Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zarządzanie zasobami chemicznymi poprzez zastosowanie metod statystycznych

Malindžaková Marcela, Múdry Martin

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 5

780--784

PL

Dokonano oceny systemu gospodarowania zasobami surowców chemicznych w firmie produkującej puszki aluminiowe w celu optymalizacji zarządzania tymi zasobami. Dane statystyczne dotyczące przechowywania i zużycia trzech (z czternastu) surowców chemicznych podczas 5-letniego okresu działalności firmy uznano za statystycznie przydatne bez jakichkolwiek zgrupowań nielosowych. Po usunięciu wartości skrajnych za pomocą parametrycznego testu Grubbsa, włączono do badań dodatkowe 4 substancje chemiczne i zaproponowano środki naprawcze. Na przykładzie jednej z tych substancji opisano szczegółowo całą procedurę i zalecono ją do praktycznego wykorzystania.

EN

The system of chem. raw materials inventory in an Al can-producing company was assessed to optimize its management. The statistical data on storing and consumption of 3 (from 14) chem. raw materials during a 5-years period of the company operation were considered statistically managed without any non-random groupings. After removal of the extreme values by the Grubbs parametric test, the addnl. 4 chemicals were included into the study. Corrective measures were proposed. The procedure was explained on example of one of the chemicals in detail and recommended for practical use.

2

Brines from the Mesozoic formations of northern and central Poland as a prospective source of chemical raw materials

Uliasz-Misiak B., Winid B.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2018

|

T. 34, z. 2

5--20

EN

Polish brines are highly mineralized and can potentially be used for recovery of selected useful elements such as magnesium and potassium. They also contain a number of other elements, including iodine, bromine, boron, and strontium. The results of the examination of the chemical composition of groundwater from the Mesozoic formations (bromine, iodine, lithium, magnesium, and strontium content) of northern and central Poland were analyzed. The basic statistical parameters of the content of these elements (Br, I, Mg) in brines of the Triassic, Jurassic, and Cretaceous deposits and the content of lithium and strontium in waters of the entire Mesozoic formations were determined. In order to indicate aquifers that are the most suitable for the recovery of bromine, iodine, lithium, magnesium, and strontium, the relationship between concentrations and the depth of retention and dependencies between selected chemical components of these waters were analyzed. It has been found that the mineralization and concentrations of magnesium, bromine, and iodine increase with the age of aquifers, where these waters occur. Triassic waters are the most prospective for bromine and magnesium recovery among all analyzed aquifers. Furthermore, a relationship between the content of bromine, strontium, and magnesium has also been observed. The increase in thecontent of individual elements observed for lithium, strontium, and bromine with the increasing depth indicates a potential abundance of waters occurring at significant depths. The presented analysis is an approximation of the content of bromine, iodine, lithium, magnesium, and strontium; however, it may be the basis for further studies on the perspectives of using brines from the Mesozoic deposits of central and northern Poland as a source of chemical raw materials.

PL

W Polsce występują solanki o wysokich mineralizacjach, które mogą być potencjalnie wykorzystywane do odzysku wybranych pierwiastków użytecznych takich jak np. magnez, potas. Mogą one również zawierać szereg innych pierwiastków, jak np. jod, brom, bor, stront. Przeanalizowano wyniki badań chemizmu wód podziemnych z utworów mezozoicznych z obszaru Polski północnej i środkowej pod kątem zawartości: bromu, jodu, litu, magnezu i strontu. Obliczono podstawowe parametry statystyczne zawartości tych pierwiastków w solankach w utworach triasu, jury i kredy oraz litu i strontu łącznie wodach w utworach mezozoiku. W celu wskazania najbardziej perspektywicznych pięter wodonośnych pod kątem występowania bromu, jodu, litu, magnezu i strontu przeanalizowano zależności pomiędzy stężeniami a głębokością zalegania, a także zależności między wybranymi składnikami chemicznymi tych wód. Stwierdzono wzrost mineralizacji oraz stężeń magnezu, bromu i jodu wraz z wiekiem pięter wodonośnych, w których te wody występują. Spośród analizowanych pięter wodonośnych wody w utworach triasu są najbardziej perspektywiczne pod kątem odzysku bromu i magnezu. Zaobserwowano również zależność między zawartością bromu, strontu i magnezu. Wzrost zawartości poszczególnych pierwiastków obserwowany dla litu, strontu i bromu wraz z głębokością świadczy o potencjalnej zasobności wód występujących na znacznych głębokościach. Przedstawiona analiza ma charakter orientacyjnej prognozy zawartości bromu, jodu, litu, magnezu i strontu (ze względu na ograniczoną liczbę istniejących oznaczeń) może jednak stanowić podstawę dalszych badań nad perspektywicznością wykorzystania wód zasolonych z utworów mezozoiku środkowej i północnej Polski jako źródła surowców chemicznych.

3

Zmienność bazy zasobowej kopalin oraz produkcji górniczej Polski w okresie po II wojnie światowej

Salski W.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2018

|

nr 473

67--92

PL

W pracy przedstawiono w ujęciu historycznym rozwój krajowej bazy surowców mineralnych w okresie po II wojnie światowej, aż do roku 2005. Przeanalizowano zmienność bazy surowców energetycznych (metan, ropa naftowa, węgiel kamienny i brunatny), rud metali (żelazo, miedź, cynk i ołów) oraz surowców chemicznych (siarka, sól kamienna). Cechą charakterystyczną 20-lecia 1960–1980 był dynamiczny przyrost zasobów, w wielu przypadkach w efekcie odkrycia nowych, dużych złóż, a nawet rozległych obszarów złożowych. W stosunku do wielkości zasobów w 1960 r. rozwój bazy zasobowej w przypadku większości kopalin był trzy–czterokrotny, w odniesieniu do siarki – siedmiokrotny, a gazu ziemnego – szesnastokrotny. Odkrywanie nowych złóż i wyczerpywanie się zasobów w wyniku eksploatacji wpływało na zmianę geograficznego rozmieszczenia ośrodków górniczych. Ostatnie 15-lecie analizowanego okresu w przewadze charakteryzowało się zmniejszającym się stanem zasobów i wydobycia. Likwidacji uległo górnictwo rud żelaza i siarki, a złoża rud cynku i ołowiu – znacznemu wyczerpaniu. Rola potencjału zasobowego ważniejszych surowców mineralnych w gospodarce narodowej została znacznie obniżona.

EN

The paper presents the estimates of Polands’s reserves of mineral raw materials after World War II until 2005. This refers to energy minerals (methane, natural gas, oil, black and brown coals), metal ores (iron, copper, lead and zinc) and chemical mineral raw materials (sulphur, rock salt). The period of 1960–1980 was characterised by a dynamic increase of the reserves. In many cases, it was an effect of discoveries of new large deposits, and even large mineral-rich areas. The amount of reserves increased three to four times compared with its volume in 1960. For instance, sulphur reserves increased seven times, natural gas – sixteen times. Discoveries of new deposits as well as intense mining have caused a change in geographical distribution of the main mining centres. However, the last 15 years have been characterised by a depletion of reserves and a drop in the mining extraction. Mining of iron ores and sulphur has been abandoned, and lead and zinc deposits have been significantly depleted. Generally, the role of the potential of mineral raw materials has greatly weakened in the national economy.

4

Obszary i zasoby perspektywiczne wystąpień rud metali i surowców chemicznych w Polsce na mapach w skali 1 : 200 000 wraz z ich oceną surowcową oraz ograniczeniami środowiskowymi i zagospodarowania przestrzennego

Mikulski S. Z., Oszczepalski S., Czapowski G., Gąsiewicz A., Sadłowska K., Markowiak M., Sztromwasser E., Bukowski K., Giełżecka-Mądry D., Strzelska-Smakowska B., Paulo A., Michniewicz M., Radwanek-Bąk B., Chmielewski A., Mądry S., Kuć P., Sikorska-Maykowska M., Koźma J., Bliźniuk A., Piotrowska M., Kostrz-Sikora P.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 9

657--670

EN

As part of the tasks performed by the Polish Geological Survey (Polish Geological Institute - National Research Institute), 260 prospective maps (MOP) at a scale of 1 : 200,000 have been developed in the period of 2013-2015. These maps were designed for metal ores (Cu-Ag, Zn-Pb, Mo-W, Ni, Sn, Au, Pt, Pd and Zn oxide ore - galmans) and chemical raw materials (rock and potash salts, gypsum, anhydrite and native sulphur), in relation to the assessment of raw materials resources and environmental restrictions and land use planning. The total surface of prospective teritories projected onto the surface area is ~15.25 thousand km2 for metal ores and ca. 52.5 thousand km2 for chemical raw materials. The estimated resources of predicted ore deposits (prognostic and prospective) are approx. 42.2 million Mg of Cu and 75 thousands Mg of Ag (12 prospective areas), ca. 20 million Mg of Zn-Pb ores (in 4 prospective areas), 32 million Mg of Ni ores of weathering type (10 prospective areas), from 9.4 to 21.5 Mg of Au encountered by orogenic vein and metasomatic deposits (7 prospective areas), and ca. 22 million Mg of Sn ores. The estimated prognostic and prospective resources of chemical raw materials (at a depth of not more than 2000 m) are: ca. 4.059 trillion Mg of rock salt (68 prospective areas) and ca. 3638.1 million Mg of potash (12 prospective areas), as well as ca. 575.6 billion Mg of gypsum and anhydrite, and 202 million Mg of native sulphur (prognostic resources). In the assessment of environmental conflicts and land use planning, 125 information data sheets developed environmental conditions for prospective areas (with the exception of rock salts, which are discussed in the regional aspect). Development of the designated prospective areas may be important in the future to ensure the availability of raw material safety, not only for Poland, but also for the European Union, thus contributing positively to economic growth and prosperity of local communities.

5

Saponiny kasztanowca : tradycyjny lek roślinny w roli odnawialnego surowca chemicznego

Gruza M. M., Jatczak K., Zagrodzki B., Filip K., Grynkiewicz G.

Przemysł Chemiczny

|

2015

|

T. 94, nr 3

341-344

PL

Escyna jest wieloskładnikową mieszaniną saponin wydzielanych z kasztanów (Aesculus hippocastanum L.) i substancją aktywną preparatów farmaceutycznych wskazanych jako tradycyjne remedium w żylnych patologiach naczyń krwionośnych. Zaproponowano inne zastosowanie tego materiału fitofarmaceutycznego, zmierzające do nowego, odnawialnego surowca chemicznego, jakim jest triterpenowa genina o wysokiej czystości chemicznej. Opisano proces wytwarzania i oczyszczania protoescygeniny (2), pentacyklicznego triterpenu, który zawiera aż sześć grup hydroksylowych zdolnych do dalszej funkcjonalizacji (tworzenia nowych wiązań kowalencyjnych). Materiał ten można traktować jako nowy, wielofunkcyjny surowiec chemiczny.

EN

A process for sepn. of protoescigenin (I) monohydrate from horse chestnuts (Aesculus hippocastanum L.) β-escin by alk. or acidic hydrolyze extn. with ternary MeOCMe₃/H₂O/MeOH mixt., then pptn. with H₂O and following purifn. by recrystn. from binary iso-PrOH/cyclohexane mixt. was developed and implemented under pilot plant conditions. The I yields were 197–209 g/2.00 kg under lab. And 210–218 g/3.00 kg under pilot-plant conditions. The final product contained 1.0–2.5% of barringtogenol (II) impurity.

6

Mapy obszarów perspektywicznych wystąpień rud metali i surowców chemicznych w Polsce w skali 1 : 200 000 wraz z ich oceną surowcową oraz ograniczeniami środowiskowymi i zagospodarowania przestrzennego

Mikulski S. Z.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 9

531--533

7

Spalanie odpadów-konieczność, czy optymalne rozwiązanie?

Krawczyk Z.

Chemik

|

2011

|

Vol. 65, nr 8

727-745

PL

Omówiono problem, jakim dla współczesnej cywilizacji stały się odpady oraz metody stosowane dla rozwiązania tego problemu. Dokładniej omówiono rozwiązania związane z pozyskiwaniem z odpadów paliw i energii. W warunkach Polski dominować będzie spalanie odpadów, czyli pozyskiwanie ich wartości kalorycznej. Jeśli w skomplikowany układ samorządów, wynajmowanych przez nie firm, składowisk i spalarni wejdą środowiska chemiczne, możliwe będzie przejście do innych technik termicznego unieszkodliwiania odpadów z wytwarzaniem zarówno energii, jak i paliw oraz surowców chemicznych. Pirolityczna obróbka odpadów biologicznych stwarza szanse na zmniejszenie stężenia dwutlenku węgla w atmosferze.

EN

Described is the problem of waste, our civilization cope with, and the methods employed to solve this problem. More detailed description is given to methods producing from waste fuels and energy. In Polish circumstances there will be dominance of waste burning or recycling their thermal energy. It is possible to deploy more profitable methods with production of both energy, fuels and chemical stock. This need chemists to enter complex system of local authorities, companies serving to them, landfills and incinerators. It is worthy of notice that pyrolytic treatment of biowastes makes possible to diminish atmospheric concentration of carbon dioxide.

8

Współczesne źródła energii i surowce chemiczne : o potrzebie umiaru w zrównoważonym rozwoju

Kijeński J.

Przemysł Chemiczny

|

2007

|

T. 86, nr 12

1154-1163

9

Zmiany wielkości produkcji górniczej w świecie, w latach 1993-2002. Część 2, Surowce energetyczne, nuklearne, chemiczne, ogniotrwałe i izolacyjne

Stanienda K.

Wiadomości Górnicze

|

2005

|

Vol. 56, nr 9

420-428

PL

W czołówce światowych producentów surowców energetycznych, nuklearnych, chemicznych oraz ogniotrwałych pojawiają się coraz częściej takie państwa, jak: Ukraina, Białoruś, Kazachstan, Uzbekistan, Kirgistan, Czechy, Słowacja. Coraz rzadziej natomiast zauważyć tam można Niemcy, Wielką Brytanię, Hiszpanię, czy Finlandię. W artykule scharakteryzowano zmiany zaobserwowane, w latach 1993-2002, w produkcji wymienionych tu surowców. Wskazano państwa przodujące, wśród których najczęściej występują Chiny i Republika Południowej Afryki, ale także Brazylia, USA, Kanada, Rosja i Australia.

EN

Among the leaders of energy, nuclear, chemical and fireproof materials more and more often appear such countries as: Ukrainea, Byelorussia, Kazakhstan, Uzbekistan, Kyrgyzstan, Czech Republic and Slovakia. On the other hand less and less, often one can encounter Germany, Great Britain or Finland. The article characterises changes observed in 1993-2002 in the production of the above mentioned minerals. It indicated to leading countries, among which most often the following occur: China and the Republic of South Africa as well as Brazil, USA, Canada and Australia.