Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Stan zachowania sklepień kryształowych w Polsce

Drobiec Łukasz

Przegląd Budowlany

|

2024

|

R. 95, nr 6

54--60

PL

Sklepienia kryształowe są szczytowym osiągnięciem konstrukcyjnym gotyku. Do naszych czasów zachowało się jedynie około 130 obiektów z tymi sklepieniami, z czego ponad 30 na terenie Polski. Sklepienia kryształowe, z uwagi na mniejszą sztywność w porównaniu do sklepień żebrowych, są bardziej podatne na powstanie uszkodzeń. W artykule opisano stan zachowania sklepień kryształowych w Polsce, podano typowe uszkodzenia i sposoby napraw.

EN

Crystal vaults are the ultimate construction achievement of the Gothic. Only about 130 buildings with these vaults have survived to this day, over 30 of which in Poland. Crystal vaults, due to their lower rigidity compared to ribbed vaults, are more susceptible to damage. The article describes the state of preservation of crystal vaults in Poland, and provides typical damage and repair methods.

2

Badania modelowe nośności konstrukcji głównej drewnianego przekrycia kryształowego w kościele pod wezwaniem Chrystusa Króla w Biłgoraju

Flaga Ł., Flaga A.

Inżynieria i Budownictwo

|

2014

|

R. 70, nr 1

34--38

PL

Przedstawiono badania modelowe nośności konstrukcji głównej drewnianego przekrycia kryształowego nawy głównej kościoła pw. Chrystusa Króla w Biłgoraju. Badania przeprowadzono na modelu sekcyjnym, obejmującym fragment struktury, w Laboratorium Inżynierii Wiatrowej Politechniki Krakowskiej. Podstawą badań był projekt budowlany oraz wykonawczy tego przekrycia.

EN

This article concerns experimental modeling studies of a timber crystal vault structure designed in the Church of Christ the King in Biłgoraj. For the purpose of these studies a partial model of the main hall timber crystal vault structure has been made. Due to a unique nature of this structure it was considered necessary to carry out bearing capacity studies. The studies were conducted in the Wind Engineering Laboratory of the Cracow University of Technology. The basis for these studies came from a construction project.

3

Geometrical models of stellar vaults

Kulig A., Romaniak K.

Journal Biuletyn of Polish Society for Geometry and Engineering Graphics

|

2007

|

Vol. 17

51--56

EN

This work contains the overview of geometrical models of the gothic vaults, with special consideration of stellar vaults. Consecutive development forms are presented, beginning with the easiest three-arms through four-arms, and than six-arms, eight-arm stars and finally complex stellar-network vaults. Examples are illustrated by the asymmetric vaults and vaults with and without diagonal ribs. Vaults which appeared at the end of Gothic, and were the heralds of Renaissance, are also presented (crystal and curvilinear vaults).

PL

W Polsce występuje duża liczba zabytkowych obiektów zawierających sklepienia gotyckie (gwiaździste) o bardzo zróżnicowanej budowie geometrycznej. Ich niedostępność, trudności w dokonaniu pomiarów, brak precyzyjnych planów są powodem wysuwania różnych hipotez co do ich rzeczywistego kształtu geometrycznego. W nielicznych obiektach sporządzono dokładną, fotogrametryczną inwentaryzację sklepień. Ze względu na wysoki koszt pomiarów brak takich badań dla większości polskich zabytków. Zazwyczaj budowę sklepień dokumentują rzuty, ewentualnie przekroje, zdjęcia lub materiały ikonograficzne. Jednak sam rzut nie daje pełnej informacji o budowie sklepienia. Bowiem ten sam rzut wzoru sklepienia może mieć inne rozwiązanie przestrzenne. Może on oznaczać sklepienie z żebrami (gwiaździsto-żebrowe) jak i bez żeber (kryształowe). Tam sam rodzaj sklepienia może występować zarówno w małych, kameralnych wnętrzach jak i monumentalnych; dopasowany do przęsła o różnych wymiarach i kształtach (kwadrat, prostokąt); występując osobno (np. w kaplicach) oraz w połączeniu z takimi samymi lub innymi odmianami sklepień. Rysunek gwiazdy zmieniał się i przekształcał. Początkowo były to gwiazdy czteroramienne, następnie sześcio-, ośmioramienne aż po wielopromienne przechodząc w sklepienia gwiaździsto-sieciowe. Zmieniała się rola samej gwiazdy w sklepieniu. Początkowo pełniła rolę centralną (wypełniała całe przęsło), stopniowo malejąc, aż do roli akcentu w sieci coraz bardziej rozdrobnionych podziałów (zagubiona, prawie niewidoczna).