Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Nagrobek Stanisława Staszica a polityka wizerunkowa Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk

Getka-Kenig Mikołaj

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2021

|

T. 66, nr 3

31--49

EN

The article is devoted to the artistic setting of Stanisław Staszic’s (1755-1826) burial place, for which his main heir, the Warsaw Royal Society of the Friends of Sciences (TKWPN), was responsible. The inspiration to raise this topic was the discovery of two previously unknown Jakub Tatarkiewicz’s designs of Staszic’s unrealized neoclassical tombstone in the collections of the Central Archives of Historical Records in Warsaw (AGAD). However, the projects were never commissioned by TKWPN but were the sculptor’s proposal. By analysing the relationship between these artistic projects and the initiatives concerning Staszic’s tomb which stemmed directly from the Society (a big raw stone as memorial), the article highlights the problem of TKWPN’s participation in creating the posthumous cult of its long-time president and most important benefactor. The TKWPN’s seemingly paradoxical reluctance to glorify Staszic by means of traditional (artistic) forms of commemoration can be interpreter as a logical action calculated to benefit the Society’s image. Therefore, focusing on this single aspect of the posthumous cult of Staszic, directly related to the TKWPN, this article refers to the image-building policy of this institution, and thus to the ways of building its social status. At the same time, it tackles the issue of the prestige of science and scientific patronage as a new (from the early 19th-century perspective) form of public merit.

2

Pamięć miejsca. Rola i znaczenie materialnego komponentu w ‚stawaniu się’ miejsc pamięci

Rytel Grzegorz

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2018

|

Nr 5

145--153

PL

Tekst omawia zagadnienie miejsca pamięci w rozumieniu wprowadzonym przez Pierra Norę, koncentrując się na obiektach architektonicznych stanowiących materialny komponent miejsc pamięci. Część z nich to zespoły architektoniczne lub budynki o ikonicznym charakterze, stanowiące zasadniczy komponent miejsca pamięci. Inna grupa to obiekty o ugruntowanej pozycji w świadomości zbiorowej, które ze względu na zniszczenie materialnego komponentu w wyniku dramatycznych wydarzeń historycznych umocniły swój status miejsca pamięci i zostały odbudowane. Pewną mutację stanowią te przypadki, w których nowa kreacja na miejscu zburzonego obiektu tworzy materialny komponent nowego miejsca pamięci. We wszystkich omawianych przypadkach rygorystyczne przestrzeganie zasad konserwatorskich jak przy obiektach zabytkowych, nie wydaje się mieć pierwszorzędnego znaczenia.

EN

The author discusses the concept of a site of memory as understood by Pierre Nora while focusing on architectural structures which constitute material components of sites of memory. Some of them are architectonic ensembles or iconic buildings which are the major component of a site of memory. Other group includes structures which are deeply rooted in social memory and which, due to their material component destruction as a result of dramatic events in history, reinforced its position as sites of memory and were restored. There are also certain anomalous cases – a new structure developed where a destroyed one was once built, constitutes a material component of a new site of memory. In all the cases discussed, rigorous adherence to the principles of historic preservation, as in case of historic buildings, does not seem to be of primary importance.

3

Współczesne wykorzystanie rysunku planu i mapy w kreacji posadzki przestrzeni publicznej służącej rekreacji - wybrane przykład

Burkot M.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2016

|

nr 16

74--82

PL

Artykuł przedstawia działania wykorzystujące rysunek mapy lub planu w kreacji posadzki przestrzeni publicznej, jako element służący rekreacji. Rysunkiem może być mapa świata, regionu, plan miasta lub jego fragment. Odwzorowanie może przedstawiać stan aktualny lub historyczny i mieć charakter płaski lub trójwymiarowy. Działanie osadza przechodnia w kontekście urbanistycznym, regionalnym lub ponadregionalnym, posiada charakter informacyjny i orientacyjny. Może również prezentować utracone dziedzictwo urbanistyczne miejsca. Przedstawienia mają charakter trwały lub tymczasowy. Przeprowadzona analiza wybranych przykładów wykazuje, że zastosowanie mapy lub planu w przestrzeni publicznej zwiększa jej atrakcyjność. Zabieg zachęca do interakcji, odnalezienia się w przestrzeni, a także zgłębienia historii miejsca. Odczytanie planu zatrzymuje przechodnia; jest punktem wyjścia i narzędziem służącym rekreacji w przestrzeni publicznej.

EN

This article presents contemporary design actions that apply outlines of a map or plan in the creation of a floor of recreational public spaces. The outlines may present a map of the world, region, city or its part. The design may depict the current or historical state of the pictured space, in a two or three dimensional manner. Such action places the potential passer-by in the urban or regional context and serves both as information and orientation. The actions can have a permanent or temporary character. A selection of examples indicates that application of a map design in a public space is a beneficial phenomenon that enriches the public space. The action encourages the user to interact with the space, find themselves in it and become acquainted with its heritage. It stops and keeps the passer-by in the public space and is a starting point for recreation.

4

Modern solutions for presentation of lost urban heritage in the public city space exemplified by Kraków between 1985 and 2015

Motak M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 6-A

121--140

EN

The article shows, on the basis of selected examples, modern activities aimed at presentation, in the public space of Kraków, of lost elements of urban heritage. It discusses the manners of commemorating and making historical urban forms legible (layout of streets and squares, development, defence structures, watercourses), which were liquidated and whose reconstruction is not planned. Five methods of activities were distinguished and discussed: 1. Placement of visual or tactile information; 2. Application of specific surfaces and elements of landscape architecture; 3. Introduction of specific solutions in designs of new buildings erected in the historical structure of the city; 4. Establishment of a generally accessible or partially accessible reserve; 5. Application of specific local names. The conducted analysis indicates that application of various methods is a beneficial phenomenon: it enriches the public space of a city, allows the society to become acquainted with lost heritage and provides the designers with possibilities of artistic creation in specific conditions.

PL

W artykule przedstawiono, na wybranych przykładach, współczesne działania mające na celu prezentację w przestrzeni publicznej Krakowa utraconych elementów dziedzictwa urbanistycznego. Omówiono sposoby upamiętniania i uczytelniania historycznych form urbanistycznych (układu ulic i placów, zabudowy, obwarowań, cieków wodnych), które uległy likwidacji i nie przewiduje się ich odtworzenia. 1. Wyróżniono i omówiono pięć metod działania; 2. Umieszczenie informacji wizualnej lub dotykowej; 3. Zastosowanie określonych nawierzchni i elementów małej architektury; 4. Wprowadzenie określonych rozwiązań w projektach nowych budynków powstających w historycznej strukturze miasta; 5. Stworzenie rezerwatu ogólnodostępnego lub częściowo dostępnego; 6. Stosowanie określonego nazewnictwa miejscowego. Przeprowadzona analiza wskazuje, że stosowanie różnorodnych metod jest zjawiskiem korzystnym: wzbogaca przestrzeń publiczną miasta, społeczeństwu pomaga poznać utracone dziedzictwo, zaś projektantom stwarza możliwości artystycznej kreacji w określonych uwarunkowaniach.