Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Influence of the Zinc Sublayer Method Production and Heat Treatment on the Microhardness of the Composite Ni-Al2O3 Coating Deposited on the 5754 Aluminium Alloy

Karaś M, Nowak M., Opyrchał M., Bigaj M., Najder A.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2014

|

Vol. 59, iss. 1

355--358

EN

In this study, the effect of zinc interlayer on the adhesion of nickel coatings reinforced with micrometric Ni-Al2O3 particles was examined. Nickel coating was applied by electroplating on EN AW - 5754 aluminium alloy using Watts bath at a concentration of 150 g/l of nickel sulphate with the addition of 50 g/l of Ni-Al2O3. The influence of zinc intermediate coating deposited in single, double and triple layers on the adhesion of nickel coating to aluminium substrate was also studied. The adhesion was measured by the thermal shock technique in accordance with PN-EN ISO 2819. The microhardness of nickel coating before and after heat treatment was additionally tested. It was observed that the number of zinc interlayers applied does not significantly affect the adhesion of nickel which is determined by thermal shock. No defect that occurs after the test, such as delamination, blistering or peeling of the coating was registered. Microhardness of the nickel coatings depends on the heat treatment and the amount of zinc in the interlayer. For both single and double zinc interlayer, the microhardness of the nickel coating containing Ni-Al2O3 particles increased after heat treatment, but decreased when a triple zinc interlayer was applied.

PL

W pracy badano wpływ międzywarstwy cynku na przyczepność powłok niklowych zbrojonych mikrometrycznymi cząstkami Ni-Al2O3. Powłokę niklową wytworzono galwanicznie wykorzystując kąpiel Wattsa o stężeniu siarczanu niklu 150 g/l z dodatkiem 50 g/l Ni-Al2O3 na stopie aluminium EN AW - 5754. Badano również oddziaływanie międzywarstwy cynku osadza- nej pojedynczo, podwójnie i potrójnie na przyczepność powłok niklowych do aluminiowego podłoża. Przyczepność określono metodą udaru cieplnego wg normy PN-EN ISO 2819. Dodatkowo określono mikrotwardość powłoki przed i po obróbce cieplnej. Zaobserwowano, że ilość wytworzonych między warstw cynkowych nie wpływa znacząco na przyczepność powłok niklowych która została określona metodą udaru cieplnego. Nie zarejestrowano wad powstałych po badaniu takich jak: odwarstwienia. pęcherze czy łuszczenia się powłoki. Mikrotwardość powłok niklowych jest uzależniona od obróbki cieplnej oraz od ilości międzywarstw cynku. Dla pojedynczej i podwójnej podwarstwy cynku mikrotwardość po obróbce cieplnej zwiększa się a dla potrójnej podwarstwy cynku spada.

2

Microcrystalline and nanocrystalline nickel layers reinforced by Al2O3 particles

Kucharska B., Sobiecki J. R.

Composites Theory and Practice

|

2013

|

R. 13, nr 4

232--236

EN

Nickel coatings produced by plating processes are mainly used for decorative purposes and as a material that protects the substrate from corrosion. The incorporation of a reinforcing phase of alumina in a ductile nickel matrix allows for improved tribological and corrosion properties. The aim of this study was to investigate the effect of the process parameters on the structure of Ni/Al2O3 composite layers produced by the electrochemical method. The study included composite layers of a microcrystalline and nanocrystalline Ni matrix and micrometric and nanometric particle size disperse phases of Al2O3. The layers were deposited in a Watts bath modified by a nickel grain growth inhibitor, at a current density of 5 A/dm2. In order to ensure uniform co-embedding of the disperse phase particles with the nickel matrix and to produce a stable suspension, a cationic surfactant was also used. The completed studies have shown that addition of the nickel grain growth inhibitor significantly affects the reduction of the nickel crystallite size. The particle size of alumina affects its content and distribution in the Ni/Al2O3 composite layer. Both, the grain size of the nickel, as well as the amount and type of built-in phase affect the microhardness of the examined nickel and composite layers.

PL

Powłoki niklowe wytwarzane w procesach galwanicznych stosowane są głównie w celach dekoracyjnych oraz jako materiał chroniący podłoże przed korozją. Wprowadzenie w plastyczną osnowę niklową fazy zbrojącej w postaci tlenku glinu pozwala na uzyskanie lepszych właściwości tribologicznych i korozyjnych. Celem niniejszej pracy było zbadanie wpływu parametrów procesu na strukturę warstw kompozytowych Ni/Al2O3 wytwarzanych metodą elektrochemiczną. Badania obejmowały warstwy kompozytowe o mikrokrystalicznej i nanokrystalicznej osnowie Ni oraz mikrometrycznych i nanometrycznych wymiarach cząstek faz dyspersyjnych Al2O3. Warstwy osadzano w kąpieli Wattsa modyfikowanej zawartością inhibitora wzrostu ziaren niklu przy gęstości prądu 5 A/dm2. Aby zapewnić równomierne współosadzanie cząstek faz dyspersyjnych z osnową Ni oraz wytworzenie trwałej zawiesiny, stosowano również kationowy związek powierzchniowo czynny. Zrealizowane badania wykazały, że dodatek inhibitora wzrostu ziaren niklu wpływa znacząco na zmniejszenie wielkości krystalitów niklu. Wielkość cząstek tlenku glinu wpływa na jego zawartość i rozmieszczenie w warstwie kompozytowej Ni/Al2O3. Zarówno wielkość ziaren niklu, jak również ilość i rodzaj wbudowanej fazy mają wpływ na mikrotwardość badanych warstw niklowych i kompozytowych.

3

The effect of sintering temperature,sintering time and reinforcement particle size on properties of Al-Al2O3 composites

Konieczny M.

Composites Theory and Practice

|

2012

|

R. 12, nr 1

39-43

EN

The main aim of this paper was to investigate the effect of sintering temperature, sintering time and reinforcement particle size on the properties of Al-Al2O3 composites. Three sintering temperatures were applied: 500, 550 and 600 °C for 30, 60 and 90 minutes. Experiments were performed using specimens containing 0, 5 and 10% of alumina. The average particle sizes of alumina were 2, 10 and 20 μm. The investigated properties included relative density, hardness and compressive strength. Microstructural observations showed that Al-Al2O3 composites could be successfully formed for all of the studied combinations of sintering temperature, sintering time, alumina particle sizes and amount of reinforcement. The relative density of all the composites increased when the particle size of alumina was reduced. The highest relative density was obtained at 600 °C. Higher hardness and compressive strength were observed in samples containing finer Al2O3 particles. The variations in hardness and compressive strength of Al-Al2O3 composites were dependent on the sintering temperature and time. Increasing sintering time at 500 and 550 °C led to a gradual increase in hardness and compressive strength. Similar results were obtained as well after sintering at 600 °C when the sintering time was increased up to 60 minutes. A prolonged sintering time up to 90 min had a contrary effect on the hardness and compressive strength of the composites.

PL

Głównym celem badań było przeanalizowanie wpływu temperatury spiekania, czasu spiekania oraz wielkości cząstek zbrojących na własności kompozytów Al-Al2O3. Zastosowano trzy temperatury spiekania: 500, 550 i 600°C oraz trzy czasy: 30, 60 oraz 90 minut. Eksperymenty prowadzono na próbkach wykonanych ze spiekanego proszku aluminium oraz na próbkach zawierających dodatkowo 5 i 10% tlenku glinu. W badaniach używano proszku Al2O3 o trzech wielkościach cząstek: 2, 10 oraz 20 μm. Badano wpływ parametrów wytwarzania kompozytów na ich gęstość względną, twardość oraz wytrzymałość na ściskanie. Obserwacje mikroskopowe wykazały, że kompozyty Al-Al2O3 mogą być skutecznie wytwarzane przy zastosowaniu wszystkich użytych kombinacji temperatury spiekania, czasu spiekania oraz zastosowanych ilości oraz wielkości cząstek zbrojących. Gęstość względna kompozytów wzrastała wraz ze zmniejszaniem się wielkości zastosowanych cząstek Al2O3. Najwyższą względną gęstość otrzymano dla kompozytów spiekanych w temperaturze 600°C. Wyższa twardość oraz wyższa wytrzymałość na ściskanie była uzyskiwana w próbkach zawierających mniejsze cząstki tlenku glinu. Zmiany twardości i wytrzymałości na ściskanie były uzależnione od czasu oraz temperatury spiekania. Wzrost czasu spiekania w temperaturach 500 oraz 550°C prowadził do stopniowego wzrostu twardości oraz wytrzymałości na ściskanie. Podobne rezultaty otrzymano także po spiekaniu w temperaturze 600°C, gdy czas spiekania był krótszy niż 60 minut. Jednak wydłużenie czasu spiekania do 90 minut spowodowało spadek twardości oraz wytrzymałości na ściskanie.

4

Wpływ wielkości cząstek fazy zbrojącej na zużycie materiału kompozytowego FeAl-Al2O3

Patejuk A., Piwnik J., Krupicz B.

Kompozyty

|

2004

|

R. 4, nr 11

260-264

PL

Przedstawiono wyniki badań wpływu warunków wytwarzania na właściwości materiału kompozytowego na osnowie fazy międzymetalicznej Fe-Al zbrojonego cząstkami Al2O3. Stwierdzono, że istotny wpływ na właściwości materiału kompozytowego wywiera ilość, wielkość i stan powierzchni użytego zbrojenia. Odnotowano poprawy właściwości tribologicznych i odporności na zużycie erozyjne badanego materiału kompozytowego wraz z obniżeniem wielkości cząstek zastosowanych jako zbrojenie tego materiału kompozytowego. Przy czym elementem wydatnie poprawiającym właściwości badanego materiału kompozytowego jest zastosowanie jako zbrojenie cząstek Al2O3 z ukonstytuowaną na ich powierzchni powłoką niklową.

EN

Samples of composite material were made using the blend of technically pure iron and aluminium powders. The reinforcement consisted of previously selected three kinds of powder particles, which differed in size of the particles: below 10 [micro]m (called f0), 20-30 [micro]m (called f2) and 50-60 [micro]m (called f5). Two-stage process of composite production was applied. First stage was conducted in static conditions under the load of 300 MPa and in the conditions of cyclically variable loading of 40 Hz frequency. Temperature of the process in both cases was this same and amounted to 660°C. The time of presenting was this same and amounted to 1 hour for all variants of sample production. The second stage of the sintering, called "principal", was conducted in 1250°C temperature in argon protective atmosphere during 1 hour. Produced samples had forms of cylinders of 10 [micro]m diameters and 10-12 [micro]m high. Erosion tests were conducted on the stand showed in Figure 2. Air pressure and angle of particle impact on the sample were the variable parameters of the experiment. Erosion tests lasted 10 minutes. The air pressure amounted to 0.3 MPa. Under this pressure the stream velocity amounted to 150 m/s. The stream impact angle equaled 90°. Quartz sand of 0.2-0.3 diameter constituted the abrasive material. Loss measurement was conducted in one-minute time intervals up till 4 minutes and later every 2 minutes. In the consecutive stage of studies, prepared samples underwent tests of resistance to wear using following methods: ,,pin on disc" and stream-abrasive method. In abrasive tests, load of 3 MPa and linear velocity of 0.5 m.p.s. were used. Steel 45 thermally resistant to 45 HRC hardness was the counter-sample. The test lasted 2 hours. Temperature in direct proximity of cooperating steam amounted to 25--2°C. During the whole cycle of tests, value of linear wear was constantly recorded as well as mass of the sample was periodically weighted with 0.001 g precision. Conducted tests also show that increase in share of reinforcing phase (up till 20%) in the mentioned composite, which was made iu static conditions, substantially improves its resistance to erosion. Additionally, increased resistance to erosion was recorded during testing of composite materials, containing Al2O3 particles with nickel layer. It is important to mention that during conducted tests it was characteristic that the level of wear intensity of tested tribologic pairs (which roughness parameters before the sample and counter-sample testing ranged Ra = 0.1-0.2 [micro]m) became stable after approximately 15 minutes of testing (Fig. 3a). Resistance to erosion wear was assessed for the same samples, on which abrasive wear tests were made. Conducted tests of erosion resistance disclosed, that application of reinforcement of Al2O3 particles decreases unit wear of tested material. It was identified that the size of reinforcement particles used during the test (f0, f2 and f5) did not significantly influence the magnitude of unit wear of composite material tested particles. However, substantial influence of surface conditions of applied reinforcement phase particles on the level of composite wear was recorded (Fig. 4). When reinforcement phase particles has nickel layer on the surface, the level of unit wear decreased. Increase in quantity of reinforcement phase results in decrease in composite's resistance to erosion. Conducted microscope observations indicate that obtained results of tested material's erosion are probably related with increased probability of chipping of hard and brittle reinforcement phase (relating to the material containing 10% of the reinforcement). Effects of chipping watched under microscope had forms of deep holes, in which fragments of not totally removed Al2O3 particles were still present.

5

Wpływ parametrów spiekania pod ciśnieniem na wybrane właściwości materiału kompozytowego Al-cząstki Al2O3

Gabrylewski M., Patejuk A.

Kompozyty

|

2004

|

R. 4, nr 10

212-215

PL

W pracy przedstawiono wpływ temperatury spiekania na właściwości tribologiczne materiału kompozytowego (MK) typu Al-Al2O3. Na materiał osnowy zastosowano proszek aluminiowy o granulacji 80-100 [mikro]m. Na zbrojenie zastosowano cząstki Al2O3 o wielkości 20-60 [mikro]m w dwóch wariantach stanu warstwy wierzchniej - bez powłoki (oznaczone umownie - wariant I) oraz z powłoką niklową o grubości około 2 [mikro]m (oznaczone umownie - wariant II). Próbki do badań wykonane zostały metodą prasowania w podwyższonej temperaturze (tab. 1) w postaci pręta o średnicy 8 i długości 10-15 mm. Czas spiekania próbek dla obu wariantów był jednakowy i wynosił 15 minut. Przeprowadzone badania i analizy struktury otrzymanych próbek potwierdziły, że MK wykonany z wykorzystaniem cząstek bez powłoki niklowej charakteryzuje się typowym, dla zastosowanych materiałów, połączeniem adhezyjnym faz. Natomiast w przypadku MK wykonanego z wykorzystaniem cząstek pokrytych powłoką niklową stwierdzono, że połączenie tych cząstek z osnową jest typu dyfuzyjno-adhezyjnego (rys. 1). Przeprowadzone pomiary twardości (metodą Vickersa) otrzymanych próbek MK wykazały, że najwyższą twardością (niezależnie od analizowanego zakresu temperatury spiekania) charakteryzują się próbki spiekane przy ciśnieniu 120 MPa (rys. 2). Należy zaznaczyć, że zwiększenie ilości zbrojenia prowadzi do zwiększenia poziomu twardości badanych próbek. W kolejnym etapie badań MK przeprowadzono testy odporności na zużycie ścierne metodą pin on disc. Badania ścieralności realizowano, stosując obciążenie 3 MPa przy prędkości obwodowej 0,50 m/s. Przeciwpróbkę wykonano ze stali 45 ulepszonej cieplnie o twardości 42 HRC. Czas trwania próby wynosił 2 godziny. Kontrolowana temperatura współpracującej pary wynosiła 25š2°C. Wyniki badań jednostkowego zużycia masowego przedstawione graficznie w funkcji czasu trwania testu (rys. 3) wskazują, że zarówno parametry spiekania, jak i ilość fazy zbrojącej w postaci cząstek Al2O3 znajdującej się w objętości MK, wywierają istotny wpływ na poziom zużycia tych materiałów. Analiza topografii współpracujących powierzchni i śladów zużycia wykazała, że największe nierówności powierzchni, zarówno w badanych próbkach, jak i przeciwpróbkach, występują w skojarzeniach, w których próbka była wykonana z fazą zbrojącą w postaci cząstek Al2O3 bez powłoki niklowej. W tych próbkach MK obserwowano liczne ubytki (wykruszenia cząstek) na powierzchni współpracującej z przeeiwpróbką. Natomiast w przypadku badania próbek MK zawierającego 10 i 20% cząstek Al2O3 z powłoką niklową gładkość współpracujących powierzchni była nieco większa. Przede wszystkim nie obserwowano w tych przypadkach tak licznych wykruszeń towarzyszących im głębokich bruzd usytuowanych równolegle do wektora sił tarcia.

EN

In the work, the results of researchcs about influence sintering temperature on trybology properties of metal-matrix composite (MMC) the type of Al-Al2O3 particles, has been presented. Such a matrix material aluminium powder granulation 80-100 [micro]m has been used. Uncovered particles Al2O3 about size 20-60 [micro]m (signed as I option) and particles covered by nickel layer with thickness about 2 [micro]m (signed as II option) made reinforced material. Samples for researching was made by hot pressing method (Tab.1) using rod about diameter 8 and length 10-15 mm. Sintering time for every option was the same: 15 minutes. Made microscopic examination and analyses' confirmed that particles without nickel layer of MMC, characterized typical adhesive connection of phases. However, in case of covered by niekel layer particles of MMC, connection between particles and matrix has diffusion - adhesive character (Fig. 1). The hardness test of composite samples by Vickers method has been done. The results showed that samples sintered with pressure 120 MPa (independently from analysed range the temperature of sintering) have the highest hardness (Fig. 2). Increasing of volume fraction of reinforced material increases hardness of samples. In next step of researching, resistance tests of abrasive wear by pin on disc method has been done. For this researching of grindability, load of 3 MPa and peripheral speed of 0.50 m/s was given. Anti-sample was made from 45 heat treatmented steel about hardness 42 HRC. The time of test was 2 hour. The controlled temperaturę of co-operating steam received 25 š2"C. The results of unitary mass decrement in function of time of test has been presented in Figurę 3. They arę showed, that both sintering parametres and yolume of fraction of reinforced materiał have essencial influence on level of material's wear. The analysis of topography of co-operating surfaces and traces of wear shows, that the samples and anti-samples have the largest inequalities of surface when the sample was made with Al2O3 reinforced material without nickel layer. In these MMC samples was observed a plenty of defects (crumbling up particles) on co-operating anti-samples' surface. However, MMC samples including 10 and 20% of covered by nickel layer Al2O3 particles - the quality of co-operating surfaces was higher. First of all, so much defects and accompanying furrows situated parallel to vector of strengths of friction, was not obseryed.

6

Wpływ cyklicznie zmiennego ciśnienia prasowania na właściwości tribologiczne materiału kompozytowego FeAl-Al2O3

Patejuk A., Durejko T.

Kompozyty

|

2004

|

R. 4, nr 11

265-268

PL

Przedstawiono wyniki badań wpływu warunków spiekania na właściwości tribologicznc materiału kompozytowego na osnowie fazy międzymetalicznej zbrojonego cząstkami Al2O3. Stwierdzono, że badany materiał kompozytowy spiekany z udziałem obciążenia cyklicznie zmiennego charakteryzuje się zarówno wzrostem twardości, jak i wzrostem odporności na zużycie ścierne. Dodatkowym elementem wydatnie poprawiającym właściwości analizowanego materiału kompozytowego jest zastosowanie jako zbrojenie cząstek Al2O3 z ukonstytuowaną na ich powierzchni powłoką niklową.

EN

Samples of composite material were made using the blend of technically pure iron and aluminium powders. 3-4 samples were made for each technological variant. In the process of sintering, a mix of Fe and Al powders in proportions of 60 and 40% atm. was used. The reinforcement of the composite material was made of (Al2C3) in the amounts suitably 10 and 20% of the total weight in two types: I - (A2O3) grains had crude surface, II - grains (Al2O3) had an additional nickel coating 2-3 [micro]m thick. The technological process of making such materials consisted of two phases: pre-sintering and principal sintering. The first phase was conducted in a hydraulic pulsar under the load of 300 MPa and in the conditions of cyclically variable loading of 40 Hz frequency. Temperature of the process in both cases was this same and amounted to 660°C. The time of pre-sintering was the same and amounted to 1 hour for all variants of sample production. The second stage of sintering, called ,,principal", was conducted in 1250°C temperature in argon protective atmosphere. Prcpaired samples (minimum 3 ones of each type) underwent tests of resistance to wear using following methods: ,,pin on disc". In abrasive tests, load of 3 MPa and linear velocity of 0.5 m.p.s. were used. Steel 45 thermally resistant to 45 HRC hardness was the counter-sample. The test lasted 2 hours. Temperature in direct proximity of cooperating steam amounted to 25-2°C. During the whole cycle of tests, value of linear wear was constantly recorded as well as mass of the sample was periodically weighted. The result of the test presented on the graph shows that the amount of reinforcement phase consisted particles Al2O3 substantially adds to the material wear resistance. Previous researches proved that the more reinforcement coating is used (up to 20% of total weight) in the composite sample, made in a static environment, the more durable material is created. However, this tendency is not applicable to the sample materials made in cyclically variable loading environment. In a such case, the tendency was exactly opposite to the previous one and it was verified on a double amount of samples made in this technological variant. A positive influence of nickel coating applied on reinforcement phase was also notified. The best parameters achieved the composite materials consisted 10% of Al2O3 particles with a nickel coating (2-3 [micro]m thick) constituted on its surface. Hardness is the primary parameter contributed to abrasive wear resistance so the next stage of the experiment included hardness measuring, using Vickers' method under the load of 50 N. Results of the tests showed that participation of reinforcing phase (regardless the size of applied particles) should not be regarded as a factor, which insignificantly influences the level of hardness. There is a certain upward relation between the particle hardness and increase in reinforcement quantity. A little influence of nickel layer on hardness of particle reinforcement was noted, as well.

7

Materiały na osnowie fazy międzymetalicznej FeAl z dodatkiem 2 i 10% obj. Al2O3

Szczepanik S., Godlewska E.

Kompozyty

|

2003

|

R. 3, nr 8

421-427

PL

Przedstawiono wstępne wyniki badań materiałów kompozytowych na osnowie fazy międzymetalicznej FeAl (40% at. Al) zawierających cząstki Al2O3, otrzymanych z proszków metodą samorozwijającej się syntezy wysokotemperaturowej (SHS) i poddanych odkształcaniu na gorąco w procesie kucia. Wypraski uzyskano z ujednorodnionej mieszanki proszków żelaza, aluminium oraz Al2O3. Tlenek glinu wprowadzono w ilości 2 i 10% obj. Materiały kompozytowe na osnowie fazy międzymetalicznej FeAl po procesie SHS są plastyczne podczas odkształcania w procesie kucia w temperaturze 1080°C. Badania wykazały korzystny wpływ przeróbki plastycznej na gorąco nie tylko na zagęszczenie otrzymanych tworzyw, ale także na kształtowanie ich własności mechanicznych. Wielkość odkształcenia ma wpływ na ich wytrzymałość na zginanie i twardość. Własności otrzymanych materiałów kompozytowych w zależności od ich składu chemicznego i wielkości odkształcenia zestawiono w tabelach 1 i 2, ich strukturę pokazano na rysunkach 3 i 4 oraz na rysunkach 5-10. Znajdujące się w kompozycie cząstki tlenku glinu w ilości 2 i 10% obj. mają wpływ na własności mechaniczne tych materiałów określone w temperaturze otoczenia. Przełom materiału odkształconego z gniotem 72% ma strukturę włóknistą.

EN

The paper presents the results of preliminary studies on composites with an FeAl (40 at% AI) matrix and Al2O3 dispersions obtained by self-propagating high-temperature synthesis (SHS) and hot forging. Compact blocks were obtained from homogenous mixtures of iron, aluminium and Al2O3 powders. The Al2O3 powder was added in the amount of 2 or 10% by volume. The influence of deformation on density and mechanical properties (bending strength) has been determined. The composites with the FeAl matrix, obtained from powder substrates, have a good formability upon hot forging. The investigations have shown an advantageous effect of hot forging on density of the SHS products and their mechanical properties. The amount of the dispersed phase and deformation parameters, both influence the density, mechanical properties (Tables 1 and 2) and structure (Figs. 3-4, 5-8). Al2O3 added in the amount of 2 or 10 vol.% occurs in the form of fine particles and strongly affects the mechanical properties of the obtained materials at room temperature. Destruction surface of deformed material with height reduction of 72% has a fibre structure.

8

Niejednorodność fazy zbrojącej w kompozytach duralcan przeznaczonych do współpracy ślizgowej

Maszybrocka J., Cybo J.

Zeszyty Naukowe Politechniki Świętokrzyskiej. Mechanika

|

2001

|

Z. 75

127-134

PL

Badaniom poddano trzy gatunki kompozytów Duralcan o zmiennej zawartości fazy Al2O3, przeznaczonych do współpracy ślizgowej w układzie tuleja cylindrowa /pierścień tłokowy silnika spalinwego. Określono wskaźniki oraz rozmieszczenia fazy zbrojącej. Wykazano, że kompozyt o zawartości 10% obj. Al2O3 i wielkości cząstek ok.6 um cechuje się największą niejednorodnością wielkości, a zwłaszcza rozmieszczenia. Tę ostatnią można zaliczyć do kategorii niejednorodności izotropowej w postaci losowo usytuowanych mikroobszarów o niewielkiej liczbie cząstek Al2O3. Stwierdzono, że nasilenie lokalnych nierównomierności określają ilościowo z wystarczającą dokładnością wskaźniki zmienności parametrów, np. NA, NV, NL. Występowanie mikroobszarów o małym udziale Al2O3 może prowadzić do lokalnych sczepień adhezyjnych i pogorszenia współpracy tribologicznej. Problem niejednorodności rozmieszczenia maleje wraz z rosnącą zawartością fazy zbrojącej, prawie zanikając przy udziale FZ przekraczającym 20% objętości.

EN

Three kinds of Duralcan composites with changeable Al2O3, phase contents destined for a sliding cooperation in an arrangement: cylinder sleeve/pistonm ring of a combusation engine were subjected to examinations. Indices of the shape inhomogeneity and of the reinforcing phase size and distribution were determined. It was revealded that a composite with a 10% volume of Al2O3, and particles size of about 6 um is characterizedby the highest inhomogeneity of size and especially of distribution. The latter can be reared in the category of isotropic inhomogeneity in a form of microregions located at random, with an insignificant number of Al2O3 particles. It was found that the intensification of local irregularities is determined quantitatively, with sufficient accuracy, by parameters variability indices, e.g. NA, Vy and Nh. The occurrence of microregions with a small fraction of Al2O3 may lead to local adhesion tacking and deterioration of the tribological cooperation. The problem of the distribution inhomogeneity decreases as the reinforcing phase contents increase and it disappears with the reinforcing phase fraction exceeding a 20% volume.