Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Konserwacja wzgórza zamkowego w Gniewie w latach 1961 – 2011. Pół wieku w dziejach zabytku

Gawlicki Marcin

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2023

|

Nr 18

127--148

PL

Zespół wzgórza zamkowego w Gniewie należy do grupy najcenniejszych zabytków związanych z państwem krzyżackim. Wielokrotnie w swoich dziejach niszczony i przebudowywany zamek konwentualny, siedziba polskich starostów, w XIX wieku magazyn, potem więzienie i koszary, zniszczony pożarem w 1921 roku, przez szereg kolejnych dziesięcioleci pozostawał w formie ruiny. Początek badań architektonicznych, prac projektowych, budowlanych i konserwatorskich na terenie zamku gniewskiego datuje się na lata 60–te XX wieku. Artykuł przedstawia efekty prac prowadzonych przez PP Pracownie Konserwacji Zabytków w latach 1962 – 1990 oraz dotychczas niepublikowane wyniki, wykonanych w latach 1972 – 1973, badań historyczno – architektonicznych zabudowy wzgórza zamkowego. Zaprezentowana zostanie także autorska koncepcja adaptacji zamku, wykonana w 1973 roku na podstawie wyników badań i rozwarstwienia chronologiczne. W oparciu o zasadę ograniczonej interwencji w strukturę zabytku, przy wykorzystaniu zaangażowania mieszkańców oraz lokalnego potencjału inwestycyjnego, w latach 1991 – 2001, przy aktywnym udziale wojewódzkiego konserwatora zabytków, zrealizowano pierwszy etap prac adaptacyjnych. Realizacja drugiego etapu w latach 2002 – 2011 polegała na modyfikacji programu użytkowego wynikającej z nowych oczekiwań skoncentrowanych na obsłudze ruchu turystycznego dostosowanych do realnych możliwości finansowania. W okresie pięćdziesięciu lat, dzięki działalności wielu osób i instytucji, w zmieniającym się otoczeniu organizacyjnym i finansowym przy ewolucji teorii ochrony zabytków, zamek w Gniewie doprowadzony został do stanu umożliwiającego jego użytkowanie. Zasadniczo zmieniona koncepcja architektoniczna oraz związany z nią charakter i zakres prac budowlano – konserwatorskich prowadzonych po 2011 roku wyznaczył cezurę czasową niniejszego artykułu.

2

From legend to discovery - historical and geotechnical conditions related to the discovery of tunnels under the Castle Hill in Szczecin

Godlewski Tomasz, Mieszkowski Radosław, Maślakowski Maciej

Archives of Civil Engineering

|

2023

|

Vol. 69, nr 1

453--467

EN

The historical past of a building has a key influence on the variability of geotechnical conditions. These conditions change with a modification of the structural system, a change in function or only architectural elements (fashionable in a given period). In the article, various geotechnical and geophysical surveys are described, which led to a discovery of potential causes of a structural failure at historical Castle of Dukes of Pomerania in Szczecin. The investigation resulted in a discovery of an underground tunnel system constructed under the Castle, which existence was only suspected. The tunnels were constructed primarily during II World War, but also before that period. The article summarizes facts discovered due to investigation as well as historical and geological background related to the execution of the reinforced concrete and masonry tunnels. The lesson learned resulting from this discovery is that great care should be taken when historical areas are considered, even if the structure seems to be massive and robust.

PL

Historyczna przeszłość budynku ma kluczowy wpływ na zmienność warunków geotechnicznych. Warunki te zmieniają się wraz z modyfikacją układu konstrukcyjnego, zmianą funkcji lub tylko elementów architektonicznych (modnymi w danym okresie). W artykule opisano różne badania geotechniczne i geofizyczne, które doprowadziły do odkrycia potencjalnych przyczyn katastrofy historycznego skrzydła Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie. Przeprowadzone badania doprowadziły do odkrycia podziemnego systemu tuneli zbudowanych pod Zamkiem, których istnienie tylko podejrzewano. Tunele zostały zbudowane głównie w czasie II wojny światowej, ale także przed tym okresem. W artykule podsumowano aktualne fakty odkryte w wyniku badań oraz uwarunkowania historyczne i geotechniczne związane z wykonaniem tuneli żelbetowych i murowanych.

3

Wykorzystanie kaszyc do wzmocnienia wzgórza zamkowego

Terlikowski W., Krzemiński R.

Materiały Budowlane

|

2014

|

nr 3

48--50

4

Uwagi w kontekście ostatnich odkryć w rotundzie i palatium na Wzgórzu Zamkowym w Przemyślu

Stala K.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2009

|

Nr 25

58--69

PL

Zasadniczym tematem artykułu jest analiza wyników najnowszych badań archeologiczno-architektonicznych oraz ich interpretacja w kwestii wzajemnych relacji pomiędzy budynkiem palatium a rotundą prostą wzniesionymi w okresie wczesnego średniowiecza w obrębie grodu przemyskiego. Autorka zwraca uwagę na pewne przesłanki architektoniczne, które zmuszają do postawienia pytania o prawidłową interpretację jednorodności całego założenia. Za uznaniem rotundy prostej jako wolnostojącego kościoła misyjnego w pierwotnym założeniu przemawia jej usytuowanie względem bramy grodowej, potwierdzona dylatacja pomiędzy ścianami magistralnymi części nadziemnej palatium i rotundy, usytuowanie wejścia z zewnątrz do kościoła w miejscu przysłonięcia go ścianą budynku podłużnego, co utrudniało komunikację, oraz wtórne umieszczenie empory we wnętrzu rotundy. Dopiero w drugiej fazie, po dobudowaniu części pałacowej, rotunda zyskałaby funkcję kaplicy z emporą komunikującą się bezpośrednio z reprezentacyjną częścią pałacu, co tłumaczyłoby drugorzędną rolę wejścia z zewnątrz.

EN

The main subject of the article is an analysis of results of latest archeological – architectonic research, and their interpretation regarding the issue of mutual relations between the buildings of palatium and the rotunda erected during the early medieval period within the hillfort in Przemyśl. The author draws attention to certain architectonic conditions, which force us to pose a question concerning the correct interpretation of homogeneity of the whole complex. Its location in relation to the hillfort gate, confirmed expansion joint between the load-bearing walls of the ground-level section of the palatium and rotunda, locating the entrance from the outside to the church in a place hidden by the wall of the oblong building which hindered communication, and secondary placing of the empora inside the rotunda, are arguments in favour of accepting the rotunda as a detached missionary church in the original layout. Only in the second phase, after adding the palace section, the rotunda would have become a chapel with the empora communicating directly with the formal part of the palace, which would explain the minor role of the outside entrance.

5

Kompleksowa, cyfrowa dokumentacja fotogrametryczna wzgórza zamkowego w Rabsztynie k. Olkusza

Boroń A., Borowiec M., Wróbel A.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2004

|

Vol. 14

1--11

PL

W referacie omówiono technologię fotogrametrycznej inwentaryzacji wzgórza zamkowego w Rabsztynie zastosowaną dla pozyskania dokładnej, kompleksowej dokumentacji zarówno topografii jak i architektury wzgórza. Dla potrzeb mapy sytuacyjno-wysokościowej i NMT wykonano zdjęcia lotnicze w skali 1:2000 o pokryciu podłużnym 80%. W wyniku ich opracowania, w lokalnym układzie współrzędnych, powstał numeryczny model terenu oraz cyfrowa mapa sytuacyjno-wysokościowa wzgórza i ruin zamku w skali 1:200. W trudnodostępnych obszarach pomiar fotogrametryczny uzupełniono pomiarem bezpośrednim. Osobnym zadaniem była cyfrowa inwentaryzacja architektoniczna pozostałości zamków, wykonana z dokładnością odpowiadającą dokumentacji w skali 1:50. Wszystkie elewacje przedstawiono w postaci fotoplanów cyfrowych o rozdzielczości terenowej 2.0 mm/piksel.. Zdjęcia fotogrametryczne wykonano z wykorzystaniem dwóch kamer pomiarowych: szerokokątnej UMK 10/1318 i normalnokątnej UMK 20/1318. Jako materiał negatywowy wykorzystano panchromatyczne błony cięte TMAX 100 Professional firmy KODAK. Ze względu na ukształtowanie terenu niektóre stereogramy wykonano z 25 metrowego podnośnika hydraulicznego. Część zdjęć wykonano z wykorzystaniem kamery cyfrowej KODAK DCS PROFESSIONAL o 6 milionowej matrycy CCD. Dokumentację uzupełniły 5 rzutów i 2 przekroje zamku.