Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wydzielanie cynku(II) z roztworów odpadowych powstających w przemyśle metalurgicznym

Gajda B., Skrzypczak A., Bogacki M. B.

Rudy i Metale Nieżelazne Recykling

|

2015

|

R. 60, nr 1

23--29

PL

Celem pracy było zbadanie możliwości selektywnego wydzielenia jonów cynku(II) z polimetalicznych odpadowych roztworów chlorkowych zawierających kationy takich metali, jak: niklu(II), kobaltu(II), kadmu(II) z zastosowaniem polimerowych membran inkluzyjnych. Jako przenośnik jonów w membranie zaproponowany został 1-decyloimidazol. Uzyskane wyniki pozwoliły zauważyć znaczący wpływ stężenia anionów chlorkowych na proces separacji jonów metali. Stwierdzono również, że jony cynku(II) najefektywniej wydzielić można z roztworu o stężeniu 1M anionów chlorkowych. Z roztworu takiego odzyskuje się ok. 88-90 % Zn(II). Zdolność do wydzielenia pozostałych jonów kształtuje się w szeregu: Cd(II) ≥ Co(II) > Ni(II).

EN

The aim of the work was investigation of possibility of selective releasing of zinc(II) ions from polymetalic discarded chloride solutions containing metal cations like: nickel(II), cobalt(II) and cadmium(II) by applying polymer inclusion membranes. As a carrier of metal ions in membrane, the 1-decylimidazole was used. Based on obtained results, significant influence of chloride anions on separation process was observed. It was found that zinc(II) ions were transported fastest from solution containing 1M of chloride anions. In this case, it was possible to release about 88-90 % of Zn(II). The membrane ability to releasing rest of ions change in series: Cd(II) ≥ Co(II) > Ni(II).

2

Wpływ sposobu mieszania fazy zasilającej i odbierającej na transport cynku(II) przez polimerowe membrany inkluzyjne

Plackowski R., Nowak P., Idkowiak J., Pernak P., Bogacki M.

Przemysł Chemiczny

|

2015

|

T. 94, nr 11

1945-1948

PL

Przedstawiono wyniki badań wpływu sposobu mieszania faz na transport kationów cynku(II) przez polimerowe membrany inkluzyjne. Zastosowano trzy sposoby mieszania faz: mieszanie mechaniczne, mieszanie za pomocą ultradźwięków i mieszanie mechaniczne wspomagane ultradźwiękami. Każdy z eksperymentów prowadzono w temp. 20, 30, 40, 50 oraz 60°C. Na podstawie otrzymanych wyników scharakteryzowano proces transportu przez wyznaczenie parametrów charakterystycznych dla polimerowych membran inkluzyjnych, takich jak stała szybkości, strumień początkowy i współczynnik przepuszczalności. Badania w różnych temperaturach pozwoliły również na określenie wartości energii aktywacji dla poszczególnych procesów.

EN

Zn cations were transported through polymer inclusion membrane in an app. consisting of 2 interconnected glass vessels, sepd. with a 17.8 mm thick membrane made of cellulose triacetate, 1-decyl-1,2,4-triazole and (BuO)₃PO₄. Each vessel was equipped with connector pipes to introduce a mech. stirrer and a sampler. Optionally, the app. was placed in an ultrasound bath (160 W, 40 kHz). In one of the vessels, the supply phase (1 mol/L) of an aq. soln. of ZnCl₂ was placed, and the const. Cl (2 mol/L) concn. was maintained by addn. of NaCl. The mech., ultrasound or mech. supported with ultrasounds mixing was carried out at 20–60°C. The Zn concn. in the receiving phase was detd. each 1 h by titration. The increase of the process temp. from 20°C to 60°C resulted in an increase of Zn recovery from 27.35% to 48.54% for the mech. mixing, from 29.87% to 58.14% for ultrasound mixing, and from 47.02% to 99.90% for ultrasound – supported mech. stirring.

3

Badanie szybkości ekstrakcji cynku(ll) i żelaza(III) czwartorzędową solą fosfoniową Cyphos®IL 101 z układów chlorkowych

Marszałkowska B., Wiśniewski M.

Przemysł Chemiczny

|

2012

|

T. 91, nr 7

1374-1377

PL

Przedstawiono wyniki badań równowagi i kinetyki ekstrakcji cynku(II) i żelaza(III) z kwaśnych układów chlorkowych przy użyciu czwartorzędowej soli fosfoniowej chlorku triheksylo(tetradecylo)fosfoniowego (Cyphos®IL 101). Do badania kinetyki zastosowano dwie techniki eksperymentalne: mieszalnik ze stałą powierzchnią kontaktu faz i metodę pojedynczej kropli. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że ekstrakcja Zn(II) i Fe(III) zachodzi wg mechanizmu wymiany anionowej, a skład kompleksu ekstrahent-anion ZnCl²⁻₄ lub FeCl⁻₄ wynosi odpowiednio 2:1 i 1:1. Na podstawie teorii warstewek granicznych wyznaczono strumienie oraz współczynniki transportu masy. W przypadku ekstrakcji Zn(II) ekstrahentem Cyphos®IL 101 oszacowano, że rzędowość reakcji w stosunku do metalu oraz ekstrahenta jest równa 1, a średnia wartość stałej szybkości ekstrakcji wynosi kśr.= 3745 ± 77 dm³/(mol·s). W przypadku ekstrakcji Fe(III) stała szybkości wynosi 74900 ±7300 dm³/(mol·s).

EN

Zn(II) and Fe(III) extn. equil. and extn. rate were examd. in systems contg. trihexyl(tetradecyl)phosphonium chloride by using Lewis cell and single drop method. The Zn and Fe complexes were transferred into the org. phase. Mass fluxes and mass-transfer coeffs. were detd. by using the boundary layer theory. The reactions were first order with respect to the metals. The extn. rate consts. were 3745 and 74900 L/(mol·s), resp.

4

Transport of metal ions across polymer inclusion membrane with 1-alkylimidazole

Ulewicz M., Radzymińska-Lenarcik E.

Physicochemical Problems of Mineral Processing

|

2011

|

Vol. 46

119-130

EN

The facilitated transport of copper(II), zinc(II), cobalt(II), and nickel(II) ions across polymer inclusion membranes (PIMs), which consist of cellulose triacetate as polymeric support, o-nitrophenyl pentyl ether as plasticizer and 1-alkylimidazole as ion carrier was reported. PIM was characterized by using atomic force microscopy (AFM) technique. The results show that Cu2+ can be separated very effectively from others heavy and transition metal cations as Zn2+, Co2+, and Ni2+ (at concentration of 10-3 M each). Alkyl substituents in position 1 of imidazole ring have an effect on hydrophobic properties and the initial flux of the transported metal ions. Also, the influence of the chloride ions concentration on the separation process was investigated. To explain the mechanism of membrane transport the diffusion of metal ions complexes with 1-alkylimidazole was also measured.

PL

Zbadano selektywność transportu jonów Cu(II), Zn(II), Co(II) i Ni(II) (cMe=0,001M, każdy) przez polimerowe membrany inkluzyjne składające się z trójoctanu celulozy (suportu), eteru o-nitrofenylooktylu (plastyfikatora) i przenośnika jonów (1 alkiloimidazole). Polimerowa membrana została scharakteryzowana przy pomocy mikroskopii sił atomowych (AFM). Wykazano, że podstawnik alkilowy w pozycji 1 pierścienia imidazolu zmieniając własności hydrofobowe przenośnika wpływa na strumień początkowy transportu jonów metali. Wartości strumienia początkowego transportu jonów przy użyciu przenośnika 1 i 2 maleją w szeregu: Cu(II) > Zn(II) > Co(II) > Ni(II), natomiast dla 3 - 5 w szeregu: Cu(II) > Zn(II) > Ni(II), Co(II). Strumień transportu Cu(II) wzrasta w szeregu użytych przenośników: 1 < 2 < 3 < 4 ɝ, osiągając najwyższą wartość 6,36 µµmol/m2 · s (dla 5). Na selektywność transportu wpływ również stężenie jonów chlorkowych w fazie zasilającej. Czynnikiem limitującym szybkości transportu Cu2+ przez PIM jest współczynnik dyfuzji kompleksu przenoszonego kationu przez membranę.

5

Separation of cobalt(II), nickel(II), zinc(II) and cadmium(II) ions from chloride solution

Gajda B., Skrzypczak A., Bogacki M. B.

Physicochemical Problems of Mineral Processing

|

2011

|

Vol. 46

289-294

EN

Selective distribution of cobalt(II), nickel(II), zinc(II) and cadmium(II) ions from chloride solutions through polymer inclusion membranes (PIM) has been studied. The carrier was 1-decylimidazole. The effect of chloride ion concentration on the ion permeation was analysed. The results suggest that some of metal ions change for the worse selectivity of separation process. Especially zinc(II) and cadmium(II) ions decreased five-fold selectivity of ion separation process.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań selektywnego rozdziału jonów kobaltu(II), niklu(II), cynku(II) i kadmu(II) z roztworów chlorkowych w procesie selektywnego ich rozdziału w procesie membranowym przez polimerowe membrany inkluzyjne (PIM). Jako przenośnik zastosowano 1-decyloimidazol. Uzyskane wyniki wskazują, że obecność jonów niektórych metali pogarszać może selektywność rozdziału. Szczególne znaczenie mają tutaj jony cynku(II) oraz kadmu(II), które prawie 5-krotnie pogarszają selektywność rozdziału jonów niklu(II) od kobaltu(II).

6

Quaternary phosphonium salts as effective extractants of zinc(II) and iron(III) ions from acidic pickling solutions

Marszałkowska B., Regel-Rosocka M., Nowak Ł., Wiśniewski M.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2010

|

Vol. 12, nr 4

1-5

EN

Extraction of zinc(II) and iron(III) from hydrochloric acid solutions using quaternary phosphonium salts, CyphosŽ IL 101, CyphosŽ IL 104, CyphosŽ IL109 and CyphosŽ IL 111 in mixtures with toluene, was studied. Trihexyl(tetradecyl)phosphonium chloride (CyphosŽ IL 101) and trihexyl(tetradecyl)phosphonium bis(2,4,4-trimethylpentyl)phosphinate (CyphosŽ IL 104) showed the best zinc(II) and iron(III) extraction abilities. After three stages of zinc(II) extraction with CyphosŽ IL 101 and CyphosŽ IL 104 the efficiencies were 100 and 93.6%, respectively. Total iron(III) transport to the organic phase was achieved after two separation stages and amounted to 82.1 and 100% for CyphosŽ IL 101 and CyphosŽ IL 104, respectively. Zinc(II) and iron(III) could be effectively stripped from the loaded organic phases with 0.5 mol dm-3 sulfuric acid. The more hydrophobic the character of the anion type of phosphonium salts, the lower the efficiency of extraction.

7

Selective transport of Pb(II) across polymer inclusion membrane using imidazole azocrown ethers as carriers

Ulewicz M., Sadowska K., Biernat J. F.

Physicochemical Problems of Mineral Processing

|

2007

|

Vol. 41

133-143

EN

Transport of Pb(II) ions from equimolar aqueous solutions of Zn(II), Cd(II), and Pb(II) as well as from solutions containing only Pb(II) ions source phase (cMe = 0.001 M) through polymer inclusion membranes (PIMs) containing imidazole azocrown ethers as carriers has been investigated. The polymer membranes consisting of cellulose triacetate (support), o-nitrophenyl pentyl ether (plasticizer) and imidazole crown ether derivatives (as ion carriers) were investigated. The influence of lipophilicity of macrocycles on the selectivity and efficiency of Pb(II) transport with azocrown 3 are higher than 1, accordingly with the hydrophile-lipophile balance of imidazole azocrown ethers. The highest transport recovery for Pb(II) ions was observed for 3 (91.6%). The transport selectivity of the polymer inclusion membrane with 3 was: Pb(II) > Zn(II) > Cd(II) and the selectivity coefficient Pb(II)/Cd(II) and Pb(II)/Zn(II) equals 40.1 and 13.4, respectively. The stability of PIM with imidazole azocrown derivatives was confirmed by replicate experiments.

PL

Zbadano selektywność transportu jonów ołowiu(II) z równomolowych roztworów jonów Zn(II), Cd(II) i Pb(II) oraz z roztworów zawierających jony Pb(II) przez polimerowe membrany inkluzyjne (PIM) zawierające imidazolowe etery azokoronowe. Badania prowadzono dla azotanowych roztworów Pb(II) o stężeniu 0,001 M oraz dla roztworów zawierających równomolową mieszaninę jonów Pb(II), Cd(II) i Zn(II) (cMe= 0,001 M każdego). Badane azokorony różniły się miejscem podstawienia imidazolu i rodzajem dołączonej do niego grupy (-H, -CH3, -C6H5). Polimerowe membrany inkluzyjne otrzymywano z trójoctanu celulozy (nośnik), eteru o-nitrofenylopentylowego (pastyfikator) i jednego z eterów koronowych 1 ÷ 3 (przenośnik jonów); stężenie przenośnika jonów w przeliczeniu na objętość plastyfikatora wynosiło 0,05 M. Wykazano, że początkowe wartości strumienia transportu jonów ołowiu(II) maleją ze wzrostem balansu hydrofilowo-hydrofobowego (HLB) eteru koronowego, tj. 3 > 1. Ponadto stwierdzono, że strumienie początkowe transportu jonów przy użyciu eterów 2 i 3 maleją w szeregu: Pb(II) > Zn(II) > Cd(II). Współczynniki separacji Pb(II)/Cd(II) i Pb(II)/Zn(II) przez PIM przy użyciu eteru 2 z 0,01M roztworu mieszaniny jonów wynosiły 11,3 i 53,6 natomiast z roztworów o stężeniu 0,001 M odpowiednio 16,3 i 46,0. Ponadto wykazano, że polimerowe membrany inkluzyjne z imidazolowymi azokoronami wykazują dużą stabilność, zależną w dużym stopniu od rodzaju jonoforu.

8

Removal of Zn(II), Cd(II) and Pb(II) using polymer inclusion membrane transport with proton ionizable DB-16-C-5 crown ethers

Ulewicz M., Walkowiak W.

Physicochemical Problems of Mineral Processing

|

2006

|

Vol. 40

185-194

EN

Competitive transport of Zn(II), Cd(II), and Pb(II) ions from aqueous nitrate source phase (Cme = 0.001 M) through polymer inclusion membranes (PIMs) containing cellulose triacetate (as support), o-nitrophenyl pentyl ether (as plasticizer) and proton ionizable lariat ether derivatives (as ion carriers) has been investigated. The influence of varying the lipophilicity of sym(R)(hydroxy)dibenzo-16-crown-5 macrocycles with R groups such as hydrogen (in 1), decyl (in 2) and phenyl (in 3) on the selectivity and efficiency of Zn(II), Cd(II), and Pb(II) transport through polymer inclusion membranes is studied. The influence of HLB (hydrophile-lipophile balance) and Vx (molecular volumes) on the transport selectivity of metal ions was investigated. Relationship between the cation size and initial fluxes transport of metal cation was shown. The selectivity coefficients of Pb(II)/Zn(II) and Cd(II)/Zn(II) decrease with increase of carrier concentration in inclusion membrane.

PL

Zbadano selektywność wydzielania jonów cynku(II), kadmu(II) i ołowiu(II) z wodnych roztworów azotanowych zawierających równomolową mieszaninę metali (cMe= 0,001 M) w procesie transportu przez polimerowe membrany inkluzyjne (PIM) przy użyciu w roli przenośników jonów jonizowalnych eterów koronowych o koronie DB-16-C-5. Badane etery różniły się rodzajem grupy dołączanej do korony ( -H, -C10H21, -C6H5). Polimerowe membrany inkluzyjne syntezowano z trójoctanu celulozy (nośnik), eteru o-nitrofenylopentylowego (pastyfikator) i jednego z eterów koronowych 1 ÷ 3 (przenośnik jonów); stężenie przenośnika jonów w przeliczeniu na plastyfikator zmieniano w granicach 0,3 - 1,0 M. Współczynniki separacji Pb(II)/Cd(II) i Pb(II)/Zn(II) przez PIM przy użyciu eteru 2 były nieznacznie wyższe niż przy użyciu eteru 3 i 1. Dla badanych eterów o stężeniu 0,5 M w membranie współczynniki separacji Pb(II)/Cd(II) i Pb(II)/Zn(II) wynosiły odpowiednio 1,4 i 1,8; 1,5 i 3,1 oraz 1,6 i 3,4 dla eterów 1, 2, i 3. Wykazano, że początkowe wartości strumienia transportu badanych jonów rosną ze wzrostem objętości molowej eteru koronowego, natomiast maleją ze wzrostem bilansu hydrofilowo-hydrofobowego (HLB) eteru koronowego. Ponadto stwierdzono, że niezależnie od zastosowanego eteru lariatowego o koronie DB-16-C-5 najlepiej transportowane są kationy o największej średnicy.

9

Studies on removal of Zn(II), Cd(II) and Pb(II) ions in polymer inclusion membrane transport with Calix[4]-crown-6 derivatives

Ulewicz M., Bocheńska M., Lesińska U., Walkowiak W.

Physicochemical Problems of Mineral Processing

|

2005

|

Vol. 39

107-116

EN

Competitive transport of Zn(II), Cd(II), and Pb(II) ions from aqueous nitrate source phase (CMe = 0.01 M) through polymer inclusion membranes (PIMs) containing cellulose triacetate (support), o-nitrophenyl pentyl ether (plasticizer) and calix[4]crown-6 derivatives (as ion carriers) has been investigated. The influence of the group, i.e. –OH, – OMe attached type to the calix[4]-crown-6 molecule on the selectivity and efficiency of Zn(II), Cd(II), and Pb(II) transport through polymer inclusion membranes is studied. The removal of metal ions by transport through PIM’s from acid nitrate aqueous solutions is presented. The selectivity coefficients of Pb/Zn and Cd/Zn decrease with acid concentration increase in receiving phase. On the other hand, the initial fluxes of investigated ions decrease using the same membrane for the second and third time.

PL

Zbadano selektywność procesu wydzielania jonów cynku(II), kadmu(II) i ołowiu(II) z wodnych roztworów azotanowych zawierających równomolową mieszaninę tych trzech metali (cMe= 0,01 M) w procesie transportu przez polimerowe membrany inkluzyjne (PIM) przy użyciu w roli przenośników jonów pochodnych kaliks[4]-korony-6. Membrany typu PIM syntezowano z trójoctanu celulozy (nośnik), eteru o-nitrofenylopentylowego (pastyfikator) i pochodnych kaliks[4]-korony-6 (przenośnik jonów); stężenie przenośnika jonów w przeliczeniu na plastyfikator wynosiło 0,1 M. Współczynniki separacji Pb/Cd i Pb/Zn przez PIM przy użyciu kalixkorony 2 były nieznacznie wyższe niż przy użyciu kalixarenu 1. Współczynniki separacji Pb(II)/Cd(II) i Pb(II)/Zn(II) wynosiły odpowiednio 2,8;9,9 i 3,1; 12,7 dla 1 i 2, natomiast współczynniki separacji Cd(II)/Zn(II) wynosiły odpowiednio 3,5 i 4,1. Wykazano, że początkowe wartości strumienia transportu badanych jonów maleją ze wzrostem stężenia kwasu azotowego w fazie odbierającej. Maleją również wartości współczynników selektywności Pb(II)/Cd(II) i Pb(II)/Zn(II). Ponadto w pracy zaprezentowano wyniki wydzielania jonów badanych metali przy kilkakrotnym użyciu tej samej membrany. Badania pokazały, że wartości strumienia transportu badanych jonów metali przy dwukrotnym użyciu polimerowej membrany były porównywalne. Natomiast praca membrany przez 192 h i 288 h, powoduje zmniejszenie efektywności transportu jonów przez membranę.

10

Dibutylbutyl phosphonate as an extractant of zinc(II) from hydrochloric acid solutions

Regel-Rosocka M., Rozenblat M., Nowaczyk R., Wiśniewski M.

Physicochemical Problems of Mineral Processing

|

2005

|

Vol. 39

99-106

EN

The extraction of zinc(II) and iron(II) with solutions of dibutylbutyl phosphonate (DBBP) from hydrochloric acid solutions is studied. Iron(II is slightly extracted by the considered extractant. The isotherms of zinc(II) extraction with DBBP are compared with those for TBP. They indicate that extraction effectiveness of DBBP as an extractant is higher than for tributyl phosphate (TBP). It is found that the extraction ability of zinc(II) chlorocomplexes from hydrochloric acid solutions decreases with decreasing DBBP content. Addition of kerosene increases hydrophobicity of DBBP at the same time slightly decreasing the efficiency of zinc(II) extraction. 80 vol% DBBP is applied successfully to separate zinc(II) from iron(II) in the following stages: extraction with excess of DBBP (o/w = 5:1), scrubbing of loaded extractant with small amount of water (w/o = 1:5) to remove iron(II), stripping with water to remove zinc(II) from loaded DBBP (w/o = 1:1).

PL

Badano ekstrakcję cynku(II) oraz żelaza(II) z roztworów kwasu solnego za pomocą fosfonianu dibutylobutylu (DBBP) o różnych stężeniach. Otrzymane izotermy ekstrakcji porównano z izotermami uzyskanymi wcześniej dla fosforanu tributylu (TBP). W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że zdolność ekstrakcyjna DBBP jest większa niż TBP. Dodatek rozpuszczalnika węglowodorowego powoduje wzrost hydrofobowości DBBP, a nie zmniejsza w znaczący sposób wydajności ekstrakcji cynku(II). 80% DBBP zastosowano z powodzeniem do oddzielenia cynku(II) od żelaza(II) w procesie składającym się z następujących etapów: ekstrakcja cynku(II) nadmiarem DBBP (o/w = 5:1), odmycie z naładowanej fazy organicznej źelaza(II) małą ilością wody (w/o =s 1:5), reekstrakcja cynku(II) z DBBP wodą (w/o =1:1).

11

Extraction of zinc(II) from contaminated its sulphate and chloride solutions

Gotfryd L., Szymanowski J.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2004

|

Vol. 6, nr 2

14-18

EN

A full sequence of investigations was performed with a purpose to develop adequate extraction technologies for the purification of a few typical industrial, both sulphate and chloride, heavily contaminated zinc(II) solutions. These covered: i) independent measurements of individual cation extraction versus pH and extraction isotherms with commercially available extractants, ii) the design of individual extraction systems for the chosen extractants, iii) the counter-current batch-wise full process imitations in a laboratory glass with the use of di(2-ethylhexyl)phosphoric acid (DEHPA) and di(2,4,4-trimethylpentyl)phosphinic acid (Cyanex 272), iv) pilot trial with the use of DEHPA, executed on train of mixer-settler type extractors, working continuously.

12

Removal of zn(II), cd(II) and cu(II) ions by polymer inclusion membrane with side-armed diphosphaza-16-crown-6 ethers

Ulewicz M., Kozłowski C., Walkowiak W.

Physicochemical Problems of Mineral Processing

|

2004

|

Vol. 38

131-138

EN

Competitive transport of Zn(II), Cd(II), and Cu(II) ions from aqueous chloride source phase (cMe = 0.01 M) through polymer inclusion membranes (PIMs) containing cellulose triacetate (support), o-nitrophenyl pentyl ether (plasticizer) and side-armed lariat ether-type derivative of diphosphaza-16-crown-6 (ion carrier) has been investigated. The influence of the group attached type to the PNP-lariat ether molecule on the selectivity and efficiency of Zn(II), Cd(II), and Cu(II) transport through polymer inclusion membranes is studied. The removal of metal ions by transport through PIM’s from acid aqueous phase into 0.1 M CH3COONH4, NH4OH or EDTA aqueous solution (receiving phase) is presented. The selectivity coefficient of Cd/Zn and Cd/Cu decreases with Cl- concentration increase in source phase for transport with bis-lariat ether, whereas for mono-lariat ether the selectivity coefficients are not changed.

PL

Zbadano selektywność procesu wydzielania jonów cynku(II), kadmu(II) i miedzi(II) z wodnych roztworów chlorkowych zawierających równomolową mieszaninę tych trzech metali (cMe=1,0ź10-2 M) w procesie transportu przez polimerowe membrany inkluzyjne (PIM) przy użyciu w roli przenośników jonów eterów PNP-difosfazakoronowych. Membrany typu PIM zbudowano z trójoctanu celulozy (nośnik), eteru o-nitrofenylopentylowego (pastyfikator) i eteru koronowego (przenośnik jonów); stężenie eteru w przeliczeniu na plastyfikator wynosiło 0,1 M. Współczynniki separacji Cd/Cu i Zn/Cu przez PIM przy użyciu mono-lariat eteru były porównywalne, podczas gdy przy użyciu bis-lariat eteru malały wraz ze wzrostem stężenia jonów Cl- w fazie zasilającej. Współczynniki separacji Cd/Cu wynosiły odpowiednio 8,7; 6,6 i 5,4 dla roztworu 0.1; 0.3 i 0.5 M HCl, natomiast współczynniki separacji Zn/Cu dla tych roztworów wynosiły odpowiednio 7.0; 6.3 i 1.2. Tak więc współczynniki separacji jonów kadmu do miedzi były wyższe niż jonów cynku do miedzi. Separacja jonów Cd/Zn nie zachodzi. W pracy przedstawiono ponadto wyniki transportu badanych jonów przy zastosowaniu różnych faz odbierających, tj., roztworu octanu amonu, wodorotlenku amonu i EDTA. Najwyższy procent wydzielenia jonów badanych metali uzyskano przy zastosowaniu CH3COONH4 (RF ≈ 80 %).

13

Recovery of zinc(II) from acidic sulfate solutions. Simulation of counter-current extraction-stripping process

Gotfryd L., Szymanowski J.

Physicochemical Problems of Mineral Processing

|

2004

|

Vol. 38

113-120

EN

Cyanex 272 and di(2-ethylhexyl)phosphoric acid (DEHPA) were used for extraction of zinc(II) from sulphate solutions. Counter-current extraction-stripping process was simulated. The simulation enabled CYANEX 272 to be selected for the recovery of zinc(II) from acidic sulphate solutions. A higher selectivity of zinc(II) extraction was the main benefit of using CYANEX 272. Technologically significant conclusions could be arrived at only when process solutions with metal contaminants were used for the studies and several extraction-washing-stripping cycles were carried out. The studies of individual extraction and/or stripping using model solutions could be only considered as an initial step and were of a limited technological value.

PL

Cyanex 272 oraz kwas di(2-etyloheksylo)fosforowy (DEHPA) zastosowano do ekstrakcji cynku(II) z procesowych roztworów siarczanowych zawierających dodatkowo Cu(II), Cd(II), Na(I), K(I), Mg(II), Ca(II) i As(V). Symulowano przeciwprądowy proces ekstrakcyjno-reekstrakcyjny. Symulacja pozwoliła wytypować Cyanex 272 jako odpowiedni ekstrahent do selektywnej ekstrakcji cynku(II) wobec występujących zanieczyszczeń. Tylko zastosowanie prawdziwych roztworów technologicznych i prowadzenie pełnego cyklu ekstrakcji - przemywania i reekstrakcji umożliwia wyprowadzenie technologicznie rozsądnych wniosków. Badanie indywidualnego etapu ekstrakcji lub reekstrakcji posiada ograniczone technologiczne znaczenie.

14

Metal removal from spent pickling solutions of high zinc(II) concentration

Rozenblat M., Regel-Rosocka M., Szymanowski J.

Physicochemical Problems of Mineral Processing

|

2004

|

Vol. 38

121-129

EN

The extraction of zinc(II), iron(III) and iron(II) with TBP from hydrochloric acid solutions containing high zinc(II) concentration is studied. Two technological approaches for the separation are considered. Firstly, the selective extraction of iron(III) (iron(II) is oxidized to iron(III)) over zinc(II) with TBP deficiency. Secondly, iron(III) reduction to iron(II) followed by zinc(II) selective extraction with an excess of TBP. The total removal of iron(III) needs several successive extractions with fresh TBP portions. Such a process is not technologically reasonable. Stripping both of zinc(II) and iron(III) can be effectively accomplished with water but is not selective. Prior stripping, the organic phase can be washed with small amounts of water. Scrubbing of TBP solutions containing iron(III) contaminated with zinc(II) gives always a mixture of zinc(II) and iron(III) which must be recycled to the extraction step in continuous process. Scrubbing of TBP solutions containing zinc(II) and iron(II) enables the removal of iron(II) with some amounts of zinc(II). Again, the solution must be recycled. Scrubbing is more advantageous than multistage extraction with small volume of TBP. The following technological concept is proposed: reduction of iron(III) to iron(II), extraction of zinc(II) with 5-10 volume excess of TBP, washing of TBP phase contaminated with iron(II) with small volumes of water and recycling of the scrubbings and stripping of zinc with water.

PL

Badano ekstrakcję cynku(II), żelaza(II) i żelaza(III) za pomocą fosforanu tributylu (TBP) z roztworów potrawiennych kwasu solnego o wysokim stężeniu cynku. Rozpatrzono dwa podejścia technologiczne. Pierwsze: selektywną ekstrakcję żelaza(III) (żelazo(II) utleniono do żelaza(III)) wobec cynku(II) niedomiarem TBP. Drugie: redukcję żelaza(III) do żelaza(II), a następnie selektywną ekstrakcję cynku(II) nadmiarem TBP. W celu całkowitego usunięcia żelaza(III) należy zastosować kilka do kilkunastu stopni ekstrakcji świeżym TBP. Reekstrakcję zarówno cynku(II), jak i żelaza(III) za pomocą wody można przeprowadzić wydajnie, ale nie jest ona selektywna. Przed reekstrakcją należy przemyć fazę organiczną niedomiarem wody. Odmycie z TBP naładowanego cynkiem(II) i żelazem(II) pozwala na całkowite usunięcie żelaza(II) i pewnych ilości cynku(II). Odmywanie jest korzystniejsze niż wielostopniowa ekstrakcja niedomiarem TBP. Zaproponowano następującą koncepcję technologiczną: redukcję żelaza(III) do żelaza(II), ekstrakcję cynku(II) nadmiarem objętościowym TBP 5-10, odmycie TBP zanieczyszczonego żelazem(II) małą ilością wody i zawrócenie roztworu wodnego po odmyciu, reekstrakcję cynku(II) wodą.

15

Simultaneous spectrophotometric determination of copper(II) and zinc(II) using partial least squares regression

Kompany-Zareh M., Safavi A., Hoseini M.

Chemia Analityczna

|

2004

|

Vol. 49, No. 2

225-233

EN

Simultaneous determination of Cu(II) and Zn(II) by partial least square calibration has been described. Murexide has been used as chromogenic reagent. Beta-correction technique has been used to optimize the variables influencing the system and to resolve the spectrum of ligand from the spectra of its copper and zinc complexes. Total relative error obtained with PLS method for 16 synthetic samples containing 0.07-2.70 žg mL-1 Cu(II) and 0.06-1.20 žg mL-1 Zn(II) was 1.5%. The proposed method for determination of Cu and Zn was validated for the solutions of several synthetic alloys.

PL

Używając cząstkowej kalibracji, opartej na najmniejszych kwadratach, oznaczono jednocześnie Cu(II) i zinc(II). Odczynnikiem chromogenicznym był mureksyd. Do optymalizacji zmiennych wpływającychnazachowanieukładui wyizolowanie widma ligandu z widm jego kompleksów z jonami miedzi i cynku zastosowano technikę beta-korekcji. Całkowity względny błąd, obliczony dla 16 syntetycznych próbek zawierających 0,07-2,70 ug mL'1 Cu(II) i 0,06-1,20 fig ml/1 Znfll), wynosił l ,5%. Zaproponowana metoda została zwalidowana dla roztworów kilku syntetycznych stopów.

16

Removal of Cr(VI), Zn(II) and Cd(II) ions by transport across polymer inclusion membranes with basic ion carriers

Kozłowski C., Apostoluk W., Walkowiak Wł., Kita A.

Physicochemical Problems of Mineral Processing

|

2002

|

Vol. 36

115-122

EN

An experimental investigation of chromium(VI), zinc(II), and cadmium(II) ions removal from acidic chloride aqueous solutions by polymer inclusion membrane (PIM) transport with basic ion carriers, i.e. 4-(1'-n-tridecyl)pyridine N-oxide (TDPNO) and tri-n-octylamine (TOA) is presented. The initial fluxes of all metal ions are higher for the less basic carrier, i.e. TDPNO. On the other hand, the more basic carrier, i.e. TOA gives higher Cr(VI)/Cd(II) and Cr(VI)/Zn(II) selectivity coefficients. Also the application of PIM transport process for removal of 99% chromium(VI) from galvanic waste waters is shown.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań transportu jonów chromu(VI), kadmu(II) i cynku(II) przy użyciu polimerowych membran inkluzyjnych z trioctanu celulozy (CTA) zawierających jako przenośniki jonów n-tlenek 4-(1’-n-tridecylo)pirydyny (TDPNO) lub tri-n-oktyloaminę (TOA). W celu określenia najkorzystniejszego składu polimerowych membran inkluzyjnych zbadano wpływ ilości plastyfikatora w membranie na transport jonów chromu(VI). Maksymalną szybkości transportu Cr(VI) osiągnięto używając membrany z TDPNO zawierające więcej plastyfikatora w porównaniu z TOA, ze względu na dobre właściwości plastyfikujące amin. W przypadku transportu jonów Cr(VI), Cd(II) i Zn(II) za pomocą w/w zasadowych przenośników selektywność procesów malała w szeregu: Zn(II) < Cd(II) < Cr(VI). Membrany inkluzyjne z trójoctanu celulozy zawierające TOA zastosowane do wydzielania jonów chromu(VI) z roztworów przemysłowych (ścieki z galwanizerni) pozwoliły na 99 % wydzielenie tego metalu po 30 godzinach procesu transportu.

17

Flotation of zinc(ii) and cadmium(ii) ions from dilute aqueous solutions in the presences of inorganic ligands

Ulewicz M., Walkowiak Wł.

Physicochemical Problems of Mineral Processing

|

2002

|

Vol. 36

225-232

EN

An experimental investigation is presented on competitive flotation of zinc(II) and cadmium(II) ions from dilute aqueous solutions with sodium dodecylbenzenesulfonate (DBSNa) as the anionic surfactant and hexadecylpyridinium chloride (CPCl) as the cationic surfactant. The effect of inorganic ligands, i.e. cyanides, thiocyanides, sulfates, thiosulfates, nitrates, and perchlorates on the selectivity of cadmium(II) over zinc(II) is established. Separation of Cd(II) and Zn(II) ions by DBSNa is not occurred. The separation of Cd(II)/Zn(II) by CPCl in presence of inorganic ligands at concentration range from 0.01 M to 1.0 M increases in the sequence: CN- ≤SCN- < SO4 2- < S2O3 2-.

PL

Przy użyciu kolektora kationowego – chlorku heksylopirydyniowego (CPCl) oraz kolektora anionowego - dodecylobenzenosulfonianu sodu (DBSNa) wydzielano oraz rozdzielano jony cynku(II) i kadmu(II) odpowiednio w postaci kationowych i anionowych form kompleksowych z wybranymi ligandami nieorganicznymi z roztworów wodnych zawierających równomolową mieszaninę obu metali. Rozdzielenie jonów Zn(II) i Cd(II) przy użyciu kolektora anionowego w obecności jonów SCN-, SO4 2-, NO3 - i ClO4 - nie jest możliwe ponieważ cynk(II) i kadm(II) tworzą kationowe formy kompleksowe o podobnych wartościach stałych trwałości. Przy użyciu tego kolektora jedynie w obecności S2O3 2- obserwowano separację jonów Zn(II)/Cd(II). Współczynniki selektywności Zn(II)/Cd(II) przy stężeniu S2O3 2- równym 0,001; 0,01 i 0,1 M wynoszą odpowiednio: 2,5; 3,8 i 9,7. Natomiast przy użyciu kolektora kationowego, tj. chlorku heksylopirydyniowego, obserwowano separację jonów kadmu(II) od cynku(II). Separacja badanych jonów metali przy użyciu CPCl w obecności ligandów nieorganicznych w zakresie ich stężeń 0,1 ÷ 1,0 M wzrasta w szeregu: CN- ≤SCN- < SO4 2- < S2O3 2-. Współczynniki selektywności Cd(II)/Zn(II) przy stężeniu S2O3 2- równym 0,1; 0,5 i 1,0 M wynoszą odpowiednio: 1,4; 11,2 i 4,2.

18

Extraction of zinc(II), iron(III) and iron(II) with binary mixtures containing tributyl phosphate and di(2-ethylhexyl)phosphoric acid or CYANEX 302

Bartkowska M., Regel-Rosocka M., Szymanowski J.

Physicochemical Problems of Mineral Processing

|

2002

|

Vol. 36

217-224

EN

The extraction of zinc(II), iron(III) and iron(II) with TBP and its binary mixtures with DEHPA and CYANEX 302 from hydrochloric acid solutions was studied. It was found that the extraction ability of zinc(II) chlorocomplexes from hydrochloric acid solutions decreased in the order: TBP > TBP:HL=3:1 vol/vol > TBP:HL=1:1 vol/vol. Iron(III) was strongly extracted by TBP and its binary mixtures with DEHPA and CYANEX 302, and the extraction fell in the order: binary mixtures with DEHPA or CYANEX 302> TBP> DEHPA >> CYANEX 302. Iron(II) was not extracted by the considered extractants. Zinc(II) could not be selectively extracted in the presence of iron(III). Contrary, iron(III) could be selectively extracted, especially with the binary 1:1 vol/vol mixtures of TBP with DEHPA or CYANEX 302. The stripping of zinc(II) could be accomplished in three successive stages using water and 0.1 M H2SO4. Iron(III) could be stripped in three stages with 0.1 M H2SO4.

PL

Badano ekstrakcję cynku(II), żelaza(III) oraz żelaza(II) za pomocą fosforanu tributylu (TBP) i jego mieszanin dwuskładnikowych z kwasem di(2-etyloheksylo)fosforowym (DEHPA) oraz tlenkiem trialkilofosfiny (CYANEX 302) z roztworów kwasu solnego. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że zdolność ekstrakcji chlorokompleksów cynku z roztworów kwasu solnego maleje w następującej kolejności: TBP > TBP:HL=3:1 vol/vol > TBP:HL=1:1 vol/vol. Żelazo(III) jest silnie ekstrahowane przez TBP i jego mieszaniny dwuskładnikowe z DEHPA i CYANEX 302. Zdolność ekstrakcyjna maleje w kolejności: mieszaniny dwuskładnikowe TBP:DEHPA lub TBP:CYANEX 302> TBP> DEHPA >> CYANEX 302. Żelazo(II) nie jest ekstrahowane przez badane reagenty organiczne.Cynku(II) nie można selektywnie wyekstrahować w obecności żelaza(III). Natomiast żelazo(III) można wyekstrahować przy użyciu mieszaniny dwuskładnikowej TBP:DEHPA=1:1 vol/vol lub TBP:CYANEX 302=1:1 vol/vol.Przebadano również reekstrakcję cynku(II) i żelaza(III) z naładowanej fazy organicznej TBP:DEHPA = 3:1 vol/vol. Uzyskane wyniki wskazują na to, że cynk można całkowicie wydzielić prowadząc trzystopniową reekstrakcję w pierwszym etapie wodą, a następnie 0.1 M H2SO4. Najskuteczniej można zreekstrahować żelazo(III) za pomocą trzystopniowej reekstrakcji 0.1 M H2SO4.