Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

1 Starek A.

1 2009

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: corrosive effect

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Kwas azotowy(V)

Starek A.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

2009

Nr 2 (60)

65--78

Kwas azotowy(V) należy do mocnych kwasów mineralnych o silnych właściwościach utleniających. Jest powszechnie stosowany w przemyśle metalowym oraz w syntezie organicznej, a tak-że do otrzymywania nawozów mineralnych. Ostre zatrucie dymami kwasu azotowego(V) u ludzi manifestuje się objawami ze strony układu oddechowego, nierzadko prowadzącymi do obrzęku płuc i zgonu. Również połknięcie tego kwasu może zakończyć się perforacją żołądka i zgonem. Związek silnie działa drażniąco i żrąco. U zwierząt ostre i przewlekłe działanie kwasu azotowego(V) prowadzi także do uszkodzenia układu oddechowego. Uważa się, że człowiek jest bardziej wrażliwy na toksyczne działanie tego kwasu niż zwierzęta. W badaniach w warunkach in vitro nie wykazano mutagennego działania kwasu azotowego(V) w testach bakteryjnych. Nie stwierdzono rakotwórczego działania mgły tego kwasu u ludzi. Nie ma danych dotyczących wpływu kwasu azotowego(V) na przed urodzeniowy i po urodzeniowy rozwój organizmu. Stwierdzono, na podstawie wyników badania przeprowadzonego na ochotnikach, że 10-minu-towe narażenie na kwas azotowy(V) o stężeniu 4,2 mg/m3 nie spowodowało żadnych zmian czynnościowych w układzie oddechowym. Wartość tę SCOEL przyjęła za podstawę wartości chwilowej STEL, oceniając krytycznie ograniczoną podstawę tego normatywu wynikającą z małej liczebności grupy (5 osób) oraz jednego poziomu narażenia przez bardzo krótki okres. W załączniku do dyrektywy 2006/15/WE podano najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe kwasu azotowego (NDSCh) wynoszące 2,6 mg/m3. Zaproponowano, zgodnie z ekspertami SCOEL, przyjęcie stężenia 2,6 mg/m3 za wartość NDSCh kwasu azotowego i wyliczonego ze wzoru stężenia 1,4 mg/m3 za wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) związku. Zaproponowano ponadto oznakowanie normatywu literą „C” (substancja o działaniu żrącym). Obecnie brak jest merytorycznych podstaw do zaproponowania wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) kwasu azotowego.

Nitric acid(V) is a clear colourless or yellowish liquid with a characteristic choking odour. The odour threshold is in the range of 0.75 ÷ 2.5 mg/m3. In moist air it forms a white fume (contain-ing 0.1 ÷ 0.4% NO2), whereas heated or in the presence of light it decomposes to red fuming nitric acid (containing 8 ÷ 17% NO2). Nitric acid as a major industrial acid is used in manufac-turing fertilizers and in etching, dipping, plating and engraving processes. Nitric acid is a strong mineral acid with powerful oxidizing properties. It causes skin and eye burns. Exposure to relatively low concentrations of nitric acid results in mild irritation of the eyes and throat, a dry cough and tightness of the chest. According to literature data contin-ued exposure to the vapour and mist of nitric acid may results in chronic bronchitis, and more severe exposure results in chemical pneumonitis. The vapour and mist of nitric acid may erode teeth, especially canines and incisors. An association between incidences of laryngeal cancer and exposure to acid mists containing sulphuric acid and nitric acid has been reported. This is possibly due to respirable acid mist particles causing an irritating effect. The irritation may damage the epithelium and thereby potentiate the carcinogenic effects of other substances. No evidence of mutagenicity was found in bacterial studies of nitric acid. It is likely that the carcinogenicity of acid mists is an epigenetic effect. Data on reproductive toxicology are not available. The study of Sackner and Ford (1981) indicates a NOAEL of 4.2 mg/m3 for effects of nitric acid on pulmonary functions in volunteers over a 10-min period. On the basis of this value for local short-term (10 min) effects of nitric acid on the airways SCOEL recommended a STEL value of 2.6 mg/m3 for this chemical. The MAC (TWA) value for nitric acid was calculated on the basis of the STEL value recom-mended by SCOEL. The MAC (TWA) value of 1.4 mg/m3 and a STEL value of 2.6 mg/m3 are recommended. Moreover, “C” (corrosive agent) notation is also recommended.