Komisji Stratygrafii obniżenia dolnej granicy czwartorzędu do dolnej granicy piętra gelas (2,588 Ma), a dolna granica plejstocenu została obniżona do tego samego poziomu. Dotychczasowa dolna granica czwartorzędu i plejstocenu, wyznaczona przez stratotyp Vrica w południowych Włoszech i datowana astronomicznie na 1,806 Ma, została utrzymana, ale jako dolna granica piętra kalabr, czyli piętra drugiego od dołu w zrekonstruowanym oddziale plejstocen. Nowa dolna granica czwartorzędu odzwierciedla moment kluczowych zmian klimatu Ziemi w pobliżu granicy epok paleomagnetycznych Gauss i Matuyama. Punkt krytyczny tych zmian został przekroczony około 2,7 Ma, kiedy nastąpiła drastyczna przebudowa cyrkulacji oceanicznej, spowodowana ostatecznym zamknięciem przesmyku panamskiego oraz zmniejszeniem zasolenia wód powierzchniowych Oceanu Arktycznego. Sprzyjało to utworzeniu stałej pokrywy lodowej w Arktyce, a wywołany tym wzrost albedo doprowadził do dramatycznej i jak dotąd nieodwracalnej ewolucji Ziemi, zdominowanej od tego czasu przez epokę lodową, z wielokrotnymi transgresjami lądolodów na kontynentach półkuli północnej.

EN

Many years’ consequent postulates of Quaternary scientists resulted in a decision of the Executive Committee of the International Union of Geological Sciences (IUGS) to ratify a proposal of the International Commission on Stratigraphy to lower the base of the Quaternary to the lower boundary of the Gelasian stage. Simultaneously, the lower boundary of the Pleistocene has been moved to the same position. The previous lower chronostratigraphic boundary of the Quaternary, represented by the Vrica stratotype in southern Italy, has been hardly recognizable outside the Mediterranean Region and neither biostratigraphic indices nor traces of extreme geological events could be found in this very place. On the other hand, an establishment of the Vrica site as the stratotype for the Neogene/Quaternary boundary (equivalent to the Pliocene/Pleistocene boundary) was a driving force to create the Gelasian as a new and uppermost stage of the Pliocene. The Gelasian filled a hiatus between the upper boundary of the Piacenzian stage at Castell Arquato and the boundary of the so-called Plio-Pleistocene at Vrica. The lower boundary of the Gelasian was defined at 2.588 Ma, close to a boundary of the palaeomagnetic epochs Gauss and Matuyama. The new lower boundary of the Quaternary reflects a principal transformation of the climate on the earth. A critical change occurred at about 2.7 Ma, when a severe reconstruction of the thermohaline circulation took place, caused by a final closure of the Panama Straits and inflow of freshwater to the Arctic Ocean. The latter favoured development of constant ice covers in the Arctic, a higher albedo of which resulted in initiation of the ice ages in the northern hemisphere.

18

Geology of the lower Vistula region, northern Poland

Gałązka D., Marks L.

Polish Geological Institute Special Papers

|

2009

|

Vol. 25

13-20

EN

Depression in the Quaternary bedrock in the Lower Vistula Region was a main route for the Scandinavian ice sheets advancing into the Polish Lowland. At the end of the Elsterian Glaciation the receding ice sheet dammed the meltwaters in the Lower Vistula Valley and in its vicinity. The Holstein sea presumably occupied the Gulf of Gdańsk as indicated by brackish deposits of this age in the Kaliningrad District. During the Eemian Interglacial an extensive sea bay existed in the Lower Vistula Region. The Lower Vistula Region is a stratotype area for the Vistulian Glaciation (Weichselian), with several ice sheet advances, also before the Last Glacial Maximum.

19

Czwartorzędowa ewolucja Doliny i Kanionu Colca - raport z badań geomorfologicznych wykonanych w roku 2006

Kalicki T., Kukulak J.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2008

|

T. 34, z. 2/1

55-81

PL

Kartowanie geomorfologiczne wykonano w Dolinie Colca pomiędzy Chivay i Madrigal (30 km) oraz w Kanionie Colca powyżej Canco (trzy przekroje). Zarówno Dolina jak i Kanion mają założenia tektoniczne. W Dolinie Colca wyraźnie wyodrębniają się trzy odcinki z odmiennym zestawem form i procesów modelujących dno i zbocza. Okresowe blokowanie odpływu przez osuwiska (Dolina Colca) i potoki lawowe (Kanion) powodowało powstawanie jezior zaporowych. Współczesna dolina rzeki Colca powstała w środkowym plejstocenie wskutek kaptażu przez ciek należący do zlewiska Oceanu Spokojnego bezodpływowego systemu śródgórskich rowów tektonicznych, zajętego u schyłku pliocenu i w dolnym plejstocenie przez jezioro wypełniane pyłami wulkanicznymi. Kaptaż nastąpił w miejscu uwarunkowanym tektonicznie, na zrzuconym skrzydle uskoku i linii tektonicznej. Brak odmłodzenia profilu podłużnego w Dolinie Colca związany jest z młodym wiekiem kaptażu, ruchami neotektonicznymi, a także przeciążeniem rzeki koluwiami bezpośrednio powyżej miejsca kaptażu.

EN

Geomorphological mapping was carried out in Colca Valley between Chivay and Madrigal (section of 30 km length) and in Colca Canyon upstream of Canco (three cross sections). Both the valley and the canyon are conditioned by tectonic structures. Three sections with different morphology and processes modelling bottom and sides of the valley could be distinguished in the Colca Valley. A water-course was periodically obstructed by landslides (Colca Valley) or lava flows (Colca Canyon) and dam lakes occurred. The recent Colca Valley is a result of the Middle Pleistocene capture of endorheic system of intermountain grabens by a river which belongs to the Pacific Ocean drainage basin. Lake filling by volcanic ashes occurred in these grabens in the end of Pliocene and the beginning of Quater-nary. Capture happened in tectonically determined place on downthrow at block and fracture line. A lack of rejuvenation of longitudinal profile of the Colca Valley can result from young age of capture, neotectonic movements and also river overloading by colluvia directly upstream of the capture place.

20

Aktywność uskoków w Dolinie Rio Colca w rejonie Pinchollo-Maca, Andy Środkowe, południowe Peru

Żaba J., Małolepszy Z.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2008

|

T. 34, z. 2/1

83-106

PL

Praca prezentuje wyniki badań strukturalnych sieci uskoków i spękań w utworach mezozoiku i czwartorzędu przeprowadzonych w Dolinie Rio Colca w okolicy Pinchollo-Lari-Maca (Andy Peruwiańskie). Z przeprowadzonych badań wynika, że Dolina Rio Colca ma założenia tektoniczne i wykorzystuje niemal wszystkie występujące na analizowanym terenie zespoły nieciągłości, ze szczególnym uwzględnieniem uskoków o przebiegu WNW-ESE, NE-SW oraz rzadziej - W-E. Większość stwierdzonych uskoków przemieszcza zarówno utwory mezozoiczne i mioceńskie jak i czwartorzędowe, co świadczy o ich współczesnej aktywności. W pokrywających dużą część terenu czwartorzędowych koluwiach zaznaczają się kierunki niemal wszystkich uskoków stwierdzonych w utworach mezozoicznych. Współczesna aktywność uskoków spowodowała utworzenie się na powierzchni terenu wyraźnych pierwotnych skarp uskokowych, które nie uległy dotychczas procesom denudacyjnym.

EN

Fault/fracture network within Mesozoic and Quaternary formations has been studied in Rio Colca Valley in Pinchollo - Lari - Maca area (Peruvian Andes). The results show structural framework of the Rio Colca Valley based on nearly all tectonic discontinuities observed in the area; mostly on WNW-ESE and NE-SW faults, and on few W-E faults. Displacements of Mesozoic, Miocene and Quaternary formations observed on nearly all faults in the study area provide evidence for recent tectonic activity. Most of the faults in the Mesozoic bedrock continue in Quaternary colluvial deposits. Recent faulting led to development of a system of distinct, primary scarps and land cracks on the surface, which have not been eroded yet.