Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Pot i łzy jako źródło cennych informacji o stanie zdrowia pacjenta

Kowalczyk P., Kościelniak B.

Analityka : nauka i praktyka

|

2018

|

nr 1

57--59

PL

Do niewątpliwych zalet wykorzystania potu i łez, jako materiału diagnostycznego, należy nieinwazyjne i bezbolesne pobranie, co ma szczególne znaczenie w przypadku dzieci, osób starszych, a także niepełnosprawnych.

2

Modelowanie transportu masy z materiałów biologicznych

Tal-Figiel B.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 10

2017--2020

PL

Zaproponowano bikapilarny model matematyczny procesu ekstrakcji z półnieskończonego ciała stałego z zastosowaniem pochodnych ułamkowych, zawierającego pory duże, dochodzące do jego powierzchni oraz połączone z nimi pory małe. Efektywne współczynniki transportu masy w obu typach porów przyjęto jako różne. Zależność gęstości strumienia substancji aktywnej, przez powierzchnię ciała stałego w funkcji czasu określano przy wykorzystaniu pochodnych ułamkowych. Wyniki uzyskane na podstawie modelu matematycznego porównano z wynikami doświadczalnymi ekstrakcji substancji aktywnych. Wykazano przydatność zaproponowanego modelu, zwłaszcza dla wysokosprawnych procesów ekstrakcji przy użyciu mikrofal i energii ultradźwięków.

EN

Math. model of leaching plant materials was developed for large and small pores using a method of fractional differentiation to det. kinetics of the active substance flux through the surface of the solid. Theor. results from the model agreed with exptl. data on the kinetics of the leaching in microwave and ultrasound fields.

3

Modeling of solubilization dynamics of manure organic matter and phosphorus as a function of pH control and enzyme supplementation

Gungor K., Alkan-Ozkaynak A., Karthikeyan K. G., Evrendilek F., Gunasekaran S.

Environment Protection Engineering

|

2016

|

Vol. 42, nr 2

155--170

EN

The potential use of commercial enzyme and pH control has been investigated for enhancing dairy manure fermentation and modeling dissolved organic matter and orthophosphate (PO4-P) dynamics of fermenters. Anaerobic lab-scale batch fermenters (initial total solids concentration (TSo) = 3.8 wt. %) were fed with separated dairy manure solids and operated under pH controls (5 and 9.5). The enzyme-supplemented alkaline fermenters clearly outperformed the acidic fermenters in terms of chemical oxygen demand (COD) solubilization: ca. 50% vs. 20%, respectively. Soluble PO4-P in the acidic fermenters was comparably higher but constituted less than 20% of total phosphorus. Better soluble COD (>80%) and soluble PO4-P (>70%) yields were noted for the dilute fermenters (TSo = 0.6–0.8 wt. %). An existing model was retrofitted, calibrated and validated for simulating dynamics of soluble COD, volatile fatty acids, and soluble orthophosphate under various pH and enzyme conditions.

4

Characteristics of natural organic matter removed from water along with its treatment

Urbanowska A., Kabsch-Korbutowicz M.

Environment Protection Engineering

|

2016

|

Vol. 42, nr 2

183--195

EN

The object of this study was to examine the nature of natural organic matter (NOM) removed on each stage of water treatment train used in the “Mokry Dwór” Wrocław Water Treatment Plant (WTP) and to compare obtained results with water treatment efficiencies achieved with the use of membrane ultrafiltration, ion-exchange and UF/ion-exchange integrated processes. In the experiments fractional analysis with the use of polymeric resins (DAX-8, XAD-4 and IRA-958) was used. Obtained results have shown that most (56%) of the raw water NOM was found in fraction characterized by presence of humic and fulvic acids (VHA and SHA fractions). VHA fraction made the most of DOC removed in examined water treatment train and coagulation was mainly responsible for this effect. Integrated process consisting of MIEX®DOC ion exchange and PES 10 kDa ultrafiltration turned out to be very effective at high molecular weight hydrophobic compounds removal from water being much less efficient with hydrophilic compounds.

5

Removal of fluoride ions by batch electrodialysis

Majewska-Nowak K., Grzegorzek M., Kabsch-Korbutowicz M.

Environment Protection Engineering

|

2015

|

Vol. 41, nr 1

67--81

EN

Suitability of conventional batch electrodialysis to fluoride removal from aqueous solutions has been investigated. The experiments were conducted with the use of laboratory installation PCCell BED-1 System at a constant current density (1.56 or 2.34 mA/cm2). The influence of initial fluoride and salt (NaCl) concentration, as well as the presence of organic matter on the process performance was studied. It was found that the separation efficiency increased upon decrease of initial fluoride content in model solutions. Permissible final concentration of fluorides in the product water (1.5 mg/dm3) was obtained for experiments with solutions of initial fluoride concentration equal to 5 mg F–/dm3 and 10 mg F–/dm3. The presence of humic acids in fluoride solutions subjected to electrodialysis treatment has no adverse effect on the defluorization and desalination efficiency. The calculated electrical energy demand depended on composition of fluoride solution and varied from 0.121 to 0.895 kWh/m3.

6

Impact of the water composition on the degradation kinetics of natural organic matter in photocatalytic membrane reactors

Rajca M

Environment Protection Engineering

|

2015

|

Vol. 41, nr 1

29--39

EN

Decomposition kinetics of natural organic substances during the photocatalytic process with a semi-conductor TiO2 has been investigated. In the study, a laboratory reactor Heraeus and in a photocatalytic membrane reactor were used. Simulated solutions of deionized water, surface water and fulvic acids, differing in composition, were tested in the experiment. In order to determine reaction rate constants, the Langmuir–Hinshelwood kinetic model based on the first order reaction was applied. It was found that photocatalytic process enabled effective degradation of natural organic substances although its run was affected by inorganic ions, mainly those producing water hardness, present in water.

7

The process of modelling curve of an inequality grinding rice grains

Tomporowski A.

Journal of Polish CIMAC

|

2011

|

Vol. 6, no 3

339-346

EN

There has been the modelling of regularity of weights of multiedge biological material mincers conducted at work. The record of irregularity, registered in the time interval, is called the execution of stochastic irregularity of the grinding process The construction features of the grinding tool, parameters of the process and individual features of ground and biological material of anisotropic structure influence their shape For adopted assumptions, there has been proposed the psychical model to be published in trigonometric and exponential function. The suggested methodology to mathematically model the curve of the machine run non-uniformity and the grinding process itself fulfils the expectations concerning the development aimed at: high process effectiveness and product usable quality. With the conformity of the above model for real course, the evaluated function (Q=||y-y*||) was determined at the level of 6-12% depending onr ice properties. The necessary condition to increase uniformity and efficiency as well as further development of grinding biological and fibrous materials is to elaborate an effective method to model and describe the grinding non-uniformity curve.

8

Ocena jakości suszenia hybrydowego materiałów biologicznych

Kowalski S. J., Mierzwa D.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2010

|

Nr 4

40-41

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań kombinowanego suszenia materiałów biologicznych z wykorzystaniem techniki konwekcyjnej (CV), mikrofalowej (MV) i promieniowania podczerwonego (IR). Głównym celem było opracowanie optymalnej metody suszenia i jej ocena pod względem energochłonności oraz jakości otrzymanych produktów. Jako materiał badawczy użyto owoców papryki czerwonej (Capsicum annum L., odm. Annum). Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że hybrydowe techniki suszenia umożliwiają skrócenie czasu suszenia, obniżenie zużycia energii i poprawę jakości otrzymanych produktów.

EN

The results of combined drying of biological materials with the use of convective (CV), microwave (MV) and infrared (IR) techniques are presented in this paper. The main aim of research was to elaborate an optimal method of drying and its assessment in terms of energy consumption and quality of dried products. Fruit of red bell pepper (Capsicum annum L., var. Annum") were used as the experimental material. The obtained results allowed one to state that the hybrid drying technique enabled the drying time shortening, energy consumption decrease and improvement of product quality.

9

Modelling uniformity of loads of biological materials multi-edge grinders

Tomporowski A.

Ekologia i Technika

|

2009

|

R. 17, nr 4

187-191

EN

There has been the modelling of regularity of weights of multi-edge biological material miners conducted at work. For adopted assumptions, there has been proposed the psychical model to be published in trigonometric and exponential function. The suggested methodology to mathematically model the curve of the machine run non-uniformity and the grinding process itself fulfils the expectations concerning the development aimed at: high process effectiveness and product usable quality. With the conformity of the above model for real course, the evaluated function was determined at the level of 6-12% depending on the timber properties. The necessary condition to increase uniformity and efficiency as well as further development of grinding biological and fibrous materials is to elaborate an effective method to model and describe the grinding non-uniformity curve.

PL

W pracy przeprowadzono modelowanie równomierności obciążeń wielokrawędziowych rozdrabniaczy materiałów biologicznych. Dla przyjętych założeń zaproponowano model fizyczny w postaci funkcji trygonometrycznej i wykładniczej. Zaproponowana metodyka modelowania matematycznego krzywej nierównomierności biegu maszyny i samego procesu rozdrabniania wypełnia oczekiwania odnośnie rozwoju, w kierunku: wysokiej efektywności procesu i użytecznej jakości produktu. Zgodność powyższego modelu do przebiegu rzeczywistego ocenianą funkcję ustalono na poziomie 6-12% w zależności od właściwości drewna. Niezbędnym warunkiem podwyższania równomierności i sprawności oraz dalszego rozwoju procesu rozdrabniania materiałów biologicznych i włóknistych jest opracowanie efektywnej metody modelowania i opisu krzywej nierównomierności rozdrabniania.

10

Assumptions to the formalization of the courses of grinding irregularities by means of the random function

Tomporowski A.

Ekologia i Technika

|

2009

|

R. 17, nr 6

317-320

EN

Recorded and registered courses of irregularities of the grinders operation are in principle unique. The record of irregularity, registered in the time interval, is called the execution of stochastic irregularity of the grinding process. The accumulation of all mentioned executions is the stochastic irregularity process. The constructioii features of the grinding tool, parameters of the process and individual features of ground and biological material of anisotropic structure influence their shape. When analyzing the registered data, during the examinations of irregularities of the grinding process, one may notice that each of the records presents the unique real curve, functions of two variables, of time and elementary parameter.

PL

Zapisane i zarejestrowane przebiegi nierównomierności działania rozdrabniaczy są w zasadzie niepowtarzalne. Zapis nierównomierności, zarejestrowany w przedziale czasu, nazywa się realizacją nierównomierności stochastycznej procesu rozdrabniania. Zbiór zaś wszystkich wspomnianych realizacji jest procesem stochastycznym nierównomierności. Na ich kształt mają wpływ cechy konstrukcyjne narzędzia rozdrabniającego, parametry procesu oraz indywidualne cechy rozdrabnianego, biologicznego materiału o strukturze anizotropowej. Analizując zarejestrowane, podczas badań nierównomierności procesu rozdrabniania, można zauważyć, że każdy z zapisów przedstawia niepowtarzalną krzywą rzeczywistą, funkcje dwu zmiennych; czasu i parametru elementarnego.

11

Rtęć : aspekty ekotoksykologiczne i legislacyjne

Dobrzański Z., Bubel F.

Chemik

|

2009

|

Vol. 62, nr 3

116-121

PL

W artykule omówiono ekologiczne i toksykologiczne znaczenie rtęci, jej wystepowanie w środowisku i elementach łańcucha troficznego (w tym w żywności), wydobycie i zastosowanie przemysłowe. Przedstawiono strategię UE w sprawie rtęci, omawiając kilkanaście dyrektyw i rozporządzeń wykonawczych, zmierzających do ograniczenia jej produkcji i stosowania, a także bezpiecznego składowania odpadów zawierających rtęć. Powinno to z czasem doprowadzić do obniżenia koncentracji tego groźnego pierwiastka we wszystkich elementach środowiskowych oraz organizmach żywych.

EN

This paper treats of ecological and toxicological mercury roles, its occurrence in the environment and in chain units (including food), as well as its extraction and industrial appliance. It introduces the European Union mercury strategy, and it discusses a dozen of directives and executive decrees aiming at mercury production and usage reduction as well as safe storage of mercury containing wastes. These should lead to the concentration reduction of this dangerous element in all environmental units and living organisms.

12

Simple HPLC analysis of tocopherols and cholesterol from specimens of animal origin

Czauderna M., Kowalczyk J., Niedźwiedzka K. M.

Chemia Analityczna

|

2009

|

Vol. 54, No. 2

203-214

EN

An improved saponification method followed by original isocratic high-performance liquid chromatography (HPLC) with photodiode detection (996 PAD, Waters) and/or fluorescence detection (474 Waters) for simultaneous analysis of cholesterol (CHOL) and δ-, α y-tocopherols (δ-T, α-T and y-T; forms of vitamin E) has been described. The method involved direct saponification of sample solutions flushed with a stream of argon, in the presence of vitamin C, followed by isocratic liquid chromatographic elution (Nova Pak C18column, 4 μm, 300 x 3.9 mm, I.D., Waters) and photodiode detection (UV) at 205 nmand/or fluorescence monitoring (&lambdaex/&lambdaem; = 290/327 nm). Reversed-phase HPLC analyses have revealed that the optimum separation of CHOL and tocopherol from endogenous substances in biological samples can be obtained using the mobile phase containing 17% propan-2-ol and 83% of acetonitrile (v/v) at the flow rate of 1.5 mLmin-1. Applying isocratic elution with UV monitoring at 205 nm and fluorescence detection, 8-T, a-T, y-T and CHOL were eluted after 6.19 š 0.09, 7.01 š 0.08, 7.79 š 0.08 and 14.7 š 0.2 min, respectively.UV detection at 205 nm assured better detector responses for all tocopherols compared to other wavelengths. Detailed investigations have proven that alkaline saponification at 80°C for 15 min followed by isocratic chromatographic elution and UV and fluorescence detection enable simple and satisfactory simultaneous analysis of CHOL and &delta-; α y-tocopherols in specimens of animal origin.

PL

Opisano poprawioną metodę jednoczesnego oznaczania cholesterolu oraz 5-, a- i y-tokoferoli (trzy formy witaminy E). Metoda polega na zmydlaniu próbki i następnie zastosowaniu oryginalnej, izokratycznej, wysokosprawnej chromatografii cieczowej z detekcją wykorzystującą fotodiodę (996 PAD Waters) oraz zdetekcjąfluorescencyjną (474 Waters). Zmydlanie próbki prowadzono w roztworze mieszanym strumieniem argonu w obecności witaminy C. Inne warunki onaczanie: kolumna Nova Pak C18 4 μm, 300 x 3,9 mm I.D., Waters; detekcja w nadfiolecie - 205 nm; fluorescencja:λex/ λem= 290/327 nm. W układzie odwróconych faz najlepsze rozdzielenie otrzymano w przypadku fazy ruchomej o składzie objętościowym: propan-2-ol — 17% i acetonitryl - 83%. Po rozdzieleniu piki δ-, α- i y-tokoferoli oraz chloroform pojawiły się w czasach: 6,19 š 0,09, 7,01 š 0,08, 7,79 š 0,08 and 14,7 š 0,2min. Najlepszą detekcję UV, dla wszystkich tokoferoli, otrzymano przy długości fali 205 nm. Stwierdzono również, że ługowanie alkaliczne w 80°C przez 15 min umożliwia prostą, jednoczesną chromatograficzną analizę tokoferoli w próbkach pochodzenia zwierzęcego.

13

Efficient procedure for pre-column derivatization of fatty acids with emphasis on short-chain carboxylic acids

Czauderna M., Kowalczyk J., Niedźwiedzka K. M., Mieczkowska A.

Chemia Analityczna

|

2008

|

Vol. 53, No. 4

535-544

EN

An original derivatization method for short-chain carboxylic acids (SCAs), including volatile fatty acids (VFAs), lactic and succinic acids, followed by revesed-phase (RP) HPLC with photodiode array detection has been described. Initially, all acids present in the samples were converted into sodium salts (RCOONa); then, derivatization of RCOONa was carried out with an excess of 2,4-dibromoacetophenone and triethylamine. Under such conditions, all acids were converted into derivatives with chromophoric groups. Their high molar absorptivity and absorbance maximum located close to 259 š 2 nm make them ideally suited for RP-HPLC analysis with UV detection. All derivatized acids were substantially retained on the C18 column. The proposed procedure provides a simple and sensitive analytical tool for quantification of SCAs, especially VFAs, in biological samples. As acid derivatization is carried out at 45 š 2°C for only 60 min, the proposed procedure can be used for determination of polyunsaturated fatty acids.

PL

Opisano oryginalną metodę otrzymywania pochodnych krótkołańcuchowych kwasów karboksylowych (KKK), w tym lotnych kwasów tłuszczowych (LKT) oraz kwasu mlekowego i bursztynowego; pochodne te analizowano metodą HPLC w odwróconym układzie faz (RP) stosując detekcję fotodiodową. Na wstępie kwasy w analizowanej próbce przeprowadzano w sole sodowe (RCOONa); następnie derywatyzację RCOONa przeprowadzano stosując nadmiar 2,4-dibromoacetofenonu oraz trietyloaminy. W tych warunkach wszystkie kwasy zostały przeprowadzone w pochodne, które zawierają grupę chromoforową. Duża wartość molowego współczynnika absorpcji pochodnych oraz ich maksimum absorpcji bliskie 259 š2 nm sprawia, iż pochodne kwasów znakomicie nadają się do analizy metodą RP-HPLC z detekcją UV. Wszystkie te pochodne eluują z kolumny C18 z zadowalająco małą szybkością. Niniejsza procedurajest prostą oraz czułą techniką analitycznąpozwalającą na ilościowe oznaczanie KKK, w tym szczególnie LKT, w próbkach biologicznych. Proponowana procedura może być wykorzystana do oznaczania wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, ponieważ pochodne kwasów otrzymuje się w temp. 45 š 2°C , tylko przez 60 min.

14

Biogeochemia selenu i jego monitoring w materiałach biologicznych pochodzenia ludzkiego

Kuczyńska J., Biziuk M.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2007

|

Vol. 14, nr S1

47-64

PL

Na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat selen stał się przedmiotem intensywnych badań naukowych w wielu dyscyplinach nauki. Najczęściej poruszanymi zagadnieniami są aspekty związane z biochemią, geologią, toksykologią, wykorzystaniem przemysłowym selenu oraz jego wpływem na organizmy żywe [1]. Powodem szczególnego zainteresowania tym pierwiastkiem jest jego niewielka różnica pomiędzy poziomem niezbędnym a toksycznym oraz szereg funkcji, jakie pełni w organizmie człowieka. Z uwagi na to, iż żywność stanowi główne źródło selenu, jego zawartość w organizmie jest determinowana szeregiem czynników związanych m.in. z miejscem pochodzenia żywności, stężeniem oraz postacią fizykochemiczną Se w glebie, na której produkowana jest żywność. W świetle zagrożeń, jakie może stwarzać zarówno niski, jak i wysoki poziom zawartości selenu w środowisku, konieczne jest monitorowanie zawartości tego pierwiastka w organizmie ludzkim. W ostatniej dekadzie pojawiło się wiele doniesień na temat wykorzystania biologicznych wskaźników zawartości selenu, odzwierciedlających poziom pobrania tego pierwiastka z żywnością. Badania próbek materiałów biologicznych, których wyniki stanowią cenne źródło informacji o stanie mineralnym organizmu, przeprowadza się najczęściej za pomocą technik spektralnych, polarograficznych czy też jądrowych.

EN

Within the frame of recent years selenium has become one of the most important objective of intensive scientific researches. The reason of these particular interests seems to be a growing significance of both the narrow range between deficiency and toxicity and also many functions that are performed by it for the human organism. Taking into consideration food as the main source of selenium, its level in human beings is determined by factors related to following food cultivation: food's origin, concentration and physicochemical properties of selenium in soil, where the food was produced. Under the menace of reaching low and high levels in the environment, monitoring of Se status apparently becomes the necessity. In the last decade there have been given many examples of using selenium biomarkers to reflect its intake level with nutrition. The analyses of biological material being a valuable source of information on mineral status of human organism is accomplished using spectral, polarographic and nuclear techniques.

15

Potential of radiochemical neutron activation analysis as a primary ratio method

Polkowska-Motrenko H., Danko B., Dybczyński R.

Chemia Analityczna

|

2005

|

Vol. 50, No. 1

155-167

EN

The paper demonstrates that the high-accuracy radiochemical neutron activation (RNAA) methods for the determination of trace elements in biological materials can meet the criteria for a primary ratio method. According to a concept developed in 1NCT, the high-accuracy RNAA methods are based on a combination of neutron activation with fully quantitative and selective isolation of an indicator radionuclide by column chromatography followed by gamma-ray spectrometric measurements. The methods are devised according to a set of rules assuring high accuracy and equipped with several criteria being a key factor for quality assurance. The high-accuracy RNAA method is illustrated here using the example of a relatively unfavorable case e.g. Mo determination in biological materials. Quantification of the high-accuracy RNAA method as a primary ratio method has been demonstrated for this case and compared with a favorable case i.e. Co determination.

PL

Wykazano, że neutronowa analiza aktywacyjna w wersji radiochemicznej (RNAA) może spełniać kryteria kwalifikujące ją jako metodę podstawową w przypadku oznaczania niektórych pierwiastków śladowych w materiałach biologicznych. Zgodnie z opracowaną w ICHTJ koncepcją, metody RNAA o wysokiej dokładności opierają się na kombinacji aktywacji w strumieniu neutronów z w pełni ilościowym i selektywnym wydzieleniem radionuklidu oznaczanego pierwiastka za pomocą chromatografii kolumnowej oraz gamma-spektrometrycznym pomiarze sygnału pochodzącego od analitu. Metody te są projektowane w oparciu o zbiór zasad zapewniających wysoką dokładność, a równocześnie są wyposażone w szereg kryteriów będących kluczowym elementem zapewnienia wysokiej jakości procedur analitycznych. Metoda opisana w artykule dotyczy oznaczania Mo w materiałach biologicznych, co jest trudnym przypadkiem w sensie metodologicznym. W pracy zademonstrowano bilans niepewności metody podstawowej RNAA dla Mo i porównano z łatwiejszym przypadkiem tzn. z metodą podstawową oznaczania Co w materiałach biologicznych za pomocą RNAA.

16

Porównanie aktywności antyoksydacyjnej w soku buraka ćwikłowego (Beta vulgaris) metodą ABTS' + i DPPH'

Mikołajczyk K., Czapski J.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2005

|

T. 10, nr 1

41--48

PL

Do określania aktywności antyoksydacyjnej (AA) w materiałach biologicznych wykorzystywanych jest wiele metod, które opierają się na podobnej zasadzie: barwna substancja indykatorowa utlenia się do substancji bezbarwnej, a przebieg reakcji może być śledzony spektrofotometrycznie. Jednak metody oznaczania AA mogą się różnić ze względu na środowisko reakcji, stosowaną długość fali i czas trwania analiz. Czynniki te decydują o wyborze metody do określenia AA w soku buraka ćwikłowego: W pracy porównano AA soku z buraka ćwikłowego oznaczoną dwoma metodami: z ABTS i DPPH. Nie stwierdzono regresji prostoliniowej między wynikami oznaczeń AA porównywanymi tymi metodami. AA soków jest lepiej skorelowana z zawartością betacyjanów oznaczonych metodą ABTS niż DPPH. Metoda DPPH wydaje się być nieodpowiednia, ze względu na pomiar absorbancji przy długości fali światła absorbowanego przez barwniki czerwone buraka oraz małą ich rozpuszczalność w alkoholu metylowym.

EN

A lot of methods for determination of the antioxidant activity (AA) in biological material are used. A coloured indicator substance is being oxidized to colourless and this reaction spectrophotometricaly can be followed. However, the methods of determination of antioxidant activity might be different on account of a reaction medium, the wavelength applied and duration of reaction. These factors decided on choosing the method of antioxidant activity estimation in red beet juice. The aim of this study was to compare antioxidant activity of red beet juice with methods: ABTS and DPPH. The linear regression has not been found between the results of estimation with both AA methods. DPPH method seems to be inappropriate, on account of the absorbance measurement using the same wavelength range of absorbed light by betacyanins.