Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: cykliczność sedymentacji

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Sekwencje modalne w analizie profili litologicznych - spojrzenie metodyczne

Doktor M., Krawczyk A. J.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

2010

T. 36, z. 1

25-35

Powszechnie stosowane w sedymentologii metody teorii łańcuchów Markowa nie pozwalają na w pełni wiarygodne wnioskowanie o cykliczności procesu sedymentacji, której przejawem może być występowanie sekwencji modalnych, powtarzających się w profilu wielokrotnie i posiadających jednoznaczną interpretację genetyczną. W pracy przedstawiono propozycję statystycznego testu permutacyjnego, przeznaczonego do weryfikacji hipotezy o losowości występujących w profilu litologicznym sekwencji warstw. Posługując się symulacyjną techniką Monte Carlo, szacuje się prawdopodobieństwo, że w losowym "profilu" złożonym z tych samych warstw co profil badany znajdzie się dana liczba poszczególnych sekwencji. Pozwala to na odróżnienie sekwencji modalnych, wskazujących na istotne cechy procesu sedymentacji, od takich, których częste występowanie w profilu spowodowane jest wyłącznie dużą liczbą warstw danej odmiany litologicznej.

The Markov chains theory is a tool commonly applied to sedimentological studies. Unfortunately, this method does not provide fully credible conclusions concerning the cyclicity of sedimentation. Such cyclicity is documented, among others, by the appearance of modal sequences, i.e., sequences many times repeated in the lithological profile and having unequivocal genetic interpretation. The paper proposes the statistical permutation test, which can verify the hypothesis of the randomness of layers succession in a given lithological profile. Applying the Monte Carlo simulation method, the probability is estimated that in a random sequence composed of the same layers as the studied profile the given number of particular sequences of layers will occur. Such attempt allows the researcher to distinguish the modal sequences, i.e., those indicating the important features of sedimentation process, from sequences whose frequent appearance results exclusively from the dominance of particular lithological varieties of rocks.

Osady permo-triasu w basenie Liplas-Tarnawa

Kiersnowski H.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

2001

T. 174

87--100

Osady permo-triasu w profilu otworu Tarnawa 1 potwierdzają wcześniejsze informacje dotyczące istnienia permskiego i triasowego basenu na południe od Krakowa. Basen ten zlokalizowany jest na styku trzech głównych jednostek strukturalnych: wschodniej części bloku górnośląskiego, południowo-zachodniego skraju bloku małopolskiego i północnego obrzeżenia kompleksu płaszczowin Karpat zewnętrznych. Przyjmuje się, że basen ten ma strukturę rowu tektonicznego typu pull-apart. Klastyczne osady nie rozdzielonego permo-triasu (P-T) zachowały się w wielu miejscach na południe i południowy wschód od Krakowa. Występowały one pierwotnie na bardziej rozległym obszarze, ulegając później wieloetapowej erozji. Zachowały się one jedynie na obszarach stanowiących pierwotnie osie starszych paleozoicznych synklin o przebiegu NNW–SSE, zbudowanych z utworów dolnego i miejscami górnego karbonu. Synkliny te zostały w permie silnie zdyslokowane ruchami tektonicznymi o charakterze blokowym. Powstało wówczas szereg rowów tektonicznych o znacznej subsydencji. Jednym z nich jest rów Liplas–Tarnawa, wypełniony osadami P-T o znanej dotychczas miąższości osiągającej 1400 m, znajdujący się w obrębie południowo-wschodnich peryferii basenu górnośląskiego. Osady w północnej części rowu Liplas–Tarnawa znajdują się przypuszczalnie na pierwotnej głębokości. Przesuwając się na południe osady P-T pogrążone są coraz głębiej na kolejnych stopniach tektonicznych, zapadających pod nasunięte płaszczowiny karpackie. Struktura rowu tektonicznego, pogrążenie i zasięg tych osadów dalej na południe pozostają nieznane. Podstawowe litofacje tworzą drobnoklastyczne osady typu red bed oraz siarczany powstałe w warunkach klimatu suchego. Interpretacja zapisu cykliczności depozycji osadów prowadzi do wniosku, że sedymentacja w rowie tektonicznym związana była z silną pulsacyjną subsydencją i szybkim tempem akumulacji osadów. Sedymentacja osadów przebiegała w trzech zasadniczych etapach. Etap I (górny perm) cechował się przewagą sedymentacji gruboklastycznej. Etap II (górny perm) zaznaczył się dużym udziałem w osadach anhydrytów. Etap III (prawdopodobnie dolny trias) charakteryzował się z kolei znacznym udziałem gipsów syngenetycznych lub epigenetycznych. Występowanie w profilu permo-triasu znacznej ilości siarczanów tłumaczone jest warunkami paleoklimatycznymi i związanym z tym środowiskami sedymentacji — kontynentalnej sebhki.

The analysed Permian-Triassic depositional sequence from the Tarnawa 1 borehole, attested earlier information about a Permian-Triassic trough located south of Cracow. The trough, originated as a pull-apart basin, is located on the junction of three main structural units: eastern part of the Upper Silesia Block, south-western margin of the Małopolska Block and northern margin of the Outer Carpathians nappe complex. Clastic rocks of unseporated Permian-Triassic (P-T) sedimentary sequence are known from several places located south and south-east of Cracow. Previously they formed a more vast sedimentary cover, removed later by multistage crosional processes. They are preserved only in the areas of axis (running NNW-SSE) of earlier Palaeozoic synclines, formed by Lower and partly Upper Carboniferous rocks. During the Permian time, these synclines were strongly deformed by tectonic block movements. Those movements resulted in several tectonic troughs with characteristic strong subsidence. One of them is the Liplas-Tarnawa trough infilled by Permian-Triassic deposits over 1400 m. thick. In the northern part of the Liplas-Tarnawa trough the P-T sedimentary complex is assumed to be at a primary depth. Passing, towards to the south, the P-T complex is buried deeper in successive tectonic steps, plunging under the thrust Carpathian nappes. Farther to the south, the tectonic trough structure, depth and reach of the P-T sedimentary complex are unknown. The Permian-Triassic deposits in the Liplas-Tarnawa trough are composed of fine clastic lithofacies of a red bed type and sulphates deposited under arid climate conditions. Interpretation of the sedimentary cyclicity takes the consequence that sedimentation in the tectonic trough was associated with strong, pulsatory subsidence and quick accumulation processes. It has been ascertained that the P-T sedimentary complex was deposited during three main stages. Stage I (Upper Permian) was characterized by a dominance of coarse clastic sedimentation. Stage II (Upper Permian) was characterized by a significant contribution of anhydrite and gypsum beds and strikes. Stage III (probable Lower Triassic) was characterized by the presence of syngenetic or epigenetic gypsum nodules and veins. The significant amount of sulphates in the whole P-T sedimentary sequence is interpreted as a deposition under continental palaeoclimatic conditions, controlled inland or coastal sabkha sedimentary environment.