Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Analysis of the development of Lublin city bike stations versus the economic and spatial conditions in that city

Gawroński Krzysztof, Król Karol, Gawrońska Grażyna, Kubicki Bartosz

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2019

|

no. 4

183--199

EN

The analysis covered the city bike rental system in Lublin and the development of the so-called Lublin City Bike (LRM) network. The LRM network was chosen due to its dynamic development, because Lublin has the most city bikes per capita in Poland. LRM was launched in June 2014. Since then, the Lublin City Bike consists of 951 bikes located in 97 rental stations in Lublin and Świdnik. The purpose of the present work is to analyse the development of city bike docking stations in Lublin against the background of economic and spatial conditions of the city. The analyses were performed using GIS software. The greatest interest in LRM was recorded in the central part of the city. It has been shown that the development of cycling infrastructure does not have a significant impact on the spatial coverage of Lublin City Bike. Developments planned until 2022 will also not significantly affect the extension of LRM coverage, as they are focused on increasing the density of stations. Furthermore, the location of the LRM stations is not related to the population density in individual city districts.

PL

Analizą objęto system wypożyczania rowerów miejskich w Lublinie oraz rozwój sieci tzw. Lubelskiego Roweru Miejskiego (LRM). Sieć LRM wybrano z uwagi na jej dynamiczny rozwój bowiem w Lublinie przypada najwięcej rowerów miejskich na mieszkańca w Polsce. LRM uruchomiono w czerwcu 2014 r. Od tamtej pory Lubelski Rower Miejski to 951 rowerów zlokalizowanych w 97 stacjach wypożyczeń w Lublinie i Świdniku. Celem pracy jest analiza rozwoju stacji roweru miejskiego w Lublinie na tle uwarunkowań gospodarczych i przestrzennych miasta. Analizy wykonano przy pomocy oprogramowania GIS. Największe zainteresowanie LRM odnotowano w centralnej części miasta. Wykazano, że rozbudowa infrastruktury rowerowej nie ma znaczącego wpływu na zasięg przestrzenny Lubelskiego Roweru Miejskiego. Inwestycje zaplanowane do 2022 r. także nie wpłyną znacząco na powiększenie się zasięgu LRM, ponieważ są skoncentrowane na wzroście zagęszczenia stacji. Ponadto położenie stacji LRM nie jest związane z gęstością zaludnienia w poszczególnych dzielnicach miasta.

2

Zastosowanie triangulacji do wizualizacji kartograficznej i analizy zmian danych czasowo-przestrzennych

Kurpiel N.

Roczniki Geomatyki

|

2017

|

T. 15, z. 3(78)

309--318

PL

Wizualizacja danych czasowo-przestrzennych opiera się głównie na wykorzystaniu odpowiednio dobranych metod kartograficznych. Można wyróżnić dwa zasadnicze podejścia do powyższego problemu: wykorzystanie animacji lub sekwencji obrazów, bądź jednoczesne wyświetlanie warstw prezentujących stany obiektów w danych stanach czasowych. Pierwsza z metod świetnie nadaje się do oddania charakteru zjawiska oraz głównego trendu zmian w czasie, jednak nie jest najlepszym rozwiązaniem dla szczegółowych analiz w wielu stanach czasowych. Druga grupa metod (do której należy między innymi Space Time Cube), w której cechy przestrzenne obiektów prezentowane są w dwóch wymiarach, a trzecim wymiarem pozostaje czas, lepiej nadaje się do szczegółowych analiz. W pracy zaproponowano wykorzystanie triangulacji do wizualizacji i parametryzacji zmian czasowo-przestrzennych. Metoda ta opiera się na połączeniu zmodyfikowanej metody Space Time Cube z triangulacją. Atutem prezentowanego rozwiązania jest możliwość adaptacji klasycznych analiz przestrzennych na potrzeby opisu zmian w czasie geometrii obiektów przestrzennych.

EN

Visualisations of spatio-temporal data are mainly based on appropriately selected cartographic methods. Two main approaches to this problem exist: the use of animation or a sequence of images or simultaneous display of layers presenting the state of the objects in given time steps. In the second group of methods (for example Space Time Cube), the spatial characteristics of objects are presented in two dimensions and the third dimension is time. This group of methods is more suitable for detailed analysis. In this paper the use of triangulation for visualisation and analysis of spatio-temporal changes is presented. The presented method is based on combination of the modified Space Time Cube method and triangulation. The advantage of this solution is the possibility to adapt the classic spatial analysis for the description of changes during determination of the geometry of spatial objects.

3

Dwie najnowsze generacje podstawowej mapy topograficznej Polski

Głażewski A.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2017

|

Vol. 29

85--99

PL

W badaniach wyróżniono zasadnicze generacje podstawowej mapy topograficznej Polski, z których dwie najnowsze poddano analizie ze względu na technologię i zasady opracowania, źródła danych, zakres treści, czy też sposób udostępnienia. Generacje te wskazują na kolejne etapy postępu technologicznego i rozwoju społeczno-ekonomicznego kraju. Mapa podstawowa oznacza mapę w największej skali, która w poprzednich, analogowych generacjach była podstawowym źródłem danych dla opracowań w skalach mniejszych, a obecnie jest najbardziej szczegółową urzędową mapą topograficzną, jednym z tzw. standardowych opracowań kartograficznych. Poszczególne edycje polskich map topograficznych, związane z przyjętymi zasadami redakcji i opracowania, wydanymi najczęściej w postaci dokumentacji technicznej opracowania mapy (np. instrukcji czy wytycznych technicznych), pogrupowano w cztery generacje map. Dwie pierwsze z nich - mapy Wojskowego Instytutu Geograficznego oraz mapy okresu PRL - nie będą tu przedmiotem zainteresowania. Dwie kolejne generacje (trzecia i czwarta), określone w tytule jako najnowsze, obejmują: generację map topograficznych opracowanych w technologii analogowej z lat 90. XX w., obejmującą mapy w 2 skalach (1:10000 oraz 1:50000), łącznie 3 edycje map oraz współczesną generację map topograficznych, opracowanych w technologii cyfrowej, na podstawie baz danych topograficznych, obejmującą dotychczas (lipiec 2017) łącznie 2 edycje mapy w skali 1:10000 (mapy podstawowej). Pierwsza z wyróżnionych generacji obejmuje dwie edycje mapy podstawowej: mapę opracowaną wedug instrukcji technicznej z r. 1994 (Zasady redakcji mapy topograficznej w skali 1:10000, GUGiK, 1994) oraz mapę topograficzną opracowaną wg instrukcji technicznej z r. 1999 (GUGiK, 1999). Druga - najnowsza generacja obejmuje także dwie edycje mapy podstawowej, obydwie opracowane w technologii cyfrowej: mapę topograficzną w standardzie TBD, opracowywaną na podstawie Wytycznych Technicznych Bazy Danych Topograficznych (2003, zmodyfikowane w 2008 r.) oraz współczesną mapę topograficzną Polski 1:10000, wydawaną w dwóch wersjach: zwykłej i cieniowanej, opracowaną na podstawie obecnie obowiązujących standardów technicznych (Dz.U. Zał. do nr 279, poz. 1642 z 27.12.2011) oraz najnowszych badań naukowych. (Olszewski, et al., 2013).

EN

During studies there has been distinguished generations of basic topographic map of Poland. Two the newest ones were objects of analysis. The data sources, contamination rules and technologies has been presented. These generations of maps shows us the stages of technological as well as economic and social development of Poland. Basic map means the map in the greatest scale, the most detailed governmental topographic map. Two first generations are not interesting here. These are: maps of Military Geographical Institute (pol. WIG) and maps in standards of Warsaw Pact (edited in communist era). The next generations - 3 i 4 are: G3: analog maps had been compiled in 90. of XX c. - 2 scales: 1:10,000 and 1:50,000, together 3 editions of maps; and G4: contemporary generation of topographic maps, being complied in digital environment, containing till now (2017) two editions of basic map. The third generation (G3) was including two editions of basic map: 1994 and 1999, both edited as analog printed maps. The last, fourth generation (G4) including two editions of map: map in standard 2003 (TBD) and contemporary map in standard 2011 (BDOT), is using Topographic DataBase of Poland (TBD, and its new version: BDOT) as a data source. Among these generations of maps, it's worth to point the complex scientific elaborations, often completed with set of technological rules or standard sheets of maps. The studies and its results determined directions of editions development and delivered indications for formulating of new technical standards of maps. It is now interesting in which direction these standards will be evolving, and how will the generation nr 5 of basic topographic map be presented and used.

4

Cartographic visualization of Jewish heritage in cross-border tourist project Shtetl Routes (Poland, Belarus, Ukraine)

Kuna J.

Polish Cartographical Review

|

2016

|

Vol. 48, No. 4

173--183

EN

The aim of the author of this article is to present cartographic visualizations designed for an international tourist project Shtetl Routes. The methodology consists of the study of early topographic maps, field studies, GIS analyses and 3D modelling. 63 town maps, 15 virtual mock-ups and a large thematic map have been developed as results. Multiple methodological problems are discussed. Cartographic products designed for the project have already been published or will be published in the near future.

5

Database of topographical objects as a ground for creation the spatial development study in polish communes

Medyńska-Gulij B.

Geoinformatica Polonica

|

2013

|

T. 12

45--52

EN

In connection with the duty of municipalities to create land use plans, the present article has presented opportunities for adapting BDOT. According to the proposed assumptions and methods of procedure, the author has shown the structure of the base STUDIUMBDOT, which following the necessary operations on the attributes and geometries of objects, has become the basis for cartographic visualisation.

PL

Ze względu na obowiązek gmin do tworzenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego w tym artykule zostały przedstawione możliwości adaptacji BDOT. Według zaproponowanych założeń i sposobu postępowania wskazano konstrukcję bazy STUDIUMBDOT, która po niezbędnych operacjach na atrybutach i geometrii obiektów stała się podstawą do wizualizacji kartograficznej.

6

Cartographic visualization of firehydrants accessibility for the purpose of decision making

Wielebski Ł., Medyńska-Gulij B.

Geodesy and Cartography

|

2013

|

Vol. 62, no. 2

183--198

EN

The aim of this study is to present an exemplary cartographic visualization of fire hydrants data consisting of a set of thematic maps containing various information related to the location of hydrants, buildings and driveways in geographic space, and relationships existing between them. Identification of these relationships requires spatial analysis, and illustrating them requires the use of appropriate cartographic presentation methods. The study was conducted on a part of the city of Poznan using data on hydrants’ location and type collected and provided by the Fire Department. Geometric data, obtained using geoprocessing algorithms, were assigned appropriate symbols, which lets differentiate them qualitatively and quantitatively. An emphasis is placed on the use of adequate visual variables and on the cartographic communication efficiency. The result of the study is a cartographic visualization in the form of series of thematic maps arranged in a logical sequence, and providing information about the secured area. The thematic layers presenting the same area were arranged in different arrangements with maintenance of the reference layers, ensuring the ease of correlation. Such a cartographic visualization provides knowledge about the spatial distribution and diversity of objects and the relationships between them. It may be an important source of knowledge both at the identification stage and at the operational stage when conducting a firefighting action.

PL

Celem niniejszego artykułu stało się zaprezentowanie przykładowej wizualizacji kartograficznej dla danych dotyczących hydrantów ulicznych, złożonej z szeregu map tematycznych przybliżających różne informacje związane z lokalizacją w przestrzeni geograficznej hydrantów, budynków i dróg dojazdowych oraz tworzonymi przez nie relacjami. Zidentyfikowanie tych zależności wymaga przeprowadzenia analiz przestrzennych, a ich zobrazowanie zastosowania odpowiednich metod prezentacji kartograficznej. Badania przeprowadzono na przykładzie fragmentu miasta Poznania wykorzystując dane o lokalizacji i typie hydrantów zebrane i udostępnione przez straż pożarną. Danym geometrycznym uzyskanym dzięki zastosowaniu algorytmów przetwarzania nadano odpowiednią symbolikę, pozwalającą na zróżnicowanie ich w sposób jakościowy i ilościowy. Szczególny nacisk położono na zastosowanie adekwatnych zmiennych wizualnych i efektywność przekazu kartograficznego. Wynik badań stanowi wizualizacja kartograficzna w postaci szeregu map tematycznych ułożonych w pewien logiczny ciąg, dostarczająca informacji o obszarze chronionym. Warstwy tematyczne prezentujące ten sam obszar ułożono w różnych konfiguracjach z zachowaniem warstw referencyjnych zapewniających łatwość korelacji. Tak przygotowana wizualizacja kartograficzna dostarcza wiedzę o przestrzennym rozmieszczeniu i zróżnicowaniu obiektów oraz zachodzących między nimi zależnościach. Może ona stanowić ważne źródło wiedzy zarówno na etapie rozpoznawczym jak i operacyjnym dotyczącym prowadzenia akcji gaśniczych.

7

Lokalizacyjne serwisy mapowe w Polsce - zakres treści, geowizualizacje, funkcje interaktywne

Okonek M.

Polski Przegląd Kartograficzny

|

2010

|

T. 42, nr 3

211-226

PL

W artykule poddano analizie najważniejsze ogólnoinformacyjne kartograficzne serwisy internetowe o charakterze lokalizacyjnym, prezentujące mapy obejmujące obszar Polski. Po ogólnym scharakteryzowaniu cech dystynktywnych takich serwisów omówiono najważniejsze cechy pięciu kluczowych serwisów tego typu, skupiając się na zakresie treści zawartych w nich map, zastosowanych funkcjach interaktywnych, jak również zwrócono uwagę na najczęściej występujące błędy.

EN

Internet location services constitute a fairly new form of cartographic publications. While there have been several recent papers examining web maps and map-ping, published in Polish cartographic periodicals, so far no comprehensive analysis of cartographic contents of Internet Location Services appeared in print. The purpose of this paper is to offer a survey of five most notable services of this kind in Poland, including both their map contents and interactive functions. According to a recent survey (Geoforum 2009), the most popular websites containing maps of Poland are: Google Maps [S3], Zumi [S5] and Targeo [S4]. Two other important location services, namely DoCelu [S1] and Panorama Firm [S2] have also been included in the analysis. The paper is divided into 5 sections. Section 1 offers a brief introduction into web location services in general with a special emphasis on such services in Poland. The following two sections provide information on general characteristics of such services and the sources of cartographic data. Section 4 reviews the map contents of particular services, addressing separately each of the major thematic layers contained therein, namely: relief, hydrography, settlements, road and railroad networks, boundaries, POI (Points of Interest) and the remaining map elements. Within each thematic sub-section, a con-tent analysis and evaluation of each service have been provided. The following (5) section, offering insight into interactive features, has a similar structure. In an earlier paper (M. Okonek 2000), the author proposed to divide interactive functions of electronic atlases into six distinct categories. In the current one, this classification has been used throughout this section to provide detailed description of interactive functions used in each web map service. The paper ends with a short set of concluding remarks and lines for future development.

8

Wybrane problemy wizualizacji w skali 1:50 000 treści Wielorozdzielczej Bazy Danych Topograficznych

Bac-Bronowicz J., Głażewski A., Kowalski P.

Roczniki Geomatyki

|

2008

|

T. 6, z. 5

23-30

EN

In the paper, we focus on selected problems of cartographic visualization of the Multiresolution Topographic Database (MRTDB) at a scale of 1:50 000. MRTDB is a standardized component of the national geoinformation system storing reference geo-data. The fundamental assumption of a new visualization concept is maximum degree of automation of mapping processes, using GIS application and the source data collected in the national geodesy and cartography resources. The visualization concept includes also the topographic map (its MRTDB version) based on the technical standard of the Head Office of Geodesy and Cartography (1998). We touch here upon several problems such as selection rules, data reclassification and generalization process, and - in few words - graphic aspects of visualization. The map consists of 148 feature classes (selected from MRTDB) and 38 types of map annotations (not counting abbreviations). It emphasizes the weight of the visual variables - as the features of components of cartographic symbols which build a unified system. Also, proper rules of selection of data, data reclassification - including aggregation, and data generalization play principal role. The main results, besides the libraries of symbols, colours, and graphic styles, are map project files (.wor, .gws, .mxd) produced by GIS applications - storing graphic information, map layering, data sources and ways of its selection. It contributes to possible extension of developed cartographic visualization rules to other scale levels (eg. 1:100 000).

9

From clay plate maps to the first atlas of the world. Cartographic Maps As a Cultural Heritage

Lechthaler M.

Roczniki Geomatyki

|

2008

|

T. 6, z. 2

9-16

EN

Long before people were able to write, maps have been used to visualize reality or phantasy. Their content influences people in how they see the world. It might even evoke strong emotions like aspirations or fears. Often this is influenced by social and political objectives. Determining the coordinates of an arbitrary position anywhere on the Earths surface was a utopia of many astronomers, geographers and cartographers for centuries. This journey, up to the present day, the century of satellite navigation, which brings results of meter accuracy, was long and difficult, accompanied by speculation, delusions and ingenious inventions. Cartographers played undoubtedly significant role in that area. The article features brief and concise history of appearance and challenges of topographic representations of geo-space data. The essential works of cartography-pioneers from the Old ages to Mercator (1512.1594) as well as the historical importance of his lifetime opus for the development of cartography will be presented in this paper.

PL

Na długo przed wynalezieniem przez ludzi pisma, mapy wykorzystywane były do obrazowania rzeczywistości bądź fikcji. Ich treść wpływa na to, w jaki sposób ludzie postrzegają świat. Taka treść może wywoływać wręcz silne emocje, takie jak pragnienia czy obawy. Częstokroć wpływ na to mają społeczne i polityczne uwarunkowania. Ustalenie współrzędnych bezwzględnego położenia gdziekolwiek na powierzchni ziemi przez wieki było utopijnym celem dla wielu astronomów, geografów oraz kartografów. Droga do osiągnięcia tego celu, aż do dnia dzisiejszego, czyli czasów nawigacji satelitarnej, której dokładność oscyluje na poziomie metra, była długa i trudna, a towarzyszyły jej domysły, złudzenia oraz pomysłowe wynalazki. Kartografowie odegrali niewątpliwie znaczącą rolę na tym polu. Artykuł przedstawia zwięzłą, a zarazem treściwą historię powstania topograficznego obrazowania danych geoprzestrzennych oraz wyzwań jakie przed nim stały. Zaprezentowane w nim zostaną zasadnicze prace pionierów kartografii od starożytności do czasów Merkatora (1512.1594) oraz znaczenie dzieła jego życia dla rozwoju kartografii.

10

Techniczne aspekty redagowania i użytkowania serwisów geoinformacyjnych

Kowalski P. J.

Polski Przegląd Kartograficzny

|

2008

|

T. 40, nr 4

337-348

PL

W artykule przedstawiono techniki i narzędzia udostępniania informacji geograficznej w Internecie oraz możliwości jej wykorzystania przez użytkowników. Szczególną rolę odgrywają obecnie serwisy geoinformacyjne, które dostarczają szeroki wachlarz danych i usług wykorzystywanych do lokalizowania obiektów, nawigacji, a także do redagowania własnych opracowań kartograficznych. Rozwój darmowych i intuicyjnych aplikacji użytkownika popularyzuje informację geograficzną i ułatwia wykonywanie zadań zarezerwowanych dotychczas wyłącznie dla kartografów.

EN

In the last several years, due to the development of technologies of accessing the Internet databases, the number of users of geospatial information has risen significantly. Most of them are map users. The article presents the characteristic features of geospatial information services, aspects of their design and implementation, but also looks at them from the point of view of their users. The key issue - the standards of spatial data modeling, exchange and publication - is discussed on the examples of the most popular applications of XML meta language, such as GML.WMS and WFS, KML and SVG. Additionally, two of the most popular formats, PDF and Flash, are shown to complement the range of options of online map publication. The process of developing of a geospatial information service is discussed on two examples: using commercial software or using open source software, both applied to build a system granting online access to geographical data. Major advantages and draw-backs of both solutions are presented. Despite significant differences in construction and management of map servers, the stage of editing of cartographic presentation remains essential in both cases - it has to consider cartographic methodology and the rules of website design. Easy access to software and hardware makes the Internet more and more common, and it is crucial to modify service functions for potential users. The tools which can be used range from professional GIS applications, to free geo-browsers and standard Web browsers. Applications become more functional, enabling laymen to perform tasks which until now have been reserved for cartographers. It raises a question of the place and role of cartography in geoinformation technology in wider sense. This is becoming more important at the time of the second generation network, which changes the Internet into an open community medium, to be created or modified by any user.

11

Opracowanie metodyki wizualizacji bazy danych vmap l2 w różnych środowiskach narzędziowych systemów informacji geograficznej

Bac-Bronowicz J., Berus T., Kowalski P. J., Olszewski R.

Acta Scientiarum Polonorum. Geodesia et Descriptio Terrarum

|

2007

|

Vol. 6, nr 3

27-40

PL

Nadrzędnym celem opracowania uniwersalnych metod wizualizacji danych VMap było uzyskanie czytelnej, zrozumiałej kompozycji kartograficznej, którą użytkownik mógłby odtworzyć na dowolnym fragmencie bazy danych Vmap L2 w strukturze użytkowej niezależnie od oprogramowania, jakiego używa. Zakładając, że głównym odbiorcą produktu będą firmy geodezyjne i kartograficzne, wybrano trzy najpopularniejsze programy wiodących na rynku geoinformacji producentów: ArcGIS firmy ESRI, GeoMedia firmy Intergraph i MapInfo Professional. Przyjęto szereg założeń wstępnych, które miały stanowić o uniwersalności i funkcjonalności zaproponowanych rozwiązań. Ostateczna prezentacja kartograficzna powinna spełniać warunek czytelności, jednoznaczności i wymierności zarówno na ekranie, jak i na szybkich wydrukach z systemu. Opracowane sposoby wizualizacji pozwolą na upowszechnienie i szersze wykorzystanie danych VMap L2 w środowisku programów typu GIS.

EN

The primary goal of the elaboration of universal visualisation methods of VMap data was to obtain a readable and understandable cartographic composition, which might be reproduced by the user on any fragment of the Vmap L2 database in the usable structure independently of the software used. Assuming that geodesic and cartographic companies will be the main recipients of the product, the authors chose the three most popular programmes of leading producers on the geoinformation market: ArcGIS by ESRI, GeoMedia by Intergraph and MapInfo Professional. Several preliminary assumptions were made, aiming at the universality and functionality of proposed solutions. The final cartographic presentation should fulfil the condition of readability, unequivocality and measurability both on the screen and in quick prints from the system. The drawn up methods of visualisation will enable the promotion and more extensive use of VMap L2 data in the GIS environment.

12

Metodyka integracji i analizy wieloźródłowych danych kartograficznych do oceny zmian użytkowania ziemi w Polsce

Ciołkosz A., Poławski Z. F.

Prace Instytutu Geodezji i Kartografii

|

2006

|

T. 52, z. 110

35-57

PL

Podstawą analizy zmian form użytkowania ziemi w Polsce są najczęściej mapy tematyczne, które opisują użytkowanie ziemi w różnych przekrojach czasowych. W artykule przedstawiono zagadnienia związane z opracowaniem metodyki integracji wieloźródłowych danych kartograficznych, jak również wypracowania zasad prowadzenia analizy porównawczej treści map użytkowania ziemi oraz sposobu wizualizacji kartograficznej wyników badań.

EN

Land use maps can be a basis for studies of changes in land use forms in Poland. Among variety of maps two cartographic materiais are worthy of particular attention. First of these two is land use map prepared in 50's of 20th century by F. Uhorczak. Thematic contents of this map was based on the contents of topographic maps at a scale of 1:100000, prepared before Second World War. Hence, the map presents state of land use in Poland, which was in 30's of last century. Database prepared within CORINE Land Cover 2000 (CLC-2000), containing information on land cover and land use in Poland in 2000, is the second type of map data. High-resolution satellite images collected by Landsat satellite were the source data used for preparation of this database. Different methods of data acquisition and processing, various forms of their recording and visualization, as well as differences in projection and nonuniform rules of generalization create serious problems while comparing these cartographic materials directly. So, in order to make the comparison, feasible data ought to be standardized. This process comprised at first conversion of analogue data to digital ones and next geometrical matching of both sets of data. It implied transformation of scanned small-scale maps to the reference system, which was applied for preparation of CORINE Land Cover 2000 database. Next step was aimed at obtaining both ranges of thematic contents comparable; it led to preparation of rules of thematic aggregation of CLC 2000 database. In order to compare both sets of data preparation of methods of analysis was indispensable. As a result of interpretation the database was prepared, which contains information on changes of land use forms in Poland between 1930 and 2000. This database enabled to determine transfigurations of land use forms and to analyze their multiyear spatial changes in Poland.

13

Methodological aspects of designing topographic map symbols

Głażewski A.

Geodezja i Kartografia

|

2004

|

T. 53, z. 1

49-64

EN

Investigations have been performed with reference to the Pierce ternary concept of a symbol and to rules of semiotics. Methodological rules concerning designing of symbols for topographic maps, which refer to digital and analogues forms of cartographic visualisation. Each of the assumed rules is amended with practical guidelines and examples of solutions, appropriate for the Polish topographic maps of the new generation.

PL

Modelowanie obiektów rzeczywistości geograficznej, stanowiących geokomponenty, zasadza się na wyróżnieniu trzech składowych tych obiektów: geometrii, atrybutów i ich wartości. Uporządkowany zbiór elementarnych obiektów, zwanych tu topograficznymi, zawiera baza danych topograficznych, jako podstawowy komponent fizyczny systemu informacji topograficznej. Wizualizacja kartograficzna danych może odbywać się na trzech poziomach, związanych ze stopniem przetworzenia graficznego obrazu - od prezentacji danych nieprzetworzonych (szkieletowa), poprzez prezentacje uproszczoną, do prezentacji pełnej, ukierunkowanej na spełnienie wymogów percepcji wzrokowej. Przedmiotem zainteresowania jest tu poziom trzeci - prezentacja pełna, będąca najdalej przetworzonym obrazem mapy, powstającej wewnątrz systemu informacji topograficznej, jako modelu rzeczywistości. Przyjęto model znaku kartograficznego skonstruowany jako triada: nośnik, znaczenia, przedmiot. interpretant. Wskazano na rolę, znaczenia, pozwalającego na poprawne odczytanie relacji semantycznych, pomiędzy nośnikiem znaczenia a obiektem rzeczywistości geograficznej. Znak kartograficzny składa się z dwóch zasadniczych typów elementów: konturów i wypełnień figur geometrycznych. W konstruowaniu znaku różnicowaniu podlegają atrybuty tych elementów, które określono jako komponenty graficzne znaku. Atrybuty te, zwane zmiennymi graficznymi. uporządkowano i scharakteryzowano na podstawie wyróżnień MacEachrena. Rozłączność nośników znaczenia warunkuje jednoznaczność odbioru treści mapy. Elementarnym warunkiem poprawnej prezentacji jest wiec nie nakładanie się zakresów pojęciowych wizualizowanych obiektów. Na etapie klasyfikacji treści bazy danych dokonuje się wyróżnienia atrybutów obiektów topograficznych. Następnie należy wskazać relacje, które tym cechom odpowiadają i ujawnić odpowiedni poziom pomiarowy wartości cech. Każdej z tych relacji (w sensie ontologicznym) przyporządkowuje sie zmienna graficzna i stosuje się ją w odniesieniu do komponentów graficznych konkretnego znaku. Obiekty zapisane w bazie danych jako obszary (płaty płaszczyzny) mogą być prezentowane przez znaki powierzchniowe bądź punktowe. Redukcja wymiarów (również dla obiektów liniowych) może nastąpić na drodze uogólnienia strukturalnego lub w końcowym etapie prezentacji kartograficznej. Zestawiono własności nośników znaczenia, dzięki którym zagwarantowane będzie zachowanie tzw. szkieletu strukturalnego w prezentacjach graficznych. Pewien stopień uporządkowania odbioru grafiki mapy wprowadza pojęcie barwy nadrzędnej, przyporządkowanej kategoriom tematycznym poszczególnych geokomponentów. W artykule zawarto propozycję tych barw, wskazując jako najważniejsze odejście od prezentacji tzw. sytuacji w barwie czarnej. W zapewnieniu prawidłowej interpretacji znaku pomagać też powinna jego poglądowość, która jest pochodną izomorfizmu postaci. Przejawia się ona poprzez nawiązanie zmiennych graficznych komponentów znaku do fizjonomicznych cech obiektu, a także, zwłaszcza w odniesieniu do obiektów roślinnych, do rzeczywistego wyglądu tych obiektów na zdjęciach lotniczych. Sformułowano też wskazówki zapewniające taki dobór zmiennych graficznych, który zagwarantuje równowagę wizualną pomiędzy szczegółami prezentowanymi na mapie. Podkreślając trwałośc zapisu obrazu graficznego, a jednocześnie łatwość jego modyfikacji wskazano kierunki automatyzacji redakcji map topograficznych. Zaznaczono, iż mapa topograficzna, poprzez poprawnie skomponowany system znaków kartograficznych, ma poprawnie informować ale też ujawniać swoją estetykę.