Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Computational determination of the optimal dose of the cis-platinum to maximize the life time of patients diagnosed with cancer

Kozlowska Emilia, Puszynski Krzysztof

Mathematica Applicanda

|

2019

|

Vol. 47, no. 2

187--196

EN

In this work, we present the results of our study over the expected lifetime of the patients diagnosed with relapsed squamous cell lung cancer (SCC) treated by cis-platinum. We developed the mathematical model which consist of cells sensitive and resistant to cis-platinum. The performed simulations suggest that the best strategy to prolong the patient lifetime after diagnosis is to keep the sensitive cells subpopulation at the constant level instead of killing all of them.

PL

W niniejszej pracy przedstawiamy wyniki naszych badań nad przewidywanym czasem życia pacjentów ze zdiagnozowanym nawrotowym rakiem płaskonabłonkowym płuc, który jest podtypem niedrobnokomórkowego raka płuc, leczonych cis-platyną. Opracowaliśmy model matematyczny składający się z komórek wrażliwych i odpornych na cis-platynę. Przeprowadzone symulacje sugerują, że najlepszą strategię przedłużenia czasu życia pacjentów jest utrzymanie subpopulacji komórek wrażliwych na stałym poziomie zamiast doprowadzania do śmierci ich wszystkich.

2

Nanocząstki złota jako systemy celowanego dostarczania leku przeciwnowotworowego - cisplatyny

Wróblewska Anna, Matczuk Magdalena

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2019

|

nr 4

41--46

PL

Wykorzystanie nanotechnologii, dokładniej nanocząstek złota, stało się ostatnio obiektem wielu badań. Nanomateriały te oprócz szerokiego spektrum zastosowania charakteryzują się m.in.: biokompatybilnością, możliwościami akumulacji w komórkach nowotworowych, łatwą modyfikacją powierzchni. Cechy te powodują, że nanocząstki złota mogą zostać wykorzystane jako nośniki w systemach celowanego dostarczania leków. Stabilne związanie na powierzchni nanozłota, np. powszechnie stosowanej cisplatyny, może pozwolić na ograniczenie poważnych efektów ubocznych wywoływanych brakiem selektywności działania leku i skutkować zwiększeniem efektywności chemioterapii.

EN

The usage of nanotechnology, especially gold nanoparticles, has become the object of extensive research. Apart from a wide range of applications, these nanomaterials can be characterized by biocompatibility, a possibility to accumulate in cancer cells and a simplicity of their surface modification, among others. Due to the mentioned features gold nanoparticles can play the role of carriers in targeted drug delivery systems. The stable binding of the frequently used cisplatin, for example, on the nanogold surface may contribute to the reduction of the severe side effects of the therapy caused by the lack of selectivity of the drug’s action and may result in the increased effectiveness of chemotherapy.

3

Cisplatyna : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Pałaszewska-Tkacz A., Świdwińska-Gajewska A, Czerczak S.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2018

|

Nr 1 (95)

13--52

PL

Cisplatyna jest cytostatykiem stosowanym w terapii raka: jądra, jajnika, pęcherza moczowego, kolczystokomórkowego głowy i szyi, drobnokomórkowego i niedrobnokomórkowego płuca oraz szyjki macicy. Dla personelu medycznego jest dostępna w postaci ampułek 10 lub 50 mg z koncentratem do sporządzania roztworu do infuzji (1 mg cisplatyny/ml). Narażenie zawodowe na cisplatynę może wystąpić podczas produkcji oraz w czasie stosowania leku na oddziałach szpitalnych. Narażenie przy produkcji stanowi mniejszy problem, ponieważ dotyczy stosunkowo wąskiej grupy pracowników firm farmaceutycznych, podlegających wymogom dobrej praktyki wytwarzania i restrykcyjnej kontroli narażenia. Znacznie większą grupę osób zawodowo narażonych na cisplatynę stanowią pracownicy służby zdrowia (pielęgniarki, lekarze, farmaceuci, salowe, osoby sprzątające, pracownicy pralni) opiekujący się i mający kontakt z leczonym pacjentem. Źródłem narażenia dla personelu medycznego i pomocniczego może być przygotowywany i podawany lek oraz wydaliny i wydzieliny chorych. Głównymi drogami narażenia zawodowego w trakcie procesów produkcji cisplatyny są układ oddechowy i skóra. W warunkach szpitalnych to skóra stanowi główną drogę narażenia, chociaż nie można wykluczyć również narażenia inhalacyjnego, głównie na aerozole cisplatyny. Największe stężenia cisplatyny w powietrzu środowiska pracy wynosiły < 5,3 ng/m3, natomiast na różnych powierzchniach pomieszczeń aptecznych i szpitalnych, sprzęcie zabiegowym i rękawicach, stężenia nie przekraczały 110 ng/cm2. Brak jest danych ilościowych dotyczących wchłaniania cisplatyny przez skórę lub przez drogi oddechowe u ludzi, wiadomo natomiast, że związek może wchłaniać się tymi drogami, o czym świadczą wyniki badań prowadzonych wśród farmaceutów i personelu medycznego, u których stwierdzano istotnie większe stężenia platyny (Pt) w moczu w porównaniu z grupą kontrolną. Informacje dotyczące skutków zdrowotnych narażenia zawodowego na cisplatynę są bardzo nieliczne. Opisano jedynie przypadki alergii zawodowej objawiającej się pokrzywką. Dane dostępne w piśmiennictwie dotyczą głównie działań niepożądanych u pacjentów leczonych cisplatyną. Najczęściej zgłaszane działania niepożądane cisplatyny to zaburzenia: czynności nerek, hematologiczne, słuchu, żołądkowo-jelitowe oraz neuropatie. U około 1/3 pacjentów już po podaniu pojedynczej dawki cisplatyny (50 mg/m2) obserwowano skutki działania toksycznego związku na: nerki, szpik kostny i słuch. Skutki działania nefrotoksycznego, ototoksycznego i neurotoksycznego cisplatyny mogą mieć charakter długotrwały i nieprzemijający. W badaniach toksyczności cisplatyny na zwierzętach związek podawano wyłącznie dootrzewnowo lub dożylnie. Cisplatyna działała głównie na nerki zwierząt, wywołując zmiany biochemiczne (m.in. zwiększenie stężenia kreatyniny i azotu mocznikowego w surowicy), a w obrazie histopatologicznym martwicę w proksymalnych kanalikach nerkowych. Ponadto obserwowano zmiany aktywności enzymów wątrobowych, liczne ogniska zapalne oraz martwice wątroby, a także nieprawidłowości w rozmieszczeniu komórek wydzielniczych i aktywności enzymów bariery jelitowej oraz zmiany histopatologiczne w jelicie cienkim, które zaburzały procesy trawienne i prowadziły do zaburzenia łaknienia u zwierząt. Cisplatyna działała również ototoksycznie, prowadząc do utraty słuchu u gryzoni. Obserwowano ponadto zmiany w obrazie krwi i zaburzenia w obrębie układu krwiotwórczego. U narażanych zwierząt wystąpiły: leukopenia, zmniejszona liczba neutrofili, limfocytów oraz płytek, a także zahamowanie czynności szpiku kostnego. W testach neurobehawioralnych u zwierząt cisplatyna wywoływała zmniejszenie aktywności ruchowej. Cisplatyna działała mutagennie w testach na bakteriach oraz na komórkach ssaków, w tym na ludzkich limfocytach. Wywoływała wzrost częstości wymian chromatyd siostrzanych i aberracje chromosomowe. Odnotowano dodatnie wyniki testu kometowego oraz mikrojądrowego. Jednym z opisywanych działań ubocznych terapii cisplatyną jest jej działanie rakotwórcze. W literaturze opisano przypadki ostrej białaczki nielimfoblastycznej u pacjentek leczonych wyłącznie cisplatyną i karboplatyną 6 lat po zakończeniu chemioterapii. W dostępnym piśmiennictwie brak jest danych dotyczących przypadków zachorowania na nowotwory pracowników zawodowo narażonych wyłącznie na cisplatynę. Istniejące doniesienia dotyczą jednoczesnego narażenia na różne cytostatyki. U myszy i szczurów po podaniu dootrzewnowym cisplatyny wykazano jej działanie rakotwórcze. U myszy narażanych na cisplatynę obserwowano zwiększoną liczbę i częstość występowania gruczolaków płuc. Po narażeniu zwierząt na cisplatynę dootrzewnowo, a ponadto na olej krotonowy naskórnie, odnotowano brodawczaki skóry. U narażanych szczurów cisplatyna indukowała białaczki. W IARC zaklasyfikowano cisplatynę jako substancję prawdopodobnie rakotwórczą dla ludzi (grupa 2.A). W DECOS uznano ją za kancerogen genotoksyczny, również NTP klasyfikuje ją jako substancję potencjalnie rakotwórczą dla ludzi. Pomimo że cisplatyna nie została urzędowo zaklasyfikowana w UE i brak jej klasyfikacji zharmonizowanej, większość producentów klasyfikuje ten związek jako działający rakotwórczo kategorii zagrożenia 1.B. Nie ma w dostępnym piśmiennictwie danych o przypadkach klinicznych i wynikach badań epidemiologicznych dotyczących wpływu cisplatyny na płód i rozrodczość wskutek narażenia zawodowego na ten związek. Na podstawie opisanych przypadków ciężarnych leczonych cisplatyną wiadomo, że związek ten przenika przez łożysko oraz do mleka matki. U dzieci 20% pacjentek leczonych cisplatyną w pierwszym trymestrze ciąży oraz u 1% dzieci pacjentek leczonych w drugim i/lub trzecim trymestrze ciąży wystąpiły poważne wady rozwojowe. U mężczyzn przewlekłe podawanie cisplatyny wywoływało odwracalną azoospermię oraz dysfunkcję komórek Leydig’a. Spośród 61 kobiet chorych na raka jajnika poddanych zachowawczemu zabiegowi chirurgicznemu i chemioterapii cisplatyną w wieku rozrodczym 47% urodziło dzieci w okresie po terapii, a 87% starających się zaszło w ciążę. W badaniach na zwierzętach laboratoryjnych cisplatyna działała wysoce embriotoksycznie. Rzadziej obserwowano zmiany teratogenne. Cisplatyna wpływała także na aktywność jajników. Na podstawie dostępnych w piśmiennictwie danych dotyczących toksyczności cisplatyny u ludzi i zwierząt nie jest możliwe ustalenie zależności dawka-odpowiedź. Z analizy klasyfikacji leków stosowanych przez: ASHP, NIOSH, IACP, IPCS wynika, że wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) cisplatyny w środowisku pracy powinna mieścić się w granicach 0,001 ÷ 0,01 mg/m3. Biorąc pod uwagę ilościową ocenę rakotwórczości cisplatyny wykonaną przez ekspertów DECOS oraz akceptowalny poziom ryzyka zawodowego ustalony przez Międzyresortową Komisję ds. NDS i NDN (10-3 ÷ 10-4) dla kancerogenów, dopuszczalne stężenia cisplatyny w środowisku pracy powinny mieścić się w zakresie 0,005 ÷ 0,0005 mg/m3. W większości państw (w: USA, Belgii, Szwajcarii i na Węgrzech) ustalono wartości dopuszczalnych stężeń dla tego związku na poziomie 0,002 mg/m3. Zaproponowano wartość NDS cisplatyny na poziomie 0,002 mg/m3, a ponadto oznakowanie: Carc. 1B – substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1.B; „Ft” – substancja działająca szkodliwie na płód oraz „skóra” – wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową. Brak jest podstaw merytorycznych do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz wartości dopuszczalnej w materiale biologicznym (DSB) dla cisplatyny.

EN

Cisplatin is a cytostatic used in the treatment of testicular, ovarian, cervix and bladder cancers, squamous cell carcinoma of a head and a neck, small cell and non-small cell lung cancer. For medical staff, it is available in ampoules of 10 or 50 mg with a concentrate for solution for infusion (1 mg cisplatin/ml). Occupational exposure to cisplatin may occur during production and drug use in hospital wards. Exposure during production is a minor problem because it concerns a relatively narrow group of employees of pharmaceutical companies, that are subjected to requirements of good manufacturing practice and restrictive exposure control. A much larger group of workers exposed to cisplatin are health professionals (nurses, doctors, pharmacists, cleaning service, laundry workers) who care for and have contact with treated patients. The source of exposure for medical and auxiliary personnel may be preparation and administration of drug and excretions and secretions of patients. The main routes of occupational exposure during cisplatin production processes are respiratory and skin. In hospitals, skin is the main route of exposure, although inhalation exposure cannot be excluded, mainly on cisplatin aerosols. The highest concentrations of cisplatin in the occupational environment air were < 5.3 ng/m3 , while on different surfaces of pharmacy and hospital rooms, surgical equipment and gloves, concentrations did not exceed 110 ng/cm2 . There are no quantitative data on the absorption of cisplatin through the skin or through the respiratory tract in humans, but it is known that the compound can absorb these routes, as demonstrated by studies conducted among pharmacists and medical personnel with significantly higher concentrations of platinum (Pt) in urine compared to the control group. There is little information on the health effects of occupational exposure to cisplatin. Only cases of occupational allergy manifesting by urticaria have been described. The data available in the literature refer mainly to adverse reactions in patients treated with cisplatin. The most commonly reported adverse effects of cisplatin are renal, haematological, hearing, gastrointestinal and neuropathic disorders. In about one third of patients, after the administration of a single dose of cisplatin (50 mg/m2 ), the toxic effects of the compound were observed on kidneys, bone marrow and hearing. The nephrotoxic, ototoxic and neurotoxic effects of cisplatin can be long-term and permanent. In animal toxicity studies with cisplatin, the compound was administered intraperitoneally or intravenously. Cisplatin affects mainly kidneys of animals, causing biochemical changes (including an increase creatinine and urea nitrogen levels in serum), and histopathological abnormalities, necrosis in the proximal renal tubules. Moreover, there were changes in liver enzymes activities, numerous inflammation and liver necrosis, and disorders in secretory cell distribution, intestinal barrier enzymes activities, and histopathological changes in the small intestine, which disturbed digestive processes and led to appetite disturbances in animals. Cisplatin is also ototoxic, leading to hearing loss in rodents. Changes in the blood parameters and disorders in the hematopoietic system have also been observed. Leukopenia, decreased number of neutrophils, lymphocytes and platelets, and bone marrow suppression occurred in exposed animals. In neurobehavioral tests in animals, cisplatin caused a decrease in physical activity. Cisplatin was mutagenic in tests on bacteria and on mammalian cells, including human lymphocytes. It evoked an increase in the frequency of sister chromatid exchanges and chromosomal aberrations. There were positive comet and micronucleus test results. One of the reported side effects of cisplatin therapy is its carcinogenic effect. The literature describes cases of acute non- -lymphoblastic leukemia in patients treated with cisplatin only and carboplatin 6 years after chemotherapy. In the available literature, there are no data on the incidence of cancer of workers professionally exposed only to cisplatin. The existing reports concern simultaneous exposure to various cytostatics. Cisplatin has been shown to be carcinogenic to mice and rats after intraperitoneal administration. In mice exposed to cisplatin an increased number and incidence of lung adenomas were observed. After exposure of animals to cisplatin intraperitoneally, and additionally to epidermal croton oil, skin papillomas were noticed. In the exposed rats, cisplatin induced leukemia. The cisplatin was classified by IARC experts as probably carcinogenic to humans (Group 2A). In DECOS, it was considered as genotoxic carcinogen, NTP also classifies it as a potentially carcinogenic substance for humans. Although cisplatin has not been officially classified in the EU and there is lack of its harmonized classification, most manufacturers classify this compound as a carcinogen 1B category. There is no data available in the literature on clinical cases and results of epidemiological studies on the effect of cisplatin on the fetus and reproduction due to occupational exposure to this compound. Based on the described cases of pregnant patients treated with cisplatin, this compound is known to cross the placenta and into breast milk. Serious malformations were observed in 20% of children of patients treated with cisplatin in the first trimester of pregnancy and 1% of children in patients treated in the second and/or third trimester of pregnancy. In men, chronic administration of cisplatin induced reversible azoospermia and Leydig cell dysfunction. Of the 61 women with ovarian cancer undergoing conservative surgery and cisplatin chemotherapy at reproductive age, 47% gave birth to children after treatment, and 87% of those trying to get pregnant, became pregnant. In laboratory animal studies, cisplatin was highly embryotoxic. Teratogenic changes were less frequently observed. Cisplatin also affected ovarian activity. Based on the cisplatin toxicity data available in humans and animals, it is not possible to determine the dose-response relationship. The analysis of the classification of drugs used by ASHP, NIOSH, IACP and IPCS shows that the cisplatin should have a permissible occupational exposure value within 0.001–0.01 mg/m3 . Considering the quantitative carcinogenicity assessment of cisplatin performed by DECOS experts and the acceptable level of occupational risk set by the Interdepartmental Commission on MAC (10-3–10-4 ) for carcinogens, acceptable concentrations of cisplatin in the work environment should be within 0.005 mg/m3–0.0005 mg/m3 . In most countries (in the USA, Belgium, Switzerland and Hungary), the occupational exposure limits for this compound were set at 0.002 mg/m3 . The maximum admissible concentration (MAC) value for cisplatin was proposed at 0.002 mg/m3 . It was proposed to label the substance as “Carc. 1B” – carcinogenic substance of category 1B, “Ft” – toxic to the fetus and “skin”, because absorption through the skin may be as important as inhalation. There are no substantive basis to establish the value of the short- -term (STEL) and permissible concentrations in biological material (DSB) for cisplatin.

4

Cisplatyna : zastosowanie wysokosprawnej chromatografii cieczowej do oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy

Szewczyńska M., Pośniak M., Krzemińska S.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2016

|

Nr 1 (87)

47--64

PL

Leki cytostatyczne są specyficzną grupą leków stosowanych w chemioterapii, których szkodliwe działanie na pacjentów poddawanych leczeniu jest stosunkowo dobrze poznane. Brak jest jednak danych o szkodliwych skutkach oddziaływania tych substancji chemicznych na osoby narażone podczas przygotowywania i stosowania cytostatyków. Celem badań było opracowanie metody umożliwiającej oznaczanie frakcji wdychalnej aerozolu cisplatyny (CP) w powietrzu środowiska pracy na poziomie 0,2 ug/m3, tj. około 1/10 proponowanej przez American Conference of Governmental Industrial Hygienists (ACGIH) wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS), która wynosi 2 ug/m3. Metoda polega na wyodrębnieniu frakcji wdychalnej aerozolu cisplatyny (CP) z powietrza na filtrze z włókna szklanego, ekstrakcji analitu wodą destylowaną, a następnie, po przeprowadzeniu w pochodną z dietylotiokarbaminianem sodu (NaDDTC), analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Do oznaczania zastosowano metodę wysokosprawnej chromatografii cieczowej z detekcją ektrofotometryczną. Analizy prowadzono w układzie faz odwróconych (faza ruchoma – metanol: woda) z zastosowaniem kolumny analitycznej wypełnionej modyfikowanym żelem krzemionkowym (C18). Na podstawie wyników przeprowadzonych badań ustalono zakres pomiarowy metody 0,03 ÷ 10 µg/ml, co dało 0,18 ÷ 62,5 µg/m3 przy pobieraniu 960 l oraz 0,25 ÷ 83,3 µg/m3 przy pobieraniu 720 l powietrza. W tym zakresie pomiarowym uzyskana krzywa kalibracji miała przebieg liniowy, o czym świadczy współczynnik regresji na poziomie 0,996. Całkowita precyzja badania wynosiła 6,25%, a niepewność rozszerzona metody była na poziomie 27,71. Uzyskane wyniki i parametry walidacyjne potwierdzają przydatność nowo opracowanej metody oznaczania cisplatyny do oznaczania stężeń tej substancji chemicznej w powietrzu na stanowiskach pracy w celu oceny narażenia zawodowego w szerokim zakresie stężeń 0,03 ÷ 10 µg/ml. Opracowana metoda oznaczania została zapisana w postaci procedury analitycznej (zamieszczonej w załączniku) w zakresie pomiarowym 0,03 ÷ 0,5 µg/ml, co odpowiada 0,1 ÷ 1,6 wartości NDS przy pobieraniu 960 l powietrza oraz 0,125 ÷ 2 wartości NDS przy pobieraniu 720 l powietrza.

EN

Cytostatic drugs are a specific group of chemotherapy drugs whose toxicity for patients undergoing treatment is reasonably well understood. However, there is no data on the harmful effects of the impacts of these chemicals on exposed persons during preparation and application of anticancer drugs. The aim of this study was to develop a method for determining an inhalable aerosol fraction of cisplatin in workplace air at the level of 0.2 mg/m3, which is 1/10 of allowable concentration level of 2 ug/m3proposed by the ACGIH.This method is based on sampling of inhalable fraction of cisplatin from the air on the filter glass fiber. After extracting with distilled water, derivative with sodium diethyldithiocarbamate (NaDDTC) was analyzed with high performance liquid chromatography with spectrophotometric detection. Analysis was performed on reverse phase (mobile phase– methanol: water) using an analytical column with modified silica gel column (18). On the basis of performed studies, measuring range of 0.03–10 mg/ml was determined which gave 0.18–62.5 ug /m3when downloading 960 L of air and 0.25–83.3 ug/m3when downloading 720 L of air. The resulting calibration curve was linear as demonstrated by the regression coefficient of 0.996. The overall precision of the study was 6.25% and expanded uncertainty of the method was 27.71.The results and validation parameters confirm the usefulness of newly developed method for determining cisplatin to determine concentrations of this substance in workplace air to evaluate occupational exposure in a wide concentration range of 0.03–10 ug/ml. The developed method of determining cisplatin in workplace air has been recorded as an analytical procedure for measuring range of 0.03–0.5 mg/ml which corresponds to 0.1–1.6 NDS value when downloading the 960 L of air and from 0.125–2 when downloading 720 L of air.

5

Mechanizm oporności na leki platynowe oraz strategie pokonywania tego zjawiska

Weiss-Gradzińska W., Krzempek W., Trynda-Lemiesz L.

Wiadomości Chemiczne

|

2013

|

[Z] 67, 11-12

1105--1128

EN

Platinum drugs belong to one of the oldest [2] and best investigated groups of cytotoxic drugs. On account of their high efficacy and alkylating-like action [14] they are used in a treatment of various types of neoplasms [3–5]. Despite investigators’ best efforts survival time of patients diagnosed with cancer is still short. Responsible for the fact is high toxicity of used therapeutic methods and development of resistance to them [3–5, 19]. In this paper authors review reasons behind decreased sensitivity of neoplastic cells to platinum treatment and discuss the newest promising trends in its overcoming. Due to different properties of neoplastic cells, availability of a chemotherapeutic agent inside a tumour is limited [9–12]. Moreover continuous development of resistance to platinum drugs further decreases their cellular concentration and inactivates their functions. Also owing to increased activity of DNA repair systems, higher tolerance to genome deformations and numerous mechanisms that lead to impaired apoptosis, drug efficacy is reduced [3-5, 19]. In order to increase a potency of platinum agents new therapeutic strategies are investigated. Coadministration with resistance modulators [20, 22, 23] and combination therapy with other antineoplastic drugs [8, 24–30] have already proved their effectiveness. Additionally, newer generations of platinum drugs are developed [15–18]. Mostly platinum(IV) prodrug complexes often releasing axial ligands with their own pharmacological action [5, 6, 31], but also multi-nuclear platinum compounds that form more complex DNA-adducts [32–35]. Other strategies include the development of innovative dosage forms such as single walled carbon nanotubes (SWCNTs), multiwalled carbon nanotubes (MWCNTs) [38, 39] or encapsulation [36, 37]. Finally utilisation of oncolytic viruses could be a way to selectively destroy neoplastically transformed cells [40].

6

Wpływ koenzymu Q10 na stres oksydacyjny komórki indukowany ksenobiotykami

Frączkowski K., Kopaczyńska M., Sawicka E., Długosz A.

Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna

|

2013

|

Vol. 19, nr 4

196--204

PL

Cisplatyna jest cytostatykiem o wysokiej skuteczności w leczeniu nowotworów złośliwych, jednak powoduje poważne skutki uboczne, najczęściej w postaci uszkodzenia nerek (nefrotoksyczność), wątroby (hepatotoksyczność) i narządu słuchu (ototoksyczność). Jednym z ubocznych skutków chemioterapii przy zastosowaniu cisplatyny jest wywoływanie przez ten ksenobiotyk stresu oksydacyjnego w komórkach. Wolne rodniki powstające pod wpływem cisplatyny mogą być neutralizowane przez egzogenne i endogenne antyoksydanty (np. koenzym Q10). Koenzym Q10 (CoQ10) jest silnym antyoksydantem nieenzymatycznym, obecnym we wszystkich komórkach organizmu człowieka. W warunkach fizjologicznych, CoQ10 syntetyzowany jest w wystarczających ilościach do prawidłowej ochrony antyoksydacyjnej komórek, jednak w przebiegu chorób nowotworowych, a także podczas chemioterapii jego stężenie może znacznie się obniżyć. Celem przeprowadzonych badań była charakterystyka wpływu CoQ10 na stres oksydacyjny komórki indukowany cisplatyną. Za pomocą metod spektrofotometrycznych, oznaczano in vitro aktywność enzymów antyoksydacyjnych w erytrocytach – dysmutazy ponadtlenkowej (SOD) i peroksydazy glutationowej (GPx) oraz w mitochondriach – aktywność enzymu detoksykacyjnego II fazy biotransformacji – S-transferazy glutationowej (GST) po dodaniu cisplatyny oraz oceniano wpływ CoQ10 na aktywność tych enzymów. Na podstawie przeprowadzonych badań wykazano, że w stresie oksydacyjnym indukowanym cisplatyną, CoQ10 hamował spadek aktywności SOD oraz GPx w krwinkach czerwonych po dodaniu ksenobiotyku. Suplementacja CoQ10 u pacjentów przed rozpoczęciem chemioterapii może uzupełniać niedobory tego związku w organizmie oraz zwiększać odporność komórek na uszkodzenia oksydacyjne indukowane ksenobiotykiem.

EN

Cisplatin is one of the most effective cytotoxic agents in the treatment of cancers. However, cisplatin has number of severe side effects, including such ones as nephrotoxicity, hepatotoxicity and ototoxicity. It is reported that cisplatin-induced oxidative stress in normal cells is one of the side effects of chemotherapy with cisplatin. Free radicals that are generated under the influence of cisplatin, are neutralized by endogenous and exogenous antioxidants (e.g. coenzyme Q10). Coenzyme Q10 (CoQ10) is a strong non-enzymatic antioxidant, presented in all cells of human body. Under physiological conditions, CoQ10 is synthesized in sufficient quantity to ensure proper antioxidant protection of cells. However, the concentration of CoQ10 may be decreased by cancers and chemotherapy. The purpose of this study was to characterize the influence of CoQ10 on the cisplatin-induced oxidative stress. Using spectroscopic methods, the activity of antioxidative enzymes in erythrocytes – superoxide dismutase (SOD) and glutathione peroxidase (GPx) and in the mitochondria – activity of II phase biotransformation enzyme – glutathione S-transferase (GST) after exposure to cisplatin was measured in vitro and the effect of CoQ10 on antioxidative enzymes activity was studied. CoQ10 inhibited the reduction in SOD and GPx activity after administration of cisplatin. However, the activity of GST, in samples with CoQ10, was reduced after exposure to cisplatin. The supplementation of CoQ10, before starting cisplatin chemotherapy, can minimalize the toxicity of cisplatin to normal cells.

7

Platyna a zdrowie człowieka. Pierwiastek szkodliwy czy pomocny?

Kaczmarczyk M., Bulska E.

Analityka : nauka i praktyka

|

2007

|

nr 2

34-37

8

Związki metali jako potencjalne środki wspomagające promienioterapię

Kudak-Jaworowska Janina

Wiadomości Chemiczne

|

1999

|

[Z] 53, 5-6

349-377

EN

This review describes some current approaches in using metal compounds to modulate the response of tumors and normal tissues to cell killing byionizing radiation. It is known that many tumors contain necrotic, oxygen-defficient areas which show diminished radiation sensitivity. Normal tissues contain mostly oxic cells; so antihypoxia therapies should be relatively tumor-specific. The biochemical role of oxygen is in fixing , or making permanent, the damage done to the critical DNA target. Radiation can damage DNA either by direct interaction or indirectly by ionizing created in nearby water molecules. The resulting DNA state depends on a competition between oxygen for damage fixation and reducing species, such as hydrated electron or thiol compounds (-SH), for chemical restitution. (...) Metal complexes would appear to represent ideal candidates for studies of their potential sensitizing properties, but only few such studies have been carried out. Metal complexes which exhibit greater radiosensitizing properties in hypoxia may be divided into three classes: (1) cisplatin and related Pt complexes; (2) metal (mainly Pt, Ru, Rh) complexes of nitroaromatic radiosensitizeres; (3) complexes of early transition metal series which may act by electron affinity or thiol depletion.(...)

9

Poszukiwanie nowych leków na bazie cisplatyny

Wysokiński R.

Wiadomości Chemiczne

|

1998

|

[Z] 52, 7-8

531-544

EN

Cancer therapy is one most the challenging tasks for medicine at the end of this century. The subject of discussion in this paper is cisplatin which about thirty years ago has awaked a hope for an effective treatment of cancer. The following problems have been reviewed : the effect of various substituents on the biological activity of the compounds : cis-PtAm2X2 (where Am is ammine or amine and X is an anionic group), the mechanism of action of cisplatin and the structures of its coordination compounds with DNA. The side effects of cisplatin therapy, in particular its nefrotoxicity and the attempts to establish the structure-activity relationship have been discussed. The second and third generation of platinum-based drugs are presented, including the cisplatin drugs which are joint with some biologically active compounds. They act as the vectors delivering the drug directly to the cancerous cells, hereby decreasing toxicity of these drugs.