Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Dziedzictwo architektoniczne i kulturowe w krajobrazie województwa śląskiego — układy przestrzenne cmentarzy żydowskich

Chodura Karolina

Wiadomości Konserwatorskie

|

2024

|

Nr 77

91--106

PL

Cmentarze żydowskie stanowią w krajobrazie województwa śląskiego niezwykle cenne dziedzictwo kulturowe, świadectwo wielokulturowej i wielonarodowej historii regionu. W granicach województwa znajdują się obecnie 64 znane cmentarze żydowskie w różnym stanie zachowania. Nekropolie te są swego rodzaju zapisem historii społeczności, stąd ich analiza, nie tylko w zakresie epitafiów oraz sztuki nagrobnej, lecz także rozwiązań przestrzennych, jest ważnym polem badawczym. Celem badań było określenie, jakie układy kompozycyjne cmentarzy żydowskich występują na terenie województwa śląskiego, czy wykazują one wzajemne podobieństwa i czy możliwe jest wyłonienie typologii układów kompozycyjnych. Artykuł prezentuje wyniki tych badań – typologię układów kompozycyjnych wraz z omówieniem układów przestrzennych wybranych cmentarzy. Zaprezentowane są w nim autorskie plany cmentarzy wykonane na podstawie badań materiałów i dokumentacji archiwalnych oraz badań in situ.

EN

Jewish cemeteries constitute extremely valuable cultural heritage in the landscape of the Silesian Voivodeship, a testimony to the multicultural and multinational history of the region. There are currently sixty-four known Jewish cemeteries within the borders of the voivodeship in various states of preservation. These necropolises are a record of the history of the community, hence their analysis is an important field of research, not only in terms of the epitaphs and grave art, but also through their spatial solutions. The aim of the research was to determine what compositional layouts of Jewish cemeteries exist in the Silesian Voivodeship, whether they display mutual similarities and whether it is possible to identify a typology of compositional layouts. The paper presents the findings of this research—a typology of compositional layouts along with a discourse on the spatial layouts of selected cemeteries. It presents original cemetery plans based on archival materials and documentation, as well as in situ research.

2

Cmentarze żydowskie pełne życia

Zarzycki Wojciech

Zieleń Miejska

|

2023

|

Nr 10

18--19

PL

Choć Żydzi stanowią w Polsce nieznaczną mniejszość, to cmentarze żydowskie – świadectwo zamierzchłych czasów – są bardzo liczne.

3

Dom przedpogrzebowy na cmentarzu żydowskim w Katowicach jako dziedzictwo architektoniczne i kulturowe

Chodura Karolina

Builder

|

2021

|

R.25, nr 7

30--32

PL

Dziedzictwo architektoniczne związane z kulturą żydowską stanowi ważny element wielokulturowej tradycji i historii województwa śląskiego. Niestety do naszych czasów zachowała się nieznaczna jego część. Artykuł prezentuje wyniki badań nad dziedzictwem architektonicznym oraz kulturowym cmentarzy żydowskich na terenie województwa śląskiego na przykładzie domu przedpogrzebowego wchodzącego w skład kompleksu cmentarza żydowskiego w Katowicach. W artykule przedstawiona jest charakterystyka i stan zachowania zabytku. Wyniki są efektem badań in situ, analizy źródeł archiwalnych, bibliograficznych, dokumentacji, przeprowadzonych w latach 2018-2021.

EN

The architectural heritage related to Jewish culture is an important element of the multicultural tradition and history of the Silesian Voivodeship. Unfortunately, only a small part of it has survived to our times. The article presents the results of research on the architectural and cultural heritage of Jewish cemeteries in the Silesian Voivodeship on the example of a pre-burial house in the Jewish cemetery complex in Katowice. The aim of the article is to present the characteristics and condition of the monument - results of analysis of archival and bibliographic sources and in situ research carried out in 2018-2021.

4

Soldiers' sections at the Jewish cemeteries of the former Krakow Fortress in the years 1914–1939

Schubert Jan

Przestrzeń i Forma

|

2019

|

nr 39

279--298

EN

This article is an attempt at recreating the history of the soldiers' sections of Jewish cemeteries within the former Krakow Fortress, ranging from those established during the Great War to the present. The sites in question are the Jewish necropolises at Miodowa Street – for the Jewish Community of the city of Krakow, and near Jerozolimska Street, for the town of Podgórze. During the Nazi German occupation, several valuable sepulchral monuments were destroyed and the soldiers' section was drastically downscaled and vandalised, while the old cemetery at Jerozolimska Street ceased to exist.

PL

Artykuł jest próbą odtworzenia dziejów kwater żołnierskich na cmentarzach żydowskich w obrębie dawnej Twierdzy Kraków od ich założonych, w latach Wielkiej Wojny, do czasów obecnych Były to nekropolie żydowskie przy ul. Miodowej – dla Gminy Żydowskiej miasta Krakowa i przy ulicy Jerozolimskiej dla miasta Podgórza. W czasie okupacji niemieckiej na cmentarzu przy ul. Miodowej zniszczono szereg wartościowych pomników nagrobnych oraz w ogromnym stopniu zmniejszono i zdewastowano kwaterę żołnierską, natomiast stary cmentarz przy ulicy Jerozolimskiej przestał istnieć.

5

Cmentarze niekatolickie Wielkopolski – kłopotliwa spuścizna?

Rydzewska A.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2008

|

nr 10

241--247

6

Ratujemy żydowki cmentarz

Przegalińska-Matyko M., Dąbrowski W., Sygowski P.

Zieleń Miejska

|

2006

|

Nr 2

7-7

PL

W Polsce znajduje się wiele zniszczonych zabytkowych cmentarzy, które mogą stanowić atrakcyjną enklawę zieleni. Niestety, niewiele z nich doczekuje się próby ratowania. Tę szansę dzięki inicjatywie animatorów życia lokalnego i lokalnej społeczności otrzymał żydowski cmentarz w Lublinie.