Na terenie 14 cmentarzy w województwie lubelskim przeprowadzono badania, których celem była identyfikacja gazowych zanieczyszczeń chemicznych (H₂S, NH₃, NO₂, O₃, LZO). Badania wykonano czterokrotnie w okresie jesienno-zimowym. Porównano uzyskane wyniki z wartościami dopuszczalnymi. Stężenie poszczególnych substancji/zanieczyszczeń nie odbiegały od normy.
EN
The concn. of gas. chem. pollutants (H₂S, NH₃, NO₂, O₃, VOCs) in the air was detd. in 14 cemeteries in the Lublin Voivodeship. The tests were carried out 4 times in the autumn and winter period. The obtained results were compared with the permissible values. The concns. of individual substances/pollutants were within the standards.
Specyficzna kruchość szkła przypomina ulotność ludzkiego losu. Szkło może stać się metaforą dla przemijania, ale pozwala też zajrzeć na drugą stronę życia i utrzymać kontakt ze zmarłym. Dlatego szklany wątek przewijał się przez stulecia w obrzędach pogrzebowych. Od szklanych urn starożytnych rzymian, w których składali prochy najbliższych, przez chrześcijańskie relikwiarze i szklane sarkofagi z nienaruszonymi ciałami świętych, aż po wyszukane szklane trumny z początku XX w., czy ekstrawaganckie pochówki celebrytów i polityków. Szkło jest obecne w ostatniej drodze człowieka z tego świata i trwa z nim w wieczności, opierając się upływowi czasu.
EN
The specific fragility of glass resembles the transience of human fate. Glass can become a metaphor for transience, but it also allows us to look at the other side of life and keep in touch with the deceased. Therefore, the glass thread has been going through the centuries in funeral rites. From the glass urns of the ancient Romans, in which they laid the ashes of their loved ones, through Christian reliquaries and glass sarcophagi with intact bodies of saints, to sophisticated glass coffins from the beginning of the 20th century or extravagant burials of celebrities and politicians. Glass is present in the last journey of man from this world and lasts with him in eternity, resisting the passage of time.1.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Cmentarze jako miejsca składania dużej ilości biogenów mogą stanowić potencjalne zagrożenie dla jakości wód podziemnych. Dlatego przeprowadzono badania monitoringowe na terenie cmentarzy Lubelszczyzny. Badaniami objęto wybrane próbki wody pochodzące z cmentarzy wyznaniowych i komunalnych. W analizowanym materiale oceniono podstawowe parametry fizyczno-chemiczne. Wśród analizowanych parametrów największe znaczenie ma zawartość azotanów(V), których stężenie podlegało największym fluktuacjom.
EN
Water samples were taken from 13 cemetery walls and analyzed for phosphates, chlorides, ammonium, nitrates(V) and (III), Mn, and Fe content as well as conductivity and pH. The water quality met the resp. requirements. A high fluctuation of nitrate conc. was obsd.
Listopad w kotekście funkcjonowania cmentarzy jest szczególny. Obchodzone wówczas święta Wszystkich Świetych i Dzień Zaduszny sprawiają, że zepchniete na margines publicznego zainetersowania słowo "cmentarz" jest odmieniane przez wszystkie przypadki.
Gorlice district includes a lot of areas in which are located cemeteries from World War I. This fact can be simultaneously interpreted as a problem in spatial development and as a contribution to develop tourist industry. The entity of this paper is a detecting location conditions of historic cemeteries from Word War I using maps and aerial photographs and making spatial concepts taking into account the fact of existing very restrictive conservator rules and height differences of land.
Przeszłość Złotowa została zapisana w jego krajobrazie. Ważne kulturowo i przyrodniczo elementy stanowią parki, zieleńce, cmentarze i inne obszary cenne krajobrazowo. Celem niniejszego opracowania była ocena stanu aktualnego i określenie znaczenia krajobrazowego wybranych obszarów zieleni Złotowa. W wyniku prac ustalono dalsze wytyczne, pozwalające na ochronę krajobrazu kulturowo-przyrodniczego miasta.
EN
The past of the Złotów was also written in its landscape. Parks, lawns, cemeteries and other areas of scenic value are important elements due to their cultural and natural values. The aim of this study was to assess the status quo and to determine the scenic significance of selected green areas in Złotów. The study resulted in further guidelines for the protection of the cultural and natural landscape of the town.
Opracowanie ma charakter florystyczny. Dotyczy naturalnych zasobów gatunkowych/genowych roślin naczyniowych występujących na trzech wybranych katolickich cmentarzach w mezoregionie Gór Świętokrzyskich: w Starachowicach, Chybicach i w Bielinach. Łącznie zidentyfikowano 476 gatunków wraz z niższymi taksonami. Określono udział liczbowy taksonów synantropijnych we florze, które kolonizują różne podłoża życiowe na badanych cmentarzach. Zwrócono również uwagę na udział rodzimych gatunków ekspansywnych – apofitów oraz inwazyjnych – obcego pochodzenia antropofitów. Gatunki synantropijne stwierdzone na badanych cmentarzach należą głównie do roślin ruderalnych z klas: Artemisietea vulgaris, Molinio-Arrhenatheretea i rzędu Plantaginetalia majoris, Agropyretea intermedio-repentis oraz Chenepodietea. Wydzielono również nieliczną grupę gatunków objętych ścisłą i częściową ochroną prawną w Polsce, które rosną na badanych cmentarzach na siedliskach zastępczych, typu ex situ.
EN
The study focuses mainly on the flora and concerns the natural resources of species/genetic vascular plants occurring in the three selected Catholic cemeteries in mezoregion of Świetokrzyskie Mountains namely in Starachowice, Chybice and Bieliny. 476 species including lower taxa were identified in total within the sites. The number of synanthropic taxa in the flora, which colonize the different life substrates in the examined graveyards was determined. The attention was also paid to the participation of expansive native species – apophites and invasive (of a foreign origin) species – anthropophites. The synanthropic species found in the studied cemeteries are mainly ruderal plants of Class: Artemisietea vulgaris, Molino-Arrhenatheretea and row Plantaginetalia Majoris, Agropyretea intermedio-repentis and Chenepodietea. Also a small group of species under the strict and partial low protection in Poland, which grow on the habitats (an ex situ) was determined.
Obecność i wygląd cmentarzy w krajobrazie są związane z interpretacją zjawiska śmierci. W różnych kulturach i cywilizacjach, interpretacje te są krańcowo różne, a nawet szokujące w stosunku do tych, do których przywykliśmy w cywilizacji zachodniej. Miejsce lokalizacji cmentarzy, wygląd grobowców, kurhanów świadczy o znaczeniu, jakie przypisuje się w danej kulturze śmierci, oddawaniu kultu zmarłym i wierze w życie pozagrobowe. Lokalizacja cmentarzy, sposób ich rozplanowania i urządzenia, zależy od doktryny religijnej, lokalnych warunków środowiska przyrodniczego a także czynników prawnych, historyczno-politycznych, społecznych i finansowych. Artykuł prezentuje, z geograficznego punktu widzenia krajobrazową rolę cmentarzy; analizuje nekropolie pod kątem lokalizacji przestrzennej i zróżnicowania materiałów, z których budowane są nagrobki. Artykuł prezentuje formy i obrzędy pochówku i ich związek z warunkami środowiska geograficznego i z rozmieszczeniem kręgów kulturowo-religijnych.
EN
Occurrence and appearance of cemeteries in landscape are directly related to the way the phenomenon of death is interpreted. Interpretations may extremely vary between cultures and civilizations and may even be shocking when compared to the ones we are accustomed to in the western civilization. Location of cemeteries, as well as the look of tombs and barrows, prove the importance of death, worship of the dead and belief in afterlife in each culture. Choice of terrain for a cemetery, its layout and arrangement depend on the religious doctrine and local environmental conditions, as well as legal, historical-political, social and financial factors. The article presents the landscape role of cemeteries from the geographic point of view; it analyses necropoleis in terms of their spatial location and diversity of materials used for gravestones. The authors also attempts to find out how burial forms and rituals are related to geographic conditions and location of cultural-religious circles.
W artykule omówiono historyczne rozmieszczenie zorganizowanych miejsc pochówku na terenie Lublina, które wyznaczano, kierując się różnymi względami. Usytuowanie cmentarzy nie było przypadkowe, lecz wynikało ze świadomie podejmowanych decyzji władz miasta i wpływało na kierunki rozwoju poszczególnych jego rejonów. Cmentarze jako element kompozycji urbanistycznej stanowiły zawsze szczególny rodzaj przestrzeni miejskiej, pełnej symboliki i duchowości. Ich niezmienność, powiększenie, zmiana kształtu, czy występujące w historii epizody zniszczenia lub likwidacji były procesami nacechowanymi o wiele większym znaczeniem, niż w przypadku każdej innej przestrzeni publicznej.
EN
The paper deals with the history and problem of location of Lublin's cemeteries, which was the result of the decisions taken by the city's authorities. Locations of burial sites were caused by many factors and influenced the directions of the development of some regions of the city. Cemeteries as a part of urban composition always were a special kind of urban space, full of symbolism and spirituality.
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W referacie oprócz dyskusji na temat form pojawiających się na polskich cmentarzach szczególnie małych miast i wsi, pokazano również problem historycznych nieczynnych cmentarzy i problematykę ich ochrony i rewaloryzacji. Zagadnienia te dotyczą nie tylko cmentarzy katolickich, ale cmentarzy innych wyznań, cmentarzy wojennych i innych. Można postawić tezę, że o stopniu rozwoju i świadomości społeczeństwa świadczy sposób odnoszenia się do nekropolii, nie tylko tych przeznaczonych dla swoich współwyznawców, ale również do tych, które w historii danego miejsca pozostawiły swoją pamiątkę. W Polskiej przestrzeni zapisane są niechlubne pamiątki bezczeszczenia miejsc pochówku po II wojnie światowej. W wielu miejscowościach nieczynne cmentarze ewangelickie, protestanckie czy żydowskie nadal są w opłakanym stanie. Problematykę i nurtujące zagadnienia przedstawiono na przykładzie niewielkiego miasta Dzierzgonia, zlokalizowanego w odległości 30 km od Malborka w woj. pomorskim, o ciekawej i bogatej historii oraz interesującej lokalizacji, ulokowane u podnóża góry nazywanej Górą Zamkową, Przedstawiono specyfikę rozmieszczenia cmentarzy w strukturze miasta, ich rolę w kształtowaniu przestrzeni oraz problematykę związaną z architekturą cmentarzy historycznych i współczesnych.
EN
Besides discussing the forms emerging in Polish cemeteries, those in small cities and villages in particular, the paper also presents the problem of historical, no more operating cemeteries and the issue of protection and revalorization of those. The said pertains not only to Catholic cemeteries, but also those of other denominations, war cemeteries and other ones. It can be rightly stated that the degree of development and awareness of the societies is reflected in the way of their attitude to necropolises, not only those destined for the co-religionists, but also ones that have simply left a mark on the history of the place. Polish space includes disgraceful instances of burial places being profaned after World War II. In many cities the evangelical, other protestant or Jewish cemeteries that are no more used are still in a poor shape of repair. The theme of the paper and the main issues has been presented quoting the example of a small town of Dzierzgoń, situated about 30 km from Malbork in the Pomeranian Voivodship (Province). The place, one of rich and interesting history, is nicely located at the foot of a hill referred to as the Castle Hill. Specific features of the layout of the cemeteries in the urban structure, the role they play in the shaping of the space and the problems related to the architecture of historical and modern cemeteries have been presented.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Cmentarz komunalny w Świdniku został zaprojektowany w 1998 r., a rok później wykonano główne jego elementy. Architektura cmentarza odwołuje się do swobodnej gry skojarzeń ("powidoków"), wynikających bezpośrednio z obserwacji lokalnej architektury regionu lubelskiego, a zwłaszcza architektury sakralnej. Motywy sakralne wkomponowane są w układ przestrzenny (plan zagospodarowania cmentarza) i w elementy kubaturowe stanowiące oprawę obiektu. Układ ciągu pieszego w głównym skrzydle cmentarza tworzy kształt krzyża, z wyodrębnieniem tego elementu w zróżnicowanej kolorystycznie nawierzchni posadzki. Sakralny charakter ma strefa wejściowa wzorowana jest na schemacie bazyliki. Brama główna zwieńczona jest tympanonem z krzyżem. Poniżej krzyża znajduje się otwór w kształcie ryngrafu, przewidziany na instalację dzwonu. Woluty furt bocznych zakończone są kapliczkami stylizowanymi na regionalno-ludowe i zwieńczone krzyżami. Tuż za formacją bramy po prawej stronie usytuowany jest okazały drewniany krzyż, upamiętniający poświęcenie cmentarza. Wrota bramy głównej zawierają motyw hostii okolonej promienistą glorią. W pylonach ogrodzenia "wycięte" są ażurowe motywy krzyża łacińskiego, a w stalowych przęsłach umocowane są słupki stylizowane na gromnice. W sferze mentalnej przekaz ideowy rozwiązania architektonicznego jest zrozumiały dla przeciętnego odbiorcy - przedstawiciela miejscowej społeczności. Całość oprawy przestrzennej cmentarza ma charakter monumentalny i utrzymana jest w kanonie tradycji łacińskiej, gdzieniegdzie tylko przebłyskują złociste refleksy estetyki odległego Bizancjum.
EN
The municipal cemetery in Świdnik was designed in 1998, and one year later its main components were built. The architecture of the cemetery appeals to casual associations, derived from the observation of local architecture in Lublin region., especially sacral architecture. Sacral motifs are incorporated into the spatial layout (the plan of cemetery development) and cubature components which make the setting of the cemetery. Pedestrian street layout in the main wing forms the cross shape, setting this component apart from the colour-diverse floor pavement. In mental sphere ideological transmission is comprehensible to average audience - a local community representative. The entrance area is also of the sacral character - semicircular gate structure is based on basilica scheme- the nave and two aisles. The main gate is toppep with the tympanum with a cross. Below the cross there is an opening in the shape of pectoral for the bell to be installed. On top of the side gates volutes are shrines regional-folk stylized and crowned with crosses. Just behind the gate structure, on the right there is a magnificent wooden cross commemorating consecration of the cemetery. In the main gate doors there is the Host motif encircled by radiant glory. In the enclosure pylons there are carved openwork Latin cross motifs and in steel bays there are fixed posts stylized as candles. The spatial setting as a whole has a monumental character and is kept in Latin tradition canon with Byzantine esthetics note.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.