Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: centers of action

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Czy w latach 1976-1978 nastąpiła zmiana reżimu cyrkulacyjnego i klimatycznego półkuli północnej?

Marsz A.A.

Przegląd Geofizyczny

2007

Z. 1

7-25

Autor zajmuje się analizą skutków, jakie dała zmiana położenia centrów działania atmosfery na półkuli północnej i zmiana ciśnienia w tych centrach, jakie nastąpiły w latach 1976-1978. Nad Atlantykiem Północnym doszło do przesunięcia się Niżu Islandzkiego na ENE oraz Wyżu Azorskiego w tym samym kierunku (Hilmer, Jung, 2000). Nad Syberią doszło do spadku ciśnienia w Wyżu Syberyjskim (Panagitopoulos i in., 2005). Jednocześnie centrum Wyżu Syberyjskiego przesunęło się w na WNW. Latem w tym rejonie, gdzie do roku 1976 znajdowało się centrum Wyżu Syberyjskiego, doszło do silnych wzrostów ciśnienia. Niż Aleucki w okresie zimowym znacznie się pogłębi}, a jego centrum przesunęło się na ENE (Trenberth, Hurrell 1994, Overland i in., 1999, Deser, Phillips 2006). Wszystkie te zmiany nastąpiły niemal jednocześnie - w latach 1976-1978. Jedynie położenie centrum i ciśnienie w Wyżu Hawajskim nie wykazało w tym okresie takich zmian, które można by uznać za istotne. Zmiany położenia centrów działania atmosfery i zakresu zmienności zmian ciśnienia doprowadziły w latach 1976-1978 do zmiany reżimu cyrkulacyjnego w skali półkuli północnej. Przejawiło się to we wzroście natężenia cyrkulacji strefowej, czego dowodem jest m. in. spadek frekwencji makrotypu cyrkulacji środkowotroposferycznej E i wzrost frekwencji makrotypu W Wangenheima-Girsa. Zmiana reżimu cyrkulacyjnego, jaka nastąpiła w latach 1976-1978, uruchomiła cały szereg procesów, których rezultatem był postępujący wzrost temperatury powietrza na półkuli północnej. Wzrost temperatury został spowodowany przez zwiększony transfer ciepła z powierzchni Atlantyku Północnego i Pacyfiku Północnego w okresie zimowym i głębsze wnikanie nagrzanego nad oceanem powietrza w głąb lądów (póinoco-zachodnia i północna Europa, Europa Środkowa, Alaska, zachodnie wybrzeża Ameryki Pónocnej). Przesunięcie się na zachód centrum Wyżu Syberyjskiego i jednoczesny spadek ciśnienia w Arktyce Atlantyckiej doprowadziły do aktywizacji Oscylacji Eurazja-tyckiej (Monahan i in., 2000) i wzrostu zimowej temperatury powietrza nad północo-zachodnią Azją. Spadek ciśnienia w Wyżu Syberyjskim doprowadził do osłabienia zimowego monsunu wschodnio-azjatyckiego i tym samym wzrostu temperatury powietrza nad obszarem Dalekiego Wschodu. Letni wzrost ciśnienia nad Syberią zmniejszył zachmurzenie nad tym obszarem i ograniczył letnie adwekcje chłodu znad Morza Wschodniosyberyjskiego nad Syberię. Przesunięcie się Niżu Islandzkiego na ENE i powstanie Niżu Lofockiego (Jahnke-Bornemann, Brummer, 2006) nasiliło eksport lodów z Arktyki, przez co w warunkach zwiększonej dostawy ciepłych wód atlantyckich do Arktyki (Styszyńska, 2005), zwiększyło tam strumienie ciepła z oceanu do atmosfery. Analiza przyczyn, które mogły doprowadzić do zmiany reżimu cyrkulacyjnego w latach 1976-1978, wskazuje, że główną przyczyną były zmiany rozkładu przestrzennego zasobów ciepła w oceanie. Na Atlantyku był to wzrost zasobów ciepła w wodach środkowej części strefy podzwrotnikowej (30-3 6°N, 45-3 5°W), przy jednoczesnym spadku SST w wodach na północ od Prądu Północnoatlantyckiego.

This work deals with the analysis of consequences resulting from changes in the location of centres of atmospheric activity in the Northern Hemisphere in the years 1975-1978. The Icelandic Low and the Azorean High shifted ENE over the North Atlantic (Hilmer and Jung, 2000). Over Siberia the pressure fell in the Siberian High (Panagitopoulos et al., 2005). At the same time the centre of the Siberian Low shifted WNW. During the Summer this region (till 1976 the centre of the Siberian Low was located there) experienced strong rises in pressure. The Aleutian Low considerably increased during winter season and its centre moved ENE (Trenberth and Hurrel (1994), Overland et al. (1999), Deser and Phillips (2006)). All these changes happened almost simultaneously - over the period 1976-1978. Only the location of the centre of the Hawaian High and its pressure did not experience changes of any importance. Changes in both, the location of centres of the atmospheric activity and in the range of variability in pressure changes in the years 1976-1978, led to the transformation in circulating regime over the Northern Hemisphere. This was reflected by the increase in the intensity of zonal circulation which may be evidenced by, among others, decrease in the frequency of circulation of mid-tropospheric macro-type E and increase in frequency of Wangenheim-Girs macro-type W. The change in circulation regime observed in the years 1976-1978 triggered off a sequence of processes which resulted in proceeding increase of air temperature over the Northern Hemisphere. The rise in temperature was caused by the increased heat transfer from the surface of the North Atlantic and the North Pacific in winter season and by farther flow of the air heated over the land area (NW and N Europe, central Europe, Alaska, the western coast of the North America). The shift of the Siberian High's centre westwards, accompanied by the fall in pressure in the Atlantic part of the Arctic, led to activation of Eurasian Oscillation (Monahan et al., 2000) and in winter to the increase air temperature over NW Asia. The fall in pressure in the Siberian High caused that the winter East-Asian Monsoon weakened and in this way resulted in the increase of air temperature over the region of the Far East. The summer rise in pressure over Siberia decreased cloudiness over that region and reduced summer advection of cold air from the East Siberian Sea to the region over Siberia. The shift of the Iceland Low towards ENE and formation of the Lofoten Low (Jahnke-Bornemann and Brummer, 2006) caused that the export of ice from the Arctic increased, and this, in conditions of the greater transport of the Atlantic waters to the Arctic (Styszyńska, 2005), resulted in the greater flow of heat from the ocean to the atmosphere in this region. The analysis of causes which could have led to the change in the circulation regime in the years 1976-1978 indicates that the main reasons to which these changes can be attributed were the changes in spatial distribution of heat resources in the ocean. In the Atlantic it was the increase in heat resources in the waters of the central part of sub-tropical zone (30-36°N, 45-35°W), accompanied by the decrease in SST in the waters N of the North Atlantic Current.