Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Badanie rozkładu stężeń 210Po i 210Pb w mchach i porostach

Wróbel J., Długosz-Lisiecka M.

Eliksir

|

2015

|

nr 1

42--44

PL

W ramach badań dokonano analizy rozkładu stężeń dwóch radionuklidów 210Pb i 210Po w wybranych biomarkerach: mchach Pleurozium schreberi, Polytrichum communei porostach z gatunku Hypogymnia physodes. W mchach aktywności radionuklidów zależą od możliwości akumulacyjnych poszczególnych części morfologicznych biomarkera. Zarówno stężenie 210Pb jak i 210Po wykazują charakterystycz-ne tendencje, przy czym największe ich zawartości, sięgające nawet wartości 850 Bq/kg zidentyfikowano w chwytnikach mchów. Stosunki stężenia 210Po/210Pb wykazują sezonowe zmiany, co wskazuje na różny udział źródeł emisji tych izo-topów w okresie letnim i zimowym. W przypadku gatunku porostu największe stężenie 210Po sięgające około 250 Bq/kg zidentyfikowano we fragmentach plechy o największej powierzchni.

2

Porosty - biowskaźniki i biomonitory zanieczyszczenia środowiska

Kłos A.

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology

|

2007

|

R.12, NR 1-2

61--77

PL

Scharakteryzowano wybrane cechy anatomiczne, morfologiczne oraz fizjologiczne porostów, opisano ich właściwości sorpcyjne, czynniki wpływające na procesy sorpcji oraz metody lichenoindykacyjne i lichenomonitoringowe. Przedstawiono także wybrane przykłady wykorzystania porostów do oceny zanieczyszczenia środowiska różnymi polutantami, dotyczące oceny: zanieczyszczenia badanych obszarów, pochodzenia zanieczyszczeń oraz kierunków rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń z danych emitorów. Zebrano także syntetyczne informacje na temat badań lichenomonitoringowych prowadzonych na obszarze Polski.

EN

The selected anatomical, morphological and physiological features of lichens were characterized. Sorption properties and factors influencing sorption processes in lichen were described as well as lichenoindication and lichenomonitoring. The selected examples of lichens utilization for estimation of emdronment pollution concerning: pollution in uwestigated area, assessment of pollutants origin and assessment of pollutants spreading directions from emitors were described. Synthetic information about lichenomonitoring investigations carried out in Poland was shown.

3

Biomonitors of environmental pollution: an appraisal of their effectiveness

Seaward M.R.D.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2006

|

Vol. 13, nr 3-4

171-177

EN

Plants and animals, through their highly specific demands on environmental resources, can be usefully employed for monitoring human impacts on the environment, particularly pollution. Biomonitors are selected for their ability to respond to a particular pollutant and/or to accumulate one or more particular elements or compounds. However, biomonitoring, including bioassays, can be ineffectual in comparing temporal and spatial differences in the environment due to the lack of relevant baseline data and the adoption of a wide variety of field and laboratory techniques. Furthermore, although species are hierarchical in their susceptibility to a defined pollution burden, the latter may be composed of two or more contaminants, as revealed by bioassays, and influenced by several environmental factors which may be acting synergistically. Therefore, rigorous protocols need to be adopted for meaningful assessments of environmental quality and of risk to human health and safety.

PL

W środowisku naturalnym rośliny i zwierzęta, dzięki swoim specyficznym właściwościom, mogą być wykorzystywane do kontroli wpływu człowieka na środowisko naturalne, szczególnie zanieczyszczeń. Wybór biomonitora uzależniony jest od jego możliwości do akumulacji specyficznych zanieczyszczeń i/lub ich mieszanin. Jednak biomonitoring, wyłączając testy biologiczne, może być bezskuteczny w porównywaniu czasowych i przestrzennych zmian zachodzących w środowisku naturalnym z powodu braku podstawowych danych wynikających z dużej różnorodności środowiska i technik laboratoryjnych. Ponadto chociaż gatunki są hierarchiczne w ich podatności na akumulację określonych zanieczyszczenia, to polutant może być złożony z dwu alba więcej związków zanieczyszczających, ujawnionych przez testy biologiczne, na które wpływa kilka czynników środowiskowych, które mogą oddziaływać synergicznie. Dlatego powinny być przyjęte określone metodyki badawcze, aby dokonać oceny zanieczyszczenia środowiska, jakości zanieczyszczeń i ich wpływu na ludzkie zdrowie i bezpieczeństwo.

4

Próba oceny stanu zanieczyszczenia środowiska w Siedlcach i okolicach na podstawie zawartości metali ciężkich w liściach i owocach czarnego bzu

Trętowska J., Syrocka K.

Ekologia i Technika

|

2002

|

R. 10, nr 1

24-28

PL

Celem badań było określenie poziomu niektórych metali ciężkich w liściach oraz owocach czarnego bzu Sambucus nigra L. w Siedlcach i miejscowościach wokół miasta, co miało pozwolić na ocenę stopnia zanieczyszczenia w wybranych punktach regionu. Wcześniej, w wielu pracach opisano wykorzystanie czarnego bzu jako biomonitora. Jednak badania te były prowadzone z zasady w zanieczyszczonych rejonach i tylko w ciągu jednego roku. W Siedlcach brak wielkiego przemysłu, na tej podstawie przypuszczano, że głównym źródłem metali ciężkich jest transport. Próbki zgrupowano odpowiednio do pochodzenia: 1) zebrane w mieście w miejscach o intensywnym ruchu, 2) zebrane w mieście w miejscach o umiarkowanym ruchu, 3) zebrane poza miastem. Zaobserwowano znacząco wyższy poziom ołowiu w próbkach z pierwszej grupy, niższy w próbkach z drugiej grupy i najniższy w próbkach z trzeciej grupy. Poziom ołowiu obniżał się znacząco w ciągu lat 1995-1997. W tym samym czasie liczba samochodów na tysiąc mieszkańców wzrosła z 275 do 348 lecz udział benzyny bezołowiowej znacznie wzrósł. Stąd wytłumaczenie obserwowanych zmian. Znacząco obniżył się też 1997 r. Poziom kadmu. Zmiany też można tłumaczyć zamknięciem małych kotłowni opalanych węglem. Wyniki przedstawione w tej pracy potwierdzają wniosek wypływający z wcześniejszych doniesień, że Siedlce można uznać za stosunkowo mało zanieczyszczone miasto metalami ciężkimi. W badanym okresie wystąpiła korzystna tendencja do zmniejszenia stopnia zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego. Zawartość ołowiu w liściach czarnego bzu wydaje się dobrym wskaźnikiem lokalnego zanieczyszczenia spowodowanego przez samochody.

EN

The content of some heavy metals in leaves and fruits of elder Sambucus nigra L. collected in Siedlce and villages around the city was determined. There is no heavy industry in the city, for this reason we expected that street traffic could be the main source of heavy metals (Siedlce, with population about 75 000, is placed 100 km Rastward from Warsaw near the important route Berlin-Moscow). The samples were grouped according to the origin: 1) collected in the city in places with intensive traffic, 2) collected in the city in places with moderate traffic, 3) collected in the countryside. A significantly high level of Pb was noted in the samples of the first group, lower for samples of the second group and the lowest in the samples of the third group. The level of lead concentration decreased significantly during years 1995-1997. In the same time a number of cars increased from 275 to 348 per 1000 inhabitants. The level of Cd significantly decreased in 1997. These changes cay be explained by a wider use of lead-free fuel and turning off small stokeholds. Our results confirm conclusion of earlier reports, that Siedlce can be declared a relatively unpolluted city. The content of lead in leaves of elder seems to be a good indicator of local pollution.

5

Biomonitoring zanieczyszczeń środowiska

Wardencki W., Namieśnik J.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2001

|

T. 4, nr 3-4

301-322

PL

W pracy dokonano przeglądu metod biologicznych stosowanych w monitoringu zanieczyszczeń środowiska. W pierwszej części pracy podano ogólne informacje dotyczące klasyfikacji metod biologicznych ze szczególnym uwzględnieniem biowskaźników i biomonitorów oraz omówiono kryteria pomocne przy ich wyborze. Następnie podano przykładowe zastosowanie roślinności (mchów, porostów, części drzew) oraz bioty (planktonu, małży, ludzkich włosów) do określania stopnia zanieczyszczenia środowiska. Przedstawiono również istotę immunoanalizy i przykłady zastosowania tej techniki w analizie środowiskowej ze szczególnym uwzględnieniem stosowania testu ELISA do oznaczania pestycydów w różnego typu wodach. W ostatniej części pracy omówiono zasadę działania i klasyfikację bioczujników oraz podano przykłady ich zastosowania do oceny stopnia zanieczyszczenia środowiska pestycydami.

EN

Over the last few years, a rapid increase in the application of biological methods in monitoring and analysis of environmental pollutants has been observed. This trend is due to advantages of biological methods over classical methods of analysis. These advantages include: high specificity resulting from their biological principle of operation, rapidity and low cost, especially when used for biomonitoring, and possibility of use in portable equipment or in field measurements. The review presents the application of biological methods in monitoring of environmental pollution. In the first part, the general classification of biological methods, especially bioindicators and biomonitors and criteria for their selection is presented. Natural indicators do not require any particular knowledge of flora and fauna, and moreover this method allows the estimation of environmental pollution over a large area and in a short time. The examples of application of plants (mosses, lichens, trees and their parts) and living matter - biota (algea, molusk, human hair) for evaluation of a pollution degree are given. Also, the principle and significance of immunoanalysis and examples of its use in environmental analysis were described. Immunoassay can potentially be used in the on-line mode for continuous monitoring of water pollution. Such devices can be very useful for the control of municipal water treatment processes or for the in situ monitoring of level of organic pollutants in rivers. Presently, immunoassay kits are commercially available from several manufactures. The paper presents the examples of the most commonly used method - the ELISA test - in the analysis of water pollution, especially for the determination of pesticides. In the last part, the principle of biosensors, their classification and the examples of application for assessing of a pollution degree of the environment is presented. Biosensors due to their specificity, short response time, low cost, and portability are finding an increasingly wider applicability in environmental analysis. However, great expectations associated with their use in measurements in situ or on-line, thus avoiding the sampling step, have not been completely fullfilled yet. Biosensors can be used in situations when pollutants are known or have been identified previously. Under such circumstances, monitoring of pollutants can be carried out reliably and inexpensively. The review considers the advantages and disadvantages of all discussed biological methods.

6

Wykorzystanie roślinności w biomonitoringu środowiskowym

Namieśnik J., Wardencki W.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2000

|

Vol. 7, nr 3

189--208

PL

Dokonano przeglądu możliwości zastosowania roślinności w celu oszacowania poziomu zanieczyszczeń różnych elementów środowiska. W pierwszej części pracy podano ogólne informacje dotyczące klasyfikacji metod biologicznych ze szczególnym uwzględnieniem biowskaźników i biomonitorów oraz kryteria pomocne przy ich wyborze. W części drugiej, zestawiono tabelarycznie zastosowanie najważniejszych gatunków roślin (alg, mchów, porostów, traw, roślin uprawnych oraz drzewi ich części) do określania stopnia zanieczyszczenia środowiska.

EN

The review summarizes the application of vegetation for evaluation of pollution level in different elements of environment. In the first part, the general information on classification of biological methods, especially bioindicators and biomonitors and the useful criteria for their selection are given. In the second part, the application of the most important plants (algea, mosses, lichens, grasses vegetable plants, trees and their parts) for evaluation of pollution degree of environment is listed in form of tables.