Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

A comprehensive study of clustering a class of 2D shapes

Kaliszewska Agnieszka, Syga Monika

International Journal of Applied Mathematics and Computer Science

|

2022

|

Vol. 32, no. 1

95--109

EN

The paper is concerned with clustering with respect to the shape and size of 2D contours that are boundaries of cross-sections of 3D objects of revolution. We propose a number of similarity measures based on combined disparate Procrustes analysis (PA) and dynamic time warping (DTW) distances. A motivation and the main application for this study comes from archaeology. The computational experiments performed refer to the clustering of archaeological pottery.

2

Badania mineralogiczne i technologiczne ceramiki z Lubietovej koło Bańskiej Bystrzycy, Słowacja

Pawlikowski M., Kvietok M., Bożęcki P., Babicz M., Sęk M., Buszkiewicz U.

Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering

|

2015

|

nr 20

1--40

PL

Wykonano badania archeologiczne w pobliżu budynku starostwa w miejscowości Lubietova koło Bańskiej Bystrzycy- Słowacja. Wśród wielu zabytków wydobyto także ceramikę. Dziesięć typowych naczyń wykonanych poddano badaniom mineralogicznym i technologicznym oznaczając skład mineralny i ziarnowych mas ceramicznych ora oznaczając orientacyjne temperatury wypału ceramiki. Wykonano analizy chemiczne wybranych szkliw pokrywających ceramikę. Otrzymane wyniki zestawiono w tabelkach komputerowego programu POTTERY, a następnie porównano ze sobą ustalając stopień podobieństwa ceramiki do siebie. Wyniki badań podsumowano i omówiono wnioski.

EN

Archeological research was conducted in the area of the governor’s building in the town of Lubietova, near Banska Bystrica in Slovakia. Among many excavated relics was also pottery. Ten typical vessels underwent mineralogical and technological testing to analyze their mineral composition and grainy ceramic masses of the ores, and to determine rough temperatures of pottery baking. Chemical analysis of chosen enamels covering the pottery was conducted. Test results were entered into tables in the POTTERY computer software and compared to determine degrees of similarities between the vessels. Conclusions were drawn and discussed.

3

Analiza składu chemicznego i fazowego ceramicznych naczyń archeologicznych

Riegert D., Konopka K., Kobylińska U.

Materiały Ceramiczne

|

2012

|

T. 64, nr 1

103-107

PL

Celem badań przedstawionych w artykule była analiza składu chemicznego i fazowego ceramicznych naczyń archeologicznych. Do badań zastosowano skaningowy mikroskop elektronowy wraz z przystawką do mikroanalizy rentgenowskiej, fluorescencyjny spektrometr rentgenowski oraz dyfraktometr rentgenowski. Materiałem do badań były fragmenty ceramicznych naczyń archeologicznych typu Menkendorf – Szczecin z IX–XI wieku pochodzących z terenów obecnej Polski i Niemiec. Przy użyciu skaningowej mikroskopii elektronowej badaniom i obserwacjom poddane były gliniana osnowa oraz domieszki, co pozwoliło na ich analizę chemiczną. Badania przy użyciu spektrometru fluorescencyjnego pozwoliły na analizę składu chemicznego sproszkowanych fragmentów próbek, natomiast dyfraktometria rentgenowska ich składu fazowego. Badania składu chemicznego wykonane przy użyciu SEM–EDS wykazały obecność najczęściej występującej domieszki w postaci kwarcu. Badania spektrometrii fluorescencyjnej pokazały, że we wszystkich zbadanych próbkach zawartość Al2O3 jest zbliżona i wynosi (18-19)% wag., co świadczy, że do wyrobu naczyń użyto gliny plastycznej. Analizy te wykazały również obecność szeregu innych tlenków takich jak min. SiO2, Fe2O3, Na2O, K2O, CaO. Badania dyfrakcyjne potwierdziły we wszystkich próbkach obecność takich faz jak SiO2 (kwarc), NaAlSi3O8 (albit) i Al2O3 (korund).

EN

The aim of research presented in the article was to analyze the chemical and phase compositions of archaeological ceramic vessels. The studies used scanning electron microscopy coupled with X-ray microanalysis, an X-ray fluorescence spectrometer and an X-ray diffractometer. Pieces of IX-XI century ceramic archaeological vessels of the Menkendorf-Szczecin type originating from sites in present Poland and German were the test material. The clay matrix and admixtures were subjected to studies and observations by using scanning electron microscopy, which allowed chemical analysis in micro-areas to be performed. Studies using the fluorescence spectrometer allowed us to analyze the chemical composition of powdered portions of the samples. The analysis of phase composition of the powdered samples was performed by X-ray diffraction. The SEM-EDS studies showed the presence of the most common inclusion in the form of quartz. The fluorescence spectrometry measurements showed that the content of Al2O3 was similar and amounted to (18-19) wt% in all tested samples, indicating that the vessels have been manufactured from plastic clays. The XRF studies also showed the presence of a number of other oxides such as SiO2, Fe2O3, Na2O, K2O and CaO. The XRD studies confirmed the presence of SiO2 (quartz), NaAlSi3O8 (albite) and Al2O3 (corundum) in all samples.

4

Rekonstrukcja struktury 3D ceramicznych naczyń z wykopalisk archeologicznych

Riegert D., Konopka K., Wawulska P., Kobylińska U.

Materiały Ceramiczne

|

2011

|

T. 63, nr 2

444-449

PL

Celem badań była rekonstrukcja struktury 3D naczyń ceramicznych pochodzących z wykopalisk archeologicznych. Do badań zastosowano mikroskopię stereoskopową, skaningową mikroskopię elektronową oraz tomografię rentgenowską. Materiał do badań stanowiły fragmenty wczesnośredniowiecznych, z IX-XI wieku, glinianych naczyń ze stanowisk w Starosiedlu na Ziemi Lubuskiej i Rosenhof nad Łabą w Saksonii-Anhalt. Analizie poddana były gliniana osnowa oraz domieszki. Badania te pozwoliły na obserwację kształtu, koloru i rozmieszczenia domieszek w objętości próbek, a także zidentyfikowano i opisano pęknięcia i nieciągłości osnowy znajdujące się wewnątrz badanego materiału. W szczególności wyniki tomografii rentgenowskiej pozwoliły na rekonstrukcję przestrzenną 3D struktury ceramicznej masy.

EN

The main objective of the work presented in the article was the reconstruction of 3D structure of pottery vessels found during archaeological excavations. Stereoscopic microscopy, scanning electron microscopy and X-ray tomography was used in this research. The study material consisted of fragments of clay vessels from the Early Medieval sites at Starosiedle in the Lebus Land in Poland and Rosenhof on the Elbe in Saxony-Anhalt in Germany, dated at the 9-11th centuries. Admixtures and a clay mineral matrix were analyzed. These studies enabled the observation of shape, color and composition of admixtures in the volume of samples, and identifies and describes the cracks and discontinuities of the matrix inside the sample. In particular, the X-ray tomography allowed the reconstruction of the 3D spatial structure of the ceramic mass.

5

Using scanning electron microscopy for identification of admixtures in archeological pottery

Riegert D., Konopka K., Kobylińska U.

Kompozyty

|

2011

|

R. 11, nr 2

163-167

EN

The work presented in this articie describes the use of scanning electron microscopy (SEM) with an EDS attachment in studying Early Medieval ceramic vessels from archaeological sites. These studies have allowed us to observe the shape and size of temper particies as well as analyze the chemicaI composition of mineral admixtures. The analyzed material consisted of fragments of Menkendorf-Szczecin type clay vessels from Polish and German archaeological sites of the 9th-11th centuries. Studies using scanning eleetron microscopy at various magnifications allow for the observation of mineral admixtures of different fractions, large temper particles which were added intentionally, as weil as small particles which are a normal fraction of natural clay. Scanning e microscopy studies also made it possible to classify minerals on the basis of their shapes. A group of admixtures of spherical shape and a group of polygons were identified. Point ana of their chemical composition (SEM-EDS) allowed us to separate the minerals into groups containing quartz and those made up of other minerals containing titanium or barium in their chemical composition.

PL

Głównym celem prac przedstawionych w artykule było wykorzystanie skaningowej mikroskopii elektronowej (SEM) z przystawką EDS do badania wczesnośredniowiecznych ceramicznych naczyń pochodzących z wykopalisk archeologicznych. Badania te pozwoliły na obserwację kształtu i rozmiaru domieszek, a także analizę składu chemicznego mineralnych domieszek. Materiał do badań stanowiły fragmenty glinianych naczyń typu Menkendorf-Szczecin pochodzących z terenów Polski i Niemiec z IX-XI wieku. Badania z użyciem skaningowej mikroskopii elektronowej pozwalają przy różnych powiększeniach na obserwację domieszek pochodzenia mineralnego o różnej frakcji, grubej - która była dodawana celowo, a także frakcji drobnej, która mogła stanowić naturalny składnik gliny. Badania SEM pozwoliły także na sklasyfikowanie minerałów na podstawie kryterium ich kształtów. Wyróżniono grupę ziaren domieszki o kształcie kulistym oraz grupę o kształcie wieloboków. Badania punktowej analizy składu chemicznego (SEM-EDS) pozwoliły na podział grup minerałów na kwarce oraz minerały zawierające w swoim składzie chemicznym tytan lub bar.

6

Archeologiczna ceramika "siwa" na przykładzie Zofipola

Dobrzańska H., Kielski A., Wodnicka K.

Materiały Ceramiczne

|

2006

|

R. 58, nr 1

35-39

PL

Zbadano właściwości ceramiki archeologicznej siwej z Zofipola (k. Krakowa) pochodzącej z okresu późnorzymskiego oraz próbek potencjalnych surowców służących do jej wytwarzania po wypaleniu w warunkach laboratoryjnych w atmosferze redukującej i utleniającej. W badaniach posłużono się pomiarami gęstości, gęstości pozornej, porowatości całkowitej, nasiąkliwości, powierzchni właściwej BET, termicznymi różnicowymi, termograwimetrycznymi oraz prędkości rozchodzenia się ultradźwięków. Stwierdzono, że właściwości próbek wypalonych w warunkach redukujących są nieco lepsze w porównaniu do wypalonych w warunkach utleniających. Główną przyczyną barwy ceramiki siwej jest pozostałość węglowa pochodząca ze stosunkowo znacznej zawartości substancji organicznej w surowcach.

EN

Properties of the archeological ceramics (Late Roman period) from Zofipole near Cracow, Poland, were tested as well as samples made from potential sources and fired in laboratory furnace in oxidising and reducing atmospheres. Density, bulk density, porosity, specific surface area BET, DTA, DTG and ultrasonic waves speed were measured. It was stated that properties of the samples fired in reducing atmosphere were slightly better in comparison with oxidising one. The main reason of the grey colour of archeological ceramics is carbon residue as the result of relatively high content of the organic compounds in the sources and reducing firing conditions. The main reasons of this phenomenon were: abundance of clayel sources with relatively high content of organic compounds, simplicity of firing process in reducing atmosphere at Iow temperatures, and slightly better properties of the pottery products.

7

Ceramika archeologiczna krajów basenu Morza Śródziemnego

Pawlikowski M.

Materiały Ceramiczne

|

2004

|

R. 56, nr 3

98-102

PL

Wykonano badania mineralogiczne i technologiczne ceramiki archeologicznej pochodzącej ze stanowisk Włoch, Turcji, Grecji, Jordanii, Egiptu, Libii i Algierii. Otrzymane wyniki wskazują na wykorzystywanie różnych surowców oraz różnych technik przygotowania mas garncarskich. Najpopularniejsze w tym rejonie jest wykorzystywanie pierwotnych iłów zwietrzelinowych rozwiniętych na wapieniach (terra rossa). Wykorzystywano także te zwietrzeliny znajdujące się na wtórnym złożu w dolinach rzek. Ceramika wytwarzana w dolinie Nilu i Delcie jest inna i była wytwarzana z lokalnych mułków nilowych.

EN

Mineralogical and technological investigation of archaeological pottery from various sites of Italy, Turkey, Greece, Jordan, Egypt, Libya and Algeria were performed. Obtained data showed utilization of various raw materials as well as various techniques of preparation of ceramic masses. Most popular are raw materials representing residual clays (terra rossa) formed as weathered materials on limestones. The same clays were obtained from secondary position localized at valleys of rivers. Pottery produced at Valley of Nile and Delta is other and was prepared using local silts i.e. deposits of Nile. Investigation confirmed that mineralogical investigation of archaeological pottery may help determine ruts of migration of Man as well as human contact between various geographical regions.

8

Archeologiczna ceramika ogniotrwała na przykładzie Zofipola

Dobrzańska H., Kielski A., Wodnicka K., Żurek U.

Materiały Ceramiczne

|

2002

|

R. 54, nr 2

62-70

PL

Zbadano próbki ogniotrwałej ceramiki archeologicznej w postaci obmurza lessowego oraz rusztów wgłębnych pieców garncarskich do wypalania ceramiki "siwej" z Zofipola (27 km na wschód od Krakowa). W rejonie tym w okresie rzymskim (III—IV w n.e.) znajdował się jeden z większych ośrodków ceramicznych w ówczesnej Europie. Stwierdzono, że jakkolwiek w obmurzu lessowym utworzyła się wyraźna budowa strefowa wskutek długotrwałego oddziaływania temperatury to jednak zmiany właściwości poszczególnych stref nie są zbyt duże. Dotyczą one przede wszystkim składnika ilastego lessu co się uwidacznia w zmianach powierzchni właściwej BET. Natomiast skład fazowy i tekstura odznaczająca się znaczną porowatością ok. 40% pozostają bez większych zmian. W konsekwencji temperatura wypalania ceramiki "siwej" nie mogła być wysoka. Opierając się na przeprowadzonych badaniach oraz analogii z badaniami modelowymi, które wykonano w Haarhausen przy wytwarzaniu podobnego rodzaju ceramiki "siwej" temperatura jej wypalania wynosiła ok. 700 stopni C. W związku z tym obmurze lessowe pieców mogło pracować długo. Przeprowadzone badania próbek rusztów z pieców, które pracowały długo i krótko wskazują na to, że właśnie ruszt wyznaczał czasokres eksploatacji pieców.

EN

Samples of the archaeological refractory ceramics taken from the lining and oven floors of the pottery kilns for firing the grey wheel-made ceramics from Zofipole (27 km east of Kraków) were tested. In this area in the Roman period (III—IV c.) one of the greatest ceramic centers in the Europe was dicovered. It had been stated that however in the loess lining of the kilns the clear zone structure was formed as the result of the long lasting temperatura action, but the properties changes in the individual zones were not too great. The changes are connected mainly with the clayey component of the loess what is well visible on the basis of the specific surface area measurements by the BET method. However the phase composition and the texture of high porosity about 40% remain without greater changes. Basing on these results and the analogy with the model research, which were done in Haarhausen, the firing temperature of this type of ceramics not exceeds about 700 Celcius degrees. In the consequence the loess kiln lining could work by the long period of time. The oven floors determined the life of the kilns. Lowering of its mechanical strength led to destruction.