Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Awareness of local communities about the value of their city’s cultural heritage and the need to protect it on the example of selected historic towns in the Małopolska region (Poland)

Kuśnierz-Krupa Dominika, Sandu Ion, Tišliar Pavol, Bednarz Łukasz, Dmytrenko Andrii, Ivashko Oleksandr, Cechini Klaudia

Technical Transactions

|

2024

|

Vol. 121, iss. 1

art. no. e2024007

EN

This article focuses on the problem of local communities’ awareness of heritagevalues in terms of urbanism, architecture, and construction and the traditionsof place within a historic town. To study this problem, the authors conductedqualitative and quantitative research using the questionnaire method. Theywere carried out in the area of two selected small historic towns located insouthern Poland in the Małopolska region: Muszyna and Piwniczna-Zdrój. Theiraim was to determine the level of awareness of the cultural heritage values ofboth towns among their inhabitants. The results of the research are expected toidentify areas of real educational needs in terms of the knowledge and a senseof value of local monuments. The authors believe that social participation andinvolvement of local communities is essential in the process of protectingand caring for monuments of indigenous cultural heritage.

2

Charter of Historic Cultural Landscapes (CHCL) – proposal

Niedźwiecka-Filipiak Irena, Sikora Dorota, Woźniak Łukasz, Woźniak Alicja

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2024

|

Nr 21

23--50

EN

Observation and research of the dynamic processes taking place in the cultural landscape, threatening its historic values, as well as the conviction that the provisions of the European Landscape Convention must be fully implemented in the field of planning, management, as well as landscape policy, inspired the development of a proposal for a “Charter for Historic Cultural Landscapes” (CHCL). The principles outlined in the CHCL are aimed at counteracting the loss and adverse changes in Poland's historic cultural landscapes through their identification, valorization, diagnosis, including the identification of threats, and promotion of values. It was stated that it is not possible to protect cultural landscapes without taking into account their dynamic nature and variability over time. It was suggested that the protection of the values of historic cultural landscapes will be facilitated by their identification and the preservation of their representative features and distinguishing marks in management and planning processes. It also pointed out the need for interdisciplinary cooperation of representatives of all stakeholders in the formulation of conservation landscape policy. The purpose of the Charter is to recommend a balanced relationship between the economic, social, cultural and natural aspects of landscapes, in the processes of their protection, management and planning, taking into account all stakeholders, while ensuring a leading role for the conservation community in issues concerning the historic values of landscapes. The charter was created within the framework of the Conservation Theory Commission of PKN ICOMOS.

PL

Obserwacja i badania dynamicznych procesów zachodzących w krajobrazie kulturowym, zagrażających jego zabytkowym wartościom, a także przeświadczenie o konieczności pełnego wdrożenia zapisów EKK w zakresie planowania, gospodarowania, a także polityki w zakresie krajobrazu stały się inspiracją do opracowania propozycji "Karty zabytkowych krajobrazów kulturowych" (KZKK). Zasady przedstawione w KZKK mają na celu przeciwdziałanie stratom i niekorzystnym zmianom w zabytkowych krajobrazach kulturowych w Polsce, poprzez ich identyfikację, waloryzację, diagnozę, w tym wskazanie zagrożeń oraz promowanie wartości. Stwierdzono, że nie jest możliwa ochrona krajobrazu kulturowego bez uwzględnienia jego dynamicznego charakteru i zmienności w czasie. Zasugerowano, że ochronie wartości zabytkowych krajobrazów kulturowych będzie sprzyjała ich identyfikacja oraz zachowanie ich cech reprezentatywnych i wyróżników w procesach gospodarowania i planowania. Wskazano także na konieczność interdyscyplinarnej współpracy przedstawicieli wszystkich interesariuszy przy formułowaniu konserwatorskiej polityki krajobrazowej. Celem Karty jest rekomendowanie zrównoważonych relacji pomiędzy aspektami ekonomicznymi, społecznymi, kulturowymi i przyrodniczymi krajobrazów, w procesach ich ochrony, gospodarowania i planowania, z uwzględnieniem wszystkich interesariuszy, przy zapewnieniu wiodącej roli środowiskom konserwatorskim w kwestiach dotyczących zabytkowych wartości krajobrazów. Karta Zabytkowych Krajobrazów Kulturowych powstała w ramach Komisji Teorii Konserwatorskiej PKN ICOMOS.

3

Stan zachowania kamieni budowlanych użytych w zabytkowych obiektach Chicago i dobór mas mineralnych do ich rewaloryzacji

Smoleńska A., Rembiś M.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2001

|

T. 27, z. 2--4

673-687

PL

W pracy przedstawiono skład mineralny, mikrostruktury oraz charakter zniszczeń piaskowców i wapieni użytych w wybranych zabytkowych obiektach Chicago. Ponadto oznaczono parametry właściwości fizykomechanicznych tych skał i odpowiednio do nich dostosowanych mas mineralnych. W bardzo drobno uziarnionym piaskowcu i wapieniu organodetrytycznym stwierdzono wyraźne osłabienie strefy przypowierzchniowej oraz ubytki wynikające ze zmian mikrostrukturalnych, wywołanych niszczącym oddziaływaniem środowiska. Zgodnie z przyjętymi założeniami konstrukcyjnymi, wykonano do nich masy mineralne o wyraźnie niższej wytrzymałości na ściskanie, a wyższej porowatości w stosunku do oznaczonych wartości w tych skałach. Natomiast w piaskowcu drobnoziarnistym i wapieniu mikrytowym, które są mniej podatne na zniszczenia, występują ubytki spowodowane czynnikami głównie o charakterze mechanicznym. Z tego względu masy mineralne posiadają zbliżone do nich wartości parametrów fizykomechanicznych. Wszystkie masy uzupełniające odzwierciedlają dokładnie strukturę rewaloryzowanych skał i wykonane są w oparciu o składniki mineralne

EN

The paper deals with the mineral composition, microstructures and the character of destruction of sandstone and limestone used in selected historic buildings of Chicago. Additionally, the parameters of physico-mechanical properties of these rocks as well as of matching mineral refilling masses were determined. Significant weakening of near-surface zones and losses of some fragments, the results of changes caused by environment-related damage, were observed in a very fine-grained sandstone and an organodetrital limestone. According to accepted foredesign, the authors prepared two mineral masses with a considerably lower compression strength and a higher porosity than the corresponding parameters determined in the rocks examined. In two other rocks, a fine-grained sandstone and a micritic limestone that are less prone for decay, the stone losses are mainly caused by mechanical factors. For this reason, the physico-mechanical parameters of the mineral masses prepared for restoration of these stones are comparable with the parameters of these rocks. All the refilling masses match exactly the structure of the rocks under restoration and are based on natural (i.e. mineral) components

4

Zniszczenia kamiennych elementów z XIX-wiecznej kamienicy Teodora Talowskiego w Krakowie

Smoleńska A., Rembiś M.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2000

|

T. 26, z. 1

91-107

PL

W pracy przedstawiono charakterystykę petrograficzną piaskowców użytych w detalach architektonicznych kamienicy Teodora Talowskiego w Krakowie. Obserwacje makroskopowe i badania SEM pozwoliły określić związki pomiędzy niszczącymi czynnikami antropogenicznymi, takimi jak oddziaływanie chemiczne atmosferycznych zanieczyszczeń pyłowych, gazowych i ciekłych, transport samochodowy oraz niska emisja z palenisk domowych i lokalnych kotłowni, a różnymi rodzajami destrukcji badanych piaskowców. Wykonane badania mogą stanowić podstawę do skutecznie przeprowadzanych prac konserwatorskich, zmierzających do zwolnienia tempa niszczenia obiektu i przywrócenia mu pierwotnego wyglądu, poprzez uzupełnienie ubytków. Istotną rolę w takich zabiegach odgrywają masy produkowane w oparciu o składniki mineralne. Uwzględniają one zmienność strukturalną piaskowców, ich barwę oraz właściwości fizyko-mechaniczne. Jednocześnie materiały te są łatwe w użyciu w normalnych warunkach atmosferycznych, nie są szkodliwe dla środowiska i zdrowia konserwatorów.

EN

The authors have described sandstones used in architectonic details in Teodor Talowski's building in Kraków. Hand specimen observations and SEM analyses have allowed to determine various types of destruction of the sandstones studied resulting from such negative factors of anthropogenic origin as dust, gaseous and liquid pollutants, vehicle traffic, low emissions from domestic stoves and local boiler houses. The research done may be a basis for effective conservation, aimed at lowering the rate of stone decay and restoring the building to its previous shape by reprofilling of all missing fragments. A significant role play masses produced on the basis of natural (i.e. mineral) compounds. They match respective textural varieties of sandstone, their colours, and physical and mechanical properties. Simultaneously, these materials are easy to be removed if such an action is needed, do not contaminate the environment and do not affect the health of people working during the conservation.