Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ocena żyzności gleb intensywnie użytkowanych za pomocą wartości indeksu trofizmu gleb leśnych

Mikiciuk G., Tomaszewicz T.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2016

|

nr 163 (43)

29--38

PL

Celem pracy była ocena gleb stacji doświadczalnej w Dołujach, jako siedliska leśnego w oparciu o indeks trofizmu gleb leśnych (ITGL). Badano gleby IVa klasy bonitacyjnej, intensywnie użytkowane ogrodniczo. Wartości ITGL, pozwoliły określić że były to hipertroficzne siedliska lasów.

EN

The aim of this research was evaluation of soils in experimental station in Dołuje as forest habitat basing on the forest soil trophism index (FSTI). The studied soils were classified as IVa quality class and were intensively cultivated. The values of FSTI, helped to determine them as hypertrophic forest habitat.

2

Zmienność sezonowa i przestrzenna sodu i chloru w glebach inowrocławskiego Parku Zdrojowego

Krzyżaniak M., Długosz J.

Proceedings of ECOpole

|

2012

|

Vol. 6, No. 1

233--237

PL

Badaniami objęto czarne ziemie zlokalizowane w parku zdrojowym w Inowrocławiu, będące pod stałym wpływem tężni. Ten specyficzny czynnik antropogenny powoduje wzrost stężenia jonów sodowych i chlorkowych, zmieniając tym samym istotnie skład kompleksu sorpcyjnego i roztworu glebowego analizowanych gleb. Analizy przeprowadzono na 27 próbkach powierzchniowych pobranych trzykrotnie w ciągu roku (wiosna, lato, jesień). Obliczenia geostatystyczne obejmowały wykreślenie semiwariogramów z danych empirycznych, opracowanie ich modeli oraz wykreślenie na ich podstawie map zmienności przestrzennej badanych składników. Przed wykonaniem map dane były estymowane metodą krigingu punktowego, a zgodność modelu z wariogramem weryfikowano metodą kross-walidacji. Do wykonana modeli semiwariogramów badanych składników wykorzystano modele: sferyczny, liniowy i efektu samorodka. Otrzymane modele dla semiwariogramów jonów chlorkowych, wymiennych i wodnorozpuszczalnych jonów sodowych wykazały, że zakres ich oddziaływania mieści się w przedziale 61÷148 m. Również w rozkładzie przestrzennym we wszystkich badanych składnikach przeważała zmienność strukturalna (długiego zasięgu), co potwierdziła niska wartość efektu samorodka (nugget effect) (8,5÷14,9%). Z badanych składników największą zmiennością przestrzenną charakteryzowały się wymienne jony Na+, na co wskazuje największa wartość wariancji progowej (sill) (59,8÷237,4 (mmol/kg)2). Natomiast najmniejszą zmienność przestrzenną miały jony chlorkowe (0,91÷127,7 (mmol/kg)2). Porównując zmienność w poszczególnych sezonach, stwierdzono, że największą zmiennością charakteryzowały się badane składniki w okresie letnim (121,6÷237,4 (mmol/kg)2).

EN

The research covered Phaeozems (WRB 2007) located in the Spa Park in the town of Inowroclaw, which are under continuous influence of graduation towers. This specific anthropogenic factor induces the increased concentration of calcium, sodium and chloride ions, and thus significantly modify the composition of the sorption complex and the soil solution of the analysed soils. Analyses were carried out on 27 surface samples collected three times per year (spring, summer, autumn). Geostatistical calculations included plotting of semivariograms based on empirical data, drawing up their models and based on them - plotting of spatial variability maps of the studied components. Before maps were drawn, the data were estimated by the method of point kriging, and the goodness of fit of a model to a variogram was verified by the method of cross-validation. Spherical and linear models, as well as the nugget effect were applied in order to prepare the models of semivariograms for the studied elements. The obtained models for semivariograms of chloride ions, exchangeable and water-soluble sodium ions proved that their interactions range from 61 to 148 m. Structural variability prevailed also in the spatial distribution in all studied components (long range), which was confirmed by a low value of the nugget effect (8.5÷14.9%). Among the studied components, exchangeable Na+ ions were characterised by the highest spatial variability, and this is indicated by the highest sill value (59.8÷237.4 (mmol/kg)2). Whereas, chloride ions were characterised by the lowest spatial variability (0.91÷127.7 (mmol/kg)2). When comparing particular seasons, the highest variability of the studied components occured in the summer (121.6÷237.4 (mmol/kg)2).

3

Influence of Graduation Towers on Average Annual Cations Content in Black Earths (Mollic Gleysols) in the Inowroclaw City

Krzyżaniak-Sitarz M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2012

|

Vol. 19, nr 6

573-582

EN

The research concerns soils located in the Inowroclaw Spa Park, under continuous influence of graduation towers. Such a continuous impact of aerosols may modify chemical composition of soils, and may lead to transformation of black earths into salt-affected anthropogenic soils in the nearest future. This specific anthropogenic factor effected the increase of calcium and sodium cations content, significantly changing the composition of soil sorption complex of the analyzed soils. The results of separate cations content in sorption complex showed the domination of calcium cations (91.42–333.35 mmol kg–1), which in several soil profiles attained a two or even three times higher value than in Cuiavian black earths under no anthropogenic influence. Sodium came second in content series of cations (16.28–73.46 mmol kg–1). In most of the horizons of the investigated soils the content of these exchangeable cations was on average level. It means that the content of sodium cations was several times higher than in the black earths not affected by salt, yet lower than in soils under the influence of sodium industry. The rest of the analyzed cations (Mg2+, K+) were characterized by low concentration both in soil sorption complex and in the soil solution and did not show accumulation characteristics in any genetic horizons.

PL

Badaniami objęto gleby zlokalizowane w Parku Zdrojowym w Inowrocławiu, będące pod stałym wpływem tężni. Stałe oddziaływanie aerozoli unoszących się z tężni może na tyle zmodyfikować skład chemiczny gleb, że przestaną one w niedalekiej przyszłości funkcjonować jako czarne ziemie, a staną się glebami słono-sodowymi czy glebami antropogennymi słonymi. Ten specyficzny czynnik antropogenny powoduje wzrost stężenia kationów wapniowych i sodowych, zmieniając tym samym istotnie skład kompleksu sorpcyjnego analizowanych gleb. Analizy zawartości poszczególnych kationów w kompleksie sorpcyjnym wykazały wyraźną dominację jonów wapnia (91.42-333.35 mmol kg-1), który w kilku profilach uzyskał często dwu- lub nawet trzykrotnie wyższe wartości stężenia niż w czarnych ziemiach kujawskich nie poddanych antropopresji. Kolejne miejsce w obsadzie kompleksu sorpcyjnego zajmował sód (16.28-73.46 mmol kg-1). Badane gleby przyjmowały w większości poziomów wartości pośrednie stężenia sodu wymiennego, to znaczy charakteryzowały się kilkukrotnie większym stężeniem kationów sodowych w stosunku do niezasolonych czarnych ziem, jednak mniejszymi wartościami stężenia Na+ niż w glebach poddanych silnej antropopresji przez przemysł sodowy. Pozostałe analizowane pierwiastki (Mg2+, K+) charakteryzowały się niskim stężeniem zarówno w kompleksie sorpcyjnym, jak i roztworze glebowym i nie wykazywały cech akumulacji w którymkolwiek z poziomów genetycznych.

4

Wpływ tężni na wartości średnioroczne stężenia kationów w kompleksie sorpcyjnym i roztworze glebowym czarnych ziem w Inowrocławiu

Krzyżaniak-Sitarz M.

Proceedings of ECOpole

|

2011

|

Vol. 5, No. 1

263--268

PL

Badaniami objęto gleby zlokalizowane w Parku Zdrojowym w Inowrocławiu, będące pod stałym wpływem tężni. Stałe oddziaływanie aerozoli unoszących się z tężni może na tyle zmodyfikować skład chemiczny gleb, że przestaną one w niedalekiej przyszłości funkcjonować jako czarne ziemie, a staną się glebami słono-sodowymi czy glebami antropogennymi słonymi. Ten specyficzny czynnik antropogenny powoduje wzrost stężenia kationów wapniowych i sodowych, zmieniając tym samym istotnie skład kompleksu sorpcyjnego analizowanych gleb. Analizy zawartości poszczególnych kationów w kompleksie sorpcyjnym wykazały wyraźną dominację jonów wapnia (91,42÷333,35 mmol(+)·kg–1), który w kilku profilach uzyskał często dwu- lub nawet trzykrotnie większe wartości stężenia niż w kujawskich czarnych ziemiach niepoddanych antropopresji. Kolejne miejsce w obsadzie kompleksu sorpcyjnego zajmował sód (16,28÷73,46 mmol(+)·kg–1). Badane gleby przyjmowały w większości poziomów wartości pośrednie stężenia sodu wymiennego, to znaczy charakteryzowały się kilkakrotnie większym stężeniem kationów sodowych w stosunku do niezasolonych czarnych ziem, jednak mniejszymi wartościami stężenia Na+ niż w glebach poddanych silnej antropopresji przez przemysł sodowy. Pozostałe badane pierwiastki (Mg2+, K+) charakteryzowały się małym stężeniem zarówno w kompleksie sorpcyjnym, jak i roztworze glebowym i nie wykazywały cech akumulacji w którymkolwiek z poziomów genetycznych.

EN

The research concerns soils located in the Inowrocław Spa Park, under continuous influence of graduation towers. Such a continuous impact of aerosols may modify chemical composition of soils, and may lead to transformation of black earths into salt-affected anthropogenic soils in the nearest future. This specific anthropogenic factor effected the increase of calcium and sodium cations content, significantly changing the composition of soil sorption complex of the analyzed soils. The results of separate cations content in sorption complex showed the domination of calcium cations (91.42÷333.35 mmol(+)·kg–1), which in several soil profiles attained a two or even three times higher value than in Cuiavian black earths under no anthropogenic influence. Sodium came second in content series of cations (16.28÷73.46 mmol(+)·kg–1). In most of the horizons of the investigated soils the content of these exchangeable cations was on average level. It means that the content of sodium cations was several times higher than in the black earths not affected by salt, yet lower than in soils under the influence of sodium industry. The rest of the analyzed cations (Mg2+, K+) were characterized by low concentration both in soil sorption complex and in the soil solution and did not show accumulation characteristics in any genetic horizons.

5

Wpływ antropopresji na właściwości fizykochemiczne gleb w Parku Zdrojowym w Inowrocławiu

Krzyżaniak-Sitarz M.

Ekologia i Technika

|

2008

|

R. 16, nr 4

181-189

PL

Badaniami objęto gleby zlokalizowane w Parku Zdrojowym w Inowrocławiu, będące pod stałym wpływem tężni Ten specyficzny czynnik antropogeniczny powoduje wzrost stężenia kationów wapniowych i sodowych, zmieniając tym samym istotnie skład kompleksu sorpcyjnego analizowanych gleb. Ponadto ciągłe zagospodarowanie terenu parku do celów rekreacyjnych, zwiększanie jego atrakcyjności powoduje zmiany w pierwotnej budowie profilu oraz właściwościach fizykochemicznych omawianych gleb. Antropopresja powoduje, że gleby w parku zatracają podstawowe cechy charakterystyczne dla czarnych ziem kujawskich.

EN

The research was conducted on soils located in the Spa Park in Inowrocław which remain under permanent influence of graduation towers, This specific anthropogenic factor causes the increase in conccentration of calcium and sodium cations, simultaneously changing the composition of sorption complex in investigated soils. Moreover continuous landscaping of the park. Mainly with a view to increasing its attractiveness, causes changes in initial structure of soil profiles and their physico-chemical properties on the studied area. Such anthropopressure occuring on the park area causes the loss of typical properties of the black earths of Kujawy Region.

6

Wpływ hydrożelu Stockosorb na wybrane właściwości strukturotwórcze gleby płowej i czarnej ziemi

Owczarzak W., Kaczmarek Z., Szukała J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2006

|

Vol. 51, nr 3

55-61

PL

Badania realizowano dla standardowych agregatów glebowych o objętości 1 cm3 w stanie powietrznie suchym, o modelowanej strukturze, w ściśle kontrolowanych warunkach wilgotności i zagęszczenia. Na agregatach tych oznaczono takie właściwości, jak: dynamiczną i statyczną wodoodporność, stan agregacji po dynamicznym i statycznym działaniu wody, prędkość podsiąku kapilarnego oraz kapilarną pojemność wodną, a więc parametry najlepiej charakteryzujące właściwości strukturotwórcze gleb. Właściwości te badano na agregatach modelowanych z materiału glebowego pobranego z poziomów -uprawnych gleby płowej (piasek gliniasty lekki) i czarnej ziemi (glina piaszczysta). Jako dodatek do gleby zastosowano 4 dawki hydrożelu w ilości: 0,033; 0,066, 0,132 i 0,264 %, w przeliczeniu na suchą masę gleby. Przeprowadzone badania wykazały pozytywny wpływ hydrożelu na analizowane parametry fizykomechaniczne agregatów glebowych, niezależnie od materiału z którego były modelowane. W ogólności zastosowane dawki hydrożelu obniżyły gęstość gleby, a zatem wzrastała porowatość agregatów. Pomimo spadku dynamicznej wodoodporności, wraz ze wzrostem dawki środka wzrastała w przedziale od 5-7% agregacja wtórna, a więc ilość agregatów większych od 0,25 mm. Poprawiła się natomiast odporność agregatów na statyczne działanie wody, a powstała ilość agregatów wtórnych wzrosła do 6-12%. W bardzo znaczący sposób, bo nawet 2-3-krotnie zmniejszył się czas przemieszczania wody w agregatach. W przypadku stałego czasu podsiąku kapilarnego wzrosła maksymalna pojemność kapilarna o około 19 % obj. w piasku gliniastym lekkim (gleba płowa) i o ponad 13% obj. w glinie piaszczystej (czarna ziemia). Ten korzystny wpływ hydrożelu na poprawę parametrów strukturotwórczych, szczególnie właściwości wodnych, znalazł potwierdzenie w badaniach polowych. Na poletkach doświadczalnych z uprawą grochu siewnego, przy zastosowaniu nawodnień deszczownianych, dodany do gleby hydrożel spowodował wzrost plonu z 37,8 dt/ha (kontrola) do 46,6 dt/ha (dawka 100 g/m2), a więc o ponad 23%.

EN

The research was conducted on standard soil aggregates of 1 cm3 density and moulded structure in air-dry state, in rigorously controlled moisture and compaction conditions. On these aggregates such properties as dynamic and static -water resistance, the state of aggregation after dynamic and static water action, the speed of capillary rise and capillary water capacity, so soil structure-forming best characterizing parameters, were marked. These properties were researched on aggregates moulded from the soil material taken from arable horizons of gray-brown podzolic soil (loamy sand) and black earth (sandy loam). As an addition to soil, 4 doses of hydrogel were used in the amount of 0.033; 0.066; 0.132 and 0.264% in dry soil mass. The conducted research proved positive influence of hydrogel on the analyzed physical-mechanical parameters of soil aggregates, regardless of the material they were moulded from. In general, the doses of hydrogel used caused the decrease of soil bulk density and therefore, porosity of aggregates was increasing. In spite of the decrease of dynamic water resistance, secondary aggregation, i.e. the number of aggregates bigger than 0.25mm, was growing within the range of 5-7% along with the increase of the dose of means. Moreover, resistance to static water action improved, and the number of secondary aggregates grew up by 6-12%. The time of water translocation in aggregates decreased significantly, i.e. even twice or thrice. When the time of capillary rise is concerned, maximal capillary capacity increased by I9%v/v in loamy sand (gray-brown podzolic soil) and by over 13%v/v in sandy loam (black earth). This beneficial influence of hydrogel on structure-forming parameters, especially water properties, was confirmed in field researches. On experimental plots with the growing of pea, with the employment of spray irrigation, hydrogel added to soil caused the growth of the crop from 37.8 dt/ha (control) to 46.6 dt/ha (100 g/m2 dose), so by more than 23%.