Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Metoda oceny bloczności złoża na przykładzie kopalni granodiorytu

Mania M.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2012

|

Vol. 134, nr 41

181-189

PL

Przeprowadzono badania podzielności ciosowej i bloczności złoża granodiorytu, eksploatowanego na kruszywa i bloki. Uwzględniając budowę geologiczną i tektonikę, określono bloczność poszczególnych części złoża z wykorzystaniem metody skaningu laserowego. Wyniki badań pozwoliły na zaproponowanie poprawy racjonalnego wykorzystania zasobów z uwzględnieniem blocznych partii złoża.

EN

The article presents divisibility measurement results of the Niemcza Zone granodiorites. It shows that the laser scanning could be good alternative to determinate rocks block separateness. Results of the research allow to improve the rational use of resources. It also presents that obtaining of block elements is possible.

2

Ochrona bloczności złoża z wykorzystaniem skaningu laserowego

Mania M., Modrzejewski Sz.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2012

|

R. 53, nr 1-2

65-72

PL

W artykule przedstawiono metodę identyfikacji bloczności złoża, pozwalającą na racjonalne wykorzystanie zasobów. W celu wyodrębnienia partii blocznych poszczególnych rejonów złoża oraz dostosowania techniki urabiania, oprócz tradycyjnych badań podzielności ciosowej, wykorzystano także pomiary skaningowe. Przedstawiony sposób ochrony partii blocznych zastosowaniem nowoczesnych narzędzi w postaci skanera laserowego, stwarza nowe możliwości optymalizacji efektywności eksploatacji i poprawy bezpieczeństwa wydobycia. Przedstawiono procedurę aplikacyjną techniki strzelniczej, do wspomagania eksploatacji złóż blocznych.

EN

In the article were presented results of the conducted identification of block separateness deposits. It shows that the laser scanning could be good alternative to determinaterock's block separateness. Results of the research allow to improve the rational use of resources. It also presents that obtaining of block elements is possible.

3

Kamienie dekoracyjne i architektoniczne południowo-wschodniej Polski - złoża, zasoby i perspektywy eksploatacji

Bromowicz J., Figarska-Warchoł B.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2012

|

T. 28, z. 3

5-22

PL

Przedstawiono stan kopalń na tle tradycji wydobycia i użytkowania surowców kamiennych. Wytypowano czynne kamieniołomy, w których tradycyjnie pozyskiwane były bloki, jak też i takie, w których z racji wykształcenia serii złożowych, bloki mogą być przedmiotem eksploatacji w przyszłości. Oceniono też złoża, w których niegdyś wydobywano materiały kamienne powszechnie stosowane jako materiały dekoracyjne w krajowej architekturze, mimo że aktualnie są one nieczynne. W sumie przeanalizowano ponad 230 złóż. Zaprezentowano, uzasadnione ekonomicznie, perspektywy rozwoju wydobycia materiałów dekoracyjnych i architektonicznych w Polsce południowo-wschodniej na tle wymagań rynku europejskiego i możliwości wynikających zarówno z ograniczeń środowiskowych, jak i zasobowych. Ustalono, że są one zróżnicowane w zależności od walorów dekoracyjnych poszczególnych skał, ich bloczności i wielkości zasobów. Wydzielono skały i złoża, które mają możliwości rozwoju wydobycia na skalę europejską, krajową i lokalną. Pierwsze to zlepieńce zygmuntowskie, wapienie morawickie i zalesiackie oraz dolomity diploporowe. Zakres krajowy mogą mieć odpowiednio zagospodarowane złoża paleozoicznych wapieni okolic Kielc i Krzeszowic oraz niektóre bloczne złoża piaskowców z obrzeżenia Gór Świętokrzyskich i Karpat. Rozwój na skalę lokalną mają zapewnione drobne złoża piaskowców w obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich i z Karpat oraz wapieni na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, produkujące materiał wykorzystywany w małej architekturze. Wykazano zagrożenie dla złóż skał blocznych, związane ze stosowaniem materiałów wybuchowych przy wykorzystaniu ich zasobów do produkcji kruszyw łamanych. Dla złóż najbardziej atrakcyjnych skał uzasadniono konieczność ich ochrony przed eksploatacją w innych celach niż produkcja bloków. Stwierdzono, że powrót do zarzuconych kamieniarskich tradycji jest możliwy i konieczny z racji licznych powiązań, poprzez historię, architekturę i sztukę, z kulturą narodową. Wymaga on sporych inwestycji dla unowocześnienia sposobu zagospodarowania złóż, a także związanych z promocją polskich kamieni na rynku europejskim. Należy przy tym uwzględnić możliwość zaangażowania funduszy Unii Europejskiej.

EN

In the article there was described the current state of mines against a background of tradition of exploitation and application of rock raw materials. Active quarries were selected, where the extraction of rock blocks has been a tradition, as well as quarries where the geological structure of the deposit allows to exploit the blocks in the future. There were also assessed old quarries and their deposits where the popular stones had been extracted in the past and then used in domestic architecture as a decorative materials. That is a group of more than 230 deposits in total. It has been presented economically justified perspectives of exploitation development concerning decorative and architectural rocks in south-eastern Poland against a background of European market requirements, the state of resources and environmental limitations. It was established that they are differentiated depending on the decorative properties of the rocks, their block divisibility and quantity of resources. Taking above-mentioned into consideration the deposits have been classified to groups which have the chances of exploitation development in the European, domestic and local scale. The former are Zygmuntówka Conglomerate, Morawica Limestone, Zalesiaki Limestone and Diplopora Dolomite. The domestic scope of use can be associated with properly developed deposits of Paleozoic limestones in the vicinity of Kielce and Krzeszowice and some dimension sandstones in the margin of the Holy Cross Mountains and in the Carpathians. The small deposits of sandstones from the Holy Cross Mountains margin and from the Carpathians as well as deposits of limestones from the Kraków-Częstochowa Upland, excavating material used in so called small architecture, have guarantee of local development. Moreover there was shown the hazard to the dimension stones deposits connected with the huge consumption of their resources for the production of crushed aggregates. This problem concerns especially raw materials with good physico-mechanical properties. For the most attractive rocks it was justified the need of their protection against exploitation for the other purposes than block production. It was stated that the return to local masonry traditions is possible and necessary because of many connections with the national culture through its history, architecture and art. It requires large investments for modernize the exploitation methods as well as for promotion of Polish stones in the European market. It must be also taken into consideration the possibility of financial support from the European Union funds.

4

Laser na granicie

Rogosz K., Ślusarczyk S.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2011

|

nr 6

48-52

PL

W artykule zaprezentowano innowacyjną metodę pomiaru bloczności serii złożowej przy zastosowaniu skanera laserowego do oceny walorów blocznych złoża Rogoźnica II. W niniejszej pracy skorzystano z metody pomiaru odległości między głównymi płaszczyznami naturalnej oddzielności na 100 m profilu złoża.

5

Kamienie dekoracyjne i architektoniczne eksploatowanych złóż Polski południowo-wschodniej

Bromowicz J., Figarska-Warchoł B.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2011

|

Vol. 132, nr 39

35-51

PL

Niejednolita jest kondycja złóż kamieni budowlanych Jury Krakowsko-Częstochowskiej, Gór Świętokrzyskich i ich obrzeżenia, Roztocza oraz Karpat. Ich odmiany o korzystnych właściwościach fizyczno-mechanicznych (duża wytrzymałość na ściskanie i mała nasiąkliwość) wykorzystywane są do produkcji kruszyw, mimo niekiedy bardzo wysokich walorów dekoracyjnych i dużych możliwości uzysku materiału blocznego. W pozostałych produkowane są bloki, a także płytki - chętnie ostatnio stosowane w małej architekturze. Nastąpiło silne rozdrobnienie złóż, przy równoczesnym zaniku dzikiej, niekoncesjonowanej eksploatacji. Pojawiło się wielu nowych producentów oferujących bardzo interesujące odmiany kolorystyczne kamieni. Szczególnie silnie zaznacza się to w obrębie złóż piaskowców jury i kredy w obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich.

EN

Active quarries of ornamented and dimension limestone and sandstone in the areas of Polish Jura, Holy Cross Mountains and its Mesozoic margin, Roztocze and the Carpathians were evaluated on the basis of current products yielded. Urgent need to protect the deposits of dimension stones of high block divisibility and good decorative properties has been demonstrated. Their intensive exploitation for the aggregate production may lead to a lack of ability to acquire blocks in the future.

6

Metoda ochrony bloczności złóż przy wybuchowym urabianiu skał na potrzeby kruszyw łamanych

Grześkowiak A., Modrzejewski S.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2002

|

R. 44, nr 5-6

25-29

PL

W oparciu o kryteria ochrony bloczności złóż surowców skalnych przedstawiono metodę wyznaczania zasięgu strefy spękań powodowanych robotami strzałowymi. Na podstawie wyników badań terenowych wykonano obliczenia wielkości dopuszczalnych ładunków MW odpalanych metodą długich otworów zapewniających nienaruszalność przyległych struktur skalnych. Podano sposób określenia wielkości filarów bezpieczeństwa sejsmicznego pozwalający na ochronę naturalnej bloczności przyległych partii złóż eksploatowanych przy użyciu materiałów wybuchowych.

EN

Based on criteria for preservation of natural stone deposits block fracture, a method for determination of fracture zone limits, related to the mining blasting works, was developed. Field experiments results were used for calculation of the maximum weight of explosives, fired in the method of long blast holes, quaranteeingperseverance of original rock structures in the method of long blast-holes, guaranteeing perseverance of original rock structures in adjacent stone deposit. The paper present also a method for determination of seismic safety pillars for protection of natural block fracture in stone deposits mined with the use of explosives.

7

Ocena możliwości wykorzystania skał z okolic Krakowa do rekonstrukcji kamiennych elementów architektonicznych

Bromowicz J.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2001

|

T. 17, z. 1

5-73

PL

Oceniane były skały węglanowe reprezentowane przez dewońskie wapienie złóż dębnickich, triasowe dolomity diploporowe z Libiąża, wapienie jurajskie z Nielepic, Kamienia, Wielkanocy, Uliny, Mirowa i trzeciorzędowe z Pińczowa oraz piaskowce istebniańskie (kreda-paleocen) z Sobolowa, Soślin, Muchówki, Zoni i Czasławia (rys. 1). W poszczególnych kamieniołomach dokonano oceny walorów dekoracyjnych odsłoniętych skał oraz bloczności określającej możliwości uzysku prostopadłościennych brył - bloków o różnej wielkości. W oparciu o materiały zawarte w dokumentacjach geologicznych przedstawiono zmienność właściwości fizyczno-mechanicznych badanych skał i oceniono możliwości ich stosowania. Wyróżniono trzy odmiany wapieni dębnickich o zróżnicowanych walorach dekoracyjnych, a pomiary orientacji i intensywności płaszczyzn podzielności wykazały, iż bloki, głównie małe i bardzo małe (poniżej 1 m3), stanowią około 30% objętości odsłoniętych fragmentów złóż. Korzystne właściwości fizyczno-mechaniczne wapieni dębnickich z ocenianych części profilów zapewniają dobre zachowanie właściwie użytego materiału. O walorach dekoracyjnych dolomitów z Libiąża, obok barwy i migotliwości wywołanej odblaskami pojedynczych kryształów węglanowych, decyduje obecność kawern i laminacji. Ich właściwości fizyczno-mechaniczne są dosyć jednorodne i korzystne. Materiał bloczny, silnie rozdrobniony, stanowi około 8% objętości badanego wycinka złoża. Wapienie jurajskie w opracowywanych kamieniołomach wykazują duże zróżnicowanie strukturalne. W Nielepi- cach, Kamieniu i Ulinie przeważają wapienie skaliste o charakterze zlepieńców i konglomeratów. Ich właściwości fizyczno-mechaniczne są bardzo zróżnicowane. Często posiadają one stosunkowo wysokie nasiąkliwości, co powoduje ich niewielką odpornością na działanie mrozu. Godne polecenia są natomiast wapienie skaliste z kamieniołomu Wielkanoc. Są jednorodne, w przewadze pelityczne z liczną fauną, a ich walory dekoracyjne podkreślają liczne kawerny. Badania w celu wytypowania złoża wapieni jurajskich dającego możliwości uzyskiwania materiału blocznego nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Pomiary przeprowadzone w złożu Mirów wykazały tylko niewielkie możliwości pozyskiwania bloków, i to w przewadze o małej i bardzo małej objętości. Wapienie pińczowskie rokują stosunkowo łatwe możliwości uzysku bloków o bardzo zróżnicowanej objętości, od bardzo małych do bardzo dużych. Zapewniają również pozyskiwanie różnych ich odmian strukturalnych od drobno- poprzez średnio- do gruboziarnistych. Ich właściwości fizyczno-mechaniczne są podobne bez względu na zróżnicowanie strukturalne. Ich wadą jest brak wystarczającej mrozoodporności, co powoduje konieczność izolowania wyrobów z wapienia pińczowskiego od dostępu wody. Piaskowce istebniańskie posiadają najlepsze właściwości fizyczno-mechaniczne w złożu Sobolów. Szczególnie korzystne są ze względu na wytrzymałość na ściskanie i jej zmienność wywołaną nasyceniem wodą oraz zamrażaniem, jak i ścieralności na tarczy Boehmego. Ta ostatnia właściwość jest w przypadku piaskowców istebniańskich bardzo istotna, gdyż zwykle jest zbyt duża dla stosowania ich do produkcji kamiennych elementów poziomych. Z uwagi na tą właściwość interesujące wydają się piaskowce z kamieniołomu w Czasławiu, gdzie ścieralność jest o połowę mniejsza od pozostałych. Możliwości pozyskiwania bloków z piaskowców istebniańskich we wszystkich badanych kamieniołomach są znaczne. Bloki stanowią zwykle około 40% objętości badanych obiektów. Różny jest natomiast stopień rozdrobnienia materiału blocznego. W tym zakresie najkorzystniejsze warunki ma złoże Sobolów z dużymi możliwościami uzysku bloków o bardzo znacznych rozmiarach.

EN

The following stones were evaluated in the present study: the Dębnik Limestone (Devonian), the Libiąż (Diplopora) Dolomite (Triassic), limestone from Nielepice, Kamień, Wielkanoc, Ulina and Mirów (Jurassic), the Pińczów Limestone (Tertiary) and the Istebna Sandstone from Sobolów, Sośliny, Muchówka, Zonia and Czasław (Fig. 1). In each case three features were evaluated: decorativness of the stone, block divisibility and physical and mechanical properties of the rock, taken from the geological reports. Three varieties of the Dębnik black limestone were distinguished basing on its decorative properties. Orientation and high density of joint determine relatieve low volume of the blocks exploitable from the deposits. Roughly 30% of the volume of the deposits can be extracted as small and very small blocks (up to 1 m3). Good physical and mechanical properties determine relative high durability of the stone. Decorativness of the Libiąż Dolomite is due to its yellowish colour, sparkling shine caused by isolated calcite crystals, and cavernous and laminated texture. Mechanical properties are generally good and uniform over a volume of the deposit. Ca. 8% of the rock volume can be extracted as small blocks. Jurassic limestone reveal great structural diversity in the querries examined. The masive (rocky) limestone with conglomeratic structure dominates in Nielepice, Kamień and Ulina. Its physical and mechanical properties are highly variable. Its efective porosity is normally high and contributes to low frost resistivity of the stone. Remarkable good properties reveals Jurassic limestone from the Wielkanoc quarry. Its stucture is pelitic with admixture of organic remnants. Cavernous texture gives the stone decorative surface. Unfortunately, there are almost no possibility for extraction of blocks from the deposits of the Jurassic limestone. Small quantities of small blocks can be expected only from the deposit in Mirów. The deposit of the Pińczów Limestone yields various blocks, from very small to very large. Its texture changes from fine through medium to coarse grained. The properties of the stone are by far uniform and favourite, disregarding texture variations. However, frost resistivity is generelly not satisfying for most external applications. The masonry needs pre-treatment, to increase water repellency. The Istebna Sandstone of the Sobolów deposit reveals the best mechanical properties of all known deposits. Parti- cularly, its compression strength in dry, wet as well as in frozen state, and abrasive tests are by far satisfactory. The latter property is particularly remarkable, as the Istebna sandstone, typically, is not resistant to abrasion and cannot be applied in paving works. Moreover, in every of investigated quarries blocks of various sizes constitute ca. 40% of the deposit volume. The deposit in Sobolów reveals the most favourite block divisibility. It may yield the largest blocks of all known deposits.

8

Bloczność skał intruzyjnych strefy Niemczy

Cygan J., Ślusarczyk S.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

1998

|

Vol. 85, nr 27

3-12

PL

W artykule przedstawiono wyniki pomiarów i obserwacji podzielności granitoidowych skał strefy Niemczy. Obserwacje i pomiary prowadzono w kamieniołomach Kośmin i Przedborowa. Wyniki przeprowadzonych prac wskazują na istniejącą możliwość pozyskiwania elementów blocznych w obydwu złożach. Możliwość ta nie jest obecnie wykorzystana, a eksploatacja prowadzona jest wyłącznie w celu pozyskiwania kruszywa.

EN

The paper presents results of measurement and observation of divisibility of the Niemcza Zone intrusive rocks. These observations in Kośmin and Przedborowa quarries done. Their results showed that obtaining of block elements in both quarries is possible. Now, this possibility is not used and exploitation just for crushed stones is carried on.