The paper presents a study of city maps using the in-depth group interview method and discusses the use of the results obtained in optimizing the effectivennes of cartographic communication. This study indicated the content of city maps and their graphic form preferred by their users, and showed the extent to which educational gaps in map-reading skills lead to losses in cartographic communication. The results of the study were used to develop editorial and technical principles regarding city maps offered under the brand name of Copernicus by the E. Romer Polish Enterprise of Cartographical Publishing Houses S.A. [Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. E. Romera S.A.].
PL
W artykule przedstawiono badanie planów miast metodą pogłębionego wywiadu grupowego oraz omówiono wykorzystanie uzyskanych wyników w optymalizacji skuteczności przekazu kartograficznego. Badanie wskazało preferowane przez użytkowników elementy treści planów miast wraz z ich formą graficzną oraz pokazało, w jakim stopniu braki edukacyjne w umiejętności czytania map wpływają na straty w przekazie kartograficznym. Wyniki badań wykorzystano do opracowania założeń redakcyjno-technicznych planów miast oferowanych pod marką Copernicus przez Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. E. Romera SA.
W artykule przedstawione zostały preferencje użytkowników dotyczące treści i formy graficznej planów miast ustalone na podstawie badań jakościowych prowadzonych metodą zogniskowanego wywiadu grupowego. Na kilku przykładach wykazano, że deklarowane oczekiwania odbiorców co do treści są daleko przekraczające ich umiejętności czytania mapy oraz że istnieją różnice w preferencjach kolorystycznych wybranych elementów treści osób dobrze i słabo interpretujących mapy. Uczestnicy badania, którzy lepiej rozumieli treść mapy i prawdopodobnie w przeszłości częściej z niej korzystali preferowali kolorystykę tzw. tradycyjną. Takich skłonności nie wykazywały osoby, które miały największy problem z czytaniem mapy i w początkowej fazie badania deklarowały korzystanie z minimalnego zakresu informacji zamieszczonej na planie. Te osoby wykazywały największą skłonność do zrywania z ogólną konwencją kolorystyczną stosowaną na planach miast.
EN
The author presents user preferences of content and graphic form of city maps determined on the basis of quality studies done with the method of focus group interviews. Material acquired during study in the form of utterances concerning individual elements of content and form of its presentation, was divided into three parts corresponding to subsequent phases of study. Phase one - cognitive, in which real state of knowledge and skill level of using a city map by participants was determined. Phase two - educational, is that part of discussion, in which individual participants shared acquired or intuitive knowledge of reading and using city maps. Phase three - verification, in which participants modified original indications and statements uttered in the first phase. Material gathered as a result of the study primarily shows the evolution of map users' needs in the course of their discussion, in which they gradually gained awareness of the informational function of maps. In some cases it was proved that declared expectations of some participants concerning map content considerably exceed their reading skills and that there exist differences in color preferences in connection to some content elements between those who have good reading skills and those whose reading skills are weak. Participants who understood map content better and who probably used maps more often in the past, preferred the so called traditional coloring. Those participants who had the biggest problems with reading a map and who in the initial phase declared using a minimal amount of information provided on a map, showed no such propensity. Those individuals showed greatest propensity to break away from general coloring standards found on city maps.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Konwersja zasobu geodezyjnego i kartograficznego z układu lokalnego do układu 2000 obejmuje działania analityczne, informatyczne i organizacyjne odnoszące się do pracy ośrodka dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej. Przejście do nowego układu współrzędnych powinno przebiegać z uwzględnieniem potrzeb wykonawców prac geodezyjnych oraz wszystkich użytkowników zasobu i nie może ich także pozbawić możliwości korzystania z dotychczasowego źródła danych. Wpracy przedstawiono charakterystykę Układu Lokalnego Krakowskiego oraz wybór algorytmu transformacji współrzędnych do układu 2000. W przypadku Krakowa optymalna okazała się transformacja równokątna drugiego stopnia. Uzyskane wyniki transformacji zweryfikowano pod kątem ich poprawności. Niekorzystne skutki transformacji w postaci deformacji długości, kątów i pól powierzchni przeanalizowano za pomocą specjalnych obiektów testowych. Konwersja mapy zasadniczej z układu krakowskiego do układu 2000 wpełnym zakresie treści została wykonana po jej uprzednim przetworzeniu napostać cyfrową. Na podstawie przedstawionego algorytmu opracowane zostały programy pozwalające na transformację danych zapisanych w plikach tekstowych, wektorowych i rastrowych. Programy te są udostępniane bezpłatnie i pozwalają użytkownikom danych geodezyjnych na niezależną transformację.
EN
Conversion of geodetic and cartographic data collection from the local system to the system 2000 includes analytical, information and organizational activities concerning the functioning of geodetic and cartographic documentation centre. The transition to a new coordinate system should take into consideration the needs of surveyors and all data collection user, and cannot deprive them of the possibility of using the existing data source. The paper describes the Kraków Lokal System and the choice of coordinate transformation algorithm to the system 2000. In the case of Krakow, the isogonal transformation of second degree turned out to be optimal. The correctness of transformation results was verified. The negative effects of transformation in the from of length, angle and aera deformations were analysed with the use of special test objects. The conversion of basic map from the Krakow system to the syetem 2000 in the full range of content was performed after having it processed into the digital from. Based on presented algorithm, the software allowing transformation of data stored in text, vector and raster files has been developed. This software is available free of charge and allows the user to transform geodetic data independently.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Konwersja zasobu geodezyjnego i kartograficznego z układu lokalnego do układu 2000 obejmuje działania analityczne, informatyczne i organizacyjne odnoszące się do pracy ośrodka dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej. Przejście do nowego układu współrzędnych powinno przebiegać z uwzględnieniem potrzeb wykonawców prac geodezyjnych oraz wszystkich użytkowników zasobu i nie może ich także pozbawiać możliwości korzystania z dotychczasowego źródła danych. W pracy przedstawiono charakterystykę Układu Lokalnego Krakowskiego oraz wybor algorytmu transformacji współrzędnych do układu 2000. W przypadku Krakowa optymalna okazała się transformacja równokątna drugiego stopnia. Uzyskane wyniki transformacji zweryfikowano pod kątem ich poprawności. Niekorzystne skutki transformacji w postaci deformacji dlugości, kątów i pól powierzchni przeanalizowano za pomocą specjalnych obiektów testowych. Konwersja mapy zasadniczej z układu krakowskiego do ukladu 2000 w pelnym zakresie treści została wykonana po jej uprzednim przetworzeniu na postać cyfrową. Na postawie przedstawionego algorytmu opracowane zostaly programy pozwalające na transformację danych zapisanych w plikach testowych, wektorowych i rastrowych. Programy te są udostępniane bezpłatnie i pozwalają użytkownikom danych geodezyjnych na niezależną transformację.
EN
Conversion of geodetic and cartographic data collection from the local system to the system 2000 includes analytical, information and organizational activities concerning the functioning of geodetic and cartographic documentation centre. The transition to a new coordinate system should take into consideration the needs of surveyors and all data collection user, and cannot deprive them of the possibility of using the existing data source. The paper describes the Kraków Lokal System and the choice of coordinate transformation algorithm to the system 2000. In the case of Krakow, the isogonal transformation of second degree turned out to be optimal. The correctness of transformation results was verified. The negative effects of transformation in the from of length, angle and aera deformations were analysed with the use of special test objects. The conversion of basic map from the Krakow system to the syetem 2000 in the full range of content was performed after having it processed into the digital from. Based on presented algorithm, the software allowing transformation of data stored in text, vector and raster files has been developed. This software is available free of charge and allows the user to transform geodetic data independently.
Deformowanie planów miast przeznaczonych do użytku ogólnego w okresie 1955–1981 było jedną z wielu konsekwencji przynależności Polski do bloku państw socjalistycznych. Było to działanie celowe, za wykonanie którego odpowiedzialny był aparat cenzury. Dotyczyło dwóch aspektów: zakresu i ilości treści przedstawianej na mapie oraz dokładności geometrycznej rozmieszczenia jej poszczególnych elementów. W artykule omówiono drugi aspekt, tj. wpływ cenzury na zaburzanie relacji przestrzennych na mapie. Wskazano zależności, jakie zachodziły między sposobem deformacji geometrycznej planów miast a charakterem miasta lub funkcją pełnioną przez jego poszczególne części oraz wskazano okres, w którym plany miast były najbardziej deformowane. Wyniki badania pokazały wyraźnie, że stopień deformacji uzależniony był nie tyle od wielkości, co od funkcji miasta lub jego poszczególnych części. W niewielkim stopniu zaburzony obraz miały miasta bez znaczącej funkcji przemysłowej lub pełniące funkcję wyłącznie turystyczną. Uzyskane wyniki potwierdziły największe zniekształcenia wokół obszarów przemysłowych, terenów wojskowych i szlaków kolejowych. Były to głównie przesunięcia liniowe i kątowe oraz zmiany skali poszczególnych fragmentów mapy. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono również zmiany w przebiegu linii brzegowej i przesunięcia, zwłaszcza w pobliżu portów, stoczni i przystani wodnych. Analiza planów miast wydanych w latach 1955–1981 zaprzeczyła również obiegowej opinii o największej aktywności aparatu cenzury w latach pięćdziesiątych XX wieku. Stwierdzone deformacje wskazują na o wiele większe ingerencje w w latach siedemdziesiątych niż pięćdziesiątych ubiegłego wieku.
EN
General use city map distortion was in the years 1955–1981 one of the many consequences of Poland’s membership in the communist block. This was a purposeful action conducted by censorship authorities. City map distortions concerned two aspects: scope and quantity of content and geometrical precision of distribution of particular elements of content. In the article the latter aspect is discussed, i.e. the influence of censorship on the disturbance of spatial relations on maps. Research results clearly showed that the degree of distortion depended not so much on the city size, but on its function or the function of its parts. Map content of cities with no important industrial role or of those functioning as tourist centers was not distorted very much. The obtained results confirmed the existence of most significant distortions around industrial and military areas and railway routes. These were mainly linear and angular shifts of content and changes in scale of various map fragments. Research also showed changes in coastal lines and content shifts, especially in the vicinity of ports, dockyards and wharves. The analysis of city maps published in the years 1955–1981 contradicts the popular opinion that censorship was most active in the 1950s. The found distortions indicate much more significant interferences in the 1970s.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
During the centuries the main problem on mapping was to obtain the sufficient and reliable source data; presently, an appropriate selection of the desired information from the deluge of available data is a problem. An availability of large amount of data induces to transfer the possibly rich information by means of map. It often results in overloading the cartographic documents, that is why they become less communicative and difficult to read. This situation is well illustrated by the example of city maps which are the most commonly used and thus the most frequently published cartographic products. Many user groups with different needs as well as preparation to read maps use these high volume publications. Therefore, the maps communication effectiveness problem is of particular importance. The city maps are the most complex cartographic presentations, because the presented areas are the places with the greatest concentration of different kinds of objects and forms of human activity arising from the civilization development. Conveying these specific features on the city maps leads to the problem of selecting the most relevant elements of content in terms of user's needs, since presenting all objects and their characteristics is impossible if the city map readability is to be kept. Although complexity has been the cartographers' object of interest for many years, because it exerts an impact on readability and effectiveness of cartographic documents, none of the measures used so far may be applied for automatic determination of complexity of such graphically complicated objects as city maps. Therefore a novel approach was needed for these applications. For that purpose digital image processing techniques have been proposed and successfully applied by the authors. The analysis of the spatial distribution of the objects' edges on the map surface, calculated using continuous wavelet transform, is the basis of the proposed measure. The method allows for comparison of complexity of city maps loaded by different type of graphical elements (point signatures, lines, text, etc.). Extended analyses of selected cartographic materials proved the usability of the method for quantitative estimation of city map complexity via formal index.
PL
Przez wieki głównym problemem przy opracowaniu map było uzyskanie wystarczających i wiarygodnych danych źródłowych, natomiast obecnie problemem stał się odpowiedni wybór pożądanej informacji z zalewu dostępnych danych. Dostępność dużej ilości danych skłania do przekazania za pomocą mapy możliwie bogatej informacji. Skutkuje to często przeładowaniem opracowań kartograficznych, przez co stają się one mało komunikatywne i trudne w odbiorze. Tę sytuację dobrze ilustruje przykład planów miast, które należą do najczęściej wykorzystywanych, a przez to również najczęściej wydawanych publikacji kartograficznych. Z tych wysokonakładowych opracowań korzysta wiele grup użytkowników o zróżnicowanych potrzebach i przygotowaniu do czytania map, dlatego też problem efektywności przekazu informacji za ich pośrednictwem jest szczególnie istotny. Plany miast należą do najbardziej złożonych prezentacji kartograficznych, ponieważ obszary, które prezentują są miejscami największej koncentracji różnego rodzaju obiektów i form działalności człowieka, wynikających z rozwoju cywilizacji. Oddanie tej specyfiki na planie miasta stawia problem wyboru najbardziej istotnych z punktu widzenia potrzeb użytkownika elementów treści, bowiem przedstawienie wszystkich obiektów i ich charakterystyk jest niemożliwe, jeżeli ma być zachowana czytelność planu. Chociaż złożoność od wielu lat jest przedmiotem zainteresowania kartografów, ponieważ wywiera wpływ na czytelność i efektywność opracowań kartograficznych, to jednak żadna z dotychczas stosowanych w kartografii miar złożoności nie pozwala na jej automatyczne określanie w przypadku tak graficznie skomplikowanych opracowań jak plany miast. Konieczne było więc zaproponowanie nowej metody, pozwalającej na wyznaczanie złożoności graficznej tych opracowań. W tym celu zastosowane zostały techniki cyfrowego przetwarzania obrazów. Zaproponowana metoda zapewnia porównywalność map, obciążonych różnymi elementami (sygnaturami punktowymi, liniowymi, napisami etc.). Na podstawie analizy wybranych materiałów kartograficznych można stwierdzić, iż metoda ta pozwala na ilościową ocenę obciążenia graficznego planów miast przy pomocy sformalizowanego wskaźnika.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.