Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Polskie górnictwo i hutnictwo miedzi w sztuce medalierskiej

Świsulski Dariusz

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2023

|

R. 91, nr 9

82--96

PL

Polska jest jednym z największych producentów miedzi na świecie. W artykule przypomniano historię górnictwa miedzi od najdawniejszych lat przez odkrycie złóż miedzi przez Jana Wyżykowskiego do czasów współczesnych. Obecnie górnictwem i hutnictwem miedzi zajmuje się wiele przedsiębiorstw w ramach KGHM Polska Miedź. Ich opis zilustrowano zdjęciami: medali, plakiet i statuetek, które znajdują się w zbiorach autora.

EN

Poland is one of the largest copper producers in the world. The article presents the history of copper mining from the earliest years, the discovery of copper deposits by Jan Wyżykowski up to the present day. The mining and metallurgy of copper is currently carried out by companies in KGHM Polska Miedź. The descriptions are illustrated with photos of medals, plaques and statuettes, which are in the author's collection.

2

Transport materiałów w kontenerach jako alternatywa dla transportu szynowego (Komunikat)

Tyrakowski Robert, Szpilka Tomasz

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2021

|

nr 3

17--21

PL

W artykule przedstawiono transport materiałów szybem L-VI w KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Lubin”. W związku z brakiem w rejonie szybu L-VI infrastruktury szynowej niezbędne było zastosowanie dedykowanych dla różnego rodzaju materiałów kontenerów, których nośnikiem poza szybem jest górniczy transporter podnośnikowy. Transport kontenerowy z magazynów na powierzchni, poprzez szyb do centrum logistycznego na dole kopalni stanowi interesującą alternatywę dla transportu szynowego.

EN

The article presents the transport of materials in the L-VI shaft at KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Lubin". Due to the absence of underground rail transport routes in the area of the L-VI shaft, it was necessary to use containers dedicated to various types of materials whose carrier is a mining lift transporter located outside the shaft. Container transport from warehouses on the surface, through a shaft to the underground logistics center, is an interesting alternative to transport by underground rail.

3

Analiza kosztów w układzie stanowiskowym na przykładzie Zakładów Górniczych KGHM Polska Miedź SA

Bajus Anna

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2019

|

nr 109

149--171

PL

Zagadnienia stanowiące przedmiot badań w niniejszym opracowaniu odnoszą się głównie do kosztów prezentowanych w układzie stanowiskowym. W artykule na przykładzie zakładów górniczych KGHM Polska Miedź SA (trzech kopalń), przedstawiono analizę struktury stanowiskowej i kalkulacyjnej kosztów, robót technologicznych, rozliczania kosztów oraz zależności pomiędzy oddziałami i kopalniami. Porównania kosztów dokonano także z perspektywy struktury organizacyjnej. Podkreślono znaczenie miejsca powstawania kosztów, ewidencji i rozliczania kosztów w systemie ewidencyjno-księgowym SAPR3. W wyniku przeprowadzonych badań dokonano analizy porównawczej pomiędzy układami kosztów robót technologicznych w technicznym koszcie wytworzenia. W rezultacie przeprowadzonej analizy ustalono, że w latach 2000–2017 struktura kosztów wg układu stanowiskowego ulegała zmianom. Na zmiany wpływ miały warunki organizacyjno-techniczne oraz geologiczno-górnicze. Analiza kosztów pozwala wskazać kierunki doskonalenia działalności podmiotu w przyszłości. Podstawowa działalność operacyjna zakładów górniczych koncentruje się na wydobyciu. Ze względu na wydobycie miedzi w obszarach koncesyjnych podjęto również próbę odpowiedzi na pytanie dotyczące znaczenia ponoszonych kosztów w zakładach górniczych KGHM Polska Miedź SA.

EN

The issues discussed in the study mainly relate to the costs presented by the structure of positions.This study, on the example of the KGHM Polska Miedź SA mining company (three mining plants), examines the position and cost calculation structure relating to technological works, cost settlement and receivables between branches and mining plants. Cost comparisons were also carried out from the perspective of the organizational structure. The cost centers, registration and settlement of costs in the accounting records, i.e. SAPR3 were highlighted. In the course of the examination, acomparative analysis was carried out aimed at determination of common features and differences between the cost of technological works by their function in the technical cost of manufacturing. As aresult of the analysis, it was determined that in the years 2000–2017, the cost structure based on the position function underwent changes. The changes occurred as aresult of organizational and technical and geological and mining conditions. The cost analysis allows to identify the directions of specialization of the entity in the future. The basic operating activity of the mines concentrates on extraction. Due to copper extraction in the concession areas, the analysis was to evaluate the costs incurred in the KGHM Polska Miedź SA mining plants.

4

Analiza parametrów sejsmiczności indukowanej górotworu w rejonach eksploatacyjnych O/ZG Rudna

Burtan Z., Chlebowski D., Cieślik J., Zorychta A.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2017

|

nr 97

145--162

PL

Aktualny poziom zagrożenia tąpaniami w kopalniach LGOM jest konsekwencją towarzyszącej robotom górniczym sejsmiczności górotworu, a większość dotychczas odnotowanych tąpnięć i odprężeń była spowodowana wstrząsami o najwyższych energiach. Z analizy aktywności sejsmicznej odnotowanej w ostatnich latach wynika, że spośród tych kopalń sejsmicznie najbardziej aktywną jest O/ZG Rudna. Artykuł zawiera ocenę kształtowania się sejsmiczności górotworu w O/ZG Rudna w latach 2006–2015 w całym obszarze kopalni oraz jej poszczególnych rejonach. W ramach parametrów sejsmiczności analizą objęto liczbę rejestrowanych zjawisk, łączną wartość emisji energii oraz wskaźnik jednostkowego wydatku energetycznego. Przeanalizowano także zmienność współczynników rozkładu Gutenberga-Richtera oraz odniesiono się do lokalizacji epicentrów ognisk względem frontu eksploatacyjnego, wyodrębniając nisko- (103 ≤ As < 105J) i wysokoenergetyczne (As ≥ 105J) wstrząsy usytuowane przed frontem, w rejonie robót rozcinkowych oraz w zrobach. Z przeprowadzonych rozważań wynika, że zagrożenie wysokoenergetycznymi wstrząsami w kopalni Rudna utrzymuje się na wysokim, porównywalnym w kolejnych latach poziomie, a zróżnicowana aktywność w wydzielonych rejonach może być między innymi funkcją zmiennej wysokości furty eksploatacyjnej oraz miąższości wstrząsogennych warstw węglanowych zalegających w stropie złoża. Analiza rozmieszczenia ognisk wstrząsów względem frontu eksploatacyjnego wskazuje, że niezależnie od wielkości energii sejsmicznej zdecydowanie najwięcej wstrząsów lokalizuje się w strefie robót rozcinkowych. W następnej kolejności wstrząsy niskoenergetyczne lokalizują się w obszarach zrobowych, a wstrząsy wysokoenergetyczne – przed frontem eksploatacji. Tym samym przedstawiona ocena kształtowania się aktywności sejsmicznej w O/ZG Rudna potwierdza związek ilości rejestrowanych wstrząsów oraz wielkości generowanej energii sejsmicznej z określonymi cechami lokalnych uwarunkowań geologiczno-górniczych, w tym elementami stosowanych systemów komorowo-filarowych.

EN

The current rockburst hazard conditions in the copper mines are the consequence of mining-induced seismicity of the rock strata whilst the majority of registered rockbursts have been caused by high-energy seismic events. The analysis of seismic activity in recent years indicates that the region of the Rudna mine is the region of the highest seismic activity. This paper is an attempt at evaluating the seismicity levels in the Rudna mine in the period from 2006-2015, within the entire mine and in its particular sections. Key parameters of seismic activity include the number of registered seismic events, total energy emission levels, and a unit energy factor. The variability of Gutenberg -Richter (GR) parameters are analyzed and the epicenters’ locations are investigated with respect to the stope position. The distinction is made between low-energy (103 ≤ As < 105 J) and high-energy (As ≥ 105J) seismic events ahead of the stope, in the opening-up cross-throughs and in the gob areas. It appears that the risk level of a high-energy event occurrence in the Rudna mine has not changed in recent years and has remained on a high level whilst the differences in seismic activity, in particular mine sections, are attributed to the varied extraction height and varied thickness of rockburst-prone carbonate layers in the roof of the copper ore deposit. The analysis of the epicenters’ locations with respect to the stope reveals that no matter what the seismic energy levels, the largest number of rockbursts are registered in the opening-up cross-through zone. Low-energy tremors are mostly located in the gob areas, high-energy events occur mostly ahead of the stope. Thus, the evaluation of the seismicity conditions in the Rudna mine seems to positively verify the relationship between the number of registered events and the levels of generated seismic energy, taking the local geological and mining conditions and the specificity of the room and pillar mining method into account.

5

Wybrane narzędzia kamienne średniowiecznego górnictwa Cu i Fe, Spania Dolina koło Bańskiej Bystrzycy, Słowacja

Pawlikowski M., Sitár A., Jeleń S.

Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering

|

2017

|

nr 22

1--20

PL

Przedmiotem prowadzonych z wykorzystaniem metod mineralogicznych były kamienne młoty i rozcieracze używane w przeróbce miedzi wydobywanej w Sapniej Dolinie koło Bańskiej Bystrzycy, Badania wykazały, że młoty wykonywano z jasnych, twardych kwarcytów, natomiast rozcieracze z andezytu. Badania lokalnych skał przeprowadzone w lokalnym strumieniu wykazały brak skał z których wykonywano zarówno młoty jak i rozcieracze. W związku z tym wykonano badania terenowe w rejonie Bańskiej Bystrzycy kolekcjonując okazy różnych andezytów i kwarcytów. Skały te poddano takim badaniom jakie objęły młoty i narzędzia. Badania wykazały, że andezyty importowano w średniowieczu do kopalń Spaniej Doliny z rejonu andezytowego wulkanu w Polanie (Vozar 1996a). Kwarcyty także importowano z rejonu Libietovej. Do wykonywania wspomnianych narzędzi wykorzystywano otoczaki tych skał o najkorzystniejszych kształtach podejmowane z lokalnych strumieni.

EN

Rock hammers and grinders used for processing of Cu minerals at Spania Dolina near Banska Bystrica were examined with the use of mineralogical methods. Obtained data confirm the hammers are made of hard light quartzite while grinders were made of andesite. Examination of local stream gravels at Spania Dolina showed the absence of rocks used for preparation of both tools confirming the import of mentioned rocks to Spania Dolina. Because of this field works and collcetioning of samples were performed at area. Outcrops of andesites and quartzites preset near Bańska Bystrzyca were visited for sampling of rocks. Next samples of rocks were examined using identical methods as were used for examination of stone tools. Examination performed confirm the andesites were imported from area of Polana volcano where andesite rocks are very frequent. Quartzite are present at outcrops near Lubietova and were observed near shaft Ludvik near Mines of Spania Dolina. Both andesite and quartzite were collected as rounded pebbles of useful shape from local streams of Spania Dolina and Libietowa

6

The impact of copper price variation on the economic efficiency and environmental sustainability of KGHM operations

Stepan J.

Ekonomia i Środowisko

|

2016

|

nr 4

194--207

EN

To present the subject the paper is divided in five sections. The first section is this introduction followed by an introduction to the Global Copper Market describing the challenges noted above and the position of KGHM in this market. The third section consists of an overview of KGHM while the forth section presents an analysis of the company’s operational data and a discussion to try to identify the company’s responses to this business environment. Based on the analysis in the fourth section, the paper ends with a Conclusion presenting some ideas on how Miners could effectively reconcile Business and Environmental goals.

PL

Przedsiębiorstwa górniczo-hutnicze obecnie muszą sobie radzić z presją kosztową wynikającą z konieczności wydobycia rud z coraz gorszej jakości złóż oraz ze stagnacją cenową spowodowaną nadwyżkami produktów końcowych. W tym kontekście, w artykule przedstawiono możliwe reakcje firm górniczych na tę sytuacje na podstawie analizy danych operacyjnych KGHM. Firma KGHM została wybrana ponieważ poziom obrotów oraz profil firmy mogłyby sugerować, że jest bardziej narażona na przedstawioną sytuacje niż większe czy bardziej zdywersyfikowane firmy. Wyniki analizy wskazują, ze mimo tej pogarszającej się sytuacji firma podniosła wydajność operacyjną równocześnie zmniejszając uciążliwość środowiskową. KGHM mogłaby więc potencjalnie służyć jako wzór dla firm górniczych we wdrażaniu bardziej trwałych modeli biznesowych pod względem operacyjnym i środowiskowym.

7

Przemieszczenia poziome w świetle ich modelowania a priori i a posteriori

Jura J., Niedojadło Z.

Przegląd Górniczy

|

2013

|

T. 69, nr 5

56--64

PL

Wieloletnie, wysoko dokładne obserwacje geodezyjne (GPS, total station, niwelator kodowy) zarówno obniżeń jak i przemieszczeń poziomych w rejonie intensywnej eksploatacji rud miedzi, pozwalają na wiarygodną ocenę zgodności wyników pomiaru z wartościami prognozowanych wskaźników deformacji. Dają możliwość również kolejnej weryfikacji parametrów stosowanego modelu nie ograniczając się wyłącznie do obniżeń. Ocenie poddano równocześnie dynamikę deformacji powierzchni terenu. Stwierdza się nieadekwatność przyjmowanych parametrów modelu dla prawidłowego opisu wyznaczonych obserwacjami geodezyjnymi wartości przemieszczeń poziomych.

EN

This article presents the perennial high precision geodetic observations (GNSS, total station measurements, digital leveling) of both the horizontal and vertical displacements in the area of intensive copper mining. The observations allow to reliably estimate the field results with the predicted indicator values of terrain surface deformation. They enable another verification of the parameters of the applied model and are not limited to subsidence only. Evaluation of the terrain surface deformation dynamics was carried out as well. The occurrence of misleading values of the model assumed parameters precludes from giving a suitable description of the horizontal displacements that were determined by geodetic measurements.

8

Selected properties of flotation tailings wastes deposited in the Gilów and Żelazny Most waste reservoirs regarding their potential environmental management

Baran A., Śliwka M., Lis M.

Archives of Mining Sciences

|

2013

|

Vol. 58, no. 3

969--978

EN

Wastes originating from copper mining, particularly generated during the ore enrichment process constitute a considerable percentage of industrial wastes in Poland, which theoretically are supposed to provide a raw material base but remain wholly unmanaged. Wastes from copper flotation are deposited on the waste dumps which pose a significant eco-toxicological hazard. The paper discussed the results of analysis of selected post-floatation waste properties deposited in the Żelazny Most and Gilów reservoirs from the perspective of their environmental management.

PL

Odpady pochodzące z górnictwa miedzi, szczególnie powstające w procesie wzbogacania rudy, stanowią znaczny odsetek odpadów przemysłowych w naszym kraju, które teoretycznie zasilić mają bazę surowcową i w całości pozostają niezagospodarowane. Odpady z procesu flotacji miedzi są deponowane na składowiskach i stanowią zagrożeniem ekologicznym i ekotoksykologicznym dla środowiska przyrodniczego i człowieka. Niekorzystne oddziaływanie składowisk odpadów poflotacyjnych na środowisko to przede wszystkim deformacje terenu, zanieczyszczenia gleb zanieczyszczeń roślinności metalami ciężkimi, oraz zanieczyszczenie wód powierzchniowych i podziemnych. W artykule zostały omówione niektóre właściwości fizykochemiczne oraz ekotoksykologiczne odpadów poflotacyjnych deponowanych w zbiornikach Żelazny Most i Gilów pod kątem ich biologicznego zagospodarowania. Próbki pobranych osadów, po odpowiednim przygotowaniu, poddano ocenie wybranych parametrów fizycznych, analizie chemicznej oraz serii testów ekotoksykologicznych. Właściwości ekotoksykologiczne osadów oceniono przy użyciu baterii biotestów składającej się z dwóch biotestów pracujących na pięciu organizmach (tab. 1). W teście Phytotoxkit do pomiaru toksyczności osadu wykorzystano trzy rośliny: Sorghum saccharatum, Lepidium sativum i Sinapis alba. Mierzonym parametrem było zahamowanie kiełkowania nasion oraz długości korzeni w badanym osadzie poflotacyjnym w porównaniu do osadu kontrolnego. W badanych osadach poflotacyjnych dla zawartości miedzi (Gilów i Żelazny Most), ołowiu (Żelazny Most) stwierdzono znaczne przekroczenie dopuszczalnych norm dla gruntów kategorii B i C (Dz. U. z 2002 r. nr 165, poz. 1359). Większą zawartość analizowanych pierwiastków wykazano w odpadach zdeponowanych w zbiorniku Żelazny Most niż Gilów. (tab. 4). Większą rozpuszczalność badanych pierwiastków śladowych wykazano w odpadach poflotacyjnych zdeponowanych w zbiorniki Gilów. Nieznacznie niższą toksyczność wobec roślin testowych wykazały odpady poflotacyjne zbiornika Gilów w porównaniu do osadów zbiornika Żelazny Most (Rys. 3).

9

Optymalizacja parametrów pracy układu napędowego na przykładzie górniczego pojazdu szynowego

Mężyk A., Dobrzaniecki P.

Transport Przemysłowy i Maszyny Robocze

|

2011

|

Nr 2

46--49

PL

W artykule omówiono zagadnienia formalnoprawne stawiane napędom spalinowym dla górnictwa węgla kamiennego oraz rud miedzi oraz zagadnienia związane z projektowaniem pojazdów wyposażonych w napęd spalinowy. Przedstawiono propozycje prac badawczych, mających na celu identyfikację rzeczywistych parametrów pracy oraz ich poprawę poprzez dostosowanie silnika do pozostałej części układu przeniesienia mocy.

EN

The scope of this article is to discuss formal and legislative requirements regarding combustion drives used in coal and copper mining and issues regarding designing combustion drives. Proposals of research to identify real work parameters and their improvement by adapting the engine to the remaining power transmission system have been shown.

10

Wstępne badanie rdzeni wiertniczych dolomitów z OZG Rudna w aspekcie potencjalnego zagrożenia zjawiskami gazo-geodynamicznymi

Młynarczuk M., Wierzbicki M.

Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN

|

2011

|

Vol. 13, no. 1-4

3--9

PL

W następstwie wyrzutu skał i gazu, który miał miejsce w 2009 roku w O/ZG Rudna, wykonano szereg odwiertów badawczych celem oceny górotworu w rejonie tego zdarzenia. Część z tych odwiertów charakteryzowała się zwiększonym wypływem gazu. W pracy przeanalizowano dwa podejścia badawcze, których celem była analiza struktury rdzeni celem jej skorelowania z miejscami wzmożonego wypływu gazu. W pierwszym podejściu analizowano zgłady wykonane z prób pobranych wzdłuż odwiertu, celem poszukiwania struktury skalnej zbliżonej do tej, odnalezionej w rejonie wyrzutu. Strukturę taką, charakteryzującą się zwiększoną porowatością skały, odnaleziono m.in. w odwiercie H-8 na głębokości ok. 50÷70 [m]. Głębokości te pokrywają się z miejscami zarejestrowanego, wzmożonego wypływu gazu z odwiertu. Drugim typem badań były badania podzielności rdzenia. Również w tych badaniach wykazano istnienie powiązania pomiędzy parametrem podzielności rdzenia a miejscem wypływu gazu z odwiertu. Otrzymane wyniki wskazują na możliwość wykorzystania analizy zmian struktury geometrycznej skały oraz analizy podzielności rdzenia dla detekcji obszarów o zwiększonym wypływie gazu z otworów wiertniczych.

EN

Following a rock and gas outburst that took place in the Rudna copper mine in 2009, a series of scientifi c drillings were performed to assess the condition of the strata in the area of the event. Part of the drillings revealed an increased outflow of gas. The paper provides a description of two types of scientific approach, both of which aimed at analyzing the structure of drill cores in order to correlate it with the areas of an increased gas outflow. One approach focused on the examination of microsections cut from the samples extracted along the length of the drilling, with a view to finding a rock structure similar to the one located in the area of the outburst. Such a structure, whose characteristic feature was a higher rock porosity, was found (among others) in the borehole H-8, at a depth of ca. 50÷70 [m]. These depths correspond to the areas of the recorded increased outflow of gas from the borehole. The other approach concerned studies into the core divisibility. These studies also proved the existence of a link between the index of core divisibility and the area of a gas outflow. The obtained results confirm the usefulness of the analysis of the changes in the geometrical structure of the rock, as well as of the analysis of the core divisibility, for detection of areas characterized by an increased gas outflow from boreholes.

11

Rockburst hazard evaluation and prevention methods in Polish copper mines

Butra J., Kudełko J.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2011

|

nr 4

5-20

EN

Longstanding mining of copper deposit in the Legnica-Glogow Mining Basin (LGOM area) enabled to gain broad experience concerning the impact of geological and mining conditions on seismic and rockburst hazard. Basing on gathered data, the methods of rockburst prevention for deep copper mines were developed. Methods of rockburst hazard evaluation as well as rockburst control methods constitute a set of rockburst prevention. The prevention methods due to their nature and location within the production process can be the passive and the active ones. Active methods of rockburst prevention consist in liquidation of stresses in the areas of their concentration through controlled generation of rock-mass tremors and rockburst by blasting works (group winning blasting, release blasting in rock-mass and in pillars able to accumulate the stress as well as in the roof and floor). Whereas the group blasting works as a basic method are very effective in the copper mines conditions. Provocation of dynamic events makes possible the control of time of their occurrence. In Polish copper mines all blasting works are made during the absence of miners in the mining fields. Daily distribution of both the number of recorded strong seismic events and the volume of energy released confirm the advisability of using this kind of rockburst hazard prevention. The rockburst hazard prevention methods developed during the 40 years of copper deposit extraction are economically reasonable and offer the sufficient effectiveness under the high rockburst hazard conditions.

PL

Długotrwała eksploatacja złoża miedzi na obszarze LGOM pozwoliła na uzyskanie znaczącego doświadczenia odnośnie wpływów warunków geologiczno-górniczych na zagrożenie sejsmicznie i tąpaniowe. W oparciu o zgromadzone dane, opracowane zostały metody zapobiegania tąpaniom dla podziemnych kopalń miedzi. Metody oceny zagrożenia tąpaniami, jak również metody kontroli tąpań stanowią system zapobiegania tąpaniom. Metody zapobiegania tąpaniom, które ze względu na swój charakter i miejsce w procesie wydobycia dzielimy na pasywne i aktywne. Aktywne metody zapobiegania tąpaniom polegają na likwidacji naprężeń w obszarach ich koncentracji poprzez kontrolowane prowokowanie wstrząsów i tąpnięć górotworu przy wykorzystaniu robót strzałowych (grupowe strzelania urabiające, strzelania odprężające w górotworze i w filarach zdolnych do akumulacji naprężeń oraz w spągu i w stropie wyrobisk). Strzelania grupowe jako podstawowa metoda są bardzo skuteczne w warunkach kopalń miedzi. Prowokowanie zjawisk dynamicznych pozwala na kontrolowanie czasu i miejsca ich wystąpienia. W polskich kopalniach miedzi wszystkie roboty strzałowe wykonywane są pod nieobecność pracowników w rejonie eksploatacji. Dzienna ilość zarejestrowanych silnych zjawisk sejsmicznych oraz ilość uwolnionej przy tym energii potwierdzają celowość stosowania tego sposobu zapobiegania tąpaniom. Metody zapobiegania zagrożeniu tąpaniowemu opracowane w ciągu 40 lat eksploatacji złoża miedzi są opłacalne ekonomicznie i zapewniają odpowiednią skuteczność w warunkach wysokiego poziomu zagrożenia tąpaniami.

12

Próby eksploatacyjne kombajnu MH-620 podczas wykonywania robót chodnikowych w warunkach kopalni Lubin

Młynarczyk J., Ziętkowski L.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2010

|

nr 1

5-21

PL

Wykonywanie robót chodnikowych z wykorzystaniem mechanicznego urabiania kombajnem jest technologią, która może zastąpić metodę tradycyjną urabiania materiałem wybuchowym. Z technicznego punktu widzenia oczekiwania związane z zastosowaniem nowej metody to uzyskiwanie większych postępów wykonywanych wyrobisk oraz wzrost bezpieczeństwa pracy. W ujęciu ekonomicznym oczekiwana jest wyższa efektywność stosowania kombajnu wobec metody tradycyjnej. W 2009 roku w kopalni Lubin rozpoczęły się próby eksploatacyjne kombajnu MH-620, którym wykonywano roboty chodnikowe. Prace w chodnikach Z-702/Z-701 realizowała PeBeKa Lubin. Artykuł przedstawia przebieg prac związanych z przygotowaniem kombajnu do realizacji ww. prac oraz przebieg samych prób eksploatacyjnych. Na podstawie informacji zebranych w trakcie prób przedstawiono również wstępną ocenę efektów pracy kombajnu i osiąganą przez niego wydajność urabiania.

EN

Drifting operations employing continuous miner is a technology which may replace traditional mining using explosives. Bigger progress in headings driving and higher safety level are the main expectations, from the technical perspective, related with new method. Better effectiveness as compared with traditional method is the most expected factor from the economic side. In 2009 the performance tests of MH-620 miner which was dńving the headings were carried out in Lubin minę. The tests in Z-702/Z-701 headings were made by PeBeKa. The paper presents the procedurę of preparing the miner to the test and the course of the experiment. The information gathered during the tests allowed to present the preliminary evaluation of the miner operation and its drifting performance.

13

Pożary egzogeniczne w kopalniach rud miedzi

Sawicki T.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2009

|

nr 7

33-36

PL

W artykule opisano główne przyczyny powstawania pożarów w podziemnych wyrobiskach kopalń rud miedzi. Przedstawiono najgroźniejsze pożary oraz dane statystyczne charakteryzujące zagrożenia pożarowe w górnictwie miedziowym.

EN

The article presents the main causes of exogenous fires in the underground copper ore mining excavations. Presented are the most dangerous fires as well as statistical data that characterize fire hazard in copper mining.

14

Nowoczesne rozwiązanie wozu kotwiącego do zabezpieczania stropów w wyrobiskach średnich i wysokich

Reś J., Czajkowski A., Nadolny J.

Transport Przemysłowy i Maszyny Robocze

|

2009

|

Nr 3

83--90

PL

W artykule przedstawiono problemy eksploatacji średnich i wysokich pokładów miedzi zalegających na dużych głębokościach w aspekcie zabezpieczenia stropów wykonywanych wyrobisk. Opisano, opracowane wspólnie przez AGH Kraków i Mine Master, rozwiązanie nowoczesnego wozu kotwiącego, z automatyczną wieżyczką wiercąco-kotwiącą, technologię jego pracy oraz wyniki symulacji możliwości kinematycznych.

EN

The article presents matters connected with exploitation of medium and high beds of ore deposited at great depth in the light of ridges protection in the mined pits. A solution of a modern bolting rig with automatic drilling -bolting turret was described as well as its operation technology and results of its kinematic abilities simulations.

15

Kształtowanie się wybranych właściwości inicjalnej gleby na zrekultywowanej w kierunku leśnym hałdzie górnictwa miedzi

Wójcik J., Kowalik S.

Inżynieria Środowiska / Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie

|

2006

|

T. 11, z. 1

87-99

PL

Podstawowym zadaniem etapu biologicznego rekultywacji w kierunku leśnym pogórniczych terenów bezglebowych jest dynamizowanie wzrostu wprowadzonych nasadzeń oraz stymulowanie procesów glebotwórczych. W trakcie rekultywacji, poprzez zabiegi techniczne i biologiczne kształtowane są cechy inicjalnych gleb, których właściwości mają decydujący wpływ na wartość odtwarzanych ekosystemów leśnych. Celem podjętych badań było określenie wpływu czterech gatunków drzew na właściwości inicjalnej gleby, 8 lat od wykonania zalesień rekultywacyjnych na hałdzie skały płonnej górnictwa rud miedzi. W pracy przedstawiono wyniki dotyczące akumulacji materii organicznej, węgla organicznego i azotu, a także wybranych właściwości fizycznych i chemicznych objętej badaniami inicjalnej gleby. Uzyskane wyniki wskazują na dynamiczny przebieg procesów glebowych na objętej badaniami hałdzie, świadczy o tym kształtowanie się charakterystycznych dla inicjalnych gleb leśnych poziomów akumulacji zawierających już znaczące ilości zasobnej w azot materii organicznej. Zarysowała się również, w warstwie 0-10 cm, tendencja korzystnych zmian takich właściwości, jak gęstość objętościowa, odczyn i zasobność w składniki pokarmowe dla roślin. Na obecnym etapie rozwoju inicjalnej gleby wpływ składu gatunkowego zalesień dotyczył w sposób jednoznaczny tylko akumulacji materii organicznej i azotu

EN

Basic task of the biological stage of forest-directed reclamation of post-mining soilless areas is to speed up the growth of introduced plantations and stimulate soil-forming processes. During the reclamation, through technical and biological procedures the properties of initial soils are formed. Such properties have crucial influence on the value of the restored forest ecosystems. The goal of the carried out studies was to define the influence of four tree species on the properties of the initial soil, 8 years after the forestation of the waste heap of sterile rocks from the copper mining. In the paper the results referring to the accumulation of organic matter, organic carbon and nitrogen were presented as well as the selected physical and chemical properties of the studied initial soil. The obtained results indicate dynamic course of soil processes on the studied waste heap. This can be proved by the formation of characteristic for initial forest levels of accumulation already containing significant quantities of nitrogen-rich organic matter. In the layer 0-10 cm, the trend of favourable changes has appeared. This includes volume density, pH reaction and the content of nutrients. At the present stage of the development of initial soil the influence of the species composition of the forests could only be clearly seen in the accumulation of the organic matter and nitrogen

16

Status of radon dosimetry in Zambian underground mines

Hayumbul P., Mulenga S., Nomai M., Mulenga P., Katebe R., Shaba P., Chunga T., Inambao D., Mangala F., Tembo P., Malma Y.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2004

|

nr 1

47-49

17

Zwalczanie wysokich temperatur powietrza w wyrobiskach przygotowawczych głębokich kopalń miedzi

Knechtel J.

Przegląd Górniczy

|

2003

|

T. 59, nr 11

40-45

PL

Artykuł dotyczy siatki wyrobisk przygotowawczych prowadzonych w głębokiej kopalni miedzi. Opierając się na wynikach wariantowych prognoz klimatycznych, zbadano wpływ sposobu przewietrzania drążonych wyrobisk z wentylacją lutniową na temperaturę powietrza w tych wyrobiskach. Zaproponowano wentylacyjne środki prewencji zagrożenia klimatycznego pozwalające utrzymać temperaturę powietrza nie wyższą od 33 oC.

EN

The paper concerns the development workings system driven in a deep Coppermine. Basing on the result of variant climatic forecasts influence of the ventilation way in the workings driven with the separate ventilation on the air temperature has been studied. Ventilation preventive measures from climatic hazard allowing to keep the air temperature below 33 °C have been proposed.

18

Restrukturyzacja Miedziowego Przemysłu Górniczo-Hutniczego w Polsce - od kombinatu do rozwiązań rynkowych

Jasiński A.

Przegląd Górniczy

|

2003

|

T. 59, nr 11

19-22

PL

W artykule przedstawiono proces restrukturyzacji Miedziowego Przemysłu Górniczo-Hutniczego w Polsce. Opisano poszczególne etapy tego procesu oraz stosowane w jego trakcie narzędzia realizacyjne.

EN

The restructuring process of the Mining and Metalurgy Copper Industry in Poland is presented. The particular stages of this process as well as realization instruments used in it are described.

19

Perspektywy rozwoju górnictwa rud miedzi w LGOM w aspekcie występujących zagrożeń.

Laskownicki S., Osadczuk T., Tomanik R.

Przegląd Górniczy

|

2003

|

T. 59, nr 5

1-13

PL

W artykule zaprezentowano bazę surowcową oraz przedstawiono możliwości produkcyjne KGHM Polska Miedź S.A. w perspektywie prowadzenia robót górniczych w coraz trudniejszych warunkach eksploatacji. Biorąc pod uwagę występowanie w kopalniach LGOM zagrożenia tąpaniami i istotnych problemów wentylacyjno-klimatycznych, mających znaczący wpływ na dalszy rozwój górnictwa miedziowego, przedstawiono aktualny stan tych zagrożeń i główne wnioski odnośnie do kształtowania się ich w przyszłości. Przedstawiono również zagadnienia dalszego rozwoju eksploatacji złoża rudy miedzi opartej na złożach zalegających poniżej 1200 m.

EN

The resources base as well as production capacity of the KGHM Polska Miedz S.A. (Polish copper mining and metallurgy company) are presented in the prospect of mining operations under more and more difficult exploitation conditions. Taking into consideration bump hazard as well as ventilation and climatic problems occurrence in the mines of LGOM (Legnica—Głogow copper region) considerably influencing the further development of copper mining, the actual state of these hazards and main conclusions regarding their future formation are presented. The problems of further development of the copper ore deposits bedded below 1200 m mining are presented as well.

20

Desarrollo de la industria cuprifera en Chile

Cortes-Alvarez A., Gallardo-Alcayaga B., Król A.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2002

|

z. 254

283-292

EN

The present work raises that a form to remain effective in the markets is by means of the investigation of new technologies that allow to accentuate forts economic advantages forehead to substitutes, and conyunctural recessions. The properties of copper, and the efforts of the mining industry are analyzed to maintain their leadership.