Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Analiza wpływu jakości węgla na efektywność pracy kotła fluidalnego

Wirth Agata, Brodny Jarosław

Rynek Energii

|

2020

|

Nr 1

42--50

PL

Czynnikiem mającym bardzo istotny wpływ na parametry pracy kotła fluidalnego jest jakość dostarczanego do niego węgla. W pracy dokonano analizy pracy bloku energetycznego opartego na nadkrytycznym kotle fluidalnym spalającym różne gatunki węgli energetycznych. Celem analizy była identyfikacja przyczyn zaniżeń mocy bloku, awarii układu podawania paliwa oraz ich zależność od rodzaju spalanych miałów energetycznych. Dokonano także porównania parametrów eksploatacyjnychbadanego kotła z wybranych dwóch miesięcy (letni i zimowy), z planami produkcyjnymi. Wstępna analiza wykazuje uzależnienie ilości wyprodukowanej energii elektrycznej od rodzaju i jakości spalanych paliw, a tym samym stopnia realizacji planu produkcji oraz kosztów wytwarzania. Docelowe ustalenie właściwego składu i jakości mieszanek paliwowych powinno umożliwić wydłużenie czasu pracy bloku. Powinno wpłynąć także na wzrost ilości produkowanej energii elektrycznej, obniżenie awaryjności układu podawania paliwa, a tym samym poprawę dyspozycyjności oraz obniżenie kosztów eksploatacji. Prezentowane wyniki stanowią pierwszą fazę prac, których celem jest określenie wpływu rodzaju węgla (jego parametrów) na wielkość i koszty produkcji energii elektrycznej. Dodatkowym celem analizy jest także identyfikacja ogniw o najmniejszej dyspozycyjności w układzie podawania paliwa wraz z określeniem przyczyntego stanu.

EN

The factor having a very significant impact on the performance parameters of a fluidized bed boiler is the quality of coal supplied to it. The paper analyzes the work of an power unit based on a supercritical fluidized bed boiler burning various types of energy coals. The purpose of the analysis was to identify the reasons for the reduction of the unit, failure of the fuel giving system and their dependence on the type of culm coal burned. A comparison of the operating parameters of the tested boiler from the selected two months (summer and winter) with production plans was also made. Preliminary analysis shows the dependence of the amount of electricity produced on the type and quality of fuels burned, and thus the degree of implementation of the production plan and production costs. Target determination of the correct composition and quality of fuel mixtures should allow extension of the unit's operating time. It should also increase the amount of electricity produced, reduce the failure of the fuel giving system, thereby improving availability and reducing operating costs. The presented results constitute the first phase of work aimed at determining the impact of the type of coal (its parameters) on the volume and costs of electricity production. An additional purpose of the analysis is also to identify the nodes with the lowest availability in the fuel giving system together with the reasons for this condition.

2

Dependences between certain petrographic, geochemical and technological indicators of coal quality in the limnic series of the Upper Silesian Coal Basin (USCB), Poland

Parzentny Henryk R., Róg Leokadia

Archives of Mining Sciences

|

2020

|

Vol. 65, no. 3

665--684

EN

This article aims to assess the values of the most often measured petrographic, geochemical and technological indicators of coal quality and to identify probable dependences between them in the USCB coal. The following can also be observed: high content of Cd and Co in carbonate minerals separated from coal, in clay minerals – Cr and Zn, and in sulfide minerals – Cu, Ni and Pb. Nevertheless, it is organic matter which has the greatest influence on the average content of trace elements in coal. Correlations between the values of some of the indicators of coal quality were also observed. It has been observed that the increase in vitrinite content in coal is accompanied by a decrease in, while an increase in the content of liptinite and inertinite in coal is accompanied by an increase in the content of CaO, MgO, and SO3 in coal ash. An increase in the carbonization of organic matter is accompanied by an increase in the content of Cu and Ni in coal, and a decrease in the content of Pb and S in coal and the content of Fe2O3 in coal ash.

3

Dobór optymalnego detektora promieniowania gamma dla miernika WALKER 2

Gola M., Loska P., Smyła J., Sobierajski W., Szymała P.

Pomiary Automatyka Robotyka

|

2018

|

R. 22, nr 2

23--30

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań jednego z etapów prac projektowych przenośnego miernika parametrów jakościowych węgla nowej generacji WALKER 2. Przeprowadzone badania obejmowały ocenę właściwości materiałów scyntylacyjnych i geometrii pomiarowej pod względem uzyskania optymalnych warunków pomiaru zawartości popiołu w węglu. Miernik WALKER 2 przeznaczony jest do pomiaru zawartości popiołu, wilgoci i wyznaczania na ich podstawie wartości opałowej węgla na składowiskach, w ciężarówkach, wagonach itp. Zawartość popiołu określa się na podstawie pomiaru natężenia naturalnego promieniowania gamma węgla. W badaniach uwzględniono detektory z różnymi scyntylatorami. Ich wyniki pokazują, że zastosowanie droższych scyntylatorów ma pomijalny wpływ na wynik pomiaru zawartości popiołu wyznaczony na podstawie promieniowania naturalnego węgla. Większe znaczenie ma, aby węgiel, którego parametry są określane, znajdował się możliwie blisko detektora, a materiał osłony detektora nie powinien znacząco osłabiać naturalnego promieniowania węgla. Za optymalny uznano detektor ze scyntylatorem wykonanym z NaI(Tl) w osłonie z poliamidu POM-C, chroniącej też detektor przed uszkodzeniami mechanicznymi. Podczas badań porównawczych uzyskiwano korzystniejsze wartości współczynnika detekcji i niepewności pomiaru niż dla miernika poprzedniej generacji, popiołomierza WALKER, traktowanego jako odniesienie.

EN

The paper presents findings of research being one of the element of the designing work of portable coal quality meter WALKER 2. The conducted research included the evaluation of the properties of scintillation materials and measuring geometry in terms of obtaining optimal conditions for measuring the ash content in coal. The WALKER 2 meter is designed to measure the ash content, moisture content and determine the calorific value of coal on stacking yards, in trucks, wagons, etc. The ash content is determined by measuring the intensity of natural gamma-ray radiation. Therefore, it is very important to obtain the highest possible value of the gamma detection factor. The tests included detectors with scintillators made of NaI (Tl), CsI (Tl) and BGO. CsI (Tl) and BGO are characterized by better absorption efficiency than NaI (Tl), especially for higher gamma radiation energy. However, studies show that the use of more expensive scintillators with CsI (Tl) or BGO has a negligible effect on the result of measuring the ash content determined on the basis of natural gamma radiation of coal. It is more important that the coal whose parameters are determined should be as close as possible to the detector, and the detector shield material should not significantly attenuate the natural radiation of coal. The detector with the NaI (Tl) scintillator placed in the POM-C polyamide shell protecting the detector against mechanical damage was considered optimal. In this case, more favorable values of the detection factor and measurement uncertainty were obtained during the comparative tests than for the previous generation meter, the WALKER ash meter, treated as a reference.

4

Ocena wartości niektórych petrograficznych, fizyczno-chemicznych i geochemicznych wskaźników jakości węgla w serii paralicznej Górnośląskiego Zagłębia Węglowego oraz próba znalezienia współzależności pomiędzy nimi

Parzentny H., Róg L.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2017

|

T. 33, z. 1

51--75

PL

Badaniom poddano 56 pokładowych próbek węgla (z obszarów czynnych i likwidowanych kopalń), reprezentujących serię paraliczną GZW. Ustalono, że badany węgiel cechuje mała zawartość substancji mineralnej (zwłaszcza w warstwach gruszowskich) oraz mała zawartość Ag, As, Ba, Cd, Co, Cr, Cu, Mo, Ni, Rb, Sb, Sn, Sr, V i Zn w węglu. Tylko zawartość Mn i Pb w węglu jest większa od ich zawartości w węglu ze złóż świata. Występuje zmienność wartości petrograficznych, fizyczno-chemicznych i geochemicznych wskaźników jakości węgla, między północną i południowo-zachodnią częścią GZW oraz w profilu serii paralicznej. Dzięki znalezionym korelacjom pomiędzy wskaźnikami jakości węgla, stwierdzono istotne różnice w zakresie roli substancji mineralnej i organicznej w koncentrowaniu niektórych pierwiastków śladowych w badanym węglu. Ponadto ustalono, że zwiększaniu się stopnia uwęglenia (wyrażonego przez wzrost wartości R0 lub/i Qsdaf lub/i Cdaf), towarzyszy zmniejszanie się zawartości tlenków głównych pierwiastków w popiele węgla oraz siarki i niektórych pierwiastków śladowych w węglu. Zależność tę odnotowano zarówno w zakresie lateralnej jak i litostratygraficznej zmienności uwęglenia. Potwierdzono istnienie ogólnie znanych wzajemnych zależności pomiędzy wskaźnikami stopnia uwęglenia (R0, Cdaf, Qsdaf, Vdaf) w północnym i południowo-zachodnim rejonie badań oraz w warstwach porębskich i jaklowieckich. Ustalono, że wzrostowi wartości indeksu Rogi (RI) towarzyszy wzrost zawartości P2O5 w popiele węgla z południowo-zachodniego rejonu badań. Jest to prawdopodobnie wynikiem zbieżności zasięgu regionalnej dodatniej anomalii stopnia uwęglenia i dużej zawartości P2O5 w pokładach węgla w SW części GZW. Natomiast zaobserwowane zwiększanie się wartości RI wraz ze zmniejszaniem się zawartości minerałów siarczanowych, Cr i Ni w węglu oraz Na2O w popiele węgla, wynika z dużej roli procesu uwęglania, w dystrybucji głównych i śladowych pierwiastków i substancji mineralnej w węglu.

EN

A total of 56 coal seam samples (from active and closed coal mines) representing USCB Paralic Series, were tested. It was determined that the tested coal has low content of mineral matter (especially in Hruśov Beds) as well as of Ag, As, Ba, Cd, Co, Cr, Cu, Mo, Ni, Rb, Sb, Sn, Sr, V and Zn. Only Mn and Pb content in coal is higher than in coal from other deposits around the world. There are differences in the values of physical and chemical, petrographic and geochemical indices of coal quality, between the northern and the south-western part of the USCB and in the profile of the Paralic Series. Thanks to the revealed correlations between the indices of coal quality, significant differences in the role mineral and organic substance play in concentrating some of the trace elements in the tested coal, were determined. Moreover, it was observed that an increase in the rank of coal (expressed with an increase in the value of R0 or/and Qsdaf or/and Cdaf ), accompanies a decrease in the content of oxides of main elements in coal ash as well as sulfur and other trace elements in coal. The dependence was observed both in lateral and stratigraphic differences in the rank of coal. Mutual dependences between the indices of the rank of coal (R0, Cdaf, Qsdaf, Vdaf) in the northern and south-western area of the research and in Poruba Beds and Jaklovec Beds, were confirmed. It was determined that an increase in the value of Roga Index (RI) is accompanied by an increase in P2O5 content in ash of coal from the south-western part of the research area. It is probably a result of concurrence of a regional positive anomaly in the rank of coal and high P2O5 content in coal seams in the south-western part of the USCB. The observed increase in the value of RI, accompanying a decrease in the content of sulfate minerals, Cr and Ni in coal and Na2O in coal ash; results from the role the carbonisation process plays in distributing main and trace elements in the mineral matter of coal.

5

Competitiveness evaluation of coal enterprise

Vasilev Y.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2016

|

z. 91

13--24

PL

W artykule rozważono zagadnienia z zakresu analizy konkurencji przedsiębiorstw węglowych w Federacji Rosyjskiej. Zaprezentowano teoretyczne i metodologiczne aspekty konkurencji przedsiębiorstw oraz konkurencyjności. Dokonano przeglądu metod i wskaźników używanych w analizie konkurencji przedsiębiorstw. Na poziomie analizy konkurencji przedsiębiorstw zostały sformułowane rekomendacje. Utworzono listę wskaźników do analizy konkurencji przedsiębiorstwa górniczego. Analiza porównawcza wskaźników konkurencji została przeprowadzona dla firm „SUEK” i „Kuzbassrazrezugol”.

EN

The paper considers the issues of coal enterprises competitiveness assessment of the Russian Federation. Theoretical and methodical aspects of enterprise competition and competitiveness are presented. The review of the methods and indicators used for enterprise competitiveness assessment is given. The recommendations of enterprise competitiveness assessment level are analyzed. The list of indicators of coal enterprise competitiveness assessment is formed. The comparative assessment of competitiveness indicators of JSC "SUEK" and JSC "Kuzbassrazrezugol" is given.

6

Pomiar zawartości siarki tioeterowej i tiofenowej w węglach brunatnych z zastosowaniem półautomatycznego analizatora

Guzy J., Róg L., Kiełczewski R.

Karbo

|

2016

|

Nr 1-2

19--23

PL

Węgiel brunatny jest coraz częściej wykorzystywany do różnych procesów, w tym szeroko propagowanych i rozwijanych czystych technologii węglowych. Znajomość form siarki organicznej w węglach brunatnych jest bardzo ważna ze względu na konieczność stosowania w różnych procesach technologicznych odmiennych metod odsiarczania produktów termicznego przekształcenia węgla brunatnego. Ilość siarki tioeterowej i tiofenowej w węglu brunatnym wpływa na zanieczyszczenie produktu procesu, może działać spowalniająco lub jako inhibitor reakcji konwersji węgla brunatnego do produktu energetycznego. Celem badań było opracowanie metody jodometrycznego pomiaru siarki tioeterowej i tiofenowej z zastosowaniem półautomatycznego analizatora. Wyniki przedmiotowych badań wskazują na możliwość zastosowania opracowanej metody pomiaru do badania węgli brunatnych o szerokim zakresie zawartości siarki organicznej (Sdo w granicach do 0,09 do 1,40 %), w których zawartość siarki tioeterowej i tiofenowej jest wyznaczona z precyzją równą lub większą ± 0,028 %. Metoda pomiaru siarki tioeterowej tiofenowej w węglach brunatnych jest przydatnym narzędziem analitycznym badań jakościowych węgli brunatnych. Dodatkowym atutem jest prosty pomiar siarki tioeterowej i tiofenowej, jak i brak konieczności stosowania drogiej aparatury pomiarowej.

EN

Brown coal is more and more used for various processes, including the widely promoted and developed clean coal technologies. The knowledge of organic sulfur forms in brown coals is very important due to the necessity of using different desulfurization methods of brown coal thermal conversion products in various technological processes. The amount thioether thiophene sulfur in brown coal influences the contamination of the process product and can slow down or act as an inhibitor of conversion reaction of brown coal into an energy product. Organic sulfur forms can work as an inhibitor of the brown coal conversion to energy product. The aim of this study was to develop a method of iodometric measurement of thioether and thiophene sulfur with the use of a semi-automatic analyzer. The results of the studies under consideration indicate to the applicability of developed measurement method to for studies of brown coals with a broad range of organic sulfur (Sdo in the range 0,09 % to 1,40 %), in which the content of thioether and thiophene sulfur is determined with precision equal to or greater than ± 0,028 %. The method of measurement of thioether and thiophene sulfur in brown coals is a useful analytical tool in brown coal quality research. An additional advantage is simple measurement of thioether and thiophene sulfur as well as the lack of necessity to use the expensive measurement equipment.

7

Analizatory kontroli jakości węgla w zakładach mechanicznej przeróbki węgla oraz w laboratoriach

Dziubiński J., Kryca M., Sikora T.

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa

|

2012

|

R. 50, nr 3

31-47

PL

Od ponad 35 lat Instytut EMAG specjalizuje się w opracowywaniu systemów i urządzeń do ciągłej kontroli oraz pomiaru laboratoryjnego parametrów jakościowych węgla, a także we wdrażaniu danych urządzeń na kopalniach i elektrowniach. Systemy te, bazujące na rozwiniętej technice radiometrycznej, takiej jak: rozproszenie wsteczne promieniowania gamma (systemy ALFA 06) oraz absorbcja dwuenergetycznej wiązki promieniowania gamma (ALFA-06/2E popiołomierz, ALFA-06/3E system), znalazły szerokie zastosowanie w Polsce. Obecnie ponad 40 systemów do ciągłej analizy jest stosowanych w Polsce w kopalniach węgla kamiennego i brunatnego. W ostatnim czasie został opracowany popiołomierz RODOS, który służy do ciągłej analizy, bazującej na pomiarze naturalnej promieniotwórczości gamma węgla kamiennego. Rozwiązanie to znalazło szerokie zastosowanie. W artykule dokładnie opisano popiołomierz RODOS oraz przedstawiono uzyskane przy zastosowaniu danego miernika i wagi taśmociągowej wyniki pomiarów popiołu zawartego w węglu kamiennym i brunatnym. Omówiono również możliwości i korzyści, które powstały w wyniku zastosowania systemu w podziemiu i na powierzchni kopalń. Przedstawiono także urządzenia do kontroli jakościowej węgla w laboratoriach kopalnianych jak również na zwałach, wagonach lub samochodach, takie jak przenośny popiołomierz WALKER oraz analizator GAMMA NATURA.

EN

For over 35 years the EMAG Institute has specialized in the development of systems and devices for on-line monitoring and laboratory measurements of coal quality parameters, as well as the implementation of such devices in coal mines and electrical power engineering plants. These systems are based on extended radiometric technology, such as: gamma radiation backscattering (ALFA 06 systems) and dual absorption of the gamma radiation beam (ALFA-06/2E ash meter, ALFA-06/3E system). They have found application in many places in Poland. Currently, there are over 40 on-line analysis systems working in Polish hard coal and brown coal mines. Recently, the RODOS ash meter has been developed for on-line analysis based on the measurement of natural gamma radiation of hard coal. This solution has been widely used as well. The article features the description of the RODOS ash meter and presents the measurement results of ash content in hard and brown coal, obtained with the use of a given meter and belt conveyor scales. Additionally, the possibilities and benefits were discussed regarding the use of the system in the underground and on the surface of a mine. Finally, the authors presented devices for monitoring the quality of coal in mine laboratories, on dumps, wagons, and trucks, such as the WALKER portable ash meter and GAMMA NATURA analyzer.

8

Quality of coal from exploited seams in LW "Bogdanka" S.A. (Lublin Coal Basin)

Misiak J.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2012

|

T. 28, z. 4

137-149

EN

The quality of coal has been analyzed basing on the data from geological exploration and chemical - geological analyses of coal carried out on the samples obtained from the boreholes and mining pits. The operated coal seams indexed as 382 and 385/2 reveals the changeable morphology due to the thickness of carbon shoals andstent intergrowths. The other parameters, such as the ash content or the calorific value are strongly linked with the non-coal rock interlayers, which presence causes the decrease in the calorific value and increase in the amount of after-burning ash. These parameters are less dependable on the sedimentation environment of the coal formation material. The content of total sulfur in the analyzed seams does not show any link with the values of the parameters analyzed before. The total sulfur is made up from sulphide gathered in coal and sulphates deriving from the decomposition of plants and supplied by deposit waters in different phases of coal seam formation. The obtained results could be useful in the reconnaissance of the prospective seams lying below the currently exploited ones (e.g. 389) and the seams in the neighboring areas.

PL

Jakość węgla została przeanalizowana na podstawie danych z rozpoznania geologicznego i analiz chemiczno-technologicznych węgla wykonanych na próbach pobranych z otworów wiertniczych oraz wyrobisk górniczych. Eksploatowane pokłady węgla o indeksach 382 i 385/2 wykazują zmienną morfologię ze względu na grubość ławic węglowych oraz występujące w nich przerosty płonne. Węgiel z pokładu 382 posiada następujące parametry: popielność (Ad) - 10,02-38,47 średnio 21,71%, wartość opałowa (Qir) - 18 326-28 089 kJ/kg średnio 23 826 kJ/kg, zawartość siarki całkowitej (Str) - 0,82-2,16% średnio 1,27%, typy węgla - 31.2, 32.1, 32.2, 33. Węgiel z pokładu 385/2 posiada następujące parametry: popielność (Ad)- 6,36-32,32 średnio 18,99%, wartość opałowa (Qir) - 19 881-30 135 kJ/kg średnio 24 661 kJ/kg, zawartość siarki całkowitej (Str) - 0,58-1,83% średnio 0,99%, typy węgla - 32.1, 32.2, 33, 34.1, 34.2. Parametry takie jak popielność czy wartość opałowa są silnie skorelowane z występującymi w pokładzie przerostami skał niewęglowych, których obecność w węglu powoduje obniżenie wartości opałowej i wzrost ilości popiołu po spaleniu węgla. W mniejszym stopniu te parametry będą zależne od środowiska sedymentacji materiału węglotwórczego. Zawartość siarki całkowitej w analizowanych pokładach nie wykazuje związku z wartościami wcześniej analizowanych parametrów. Siarka całkowita stanowi sumę nagromadzonych w węglu siarczków i siarczanów pochodzących z rozkładu materii roślinnej oraz dostarczonych przez wody złożowe na różnych etapach tworzenia się pokładów węgla. Uzyskane wyniki i wnioski dotyczące zmienności parametrów obecnie eksploatowanych pokładów węgla mogą być przydatne przy rozpoznaniu planowanych do eksploatacji niżej leżących pokładów np. 389, 391 lub pokładów w obszarach sąsiednich.

9

Wstępna ocena możliwości wykorzystania węgla brunatnego ze złoża Gubin w procesie zgazowania

Bielowicz B.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 448 (1)

195--199

PL

W artykule zaprezentowano możliwość użytkowania węgla brunatnego ze złoża Gubin w głównych typach gazogeneratorów: ze złożem stałym lub przesuwnym (moving bed), ze złożem fluidalnym (fluidised bed) i dyspersyjnych (przepływowe, strumieniowe) (entrained flow). Zbadano istotne w procesie zgazowania parametry węgla, takie jak: całkowita wilgotność, popielność, całkowita zawartość siarki, zawartość węgla i temperatura topnienia popiołu. Wyniki porównano z wymaganiami dla poszczególnych technologii zgazowania. Badany węgiel nie spełnia kryterium maksymalnej wilgotności, w związku z tym aby mógł być użytkowany w zgazowaniu, konieczne jest jego podsuszenie. Węgiel ze złoża Gubin spełnia kryterium maksymalnej popielności i minimalnej temperatury topnienia określone dla zgazowania ze złożem fluidalnym. Z przeprowadzonej wstępnej analizy jakości węgla brunatnego ze złoża Gubin wynika, że może być on wykorzystywany do zgazowaniu naziemnym w gazogeneratorze fluidalnym.

EN

The paper presents the possibility of using lignite from the Gubin deposit in the major types of gasification, including moving bed, fluidised bed and dispersion (entrained flow). Important parameters in the coal gasification process, such as total moisture, ash content, total sulfur content, carbon content and ash melting point, were studied. The results were compared with the requirements for each gasification technology. The coal does not meet the criterion of the maximum moisture content and – in order to be used in the gasification process – its drying is necessary. Lignite from the Gubin deposit meets the criteria of the maximum ash content and minimum melting temperature, specified for the fluidized bed gasification. A preliminary analysis of the quality of coal from the Gubin deposit suggests that it can be used in a ground-based gasification process using fluidized bed.

10

The selected duties of a geological survey in underground coal mines of upper Silesian Coal Basin (USCB, Poland)

Marcisz M.

Górnictwo i Geologia

|

2011

|

T. 6, z. 4

49-58

EN

The selected duties of a mining geologist performed in underground coal mines of USCB were presented. Mapping of underground workings, estimation of deposit structure influence (measurement of seam parameters, faults, folds and sedimentation dislocations), performing and documenting underground drillings and sampling of deposit were discussed. All abovementioned geological works provide information collected in the mining geological data base and their results are presented as cross-sections, profiles and maps. The setting-ups of cross-sections, profiles and maps allow to correlate and identify coal seams. The geological documentation of a deposit (with hydrogeological and geological-engineering documentations) made on the basis of mining geological data base was characterized. Other documents made on the basis of this documentation - like the project of deposit management, coal mine activity scheme and protocol of changes in resources - were shown as well. These documentation materials force the necessity of undertaking geological activity in other fields: estimation of coal quality in the seams, documentation, prevention and control of hazards, estimation of exploitation influence on the rock mass (roofs and floors classifications, prevention and control of rock bursts, prevention and repair of mining damages), classification and keeping record of resources and spacing of coal in deposit).

PL

W artykule przedstawiono wybrane obowiązki geologa górniczego w podziemnych zakładach górniczych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Omówiono: kartowanie wyrobisk podziemnych, wpływ struktury złoża na prowadzenie robót górniczych, wykonywanie i dokumentowanie podziemnych otworów wiertniczych oraz opróbowanie złoża. Ukazano znaczenie prac geologicznych w: szacowaniu jakości węgla w pokładach, dokumentowaniu, zabezpieczaniu i kontroli zagrożeń, określaniu wpływu robót górniczych na masyw skalny oraz w klasyfikacji i szacowaniu zasobów. Pokazano także ich udział w dokumentacji geologicznej złoża, projekcie zagospodarowania złoża, planie ruchu zakładu górniczego oraz w operacie ewidencyjnym zasobów.

11

Wpływ opłat środowiskowych wynikających z parametrów jakościowych węgla na koszty produkcji energii elektrycznej

Grudziński Z.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2011

|

T. 27, z. 1

115-127

PL

Struktura wytwarzania energii elektrycznej w ostatnich latach nie uległa zasadniczym zmianom. 93% energii jest obecnie produkowane z węgla kamiennego i brunatnego. Istotny wpływ na koszty wytwarzania mają opłaty związane z gospodarczym korzystaniem ze środowiska. W artykule przedstawiono problem wpływu opłat środowiskowych wynikających z parametrów jakościowych węgla na koszty produkcji energii w energetyce zawodowej. Przedstawiono badania symulacyjne wpływu trzech parametrów jakościowych (Q, A, S) na koszty opłat środowiskowych. Większe możliwości symulacji obliczeń uzyskano dzięki opracowanym wzorom zależności między parametrami jakościowymi węgla. W obliczeniach uwzględniono także opłaty związane z NOx, CO, CO2. Odpowiednie wyliczenia pokazano zarówno w przeliczeniu na 1 tonę spalanego węgla, jak i na 1 MWh wyprodukowanej energii.

EN

The structure of electricity production in Poland has not changed dramatically recently. Approximately 93% of electricity is currently produced from coal and lignite. Environmental charges have a significantly impact on costs of production. This paper analyses the impact of environmental charges influenced by coal quality on the production cost of power generation. A simulation of the impact of coal quality (Q, A, S) on the environmental charges was carried out. The study was extended by the analysis based on improved relationship between coal quality and emission charges. The calculations included also charges related to the NOx, CO and CO2. The results are presented per 1 ton of coal burned and per 1 MWh of electricity produced.

12

Propozycja systemu ekspertowego opartego o rozmyte wnioskowanie do oceny jakości węgla

Gornig A.

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa

|

2010

|

R. 48, nr 1

46-51

PL

W artykule przedstawiono potrzebę utworzenia systemu ekspertowego opartego o rozmyte wnioskowanie do oceny jakości węgla. We wprowadzeniu opisano podstawowe założenia systemu ekspertowego. W dalszej części sprecyzowano pojęcie jakości węgla i opisano parametry węgla pod kątem prognozowanego procesu wzbogacania wytwarzającego produkt handlowy. Ukazano specyfikę zakładu przeróbki węgla, która powinna być uwzględniona w utworzonym systemie ekspertowym.

EN

The paper presents necessity of development of an expert system based on fuzzy logic to be designed for coal quality evaluation. The introduction includes a foredesign (basic assumptions) of an expert system. Next there has been determined a concept of coal quality. Furthermore the parameters of coal have been described regarding a forecasted process of coal preparation aimed at production of a commercial product. A specificity of a coal preparation plant has been shown, which should be taken into account in the expert system to be developed.

13

Ocena bazy zasobowej węgla koksowego w KWK Zofiówka i KWK Pniówek JSW S.A.

Marcisz M.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2010

|

T. 26, z. 2

5-23

PL

Przedstawiono dotychczasowy stan rozpoznawania zasobów węgla kamiennego w niektórych złożach Jastrzębskiej Spółki Węglowej SA. Analiza opiera się na danych, jakimi dysponują działy mierniczo-geologiczne kopalń w odniesieniu do partii złóż będących przedmiotem przewidywanej eksploatacji, zgodnie z założeniami Planu Ruchu Zakładu Górniczego (PRZG). Uwzględniając prognostyczne założenia techniczno-ekonomiczne, indywidualne dla każdej z kopalń, ekstrapolowano wyniki analiz dla szacowanego całkowitego okresu eksploatacji poszczególnych złóż (tj. poza okres ważności koncesji i PRZG). Prześledzono pokłady węgla, w których prowadzi się i będzie prowadzone wydobycie, okres ich eksploatacji, wielkość zasobów oraz stan rozpoznania, w oparciu o liczbę pobranych próbek węgla. Rozpoznanie jakości węgla w perspektywicznych częściach złóż uwzględnia także informacje które parametry zostały oznaczone (w oparciu o analizy laboratoryjne przeprowadzone na pobranych próbkach bruzdowych i z otworów wiertniczych) i jakie jest ich zróżnicowanie ilościowe (liczba oznaczeń, wartość minimalna, maksymalna i średnia). Przedstawiono także stwierdzone zależności pomiędzy poszczególnymi parametrami oraz ogólną charakterystykę ich zmienności wertykalnej.

EN

Present state of coking coal resources recognition in the some deposits of Jastrzębie Coal Company was presented. Analysis is based on the data from surveying-geological sections of coal mines in relation to parts of deposits, which will be extracted in the future. Coal seams in relation to present and future extraction, extraction time, resources, state of recognition and collected coal samples were analyzed. Recognition of coal quality in perspective to parts of deposits takes into considerations data of determined quality parameters (based on laboratory analysis of collected samples from seams and drill-holes) and their quantitative variability (number of determinations, minimal, maximal and mean values). State interdependences between parameters and general characteristics of their vertical variability were showed as well.

14

Model bazy wiedzy o jakości węgla dla systemu ekspertowego

Gornig A.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2006

|

z. 273

235-248

PL

W referacie przedstawiono propozycję modelu bazy wiedzy o jakości węgla dla systemu ekspertowego. Przeprowadzono wielokrotnie klasyfikację próbek węgla znajdujących się w bazie danych i wskazano optymalny ich podział. Dla 12 klas węgla utworzono regulowy model bazy wiedzy do prognozy klas węgla w ujęciu rozmytym. Wskazano przykładowe funkcje systemu ekspertowego wykorzystującego utworzoną bazę wiedzy o jakości węgla.

EN

In the article a proposition of the knowledge base's model about coal quality for expert system is presented. Many times the clustering of coal samples from data base was done. As the result optimal classification is pointed. Based on 12 coal clusters the rule model of knowledge base is formed and this model uses to fuzzy prognosis of coal class. Examples of expert system functions, which utilize formed knowledge base, are suggested.

15

Propozycja regułowego modelu bazy wiedzy o jakości węgla

Gornig A.

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa

|

2006

|

R. 44, nr 9

32-38

PL

W artykule zaproponowano wykorzystanie wyznaczonych optymalnych, w sensie przyjętego kryterium ekonomicznego, klas węgla do tworzenia regułowego modelu bazy wiedzy o jakości węgla. Klasyfikacji poddano zbiór próbek węgla opisanych zmiennymi jakościowymi (zawartością popiołu, gęstością próbki węgla, wartością opałową, zawartością siarki, zawartością części lotnych, zawartością wilgoci w próbce węgla), który reprezentuje pewne złoże w Hiszpanii. Analiza bazy danych opiera się o dwuetapową klasyfikację typu clustering zbioru próbek węgla. W pierwszym etapie sklasyfikowano próbki węgla na podstawie zmiennej sumarycznej - balastu. W drugim etapie wyznaczono wartość opałową dla każdej klasy i w tablicach cennikowych odczytano cenę węgla. Jako kryterium wyboru optymalnej liczby klas węgla przyjęto maksymalną wartość hipotetycznego produktu handlowego, otrzymanego z tego materiału.Wartości centroid, reprezentujących optymalne klasy węgla, odzwierciedlono w zbiór wartości lingwistycznych {"mało", "średnio", "dużo"}. Utworzono regułowy model stanowiący bazę wiedzy o klasach węgla. Zaprezentowano także przykłady regułowych modeli bazy wiedzy dla oszacowania wartości węgla w oparciu o tablice cennikowe.

EN

There has been given in the paper a proposal to use the determined optimal coal classes regarding established economic criteria for creation a knowledge base formulary model about coal quality. A coal sample set from a certain coal deposit in Spain, characterized by quality variables (ash content, density of coal sample, calorific value, sulphur content, volatile matter content, moisture) has been classified. The analysis of the data base has been based on clustering two-stage classification of coal samples. The coal samples have been classified in the first stage basing on the summary variable - ballast. In the second stage there have been determined calorific values for each coal class and the price of a given coal has been read in the price-list table. A maximum value of a hypothetic product of trade received from this material has been assumed as a selection criterion of number of coal classes. The centrode values representing the optimal coal classes have been reflected as a set of verbal notions {"low", "medium", "high"}. The formulary model being a knowledge base about coal categories has created. The examples of knowledge base formulary models for value estimation of coal based on price-list tables have been presented as well.

16

Problematyka sporządzania prognozy wartości parametrów jakości węgla w KWK Murcki w świetle przeprowadzonych badań

Miodoński G.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2005

|

z. 268

153-162

PL

W pracy przedstawiono metodykę sporządzania prognozy wartości wybranych parametrów jakościowych węgla w częściach pokładów przewidzianych do eksploatacji oraz dokonano weryfikacji otrzymanych wyników w oparciu o prowadzony monitoring. Analizy dokonano na przykładzie trzech pól eksploatacyjnych o różnej budowie litologicznej pokładu.

EN

The paper examines methodology to make prognosis of selected quality parameters of coal bed provided for to exploitation as well to make verification on example monitoring received results. The analyses to make on example three field exploitation about different lithological structures seams.

17

Charakterystyka jakości węgla w SE części pokładu 501 KWK Staszic

Lewandowska M., Marcisz M.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2005

|

z. 268

129-138

PL

W pracy przedstawiono wyniki oznaczeń parametrów jakości węgla w SE części pokładu 501 KWK Staszic. Wyniki oznaczeń pozwoliły scharakteryzować jakość węgla w obrębie czterech ścian ujętych w najnowszym planie ruchu i będących przedmiotem eksploatacji w najbliższym czasie.

EN

The paper show the results of coal quality parameters determination in SE part of coal seam 501 of the Staszic coal mine. These results allow to characterize of coal quality within four longwalls which will be exploitate in the nearest time.

18

Multi-dimensional data analysis : up-to-date support of coal charge designing

Czudek S., Cieslar J., Kaloc M.

Karbo

|

2005

|

Nr 2

90-94

EN

The complicated substance of the coal material requires the evaluation of a wide information spectrum for the following process of the charge formation. Practical experiences acquired through a long-time usage of certain coal types were used for the process mainly. A group of multivariate statistical methods, that are able to complete the above staled process suitably through their abilities, is developing intensively at present. The ability to reduce the multidimensional problems into two dimensions and by doing so to project the multivariate model into the two-dimensional space is a very significant ability of the methods. Multivariate statistical methods were applied in the area of the monitoring of coal supplies quality parame-lers, data analysis of the carbonisation tests in laboratory and industrial conditions. The results of the analyses approved the possible usage of new modern methods of the multivariate statistics in the areas: - the stability monitoring of coal quality parameters - the monitoring of the scattering feature of the coal and coke quality parameters - the monitoring of the internal structure of the coal arid coke quality parameters.

PL

Z uwagi na złożoną naturę substancji węglowej proces komponowania węglowych mieszanek wsadowych wymaga oceny szerokiego spektrum informacji. Jak dotąd, proces ten opiera się głównie na doświadczeniu ruchowym, uzyskiwanym w trakcie odpowiednio długiego stosowania określonych typów węgli. Aktualnie intensywnie rozwijana jesl grupa metod statystycznych opartych na analizie wielowymiarowej. Dzięki swym zaletom mogą one w istotny sposób wpłynąć na proces komponowania mieszanek wsadowych. Możliwość sprowadzenia analizy wielowymiarowej do poziomu dwuwymiarowego, a przez to możliwość projekcji modelu wielowymiarowego w przestrzeni dwuwymiarowej jest ważną żal etą tych metod. Autorzy zastosowali metody statystyki wielowymiarowej dla potrzeb monitorowania parametrów jakościowych dostaw węgli oraz analizy wyników prób koksowania prowadzonych zarówno w skali laboratoryjnej jak leż w warunkach przemysłowych. Uzyskane wyniki potwierdziły przydatność nowoczesnych metod wielowymiarowej analizy statystycznej dla potrzeb:

19

Wyznaczanie rzeczywistych klas węgla w oparciu o algorytm rozmytej klasyfikacji danych

Gornig A., Wojaczek A.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2004

|

z. 260

373-384

PL

W referacie przedstawiono przykład wyznaczania rzeczywistych klas węgla w oparciu o algorytm rozmytego grupowania danych. Klasyfikacji poddano zbiór zawierający pomiary próbek węgla w KWK "Knurów" i wyznaczono 5 klas reprezentowanych przez współrzędne centroidów. Dla każdej klasy postawiono prognozę ceny węgla według formuł Blaschkego w oparciu o ceny węgła wskaźnikowego oraz ceny węgla wzorcowego. Wykorzystując rozkład zmian klas węgla w czasie wyznaczono wagi reguł oraz utworzono bazę reguł będącą rozmytym modelem typu Mamdaniego.

EN

In the article an example of the real coal clusters delimitation is presented. The algorithm of fuzzy date classification is used to make partitions of date. A file of 500 coal samples is divided. The program creates a required number of clusters and owns the fuzzy membership coefficients for the samples. A procedure of auto-correction assures optimal classification.

20

Dokładność rozpoznania geologicznego złoża a możliwość selektywnej eksploatacji pokładów węgla

Gabzdyl W., Probierz K., Marcisz M.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2004

|

z. 260

69-79

PL

Szacowanie jakości węgla w złożu na każdym etapie jego rozpoznania (w kategoriach C2 - A) pozwala z odpowiednią dokładnością wyznaczyć w pokładach obszary węgla, który potencjalnie nie musi być kierowany do zakładu przeróbczego. Kryteriami wyznaczającymi takowe obszary są miąższość pokładu > 1,0 m oraz zawartość popiołu < 10% (pomijając oczywiście zanieczyszczenie wynikające z technologii urabiania). Na przykładzie pokładów 403/1, 406/3 i 415/2 kopalni "Szczygłowice" przedstawiono na mapach występowanie wspomnianych obszarów oraz przeprowadzono szacunkowy bilans ich zasobów. Procedura taka może stanowić podstawę do selektywnej eksploatacji pokładów (bądź ich części) oraz odrębnej odstawy urobku, by zapewnić korzyści ekonomiczne wynikające z korekty procesu przeróbczego (a w skrajnym przypadku z pominięcia tego procesu).

EN

Estimation of the coal quality in the deposit on the every stage of recognition of deposit (from prospecting to detailed exploitation) allows to distinguish in the coal seams with the determined precision areas of the coal, which hasn't to be send to the preparation plant. These areas are determine by: thickness of coal < 1,0 m and the ash content < 10 %. The localization of these types of the areas for the 403/1, 406/3 and 415/2 coal seams from Szczygłowice coal mine was presented on the contour maps. Moreover the estimated balance sheet of the reserves of these coal seems was done. This procedure can be the basement for the selective exploitation of the coal seams (or their parts). This procedure can also allow for the individual transport of the mined rock to the preparation plant.