Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ocena możliwości zastosowania popiołów ze spalania węgla brunatnego w technologii wytwarzania autoklawizowanego betonu komórkowego

Górecka Ewelina, Łaskawiec Katarzyna, Gębarowski Piotr

Budownictwo, Technologie, Architektura

|

2024

|

nr 1

60--61

PL

W wyniku wieloletnich badań i doświadczeń produkcyjnych zrealizowano w Polsce i na świecie szereg kierunków utylizacji surowców (odpadów) z energetyki. Technologie utylizacji były opracowane w zasadzie dla odpadów powstających przy tradycyjnym spalaniu węgla w kotłach pyłowych. Do wytwarzania ABK stosowane są głównie popioły lotne krzemionkowe i/lub popioły fluidalne. Dotychczas popioły lotne wapienne, czyli popioły z dużą zawartością związków wapna powstające podczas spalania węgli brunatnych, a także w procesach suchego odsiarczania spalin w paleniskach konwencjonalnych nie były stosowane do wytwarzania ABK. Popiół lotny pochodzący ze spalania węgla brunatnego w klasycznym palenisku pyłowym charakteryzuje się złożonym składem mineralnym. Dominuje piasek kwarcowy, ale również anhydryt, tlenek magnezu i zwiększone ilości węglanu i tlenku wapnia w stosunku do tradycyjnych popiołów krzemionkowych. Skład ten może być powodem powstawania niekontrolowanych zmian objętości zachodzących podczas hydratacji. Zastosowanie popiołu lotnego wapiennego w technologii ABK daje korzyści ekonomiczne, ekologiczne i techniczne. Związane to jest ze zmniejszeniem ilości wapna w recepturze wyjściowej ABK (w porównaniu do receptury na tradycyjnym popiele krzemionkowym) i wynikającą z tego redukcją emisji CO2. W artykule przedstawiono wyniki badań prób technologicznych zastosowania popiołów wapiennych z Elektrowni Bełchatów. Zweryfikowano możliwość zastosowania ich jako surowiec do wytwarzania autoklawizowanego betonu komórkowego.

EN

As a result of many years of research and production experience, a number of directions for the utilisation of raw materials (waste) from the power industry have been realised in Poland and worldwide. Utilisation technologies were basically developed for wastes arising from traditional coal combustion in pulverised coal boilers. Silica fly ash and/or fluidised bed fly ash are mainly used to produce AAC. Lime fly ash with a high content of lime compounds generated during the combustion of lignite coals and in dry flue gas desulphurisation processes in conventional furnaces, has not been used to produce AAC. Fly ash from the combustion of lignite in a classic pulverised coal furnace is characterised by a complex mineral composition. Quartz sand predominates, but also anhydrite, magnesium oxide and increased amounts of carbonate and calcium oxide compared to traditional silica ash. This composition may be the reason for uncontrolled volume changes occurring during hydration. The use of lime fly ash in AAC technology offers economic, environmental and technical advantages. This is related to the reduction in the amount of lime in the AAC formulation (compared to the formulation on traditional silica ash) and the resulting reduction in CO2 emissions. The article presents the results of technological tests on the use of limestone ashes from the Bełchatów Power Plant in autoclaved aerated concrete technology. The possibility of using them as a raw material for the production of AAC was verified.

2

Wpływ odzysku ciepła odpadowego spalin z kotła energetycznego na prace instalacji mokrego odsiarczania spalin

Rączka Paweł

Rynek Energii

|

2023

|

Nr 1

21--27

PL

W pracy przedstawiono wyniki obliczeń wpływu odzysku ciepła jawnego i utajonego spalin wylotowych z kotła energetycznego bloku o mocy 900 MW zasilanego węglem brunatnym na pracę instalacji mokrego odsiarczania spalin (IOS). Obliczenia przeprowadzono na podstawie modelu matematycznego wykorzystującego dane z prawdziwej rośliny. Oprócz pozytywnego wpływu układu odzysku ciepła (HRS) na sprawność cieplną bloku energetycznego oraz wstępnego oczyszczenia spalin z pyłów i gazów kwaśnych, wyniki obliczeń wykazały bardzo istotny wpływ na pracę bloku energetycznego. IOS. Główna zmiana dotyczy masowego przepływu wody stosowanej w absorberze w celu schłodzenia spalin do wymaganej temperatury. Obliczony maksymalny spadek zapotrzebowania elektrowni na wodę uzupełniającą (przy 167,5 MW odzysku ciepła) wynosi 185,9 Mg/h. Gdy do uzupełniania używany jest kondensat HRS, zapotrzebowanie na wodę surową będzie zerowe. Dodatkowo HRS w wyniku kondensacji części pary wodnej zawartej w spalinach powoduje częściowe zasiarczenie spalin w wymienniku HRS. Zmniejsza to obciążenie IOS, w tym mniejsze zapotrzebowanie na sorbent i wodę technologiczną używaną do przygotowania roztworu sorbentu. Strumień spalin kierowany do instalacji i odprowadzany do atmosfery przez chłodnię kominową zmniejsza się o ok. 9%. Wartością dodaną proponowanego rozwiązania jest zabezpieczenie wnętrza pochłaniaczy IOS przed wysoką temperaturą spalin w przypadku awarii zasilania instalacji (blackoutu) lub innej tego typu awarii, odcinającej dopływ prądu do pomp IMOS.

EN

This paper presents the results of calculations of the influence of sensible and latent heat recovery from ﬂue gas of a 900 MW power unit Bieled with lignite on the operation of the wet ﬂue gas desulfurization plant (FGD) The calculations based on the mathematical model using data from the real plant. In addition to the positive Impact of the heat recovery system (HRS) on the thermal efﬁciency of the power unit and the initial cleaning of flue gas from dust and acid gases, the results of the calculations showed a very signiﬁcant impact on the operation of the FGD. The main change concerns the water mass ﬂow used in the absorber to cool the ﬂue gas to the required temperature. The calculated maximum decrease in the demand for make-up water by the plant (with 167.5 MW of hęatgrecovery) is 185.9 Mg/hr. When HRS condensate is used for top-up, the raw water requirement will be zero. In addition, the HRS with condensation of part of the water vapor contained in the ﬂue gas causes partial ﬂue gas dęsulfurization in the HRS exchanger. This reduces the load on the FGD, including the lower need of sorbent and process water used to prepare the sorbent solution. The ﬂue gas stream directed to the installation and discharged to the atmosphere through the cooling tower is reduced by approx. 9%. The added value of the proposed solution IS thc protection of the interior of the FGD absorbers against high ﬂue gas temperature in the event of a system power failure (blackout) or other such failure, cutting off the power supply to FGD pumps.

3

Assessment of contamination with heavy metals in the environment. Water, sediment and soil around Kosovo power plants

Demaku Skender, Kastrati Gani, Halili Jeton

Environment Protection Engineering

|

2022

|

Vol. 48, nr 2

15--27

EN

In Kosovo, the current production of electricity depends mainly on its generation, which is based on the burning of lignite in the power plants (Kosovo power plants A and B). Significant changes were found in the concentrations of heavy metals in various sediment, soil, and water sample locations. Physicochemical parameters such as temperature, pH, dissolved oxygen, chemical oxygen demand, total dissolved solids, biochemical oxygen demand, and main ions (SO42-, PO43-, Cl-, NO3-, and NH4+) were monitored to obtain accurate and representative data. The study indicates that there is mild contamination from these elements in the river, however, to reach a clear conclusion, additional research should be done in the study area. The sampling took place over three months in 2018 (April, July and October). The data analysis revealed that the concentration of heavy metals such as Pb, Zn, Fe, Ni, Cd, Mn, Al, Cu, and Cr in several examined samples exceeds the maximum permissible limits. Substantial levels of metal pollution in the samples collected in three distinct locations were found.

4

Zgazowanie węgla brunatnego w reaktorze ze złożem stałym

Zielińska Amelia, Grabas Kazimierz

Górnictwo Odkrywkowe

|

2020

|

R. 61, nr 3

39--44

PL

W pracy przedstawiono wyniki badania zgazowania węgla brunatnego z kopalni „Turów” w reaktorze ze złożem stałym. Scharakteryzowano konwersję materii organicznej węgla brunatnego do gazu syntezowego, który charakteryzował się znaczną wartością opałową. Badano wpływ czynnika zgazowującego, temperatury i ciśnienia na skład otrzymywanych gazów.

EN

The paper presents the results of the research on gasification of lignite from the Turów mine in a reactor with a fixed bed. The conversion of brown coal organic matter to synthesis gas, which was characterized by a significant calorific value. The influence of the gasification agent, temperature and pressure on the gas compositions was investigated.

5

Rock raw materials from the Mesozoic–Neogene contact zone in the Bełchatów Lignite Deposit – recognition and evaluation of their utility

Pękala Agnieszka

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2020

|

T. 36, z. 4

127--144

EN

The open-cast nature of deposit exploitation means that apart from the extraction of the main mineral, rocks are also found in its vicinity. Their nature, raw material quality and geological and mining conditions allow them to be used in various branches of the economy. Hence, it seems that more attention should now be given to these rocks. However, the long-term, open-cast mining operations involving Bełchatów lignite ultimately necessitated basic, raw-material-related research on the deposits accompanying the lignite as the main mineral. The presented work shows the state of the recognition of rocks lying in the Mesozoic–Neogene contact zone in the Bełchatów lignite deposit as well as their petrographic nature and possible directions of their use. Attention was drawn to the lithological diversity of the studied rocks and diagenetic processes that contributed to the impact on their physical and mechanical characteristics. Based on the analysis of the literature, the current state of utilization and development as well as the balance of accompanying rock resources in the Bełchatów lignite deposit are presented. Today, it would seem very important from various economic points of view for utilization and management of the aforementioned rocks encountered as open-cast lignite mining to take place. Natural resources are protected where the area mined is kept in check, and there is economic significance to any increasing in the supply of minerals, or materials made from them. The level of profitability for economic entities that exploit lignite deposits may obviously be raised in this way, and environmental goals can also be served if some of what is extracted can be transformed into environment-friendly materials.

PL

Odkrywkowy charakter eksploatacji złóż sprawia, że poza wydobyciem kopaliny głównej pozyskiwane są również skały występujące w jej sąsiedztwie. Ich charakter, jakość surowcowa oraz geologiczno-górnicze warunki zalegania sprawiają, że mogą być one wykorzystane w różnych gałęziach gospodarki. Jednak wieloletni, odkrywkowy charakter eksploatacyjny węgla brunatnego, m.in. w Bełchatowie, przyczynił się do konieczności wykonywania badań podstawowych, jak i surowcowych dla utworów towarzyszących kopalinie głównej, jaką jest węgiel brunatny. W prezentowanej pracy przestawiono stan rozpoznania skał zalęgających w strefie kontaktu mezozoik– neogen w złożu węgla brunatnego Bełchatów ich charakter petrograficzny oraz aktualne i ewentualne kierunki ich wykorzystania. Zwrócono uwagę na zróżnicowanie litologiczne omawianych skał oraz procesy diagenetyczne, które przyczyniły się do wpływu na ich cechy fizyko-mechaniczne. W oparciu o analizę literatury przedstawiono ponadto dotychczasowy stan wykorzystania i zagospodarowania oraz bilans zasobów skał towarzyszących w złożu węgla brunatnego Bełchatów. Wykorzystanie i zagospodarowanie skał podłoża serii burowęglowej przy odkrywkowej eksploatacji węgla brunatnego jest bardzo istotne w wielu aspektach gospodarczych. Stanowi ochronę zasobów naturalnych poprzez ograniczenia powierzchni obszarów górniczych. Ma znaczenie ekonomiczne, jak i w ochronie środowiska, poprzez wykorzystanie niektórych z pozyskanych surowców do produkcji materiałów proekologicznych.

6

Comparative analysis of the evaluation of the influence of waste on the environment depending on the applied research method (on the example of brown coal ash)

Rosik-Dulewska Czesława, Karwaczyńska Urszula, Ciesielczuk Tomasz

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2019

|

T. 35, z. 4

135--146

EN

The problem of the migration of metal ions in the environment remains a current problem in light of the quality of obtained crops. The necessity of more and more frequent use of alternative sources of biogens in the form of waste substances, poses a threat of loading significant amounts of metals into the soil – including heavy metals harmful to human health and life. The article discusses a significant problem, namely the comparison of the results of the environmental impact of waste, obtained on the basis of legally authorized leaching tests (three-stage leaching test according to PN-EN 12457:2006), with results obtained from sequential chemical extraction (performed in 4-step chemical extraction developed and recommended in European Union countries by Communities Bureau of References – BCR). The study covered an investigation of industry fly ash from the combustion of lignite, in which Cu, Zn, Cd, Ni, Pb, Cr, Na, K, Li concentrations and loads were calculated. A mobility of analyzed elements was established on this basis. From heavy metals, the highest values in fraction I were noted for nickel and copper and zinc as well as nickel were noted for fraction IV . Peaking values of electrolytic conductivity in eluates was created by high concentrations of macroelements (Na and K). These tests confirm that the leaching tests used for their application in the natural environment indicate such concentrations at the highest levels that can be obtained at the first or second stage of sequential chemical extraction, and thus their proper full environmental impact is not known.

PL

Problematyka obiegu jonów metali w środowisku pozostaje aktualnym problemem w świetle jakości uzyskiwanych płodów rolnych. Konieczność coraz częstszego wykorzystywania alternatywnych źródeł biogenów w postaci substancji odpadowych stwarza zagrożenie wnoszenia do gleb znacznych ilości metali – w tym szkodliwych dla zdrowia i życia człowieka – metali ciężkich. W artykule poruszono istotny problem, jakim jest porównanie wyników oceny oddziaływania odpadów na środowisko uzyskanych w oparciu o wykonanie prawnie usankcjonowanych testów wymywalności (trzystopniowy test wymywalności wg PN-EN 12457:2006), z wynikami uzyskanymi z badań sekwencyjnej ekstrakcji chemicznej (w pracy wykonano 4-stopniową ekstrakcję chemiczną opracowaną i zalecaną w krajach Unii Europejskiej przez Communities Bureau of References – BCR). Badaniom poddano popiół lotny ze spalania węgla brunatnego w przemyśle energetycznym, w którym oznaczono stężenia Cu, Zn, Cd, Ni, Pb, Cr, Na, K, Li. Na tej podstawie określono mobilność analizowanych pierwiastków. Najwyższe stężenia we frakcji I zanotowano dla chromu i miedzi, zaś w pozostałości (frakcja IV) dla cynku i niklu. Wysokie wartości przewodności elektrolitycznej eluatów były wynikiem znacznych zawartości makropierwiastków (Na i K ). Badania te potwierdzają, że testy wymywalności stosowane na potrzeby ich aplikacji w środowisku przyrodniczym wskazują co najwyżej takie stężenia, jakie uzyskujemy na pierwszym ewentualnie drugim stopniu sekwencyjnej ekstrakcji chemicznej. Co za tym idzie, nie poznajemy ich właściwego pełnego oddziaływania na środowisko.

7

Characteristic of mercury on the surface of ash originating from electrostatic precipitators of lignite and bituminous coal-fired power plants

Veselý Václav, Szeliga Zbyszek, Vávrová Zuzana, Čech Bohumír, Regucki Paweł, Krzyżyńska Renata

Environment Protection Engineering

|

2019

|

Vol. 45, nr 4

45--59

EN

Mercury concentrations in ash taken from electrostatic precipitations (ESPs) installed in bituminous coal and lignite power plants have been analyzed by the X-ray fluorescence (XRF) method and leaching test supported by detailed coal and ash compositions’ analyses, surface scans and particles size distribution studies. The results showed that mercury was present on the surface of ash particles. Its concentration decreased upon increasing size of ash particles. Leaching tests showed that only small part of mercury was removed with water which suggests the fact that it occurred mostly in the form of insoluble compounds such as Hg, HgO, HgS and Hg2Cl2. There existed ash particles of the diameters from 50 to 60 μm, characterizing by the maximum capability to adsorb mercury and its compounds. The authors suggest that metals like copper and lead formed ash active centers that were preferably occupied by molecules containing atoms of mercury. It was highly possible to expect that content of these elements in ash would have a significant effect on sorption of mercury from combustion gases.

8

Wyzwania polskiego sektora wytwórczego do 2030 roku

Szczerbowski R.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 102

203--216

PL

Bezpieczeństwo energetyczne jest jednym z najważniejszych elementów bezpieczeństwa państwa. W perspektywie najbliższych lat sektor energetyczny w Polsce stoi przed poważnymi wyzwaniami. Zapotrzebowanie na energię elektryczną systematycznie wzrasta, natomiast poziom rozwoju infrastruktury wytwórczej i przesyłowej nie nadąża za tymi zmianami. Przyszłość i rozwój energetyki to jeden z najważniejszych problemów w polityce krajowej. Odpowiedzialność sektora energetycznego za zmiany klimatyczne na Ziemi oraz troska o zapewnienie wystarczających ilości energii w najbliższych latach, stanowią główne wyzwania, jakie stoją obecnie przed energetyką. Problemy, z którymi ma zmierzyć się obecnie polski przemysł elektroenergetyczny, wymuszają podjęcie działań zmierzających w kierunku rozwoju i budowy nowych technologii wytwórczych. Eksploatowane w Polsce elektrownie węglowe są źródłem stabilnych i ciągłych dostaw energii. Wobec braku odpowiednich zdolności magazynowania energii, utrzymywanie jednostek konwencjonalnych staje się kwestią kluczową. Jest to istotne z punktu widzenia utrzymania bezpieczeństwa energetycznego, zwłaszcza wobec konieczności rozwoju źródeł odnawialnych, szczególnie tych o niestabilnym i stochastycznym charakterze pracy. W referacie przedstawiono stan obecny i przyszły krajowego sektora wytwórczego. W perspektywie najbliższych kilkunastu lat będzie się on opierał na energetyce konwencjonalnej, jednak z coraz większym udziałem źródeł odnawialnych. Konieczne jest zatem opracowanie nowej strategii energetycznej, która wskaże, w jakim kierunku będzie zmierzać krajowy sektor wytwórczy. Jest to tym bardziej istotne, że nowe uwarunkowania prawne związane szczególnie z ochroną środowiska zdecydowanie ograniczają stosowanie paliw konwencjonalnych w energetyce. Kierunki rozwoju energetyki są kreowane przede wszystkim przez wymagania, jakie stawiają nowe regulacje prawne Unii Europejskiej. Obecna polityka klimatyczno-energetyczna UE oddziałuje głównie na energetykę węglową, nakładając obowiązek zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych. Wymóg ten stawia polską gospodarkę energetyczną w szczególnie trudnej sytuacji. Przeszkodę w realizacji dotrzymania standardów unijnych w sektorze wytwórczym stanowi wysoki stopień zależności od węgla. Paliwo węglowe pokrywa podstawę obciążenia w krajowym systemie energetycznym. Dlatego też w najbliższych latach nie jest możliwe całkowite odejście od energetyki węglowej z uwagi na zaspokojenie potrzeb na energię elektryczną i ciepło, a przede wszystkim z uwagi na bezpieczeństwo energetyczne kraju.

EN

Energy safety is one of the most important element of national safety. In the next few years the energy sector in Poland will face serious challenges. The demand for electricity continues to increase, while the level of development of generation and transmission infrastructure cannot keep up with these changes. The future and development of energy technology is one of the most important problems in the national policy. The energy sector’s responsibility for climate change and the concern to ensure sufficient amounts of energy in the upcoming years are the main challenges which the energy industry is currently facing. The problems currently facing the Polish power industry force some actions towards the development and construction of new generation technologies. Coal-fired conventional power plants, exploited in Poland are the stable, continuous sources of energy supply. In the case of the lack of appropriate abilities for the energy storage, keeping conventional sources in the production capacity is the key issue for energy safety. This is important from the point of view of maintaining energy security, especially in the face of the need to develop renewable sources, specifically those with an unstable and stochastic nature of work. The article delineates the current state of the domestic sector of energy production. In the prospect of next few years, it will draw on conventional power engineering nevertheless, with the growing involvement of renewable energy sources. Thus, there is a necessity to develop the new energy strategy, which will mark the direction of domestic energy production sector changes. What is more relevant, new legal regulations connected with environmental protection will definitely restrict using fossil fuels in the power industry. The directions of energy development are created primarily by the requirements set by new legal regulations of the European Union. The current climate and energy policy of the European Union mainly affects coal energy by imposing an obligation to reduce greenhouse gas emissions. This requirement puts the Polish energy economy in a particularly difficult situation. The high degree of dependence on coal is one of the barriers for the implementation of EU standards in the generation sector. Coal fuel covers the load base in the national energy system. Therefore, in the following years, total departure from coal-based energy is unavailable. Due to the necessity of satisfying needs both for electricity and heat, and above all due to the energy security of the country.

9

Węgiel brunatny optymalnym surowcem energetycznym dla Polski

Kasztelewicz Z., Ptak M., Sikora M.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 106

61--83

PL

Artykuł przedstawia węgiel brunatny jako jeden z dwóch podstawowych krajowych surowców energetycznych obok węgla kamiennego. Historycznie wykorzystywanie w Polsce węgla brunatnego to przede wszystkim paliwo do elektrowni. W niewielkich ilościach wykorzystywany był do produkcji brykietów z węgla brunatnego i jako paliwo do lokalnych kotłowni oraz jako dodatek do produkcji nawozów (Konin i Sieniawa). Obecnie po zmianach dotyczących jakości paliw używanych w lokalnych kotłowniach, węgiel brunatny pozostaje w prawie w 100% jako paliwo w elektrowni. Aktualnie branża węgla brunatnego produkuje około 35% najtańszej energii elektrycznej. Koszt produkcji energii elektrycznej jest mniejszy o ponad 30% od drugiego podstawowego paliwa, jakim jest węgiel kamienny. Istniejące kompleksy paliwowo-energetyczne wykorzystujące węgiel brunatny, z kompleksem Bełchatów na czele, są obecnie istotnym gwarantem bezpieczeństwa energetycznego Polski. W odróżnieniu od innych paliw takich jak ropa, gaz ziemny czy węgiel kamienny koszt węgla brunatnego jest przewidywalny w perspektywie długoterminowej i niemal niewrażliwy na wahania na światowych rynkach surowcowych i walutowych. Ich eksploatacja prowadzona jest z wykorzystaniem najnowocześniejszych rozwiązań technologicznych oraz z poszanowaniem wszystkich wymogów ochrony środowiska, zarówno w obszarze wydobycia węgla, jak i wytwarzania energii elektrycznej. Co istotne, kompleksy paliwowo-energetyczne wykorzystujące węgiel brunatny wykazywały dotychczas dodatnią rentowność i generowały nadwyżki umożliwiające finansowanie inwestycji utrzymaniowych oraz rozwojowych, także w innych segmentach energetyki. W szczególności nie wymagały i nie korzystały dotychczas z pomocy publicznej w postaci np. dotacji lub ulg podatkowych. Polskie górnictwo węgla brunatnego posiada wszystkie atrybuty niezbędne do perspektywicznego rozwoju dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Dokumentem, który jest mapą drogową dla branży węgla brunatnego jest Program dla sektora górnictwa węgla brunatnego w Polsce przyjęty przez Radę Ministrów 30 maja 2018 roku. Program obejmuje lata 2018–2030 z perspektywą do 2050 roku i prezentuje kierunki rozwoju sektora górnictwa węgla brunatnego w Polsce wraz z celami i działaniami niezbędnymi dla ich osiągnięcia. W Programie zaprezentowano strategię rozwoju górnictwa odkrywkowego węgla brunatnego w Polsce w I połowie XXI wieku. Opracowano możliwe scenariusze w czynnych zagłębiach górniczo-energetycznych, jak również w nowych regionach, gdzie występują znaczne zasoby tego paliwa. Ma to na celu umożliwienie optymalnego wykorzystania w pierwszej kolejności złóż w okolicach Złoczewa i Konina oraz złóż gubińskich i legnickich, a następnie złóż zlokalizowanych w okolicach Rawicza (Oczkowice), jak i innych perspektywicznych rejonach, które mogą docelowo zastąpić obecne czynne zagłębia górniczo-energetyczne. Pozwoli to elektrowniom nadal 62 produkować tanią i czystą energię elektryczną, wykorzystując najnowsze światowe rozwiązania w zakresie czystych technologii węglowych.

EN

The paper presents brown coal as one of the two basic domestic energy raw materials apart from hard coal. Historically, the use of brown coal in Poland is primarily fuel for the power plants. It was used for the production of lignite briquettes in small quantities and as fuel for local boiler houses and as an addition to the production of fertilizers (Konin and Sieniawa). At present, after changes in the case of the quality of fuels used in local boiler plants, brown coal remains as a fuel for the power plants in almost 100%. Currently, the brown coal industry produces about 35% of the cheapest electricity. The cost of electricity production is more than 30% lower than the second basic fuel – hard coal. The existing fuel and energy complexes using brown coal, with the Bełchatów complex at the forefront, are now an important guarantor of Poland’s energy security. In contrast to the other fuels such as: oil, natural gas or hard coal, the cost of electricity production from brown coal is predictable in the long term and almost insensitive to fluctuations in global commodity and currency markets. Its exploitation is carried out using the high technological solutions and respecting all environmental protection requirements, both in the area of coal extraction and electricity generation. Importantly, the fuel and energy complexes using brown coal showed a positive profitability so far and generated surpluses enabling the financing of maintenance and development investments, also in other energy segments. In particular, the sector did not require and has yet not benefited from public aid in the form of, for example, subsidies or tax concessions. Polish brown coal mining has all the attributes necessary for long-term development to ensure the country’s energy security. The document which is a road map for the brown coal industry is the Program for the Brown Coal Mining Sector in Poland adopted by the Council of Ministers on May 30, 2018. The Program covers the years 2018–2030 with a perspective up to 2050 and presents the development directions of the brown coal mining sector in Poland together with the objectives and actions necessary to achieve them. The Program presents a strategy for the development of brown coal mining in Poland in the first half of the 21st century. Possible scenarios have developed in active mining and energy basins as well as in new regions with significant resources of this mineral. This is to enable the most efficient use of deposits in the Złoczew and Konin regions as well as the Gubin and Legnica brown coal basins, and then deposits located in the Rawicz region (Oczkowice) as well as other prospective areas that may eventually replace the existing active mining and energy areas. This will allow power plants to continue to produce inexpensive and clean electricity, using the latest global solutions in the field of clean coal technologies.

10

Górnictwo węgla kamiennego i brunatnego w Czechach

Cablik V., Hlavata M., Janakova I.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 104

85--96

PL

Zasoby węgla w Republice Czeskiej są ocenione na 10 mld ton – w tym 37% węgla kamiennego, 60% węgla brunatnego i 3% lignitu. Węgiel kamienny jest wydobywany w północnych Morawach, w 2017 roku produkcja wyniosła 5,5 mln ton. Węgiel brunatny jest eksploatowany głównie w północno-zachodnich Czechach, produkcja węgla brunatnego wyniosła w 2017 roku 38,1 mln ton. Znaczne ilości węgla kamiennego są eksportowane do Słowacji, Austrii, Niemiec i Węgier Zgodnie z polityką energetyczną państwa węgiel pozostanie głównym źródłem energii w kraju w przyszłości, pomimo zwiększonego wykorzystania energii jądrowej i gazu ziemnego. Rząd oczekuje, że w 2030 r. energia z węgla będzie stanowić 30,5% produkowanej energii. W Republice Czeskiej działa pięć przedsiębiorstw węglowych: OKD, a.s., jedyny producent węgla kamiennego oraz cztery firmy wydobywcze węgla brunatnego Severočeské Doly a.s., których właścicielem jest ČEZ, największy producent węgla brunatnego, Vršanská uhelná a.s., z zasobami węgla do 2055 roku, Severní energetická a.s. z największymi rezerwami węgla brunatnego w Republice Czeskiej i Sokolovska uhelná a.s., najmniejsza spółka górnicza wydobywającą węgiel brunatny. OKD eksploatuje węgiel kamienny w dwu kopalniach Kopalnia Důlní závod 1 – Ruch ČSA, Ruch Lazy, Ruch Darkov oraz Kopalnia Důlní závod 2 (Ruch Sever, Ruch Jih). A artykule przedstawiono również proekologiczne rozwiązanie zagospodarowania hałd odpadów po wzbogacaniu węgla – zakład wzbogacania odpadów weglowych z hałdy Hermanice.

EN

Coal reserves in the Czech Republic are estimated to be 10 billion tons – hard coal about 37%, brown coal about 60% and lignite 3%. Hard coal is produced in Northern Moravia. In 2017 the production of hard coal was 5.5 million tons. Brown coal is mined in North-Western Bohemia − the production of brown coal in 2017 was 38.1 million tons. Significant quantities of hard coal are exported to: Slovakia, Austria, Germany and Hungary. In accordance with the National Energy Policy, coal will remain the main source of energy in the country in the future, despite the increased use of nuclear energy and natural gas. The government expects that in 2030 energy from coal will account for 30.5% of energy produced. There are five coal companies in the Czech Republic: OKD, a.s., the only hard coal producer and four brown coal mining companies: Severočeské Doly a.s., owned by ČEZ, the largest producer of brown coal, Vršanská uhelná a.s., with coal resources until 2055, Severní energetická a.s. with the largest brown coal reserves in the Czech Republic and Sokolovska uhelná a.s., the smallest mining company extracting lignite. OKD operates coal in two mines Kopalnia Důlní závod 1 – (consists of three mines: ČSA Mine, Lazy Mine, Darkov Mine) and Mine Důlní závod 2 (ttwo mines Sever, Jih). The article also presents a pro-ecological solution for the management of waste heaps after coal enrichment – a plant for the enrichment of coal waste from the Hermanice heap.

11

Analiza porównawcza systemów elektroenergetycznych w Polsce i w Niemczech w kontekście wykorzystania zasobów węgla brunatnego

Kasztelewicz Z., Ptak M., Sikora M.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

nr 104

31--42

PL

Według definicji Międzynarodowej Agencji Energii bezpieczeństwo energetyczne to ciągłe dostawy energii po akceptowalnych cenach. Krajowa energetyka oparta jest w głównej mierze na własnych surowcach energetycznych takich jak węgiel kamienny i brunatny. Produkcja około 88% energii elektrycznej z tych kopalin daje nam pełną niezależność energetyczną, a koszty produkcji energii z tych surowców są najmniejsze w stosunku do innych technologii. Energia wyprodukowana z węgla brunatnego charakteryzuje się najniższym jednostkowym kosztem technicznym wytworzenia. Polska posiada zasoby tych kopalin na szereg dziesiątków lat, doświadczenie związane z ich wydobyciem i przeróbką, zaplecze naukowo-projektowe oraz fabryki zaplecza technicznego produkujące maszyny i urządzenia na własne potrzeby, a także na eksport. Węgiel jest, i winien pozostać, w Polsce przez najbliższe 25–50 lat istotnym źródłem zaopatrzenia w energię elektryczną i ciepło, gdyż stanowi jedno z najbardziej niezawodnych i przystępnych cenowo źródeł energii. Kontynuacja takiej polityki może być zachwiana w okresie następnych dekad, z powodu wyczerpywania się udostępnionych zasobów węgla tak brunatnego, jak i kamiennego. Uwarunkowania dla budowy nowych kopalń, a tym samym dla rozwoju górnictwa węgla w Polsce, są bardzo złożone zarówno pod względem prawnym, środowiskowym, ekonomicznym, jak i wizerunkowym. Z podobnymi problemami borykają się Niemcy. Pomimo iż wizerunkowo jest to kraj inwestujący w odnawialne źródła energii, uchodzący za pionierów produkcji energii z OZE, to w rzeczywistości podstawowymi nośnikami służącym do produkcji energii elektrycznej wciąż są węgiel, a przede wszystkim węgiel brunatny.

EN

According to International Energy Agency (IEA) energy security is the continuous supply of energy at acceptable prices. National energy is based primarily on its own energy resources such as hard coal and brown coal. The 88% of electric energy production from these minerals gives us full energy independence. Additionally, the energy production costs from these raw materials are the lowest compared to other technologies. Of these two, the energy produced from brown coal is characterized by the lowest unit technical generating cost. Poland has the resources of these minerals for decades to come, the experience related to mining and processing them, scientific and design facilities and technical facilities and factories producing machines and equipment for their own needs, as well as for export. Coal is and should remain an important source of electricity and heat supply in Poland for the next 25–50 years. It is one of the most reliable and profitable energy sources. This policy may be difficult in the next decades due to the exhaustion of the available resources of hard and brown coal. The conditions for the construction of new mines, and thus for the development of coal mining in Poland, are very interdisciplinary in legal, environmental, economic and reputational terms. Germany has similar problems. Despite the fact that it is an image of a country investing in renewable energy sources, which are pioneers of energy production from RES, in reality hard and brown coal are still the primary sources utilized to produce electric energy.

12

Strategic conditions for the future of brown coal mining in Poland

Kasztelewicz Z., Tajduś A., Cała M., Ptak M., Sikora M.

Polityka Energetyczna

|

2018

|

T. 21, z. 4

155--178

EN

The national power industry is based primarily on its own energy mineral resources such as hard and brown coal. Approximately 80% of electrical energy production from these minerals gives us complete energy independence and the cost of its production from coal is the lowest in comparison to other sources. Poland has, for many decades had vast resources of these minerals, the experience of their extraction and processing, the scientific-design facilities and technical factories manufacturing machines and equipment for own needs, as well as for export. Nowadays coal is and should be an important source of electrical energy and heat for the next 25–50 years, because it is one of the most reliable and price acceptable energy sources. This policy may be disturbed over the coming decades due to the depletion of active resources of hard and brown coal. The conditions for new mines development as well as for all coal mining sector development in Poland are very complicated in terms of legislation, environment, economy and image. The authors propose a set of strategic changes in the formal conditions for acquiring mining licenses. The article gives a signal to institutions responsible for national security that without proposed changes implementation in the legal and formal process it, will probably not be possible to build next brown coal, hard coal, zinc and lead ore or other minerals new mines.

PL

Krajowa energetyka oparta jest w głównej mierze na własnych surowcach energetycznych takich jak węgiel kamienny i brunatny. Produkcja ponad 80% energii elektrycznej z tych kopalin daje nam pełną niezależność energetyczną, a koszty produkcji energii z tych surowców są najmniejsze w stosunku do innych technologii. Polska posiada zasoby tych kopalin na wiele dziesiątków lat, doświadczenie związane z ich wydobyciem i przeróbką, zaplecze naukowo-projektowe oraz fabryki zaplecza technicznego produkujące maszyny i urządzenia na własne potrzeby, a także na eksport. Węgiel jest i winien pozostać przez najbliższe 25–50 lat istotnym źródłem zaopatrzenia w energię elektryczną i ciepło, gdyż stanowi jedno z najbardziej niezawodnych i przystępnych cenowo źródeł energii. Polityka ta w okresie następnych dekad może być zachwiana z powodu wyczerpywania się udostępnionych zasobów węgla. Uwarunkowania dla budowy nowych kopalń, a tym samym dla rozwoju górnictwa w Polsce są bardzo złożone zarówno pod względem prawnym, środowiskowym, ekonomicznym, jak i wizerunkowym. Autorzy proponują zmiany, które rozwiązywałyby problemy w przedmiocie uzyskiwania koncesji wydobywczych. Artykuł sygnalizuje instytucjom odpowiedzialnym za bezpieczeństwo Polski, że bez wprowadzenia zaproponowanych istotnych zmian w procesie formalnoprawnym jest mało prawdopodobne, aby wybudowano, tak potrzebne kopalnie węgla brunatnego, kamiennego, rud cynku i ołowiu czy innych kopalin.

13

Microbiological coal biogasification under laboratory conditions – biogas quantity and quality

Janiga M., Kapusta P., Kania M., Szubert A.

Nafta-Gaz

|

2018

|

R. 74, nr 9

647--654

EN

The paper presents results of experiments consisting in biogasification of hard and brown coals. The process was carried out in closed containers using a microbiological consortium. The influence of various factors on the amount and composition of released gas was checked. Various degasification conditions were tested: hard and brown coal, three different fractions (from 1.4 to 5 mm, from 0.16 to 1.4 mm, and fraction below 0.16 mm), various temperatures (4°C, 20°C, and 40°C), the experiment duration (1, 2, 3, and 4 weeks). Nitrogen and carbon dioxide were the prevailing gas components during the experiments.

PL

W artykule przedstawiono wyniki eksperymentów polegających na biozgazowaniu węgli kamiennych i brunatnych. Proces ten był przeprowadzany w zamkniętych pojemnikach przy wykorzystaniu konsorcjum mikrobiologicznego. Sprawdzono wpływ różnych czynników na ilość i skład wydzielonego gazu. Przetestowane zostały różne warunki degazacyjne: węgiel kamienny i brunatny, trzy różne frakcje (od 1,4 do 5 mm, od 0,16 do 1,4 mm i frakcja poniżej 0,16 mm), różne temperatury (4°C, 20°C i 40°C), czas trwania eksperymentu (1 tydzień oraz 2, 3 i 4 tygodnie). W trakcie eksperymentów dominującymi składnikami gazu były azot i ditlenek węgla.

14

Skurcz zaczynów żużlowo-popiołowych

Machowska A.

Materiały Budowlane

|

2018

|

nr 8

77--79

PL

W artykule przedstawiono zmianę długości i masy próbek zaczynów żużlowo-popiołowych do 130 dni dojrzewania. Próbki wykonano z mielonego granulowanego żużla wielkopiecowego, którego reakcję wiązania wzbudzono dodatkiem popiołu lotnego z fluidalnego spalania węgla brunatnego (bez dodatku odczynników chemicznych), w pięciu proporcjach dozowania składników. Próbki referencyjne wykonano z cementu hutniczego, wieloskładnikowego i portlandzkiego popiołowego. Wszystkie próbki wykonano ze stałym wskaźnikiem woda/spoiwo = 0,5. Zmianę długości badano w aparacie Graf-Kaufmana. Równolegle wykonywano pomiary zmiany masy próbek w czasie dojrzewania. Wszystkie próbki wykazują spadek masy w czasie badania. Próbki zaczynów żużlowo-popiołowych pęcznieją w początkowym okresie badania, a następnie ulegają skurczowi. Widoczna jest zależność między zmianą długości próbek (pęcznienie i skurcz) a zawartością popiołu i żużla w spoiwie.

EN

The paper presents the results of investigation into mass and linear changes of fly ash slag pastes up to 130 days of curing. The pastes were prepared from ground granulated blast furnace slag and fly ash from fluidized combustion of brown coal as an activator of slag’s binding reaction. The pastes were mixed in five proportions of binder components (by mass). The reference specimens were prepared from slag cement, multicomponent cement, Portland fly ash cement. All specimens were prepared with water/binder ratio equal 0,5. Linear changes were investigated in Grauf-Kaufman apparatus. Also the mass changes in time of curing were measured. The mass loss of all the specimens was noted. In the early period of curing fly ash-slag pastes underwent expansion and then shrinkage. The relation between linear changes (expansion and shrinkage) and proportions of fly ash and slag in binder was revealed.

15

The evaluation of a risk degree for the process of a brown coal spontaneous ignition on dumps with using of modern numeric methods

Klouda P., Moni V., Řehoř M., Blata J., Helebrant F.

Management Systems in Production Engineering

|

2018

|

nr 2 (26)

71--75

EN

The article is a summary of information about evaluation of a risk degree for a brown coal spontaneous ignition which is realized on the base of a database analysis of information about the development of stative quantities and desorbated gases in the stored bodies of the brown coal. The data were gained from the long term complex measurements which were realized at chosen companies during the coal mining in the previous parts of the project. In the last part of the project, we examined results of temperature models from thermographs with results of gasses and coal samples from the mines. Then, the influence of atmospheric conditions (insolation, water downfall, changes of barometric pressure etc.), the influence of coal mass degradation, the influence of physical and chemical factors, and the influence of other defective factors on the process of the coal spontaneous ignition. The gasmetry was assess with gas in-situ samples and laboratory gas models of indicative gasses for the spontaneous ignition, which were taken from the method of the ther-mic oxidation with the aim of the correlation finding for an epicentre of temperature within the spontaneous ignition.

16

Analysis of the costs of regeneration of excavator buckets used for brown coal excavation

Ulbrich D., Selech J., Romek D., Sieńkowski M., Włodarczyk K., Kowalczyk J., Staszak Ż., Marcinkiewicz J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 1

135--139

EN

The paper presents the most frequently applied multibucket excavator solutions used in brown coal surface mining. The authors have analyzed the design of the excavator bucket individual components in terms of its wear during operation and the possibility of regeneration. The main aim of the performed analyses was to determine the costs of regeneration of the excavator buckets for selected multibucket excavators. Four selected excavators have been subject to the cost analysis. The cost of regeneration was estimated based on the prices of individual components such as bucket teeth, knives, forging, face as well as labor time needed to carry out full bucket regeneration. Based on the performed calculations and the experience of the mining personnel, it has been observed that in terms of economy, regeneration of an excavator bucket is more cost effective than purchasing a new one. However, severe mine working conditions as well as random damage sometimes force a purchase of new buckets for the excavators.

PL

W artykule przedstawiono najczęściej wykorzystywane rozwiązania koparek wielonaczyniowych stosowanych w kopalniach odkrywkowych węgla brunatnego. Ponadto przeanalizowano budowę poszczególnych części czerpaka pod kątem jego zużycia podczas pracy, jak również możliwości regeneracji. Głównym celem wykonanych analiz było określenie kosztów regeneracji czerpaków, dla wybranych koparek wielonaczyniowych. Analizie kosztów poddano 4 wybrane koparki pracujące w kopalniach węgla brunatnego w Polsce. Koszty regeneracji oszacowano na podstawie cen poszczególnych części, takich jak np. zęby, noże, odkuwki, płaszcz, jak również liczby roboczogodzin niezbędnych do wykonania pełnej regeneracji jednego czerpaka. Na podstawie wykonanych obliczeń oraz doświadczeń pracowników kopalni należy stwierdzić, że pod względem ekonomicznym regeneracja czerpaków jest bardziej opłacalna niż zakup nowego. Niemniej jednak ciężkie warunki pracy w kopalni oraz losowe uszkodzenia powodują konieczność zakupu nowych czerpaków koparek wielonaczyniowych.

17

Struktura produktów pirolizy kwasów huminowych węgla brunatnego i katalityczne właściwości utlenionych karbonizatów

Czechowski F., Klimkiewicz R.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2018

|

R. 59, nr 1

27--38

PL

Kwasy huminowe wydzielone z węgla brunatnego z kopalni Konin zostały scharakteryzowane w zakresie analizy technicznej i elementarnej oraz FTIR, 13C NMR jak też termograwimetrycznej i różnicowej analizy termicznej. Zostały one poddane procesowi konwencjonalnej pirolizy. Skład molekularny gazowych oraz lotnych ciekłych produktów pirolizy kwasów huminowych określono odpowiednio przy pomocy GC oraz GC-MS. Uwolnione składniki gazowe są reprezentowane przez ditlenek węgla, tlenek węgla, metan oraz wodór. Lotne produkty ciekłe stanowią mieszaninę struktur polialkilobenzenowych oraz pochodnych fenolu i metoksyfenoli, w tym głównie gwajakolu. Związki łańcuchowe są reprezentowane przez serię homologiczną kwasów tłuszczowych wykazujących dużą przewagę homologów parzystowęglowych w zakresie C22-C32 oraz serię homologiczną węglowodorów alifatycznych w postaci par n-alk-1-enów/n-alkanów w zakresie homologów C8-C36. Otrzymane wyniki wskazują na materię roślin naczyniowych wzbogaconych w biopolimer występujący w roślinnych kutykulach jako składnik przyczyniający się do budowy substancji humusowej kwasów huminowych. Ze wzrostem temperatury pirolizy następuje pogłębianie defunkcjonalizacji karbonizatu. Utlenione karbonizaty przez częściowe zgazowanie tlenem powietrza wykazują specyficzną aktywność w kierunku dehydratacji i dehydrogenacji w teście z udziałem alkoholu n-butylowego. Karbonizaty kwasów huminowych są obiecującym materiałem dla otrzymywania katalizatorów do niedestruktywnej transformacji oksygenatów.

EN

Humic acids extracted from Konin brown coal (Midland, Poland) were characterized by proximate and elemental analyses as well as FTIR, 13C NMR and thermogravimetric and differential thermal analyses. They were subjected to conventional pyrolysis. Molecular composition of gaseous and liquid pyrolysis products released during the process were determined by GC and GC-MS, respectively. Released gaseous products are composed of carbon dioxide, carbon monoxide, methane and hydrogen. The liquid volatile products constitute mixture of polyalkyl substituted benzene compounds as well as phenolic and methoxyphenolic mainly of guaiacol type derivatives. Chained compounds are represented by homological series of fatty acids with pronounced prevalence of even carbon numbered representatives in the C22-C32 range and aliphatic hydrocarbons represented by n-alk-1-enes/n-alkanes pairs in the range C8-C36. Obtained results indicate on vascular plant matter enriched in biopolymers encountered in plant cuticles as the constituent contributing to humic substance of humic acids. Pyrolysis leads to gradual defunctionalization of remaining solid carbonizates upon increasing heat treatment. Oxidized humic acids carbonizates with air oxygen revealed specific catalytic dehydration and dehydrogenation activity in n-butyl alcohol test. They are promising materials for obtaining catalysts for nondestructive transformations of oxygenates.

18

Produkty ekstrakcji nadkrytycznej węgla brunatnego dla otrzymywania paliw płynnych i sorbentów węglowych

Czechowski F., Stolarski M.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2018

|

R. 59, nr 6

33--50

PL

Zbadano wpływ rozpuszczalników: cykloheksanu, toluenu, alkoholu izopropylowego oraz czasu ekstrakcji (0 – 4 godz.) ziemistego węgla brunatnego w warunkach nadkrytycznych w temperaturze 410 °C, pod ciśnieniem 13 MPa na wydajność ekstraktów oraz kształtowanie się struktury porowatej stałych pozostałości poekstrakcyjnych. Scharakteryzowano skład grupowy i strukturalny ekstraktów nadkrytycznych. Pozostałości po ekstrakcji nadkrytycznej cykloheksanem i toluenem wykazują większe rozwinięcie układu kapilarnego niż produkt karbonizacji węgla nieekstrahowanego otrzymany w temperaturze ekstrakcji nadkrytycznej 410 °C. Podobna zależność występuje w rozwinięciu struktury porowatej karbonizatów wysokotemperaturowych (800 °C) otrzymanych ze stałych pozostałości poekstrakcyjnych oraz ich odpowiednika z węgla nieekstrahowanego. Parametry struktury porowatej aktywatów otrzymanych przez zgazowanie karbonizatów parą wodną do 50% ubytku masy ich materii oganicznej wykazują zbliżone wartości zarówno dla produktów otrzymanych z pozostałości poekstrakcyjnych jak i próbki otrzymanej z węgla nieekstrahowanego. Wydłużenie czasu ekstrakcji w warunkach nadkrytycznych cykloheksanem oraz toluenem prowadzi do stopniowego wzrostu parametrów struktury porowatej w pozostałościach poekstrakcyjnych oraz produktach ich częściowego zgazowania parą wodną. Natomiast wydłużenie czasu ekstrakcji nadkrytycznej alkoholem izopropylowym prowadzi do obniżania się parametrów struktury porowatej w pozostałościach poekstrakcyjnych oraz produktach ich karbonizacji i aktywacji.

EN

The influence of the solvent kind: cyclohexane, toluene, isopropyl alcohol and time of supercritical gas extraction (0 - 4 h) of earthy brown coal at 410 °C on the extracts yield and formation of porous structure in the extracted residues was investigated. The group and structural composition of supercritical extracts was characterized. The residues after the supercritical gas extraction with cyclohexane and toluene show a greater development of the capillary system than the carbonization product of non-extracted coal obtained at a supercritical extraction temperature of 410°C, under pressure 13 MPa. A similar relationship occurs in the development of porous structure of high temperature (800°C) carbonizates of extracted residues in comparison to porosity parameters of non-extracted coal carbonizate. Porous structure parameters of active carbons obtained by steam gasification of carbonizates to 50% burn-off of their coaly organic matter show similar values for products obtained from extracted residues as well as for samples obtained from non-extracted coal. The increase of in supercritical gas extraction time with cyclohexane and toluene leads to gradual increase of porous structure parameters in extraction residues and their partial gasification products with steam. On the other hand, the increase of the supercritical extraction time with isopropyl alcohol causes a decrease in the porosity parameters of the extracted residues porous structure and products of their carbonization and activation.

19

Brown coal - the future or past? Polish energetic security in case of material mining

Prauzner T., Kułak A.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa

|

2017

|

T. 5

107--119

EN

Points of the article are: summarizing the seventy years of lignite presence on the national energetic market, describing current share of raw material in electricity production in Poland, analyzing possible effects of reduction of its output and proposing an alternative in case of burn-out of deposits. As a part of writing article, research methods that were used: analyze of texts, documents, directives and assess the current situation regarding climatic and energetic policy.

PL

Celem artykułu jest podsumowanie siedemdziesięciu lat obecności węgla brunatnego na krajowym rynku energetycznym, opisanie aktualnego udziału tytułowego surowca w produkcji energii elektrycznej w Polsce, dokonanie analizy możliwych skutków zmniejszenia jego wydobycia i zaproponowanie alternatywy w przypadku wyeksploatowania złóż. Podczas przygotowania artykułu posłużono się następującymi metodami badawczymi: analiza tekstów, dokumentów, dyrektyw oraz ocena bieżącej sytuacji politycznej dotyczącej polityki klimatyczno-energetycznej.

20

Polityka energetyczna Polski w aspekcie wyzwań XXI wieku

Szczerbowski R., Ceran B.

Polityka Energetyczna

|

2017

|

T. 20, z. 3

17--28

PL

Przyszłość i rozwój energetyki to jeden z najważniejszych problemów zarówno w polityce krajowej, jak i światowej. Odpowiedzialność sektora energetycznego za zmiany klimatyczne na Ziemi oraz troska o zapewnienie wystarczających ilości energii w najbliższych latach, stanowią główne wyzwania, jakie stoją obecnie przed energetyką. Eksploatowane w Polsce elektrownie węglowe są źródłem stabilnych i ciągłych dostaw energii. Idealnie sprawdzają się jako jednostki rezerwowe dla źródeł odnawialnych. Wobec braku odpowiednich zdolności magazynowania energii, utrzymywanie w gotowości jednostek konwencjonalnych staje się w kontekście utrzymania bezpieczeństwa energetycznego kwestią kluczową. W referacie przedstawiono stan obecny krajowego sektora wytwórczego. W perspektywie najbliższych kilkunastu lat dalej będzie się on opierał na energetyce konwencjonalnej, jednak z coraz większym udziałem źródeł odnawialnych. Konieczne jest jednak opracowanie nowej strategii energetycznej, która wskaże, w jakim kierunku będzie zmierzać krajowy sektor wytwórczy. Jest to tym bardziej istotne, że nowe uwarunkowania prawne związane szczególnie z ochroną środowiska zdecydowanie ograniczają stosowanie paliw konwencjonalnych w energetyce.

EN

The future and the development of the power industry are the one of the major issues in the domestic and global policy. The impact of power sector on the Earth’s climate changes and the attention to sufficient funds of energy in the upcoming years are the primary challenges which the power industry is facing. Coal -fired conventional power plants, exploited in Poland are stable, continuous sources of energy supply. This is why they are the suitable standbys for renewable energy sources. In the case of the lack of appropriate abilities for energy storage, keeping conventional sources in the production capacity is the key issue for energy safety. The article delineates the current state of the domestic sector of energy production. In the prospect of next few years, it will draw on conventional power engineering nevertheless, with growing involvement of renewable energy sources. Nevertheless, it is important to develop a new energy strategy, which will point to the direction of domestic energy production sector changes. What is more relevant, new legal regulations connected with environmental protection will definitely restrict using fossil fuels in the power industry