Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Late Albian calcareous dinocysts and calcitarchs record linked to environmental changes during the final phase of OAE 1d – a case study from the Tatra Mountains, Central Western Carpathians

Ciurej A., Bąk K., Bąk M.

Geological Quarterly

|

2017

|

Vol. 61, No. 4

887--895

EN

Calcareous dinocysts and calcitarchs have been investigated for the first time within the Upper Albian limestone and marl succession of the Zabijak Formation from the High-Tatric Unit in the Tatra Mountains (Central Western Carpathians), related to the Oceanic Anoxic Event 1d (OAE 1d). Four groups of morphotaxa of calcareous dinocysts have been distinguished. They totally dominate the assemblages, and belong to the pithonellids. They are represented by Pithonella sphaerica (Kaufmann in Heer) and P. ovalis (Kaufmann in Heer), which dominate, as well as P. trejoi Bonet and P. lamellata Keupp in Keupp and Kienel, which are less abundant. Two other morphotaxa, Colomisphaera gigantea (Borza) and Cadosina oraviensis Borza, occur sporadically in the assemblages. Both forms represent the calcitarch group, which assembled calcispheres of unknown taxonomic affinity. The calcareous dinocyst and calcitarch diversity is low to moderate, compared to the general species richness known from Late Albian assemblages in other Western Tethyan sections. This is interpreted as a result of nutrient input fluctuations due to changes in the circulation pattern of surface and intermediate waters. The changes in the P. sphaerica/P. ovalis ratio along the Upper Albian section are here correlated with short-term (third-order) sea level fluctuations including transgressive and regressive events and a highstand. Pelletization processes might have influenced cyst abundance on the sea floor, especially during periods with oligotrophic surface waters.

2

Stratygrafia wapieni tytonu dolnego-aptu dolnego skałki Niedźwiedź w allochtonie wierchowym polskich Tatr Zachodnich

Borowska U.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 3

164–-171

EN

Benthic foraminifera, tintinnids and calcareous dinocysts provide new important biostratigraphic data on the age of the Raptawicka Turnia Limestone Formation and Wysoka Turnia Limestone Formation of the NiedŸwiedŸ crag geological section in the Polish Western Tatra Mts. Foraminiferal assemblages of shallow- water limestones from the NiedŸwiedŸ section contain some stratigraphically significant species, including Haghimashella arcuata (Haeusler), Protomarssonella kummi (Zedler), Uvigerinammina uvigeriniformis (Seibold & Seibold) and Textulariopsis jurassica (Guembel). Sporadic planktonic microfossils, such as the tintinnid Tintinnopsella carpathica (Murgeanu & Filipescu), calcareous dinocysts (Cadosina minuta Borza, Colomisphaera lucida Borza, C. tenuis (Nagy), C. varia Øechanek and Parastomiosphaera malmica (Borza), have also been identified. On the basis of these microfossil assemblages the lower and middle parts of the NiedŸwiedŸ section was dated as the Lower Tithonian–Barremian. Limestones of the Raptawicka Turnia Limestone Formation section represent peloidal, peloidal-oolitic and peloidal-oolitic-bioclastic facies. Limestones from the Wysoka Turnia Limestone Formation of the NiedŸwiedŸ section was dated as the Upper Barremian–Lower Aptian, based on a specific composition of foraminifera assemblages, that suggest an eroded carbonate platform as a source of Urgonian-type carbonate material. The boundary between the formations occurs within a poorly dated interval (Valanginian–Barremian).

3

Correlation of the Upper Jurassic–Cretaceous epicontinental sediments in southern Poland and southwestern Ukraine based on thin sections

Olszewska B., Matyszkiewicz J., Król K., Krajewski M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 453

29--79

EN

Detailed micropaleontological investigation of more than 400 samples (150 identified species) from the Mesozoic sediments of southern Poland and southwestern Ukraine was the basis for their correlation. The youngest Mesozoic assemblage identified in the studied material represent the early Late Cretaceous (Turonian). This assemblage occurs in the so-called the III Formation of Turonian epicontinental strata in Poland, and in the Dubivtsi Formation in West Ukraine. Microfossil assemblages of the Early Cretaceous age (Berriasian–Barremian) allow for a correlation of the Ropczyce and Dębica formations (central part of S Poland) and the upper part of the Babczyn and Cieszanów formations (SE Poland) with the Stavchany Formation and a part of the Bukovyna Formation in SW Ukraine. Tithonian microfossil assemblages from Poland resemble those of the shallow-water Nyzhniv Formation from the Ukrainian part of the East European Platform. Open-marine microfossils (e.g. calpionellids) commonly occur only in the Ukrainian material. Poor microfossil assemblages of the Kimmeridgian age occur in majority of studied subdivisions. They were identified in the Sobków Formation and the upper part of the Niwki Formation in the central part of S Poland, Ruda Lubycka, the upper part of the Bełżyce, Basznia, and Głowaczów formations (SE Poland) and in the Moryantsi and Pidluby formations (Bilche-Volitsia zone of the Carpathian Foredeep) and in the Rava Rus’ska Formation (Eastern European Platform). Among the Oxfordian microfossil assemblages, only those containing Alveosepta jaccardi (Schrodt) and Protomarssonella jurassica (Mityanina) allow for a correlation of subdivisions from both areas. These assemblages occur in the “Coral-algal” Formation in the Tarnów–Dębica region and in the Bełżyce, Jasieniec and Jarczów formations in SE Poland. The coeval sediments belong to the Boniv, Rudky and Sokal formations in West Ukraine. Scarce data from the Middle Jurassic sediments do not allow for a correlation of the material studied.

PL

Szczegółowa analiza mikropaleontologiczna ponad 400 próbek (150 oznaczonych gatunków) z utworów mezozoicznych południowej Polski i zachodniej Ukrainy umożliwiła korelację tych utworów. Najmłodsze stwierdzone, w badanym materiale, zespoły reprezentują niższą późną kredę (turon). Zespół ten występuje w tzw. III formacji utworów epikontynentalnych w Polsce oraz w formacji dubowieckiej SW Ukrainy. Zespoły mikroskamieniałości wieku wczesnej kredy (berias–barrem) pozwalają na korelację formacji z Ropczyc i Dębicy (centralna część Polski południowej) oraz górnej części formacji z Babczyna i formacji cieszanowskiej (SE Polska) z formacją stawczańską i częścią formacji bukowińskiej SW Ukrainy. Stwierdzone w materiale z Polski zespoły mikroskamieniałości tytonu przypominają zespoły z płytkowodnych utworów formacji niżniowskiej ukraińskiej części platformy wschodnioeuropejskiej. Natomiast większość zespołów mikroskamieniałości tytonu z badanych utworów SW Ukrainy charakteryzuje obecność form otwartego morza (kalpionellidów). Zespoły mikroskamieniałości kimerydu, choć ubogie,występują w większości badanych utworów. Stwierdzono je w formacji z Sobkowa i w górnej części formacji z Niwek (centralna część Polski południowej) w formacji z Rudy Lubyckiej oraz w górnych częściach formacji bełżyckiej, z Baszni, głowaczowskiej (SE Polska), a także na Ukrainie w formacjach moranieckiej i podlubieckiej (strefa Bilcze-Wolica zapadliska przedkarpackiego) i w formacji z Rawy Ruskiej (platforma wschodnioeuropejska). Z zespołów oksfordu jedynie te, które zawierały otwornice Alveosepta jaccardi (Schrodt) i Protomarssonella jurassica (Mityanina), pozwalają na korelację badanych wydzieleń litostratygraficznych. Zespoły takie występują w formacji „koralowcowo-glonowej” rejonu Tarnów–Dębica (centralna część Polski południowej) oraz w formacjach bełżyckiej, jasienieckiej i jarczowskiej (SE Polska). Na obszarze SW Ukrainy do równowiekowych utworów należą formacje: boniwska, rudkowska i sokalska. Niedostateczna ilość danych mikropaleontologicznych z utworów jury środkowej nie pozwoliła na wykonanie korelacji.

4

Zintegrowana biostratygrafia węglanowych osadów warstw cieszyńskich w polskich Karpatach Zachodnich

Olszewska B., Szydło A., Jugowiec-Nazarkiewicz M., Nescieruk P.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2008

|

T. 34, z. 3/1

33-59

PL

W pracy przedstawiono charakterystykę stratygraficzną dolnych łupków i wapieni cieszyńskich w oparciu o zróżnicowane spektrum mikroskamieniałości. Rozmieszczenie i migracja tych mikroorganizmów do basenu cieszyńskiego, usytuowanego na południowej krawędzi Platformy Zachodnioeuropejskiej, były określone jego geotektoniczną transformacją. Pozycję niefliszowych, węglanowych utworów basenu (dolne łupki cieszyńskie i dolna część wapieni cieszyńskich) określają zespoły tytońskich mikroskamieniałości z pojedynczymi elementami późnego kimerydu. Natomiast sedymentacja węglanowych turbiditów (wyższa część wapieni cieszyńskich) miała miejsce głównie w okresie berias - walanżyn z prawdopodobną kontynuacją do (?późnego) hoterywu.

EN

Microfossils from the Tithonian-(?Late) Hauterivian carbonate deposits of the Cieszyn Beds (Lower Cieszyn Shales and Cieszyn Limestones) are reviewed. The distribution and migration of microorganisms into the Carpathian (Cieszyn) Basin were determined by geotectonic transformation of the Cieszyn Basin situated on the southern margin of the Western European Platform. The age of the nonflysch carbonate deposition in the Cieszyn basin (Lower Cieszyn Shales, and lower part of the Cieszyn Limestones) is documented by Tithonian calcareous microfossils accompanied by Late Kimmeridgian elements whereas the development of carbonate turbidite deposition in the Beriassian - Valanginian time (Cieszyn Limestones), probably continued up to the (?Late) Hauterivian.

5

Biostratigraphy of the Upper Jurassic – lowermost Cretaceous succession at Veliky Kamenets (Pieniny Klippen Belt, Carpathians, SW Ukraine)

Rehakova D., Krobicki M., Matyja B., Wierzbowski A.

Volumina Jurassica

|

2006

|

Vol. 4, no. 1

207-208

EN

The Veliky Kamenets quarry is an essential locality in stratigraphical and palaeomagnetical studies of the Jurassic and lowermost Cretaceous in eastern part of the Pieniny Klippen Belt. The carbonate succession, about 40 m thick, has been subdivided into 6 major lithostratigraphical units (A, B, C, D, DE and E) which biostratigraphy was based mainly on the ammonite fauna (Lewandowski et al. 2005); these deposits are overlain by about 13 m thick complex unit of carbonates (fossiliferous limestones and calcareous sedimentary breccias composed mainly of micritic limestone clasts) alternating with volcanogenic rocks (basalt lava flows, and pyroclastic deposits). The studied succession yielded abundant and well preserved microfossils which enable detailed stratigraphical interpretation of the deposits in question. The lowest part of the Upper Jurassic succession (upper part of unit B) is represented by lower Ammonitico Rosso limestones rich in planktonic foraminifers Globuligerina. The ammonites are indicative of the Plicatilis Zone and Transversarium/or Bifurcatus Zone of Middle, and possibly lowermost Upper Oxfordian, whereas calcareous dinoflagellates found at the top of the unit indicate the Parvula Zone of the Upper Oxfordian. The overlying cherty limestones (unit C) yielded the Kimmeridgian ammonites found in their uppermost part; the deposits of the unit are rich in rests of planktonic crinoids Saccocoma. The younger ammonite assemblage coming from the lower part of the upper Ammonitico Rosso unit (unit D) is indicative of the Acanthicum Zone of the Upper Kimmeridgian. These deposits are characterized by Saccocoma-Globochaete microfacies, and yielded calcareous dinocysts indicative of the Moluccana Zone of the Kimmeridgian. The Kimmeridgian/Tithonian boundary runs in the middle of the discussed Ammonitico Rosso unit (unit D) as evidenced by occurrence of calcareous dinocyst Carpistomiosphaera tithonica. The upper part of the unit yielded calpionellids and calcareous dinocysts indicative of the Praetintinnopsella Zone located at the turn of the Middle and Upper Tithonian. The topmost part of the unit, as well as the lower part of overlying partly nodular micritic limestones (unit E/D) yielded already calpionellids and calcareous dinocysts indicative of the Crassicolaria Zone of the Upper Tithonian. The deposits are dominated by the Crassicolaria-Globochaete microfacies. The Jurassic/Cretacous boundary runs in the middle of the partly nodular micritic limestone unit (D/E). Here appears assemblage dominated by spherical forms of Calpionella alpina indicating the lowermost part of the Calpionella Zone of the Lower Berriasian. This zone ranges up at least to the upper part of massive micritic limestones (unit E) where the calpionellids of the Ferasini Subzone have been recognized. The microfacies of the Globochaete-Calpionella type, locally enriched in radiolarians prevail. The carbonates of the topmost part of the succession covering the basalt lava flows, as well as limestones alternating with pyroclastic layers yielded calpionellids of the Calpionellopsis Zone of the Upper Berriasian indicating both the Simplex Subzone, and the Oblonga Subzone. The breccias contain i.a. the clasts of the Upper Tithonian micritic limestones with calpionellids of the Crassicolaria Zone and of volcanic rocks. The carbonates correspond to the ?ysa Limestone Fm., including the Walentowa Breccia Member of this formation (see Birkenmajer 1977).

6

Microfacies and stratigraphic position of the Upper Jurassic Rogoża coquinas at Rogoźnik, Pieniny Klippen Belt, Carpathians

Reháková D., Wierzbowski A.

Volumina Jurassica

|

2005

|

Vol. 3, no. 1

15-27

EN

The Rogoża Coquina Member (Pieniny Klippen Belt, Carpathians, Poland) develped as red micritic ammonite coquinas covers the stratigraphical interval from Kimmeridgian to Upper Tithonian as indicated by microfossils study (calcareous dinocysts and calpionellids) in the type-section of the unit, in the Rogoźnik Quarry. These deposits are overlain by white micritic limestones attributed to the Sobótka Limestone Member of Lower to Middle Berriasian.

PL

Czerwone muszlowce amonitowe odsłonięte w nieczynnym kamieniołomie w Rogoźniku stanowią wzorzec litostratygraficzny dla ogniwa muszlowców z Rogoży (dawniejsza nazwa "czerwone muszlowce rogoźnickie" - Birkenmajer 1962, 1963, 1977). Pozycja chronostratygraficzna tych utworów i ich związek ze słynnymi muszlowcami ogniwa muszlowców z Rogoźnika (dawna nazwa "białe muszlowce rogoźnickie" - Birkenmajer 1962, 1963, 1977) pozostawały przez dłuższy czas nie w pełni wyjaśnione. Pierwotnie (Birkenmajer 1977), sądzono, że ogniwo muszlowców z Rogoży jest starsze od ogniwa muszlowców z Rogoźnika; później (Kutek & Wierzbowski 1986), wyrażono opinię, że ogniwa te są równowiekowe - czerwone mikrytowe muszlowce z Rogoży zastąpione są obocznie przez muszlowce z Rogoźnika o silnie zrekrystalizowanym matryksie przekształconym w dużym stopniu w grubokrystaliczny kalcyt. Przeprowadzone obecnie szczegółowe badania płytek cienkich z prób zebranych w profilu muszlowców z Rogoży w kamieniołomie w Rogoźniku (fig. 1 i 2, pl. 1-3) pozwoliły na pełne przedstawienie charakterystyki mikrofacjalnej i określenie pozycji chronostratygraficznej tych utworów w oparciu o cysty wapiennych Dinoflagellata oraz kalpionelle. Widoczne w profilu muszlowce mają miąższość około 11 metrów (spąg ogniwa muszlowców z Rogoży jest tu nieodsłonięty) i wykształcone są w niższej części jako czerwone wapienie typu wackestone i packstone o mikrofacji sakkokomowo-globochetowej, a w części wyższej - jako czerwonawe i różowe wapienie typu wackestone o mikrofacji kalpionellowo-radiolariowej. Pozycja chronostratygraficzna niższej części muszlowców zawiera się w przedziale od kimerydu i dolnego tytonu (poziomy dinoflagellatowe: Parvula, Moluccana, Borzai oraz Pulla-Tithonica w klasyfikacji Rehakowej 2000) do środkowego tytonu/najniższego górnego tytonu (poziomy kalpionellowe: Chitinoidella oraz Praetintinnopsella w klasyfikacji Rehakowej i Michalika 1997). Datowania te pokazują, że omawiane utwory obejmują przedział stratygraficzny, odpowiadajacy rozwiniętym w klasycznej postaci muszlowcom z Rogoźnika w profilu skałek Rogoży (por. Kutek i Wierzbowski 1986). Wyższa część ogniwa muszlowców z Rogoży w badanym profilu zawiera liczne kalpionelle wskazujące na górnotytoński poziom Crassicolaria i jego wszystkie trzy podpoziomy: Remanei, Brevis i Colomi (por. Reháková i Michalik 1997). Utwory bezpośrednio nadścielające muszlowce z Rogoży w profilu kamieniołomu w Rogoźniku reprezentowane są przez białe i biało-szare wapienie typu wackestone, a lokalnie też mudstone, wykształcone w mikrofacji radiolariowo-kalpionellowej lub kalpionellowej. Obecne tu zespoły kalpionelli wskazują na dolny i środkowy berias (poziom Calpionella), przy czym jak wydaje się, najniższa część tego poziomu, odpowiadająca podpoziomowi Alpina, jest tu nieobecna lub silnie zredukowana miąższościowo. Może to wskazywać na istnienie luki stratygraficznej pomiędzy ogniwem muszlowców z Rogoży, a omawianymi nadległymi wapieniami, które swoim charakterem litologicznym, a także swoją pozycją stratygraficzną, wyraźnie nawiązują do ogniwa wapienia z Sobótki w schemacie litostratygraficznym Birkenmajera (1977).

7

Urgonian-type microfossils in exotic pebbles of the Late Cretaceous-Palaeogene gravelstones from the Sromowce and Jarmuta formations (Pieniny Klippen Belt, Polish Carpathians)

Krobicki M., Olszewska B.

Studia Geologica Polonica

|

2005

|

Vol. 124

215-236

EN

The Late Cretaceous-Palaeogene flyschoidal deposits of the Sromowce and Jarmuta formations of the Pieniny Klippen Belt contain gravelstones composed of exotic pebbles of various lithology and age. Many pebbles are derived from the destroyed Early Cretaceous carbonate platform. They contain microfossils comparable with those of the Urgonian-type known from the peri-Medi- terranean Tethys. A rich assemblage of microfossils with characteristic: Archalveolina reicheli (de Castro), Palorbitolina lenticularis (Blumenbach), Mesorbitolina subconcava (Leymerie), Prae- orbitolina cormyi Schroeder, Pseudonummuloculina aurigerica Calvez and Simpliorbitolina manasi Ciry and Rat confirm the stratigraphical and paleoenvironmental connection of the microfossil assemblages with the classical Urgonian-type, shallow-water carbonate sedimentation. Single occurrences of planktonic foraminifera and tintinnids suggest sporadic contacts with the open sea environment and support the age designation based on benthic foraminifera.

8

Microfossils of the Cieszyn Beds (Silesian Unit, Polish Outer Carpathians) : a thin sections study

Olszewska B.

Polish Geological Institute Special Papers

|

2005

|

Vol. 19

1-58

EN

Indurated sediments of the Cieszyn Beds (hard marls and limestones) contain abundant microfossils important for stratigraphy and paleoenvironmental interpretation of the subdivision. Tintinnid associations can be attributed to zones: Chitinoidella, Crassicollaria, Calpionella alpina, Calpionella elliptica, Tintinopsella. Within calcareous dinocysts the local acme pulla, malmica, fortis, wanneri and echinata zones have been recognised. Both kinds of microfossils suggest for the investigated sediments the Tithonian-Early Hauterivian age. Foraminifera observed in indurated sediments represent population of the shallow water carbonate environment of the southern edge of the European platform extending from the South France to the Crimea.

PL

Twarde margle i wapienie warstw cieszyńskich polskich Karpat zewnętrznych zawierają liczne mikroskamieniałości ważne dla stratygrafii i interpretacji paleośrodowiskowej. Występujące tintinnidy można odnieść do regionalnych poziomów: Chitinoidella, Crassicollaria, Calpionella alpina, Calpionella elliptica oraz Tintinopsella. W zespołach wapiennych dinocyst rozpoznano lokalne poziomy: acme pulla, malmica, fortis, wanneri i echinata. Powyższe mikroskamieniałości określają dla badanych utworów wiek jako tyton-wczesny hoteryw. Otwornice obecne w badanych utworach reprezentują formy płytkowodne środowiska węglanowego południowej krawędzi platformy Europejskiej, znane od południowej Francji po Krym.

9

Derived marine microfossils in loesses of the last glaciation and their significance in the reconstruction of loess-forming processes in central-eastern Europe

Paruch-Kulczycka J., Chlebowski R., Lindner L.

Geological Quarterly

|

2003

|

Vol. 47, No 2

119-132

EN

Documented examples of type sections with Pleistocene deposits in southern Poland (Tłumaczów, Branice, Wożuczyn, Tyszowce, Hrubieszów) and southwestern Ukraine (Bojanice, Horokhov, Zhorniv) indicate that loesses of the last glaciation (Vistulian, Valdayan) contain derived marine microfossils of Cretaceous age. The microfossil assemblages studied are richly represented by foraminifers, which are mostly well-preserved, and derived mainly Cretaceous, forms. Suitable Late Cretaceous exposures are nearby, around data shows that these rocks and their debris, and the overlying Pleistocene tills and sands, which are older than the loesses, represent one of the main sources of the loess silt. This fact and the heavy mineral content are evidence of the participation of local material in loess-forming processes in central-eastern Europe. The spatial distribution of the sections studied in relation to the determined sources of loess material indicate that the accumulation of the loesses took place mainly in the presence of western and/or northwestern winds in the lower parts of the atmosphere.