Owady spełniają kluczową rolę w ekosystemach. Ich zróżnicowana obecność jest ważna dla zrównoważonego rozwoju cywilizacji. Przedstawiono przykłady zastosowania chrząszczy (Coleoptera) i motyli (Lepidoptera) w lecznictwie. Szczególną uwagę poświęcono niektórym biologicznie aktywnym substancjom mającym działanie przeciwdrobnoustrojowe, przeciwgrzybiczne, przeciwwirusowe i przeciwnowotworowe.
EN
Insects play a key role in ecosystems. Their diverse presence is important for the sustainable development of civilization. Examples of the use of beetles (Coleoptera) and butterflies (Lepidoptera) in treatment are presented. Particular attention has been given to certain biologically active substances that have antimicrobial, antifungal, antiviral and anticancer effects.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Post-industrial sites, including fly ash deposits, are common landscape components in many Central European regions. Their effective restoration is thus crucial because such habitats have been recognised as critical secondary refuges for many endangered and declining species. Controversially, the overwhelming majority of restoration projects consider vegetation units as the restoration target and thus ignore various habitat resources of many endangered species. Our study details habitat-use of the grayling Hipparchia semele, a European endemic xerothermophilous specialist and one of the most rapidly declining butterflies in Central Europe, inhabiting a fly ash deposit in the Kadaň region, western Czech Republic. We estimated its population to 510 males and 346 females by the capture-mark-recapture method during its whole flight period. By detailed recording of all observed specimens' behaviour, we show that this species uses resources from distinct vegetation units, such as exposed and disturbed spots, ruderal regrowths, solitary trees and shrubs, rocks and artificial concrete structures. Because the studied population can act as a source for the whole region, the grayling's ecological needs should be considered in any restoration project. Oppositely, the originally planned restoration of dry grasslands based on plant species composition of vegetation would very probably threaten one of the last two metapopulations in the whole country. Using the grayling's case, we thus warn against the vegetation-based habitat approach in restoration ecology; the resource-based habitat approach should be prioritised, especially when considering needs of the most threatened and/or umbrella species.
Półnaturalne łąki i szuwary turzycowe są siedliskiem wielu gatunków roślin i zwierząt, chronionych w ramach Natura 2000. Jednym ze sposobów ochrony tego typu ekosystemów był projekt "Ochrona i poprawa jakości siedlisk rzadkich motyli podmokłych łąk półnaturalnych - Motylowe Łąki", realizowany przez Regionalne Centrum Ekologiczne w czterech obszarach Natura 2000 na terenie Polski. Jednym z obszarów, objęty projektem od 2007 r., był obszar PLC 140001 Puszcza Kampinoska. Celem niniejszej pracy była ocena skutków prowadzonej ochrony czynnej na zachowanie zbiorowisk nieleśnych na dwóch wybranych obiektach, nieobjętych szczegółowym monitoringiem. Badania wykazały, że w badanych zbiorowiskach roślinnych nastąpiły pozytywne zmiany, które były jednocześnie wspierane przez inne procesy, niezwiązane z wykonywanymi zabiegami ochronnymi. Największe różnice pomiędzy fragmentami koszonymi i niekoszonymi dotyczą zmiany powierzchni szuwarów turzycowych, łąk wilgotnych, zarośli wierzbowych i olsów. Często jest to związane z zachodzącymi procesami sukcesji we fragmentach nie objętych zabiegami ochronnymi. Natomiast w częściach poddanych ochronie czynnej wyraźnie wrosła powierzchnia zmienno-wilgotnych łąk trzęślicowych, gdy tymczasem ich powierzchnia we fragmentach niekoszonych nieznacznie spadła.
EN
Semi-natural, wet meadows are habitats for many butterfly species, protected in Natura 2000 sites. Among them, there are some rare species whose populations may survive only on that wetland eco-systems. Although Poland has some of the most suitable sites for the species, current changes in agriculture and land use (f.e. overgrowing, drainage, non-optimal use, fragmentation) call for extensive and quick conservation activities. Otherwise the habitat ąuality will suffer and target species may face extinction (www.rec.org.pl). In Kampinoski National Park the project "Conservation and Upgrading of Habitats for Rare Butterflies of Wet, Seml-Natural Meadows" is realised since 2007. The project is focused on conservation and upgrade of habitats for two rare butterfly species Maculinea teleius, Ly-caena dispar. The aim of this paper was to evaluate effects of active protection in two objects in Kampinoski National Park. The advantage of active protection are as follow: increasing of specimens of both butterfly species, increasing of Sanguisorba officinalis - plant which is necessary for caterpillars of one of protected butterfly, increasing of area of wet meadows (especially purple moor grass meadows). The disadvantage was leaving the biomass- especially willow shoots after cutting which can lead to eutrophication. Not stable financial support cause that it is not surę that mowing will be continuous. One, initial mowing, can lead to acceleration of the succession. Mowing sedges communities are usually not necessary. These communities are very resistant to overgrowing by willows in present water condition (they have not changed for 15 years without mowing).
In this research we study butterflies diversity and abundance in North Czech Coal Basin (NCCB) and Landscape protected area Ceske stredohori (LP A). Butterflies are very sensitive species for changes in aricultural management (Denis 2004). They can be used as bioindicators and umbrella species. We study 4 localities - each of them includes 3 study plots. Two localities are situated in LPA and two are situated at dumps of (NCCB). We compare three different succesion stages (low xerotherm grassland, mezophilus grassland, areas with trees and bushes) on two different types of landscape (seminatural biotops x reclamations). In 2009 there were done four observations on each locality and two visits were done in 2010. Higher number of species was found in LPA and also more of rare and endangered species were observed there compare to dumps. Altough dumps seem to be good potential habitats for butterflies. Important for all localities is, if there is an active antropogenic management or not.
PL
W tym badaniu oceniono różnorodność i ilość motyli na terytorium Zagłębia Węglowego Czech Północnych (North Czech Coal Basin, NCCB) oraz obszaru chronionego Ceske stredohori (LPA). Motyle to rząd (owadów) uskrzydlonych bardzo wrażliwy na zmiany w sposobie zarządzania rolnego (Denis 2004). Gatunki motyli mogą być wykorzystywane jako biologiczne wskaźniki. Badamy cztery lokalizacje, z których każda składa się z trzech działek badawczych. Dwie lokalizacje znajdują się w LPA, a dwie pozostałe na zwałowiskach NCCB. Porównujemy trzy różne etapy sukcesji (niskie murawy kserotermiczne, murawy mezofilne, obszary z drzewami i krzewami) w ramach dwóch, odmiennych typów krajobrazu (seminaturalne biotopy x rekultywacja). W 2009 roku dokonano czterech obserwacji w każdej lokalizacji, a w 2010 roku przeprowadzone zostały dwie wizyty. Większa liczba gatunków została zaobserwowana w LPA. Ponadto w porównaniu ze zwałowiskami odkryto tam więcej gatunków rzadkich i zagrożonych. Niemniej zwałowiska wydają się być odpowiednim, potencjalnym siedliskiem dla motyli. Ważne dla wszystkich lokalizacji jest to, czy aktywne zarządzanie antropogeniczne ma miejsce czy nie.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The study was carried out in 1999-2000 in midfield shelterbelts located in mosaic agricultural landscape near village Turew (West Poland) with the aid of transect method (total length amounted to 4520 m). Five shelterbelts (transect length - 3070 m) have been planted in 1993 and one shelterbelt (transect length - 1450 m) in 1998. Al the shelterbelts have been planted on arable land. Twenty seven species of butterflies (imagines) were recorded during the study period. Pieris napi and Prapae dominated in all shelterbelts. Their dominance in 6-7 years old shelterbelts amounted to 30 and 24%, respectively, while in younger one (1-2 years old) - 34 and 32%. Total mean density of butterflies in older shelterbelts was equal to 91.9 ind. km^-1 of transect (width 5 m) - and was about 40% higher than in the younger one. Lower dominance of Aphantopus hyperantus (8%) observed in 6-7 years shelterbelts (when compared to several tens years ones) was most likely caused by small share of grasses and perennial dicotyledons,which are important for this species. The butterflies recorded in shelterbelts may be assigned to four ecological groups: ubiquistic species (7spp.), species typical for open area (10 spp.), species linked to afforestations (3 spp.) and woodland (7 spp.). In all studied shelterbelts most abundant were ubiquistic species and open areas species (Pieris rapae and P. napi) with no respect to age of shelterbelt. Also some rare species with higher environmental demands were recorded, i.e., Polyommatus amandus and Carterocephalus palaeon, which have not been previously observed in the study area.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.