Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Eutrophica of The Strzeszyńskie Lake: sources, consequence and remedies

Zawadzki P., Murat-Błażejewska S., Błażejewski R.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2016

|

No. 21(2)

161--169

EN

The paper presents history and recent review of investigations on ecological status of the Strzeszyńskie Lake, located within borders of town Poznań. The lake is a popular rest place, also for bathing and angling, therefore its state concerns many institutions and inhabitants. Recently, a deterioration of its ecological state has been observed due to pollution from a tributary catchment (Row Złotnicki), lake’s direct catchment, precipitation and fallen leaves. Phosphorus balance for an average year was estimated. A review of applied remedies was provided but an assessment of their effectiveness was unfeasible due to simultaneity and relatively short duration of their application.

PL

Artykuł przedstawia historię i aktualne podsumowanie badań stanu ekologicznego Jeziora Strzeszyńskiego, położonego w granicach miasta Poznania. Jezioro to jest popularnym miejscem rekreacyjnym, w tym kąpieliskiem i akwenem wędkarskim, stąd też jakość jego wód jest przedmiotem troski i zainteresowania wielu instytucji oraz mieszkańców. Ostatnimi laty zaobserwowano pogarszanie się stanu ekologicznego wód, czego przyczynami były głównie zanieczyszczenia obszarowe i rozproszone w zlewni dopływu (Rowu Złotnickiego) oraz w zlewni bezpośredniej jeziora, opady atmosferyczne oraz liście drzew. Sporządzono bilans zanieczyszczeń związkami fosforu dla roku średniego (2012). Zamieszczono przegląd zastosowanych sposobów poprawy jakości wody w jeziorze, jednak ocena ich efektywności okazała się niewykonalna z uwagi na jednoczesność stosowania kilku metod i stosunkowo krótki czas ich stosowania.

2

Bilans wybranych makroskładników łąki trwałej nawożonej nawozami mineralnymi i naturalnymi

Barszczewski J., Ducka M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2012

|

T. 12, z. 1

7-23

PL

Badania prowadzono w latach 2006-2009 w Zakładzie Doświadczalnym Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego w Falentach, na doświadczeniu łanowym na łące trwałej, w warunkach grądu właściwego na czarnej ziemi zdegradowanej o składzie granulometrycznym gliny lekkiej pylastej. W prowadzonych badaniach porównywano efekty nawożenia nawozami mineralnymi na dwóch poziomach - 60 kg N·ha-¹ (N/60) i 90 kg N·ha-¹ (N/90) oraz obornikiem i gnojówką na tych samych poziomach nawożenia. Najmniejsze roczne plony suchej masy, wśród porównywanych, uzyskiwano na obu poziomach na obiekcie nawożonym wyłącznie obornikiem. Największe roczne plony suchej masy w kolejnych latach uzyskiwano na obiekcie nawożonym nawozami mineralnymi na drugim poziomie (NPK/90) oraz na tym samym poziomie, stosując gnojówkę (G/90). Bilans azotu wykazał duże ujemne salda na wszystkich badanych obiektach, niezależnie od sposobu nawożenia. Najmniejsze sumaryczne saldo fosforu, wynoszące 6,4 kg P·ha-¹ w czteroletnim okresie, stwierdzono na obiekcie nawożonym obornikiem na pierwszym poziomie (O/90). Największe wartości sald fosforu, stanowiące ok. 69,8 kg P·ha-¹ odnotowano na obu sposobach nawożenia nawozami naturalnymi na drugim ich poziomie, czego negatywnym skutkiem było wprowadzanie do gleby nadmiernych ilości fosforu i jego rozpraszanie do środowiska, grożące eutrofizacją wód. Salda bilansu potasu wykazywały wysoce ujemne wartości na wszystkich badanych obiektach. Na obiektach nawożonych obornikiem wnoszono wraz z nim duże ilości wapnia, uzyskując dodatnie jego salda bilansowe. Nawożenie gnojówką na obu poziomach znacznie poprawiło salda bilansu wapnia w porównaniu z nawożeniem mineralnym, lecz ich wartości pozostały ujemne. Stosowanie nawozów naturalnych, jak wynika z bilansu wapnia i magnezu, poprawia ich salda i uzupełnia niedobór w glebach oraz w runi łąkowej nawożonej nawozami mineralnymi.

EN

The experimental study was conducted on permanent meadow situated in proper dryground habitat on black degraded soil in the years 2006–2009. The effects of fertilisation with mineral fertilisers, solid and liquid manure at two doses: 60 and 90 kg N·ha-¹ were compared. The lowest annual yields of dry matter were obtained with both N doses in the object fertilised with only manure. The highest annual yields of dry matter in subsequent years were obtained in the object fertilised with mineral fertilisers at the higher dose (NPK/90) and at the same dose when using liquid manure (G/90). Nitrogen balance was largely negative in all studied objects, regardless of fertilisation form. The smallest total balance of phosphorus, amounting 6.4 kg P·ha-¹ for the four-year period, was found in the object fertilised with manure at the lower rate (O/60). The highest values of P balance (69.8 kg P·ha-¹) were recorded with both forms of natural fertilisers applied at the higher rate. This was a negative effect of the excessive amounts of phosphorus introduced to the soil and its dispersion in the environment which could pose a threat of eutrophication. Potassium balance showed highly negative values for all studied objects. Objects fertilised with manure received also large amounts of calcium whose balance was positive. Liquid manure fertilisation at both doses significantly improved the balance of calcium in comparison with mineral fertilisation, though its value still remained negative. The use of natural fertilizers improved the balance of calcium and magnesium and complemented their deficit in soil and meadow sward fertilised with mineral fertilisers.

3

Porównanie wyników bilansu fosforu w aspekcie monitorowania zanieczyszczeń ze źródeł rolniczych

Kupiec J.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2010

|

Tom 12

785-804

PL

Jedynym narzędziem kontroli obiegu składników pokarmowych w rolnictwie stosowanym w monitoringu zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł obszarowych jest bilans. Służy on do oceny stanu zagrożenia środowiska, w szczególności pod kątem wpływu rolnictwa na jakość wód powierzchniowych i podziemnych. Pozwala na ocenę potencjalnej wielkości strat składników z produkcji rolnej. W Europie wykorzystuje się ponad 45 różnych bilansów składników, co utrudnia ich porównanie [9, 16]. Podstawowym problemem w bilansowaniu biogenów jest rozmaitość metod bilansowych. Brak standaryzacji metody oraz oceny hierarchii i stopnia ważności poszczególnych elementów branych pod uwagę zarówno po stronie przychodu jak i rozchodu powoduje, że wyniki nie są porównywalne i w pełni miarodajne. Saldo bilansu jest też podstawą sporządzania planów nawozowych, a więc niewłaściwa diagnoza prowadzić może do zachwiania ekonomicznej opłacalności produkcji i degradacji środowiska. W Polsce, jako obligatoryjny wprowadzony został bilans metodą w skali pola (MacroBil), na mocy Rozporządzenia Ministra Środowiska z 2002 r. [24]. Obowiązuje on na terenie wyznaczonych w Polsce, zgodnie z zaleceniami Dyrektywy Azotanowej [4], 19 OSN zajmują cych łącznie 4623,14 km2. Dodatkowo na potrzeby opracowywania planów nawozowych zaleca się sporządzanie bilansu fosforu i potasu wg podobnej metodologii. Polska jako kraj członkowski OECD (Organisation for Economic Cooperation and Development) od 1996 roku zobowiązana jest do wykonywania corocznych bilansów azotu, a od roku 2002 również bilansu fosforu [15]

EN

The aim of presented paper was evaluation of selected types of phosphorus balance in environmental pollution monitoring from agricultural sources and rank estimation of elements of input and output and their influence on balance. The survey contained data from 130 farms. 65 mid-sized and 26 large area farms were located in 7 nitrate vulnerable zones (NVZ's) in wielkopolskie, lubuskie and dolnoslaskie provinces. Leftover 39 mid-sized farms were situated in opolskie voivodship. The surveys covered data from 2002-2006 years, two season for every farm. Data were collected directly in farms or in communes and Agricultural Advisory Centres. Large area and mid-sized farms were characterized with various types and levels of production. Mean size of selected large area farms was 1680.3 ha, mid-sized farms located in NVZ's - 24.7 ha and farms situated in opolskie province - 68.4 ha. Using literature sources, 10 widespread phosphorus balances - 6 in field scale ("net balance", "grossbalance", "in field surface" OECD, classical "in field surface", "under Mazur at. all", "MacroBil") and 4 in farm scale ("at farmgate"OSPARCOM, "at farmgate" OECD, classical "at farmgate", "mixed") were selected to detailed analyzes. Particular elements of phosphorus balance were calculated basing on nutrients content factors obtained from farms (labels of products - fertilizers, fodders), from literature sources and own chemical analyzes (content of nutrient in industrial fodders, seed and plant materials, crop residue). Deposition and phosphorus leaching were based on state monitoring. The investigations have shown that phosphorus balance is a good tool of environmental monitoring if appropriate input and output elements of balance are used. Some elements of input in field scale balance such as seed material, deposition brought insignificant quantities of nutrient into field (seed material 0.9-1.3%, deposition 0.3-0.7% of input). Similar situation was in output. Share of phosphorus leaching in output showed 1.4-2.7% in particular farms. From among studied field scale balances the highest results were noticed in "under Mazur et. all" and "MacroBil" balances. Significant influence could have ploughed crop residue. Share of this element in balance input reached even 36.0%. Methods "net balance", "gross balance", "on field surface" OECD, classical "on field surface" showed very similar results. On need to environmental monitoring simple and easy to amount "gross balance" could be sufficient. This balance contains only important elements as manures, fertilizers and crops. Analyzing farm scale balances the most proper to agricultural practice and environmental monitoring is classical "farmgate balance" because it contains element in a complete measure dependent of farmers (purchased and sold products). For simplification there is possibility to omit some elements of balance which bring on to farm or bring out from farm insignificant quantity of phosphorus (purchased seed material - 0.5-3.7% and animals - 0-0.6% of input, dead animals - 0.5-1.0%, sold fodder - 0-1.5% and manures - 0-3.1% of output).

4

Bilanse azotu, fosforu i potasu w zróżnicowanych obszarowo gospodarstwach ekologicznych

Barszczewski J., Jankowska-Huflejt H., Wolicka M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2007

|

Vol. 52, nr 3

5-9

PL

Badania ankietowe przeprowadzone w wybranych łąkarskich gospodarstwach ekologicznych w siedmiu województwach naszego kraju umożliwiła dokonanie oceny gospodarki azotem, fosforem i potasem poprzez bilanse tych składników. Salda bilansowe były zróżnicowane w poszczególnych grupach obszarowych. Najbardziej korzystne salda bilansu azotu i fosforu oraz znaczne wyrównanie sald potasu, zarówno w 2005 oraz 2006 r. stwierdzono w grupie obszarowej gospodarstw od 10,1 do 20,0 ha. Gospodarstwa w tej grupie charakteryzowały się dużą obsadą zwierząt, ok. 0,8 DJPźha-1, mniejszym udziałem użytków zielonych w UR oraz dużą różnorodnością upraw polowych na gruntach ornych. Najwyższe salda bilansowe potasu (najwyższe nadmiar), stwierdzono w 2006 r. w grupie gospodarstw najmniejszych (1,0-10,0 ha), o jednocześnie największej obsadzie zwierząt gospodarskich. Gospodarstwa z grup obszarowych od 20,1 do 50,0 ha i >50 ha charakteryzowały się mniejszą obsadą zwierząt, dominującym udziałem zbóż w strukturze zasiewów oraz najbardziej niekorzystnymi saldami bilansowymi azotu i fosforu oraz potasu, głównie w 2005 r.

EN

Selected ecological grassland farms located in seven Polish provinces were inquired to make possible to evaluate the nitrogen, phosphorus and potassium management through balances of these nutrients. Balances in particular area groups were clearly varied. The most profitable nitrogen and phosphorus balances with considerable equal potassium balances were noticed in 10.1-20.0 ha area group both in 2005 and 2006. Farms in this group had high livestock density, about 0.8 LUźha-1, lower share of grasslands in croplands and high diversity of arable farming. The highest balances of potassium (the highest surpluses) were noticed in 2006 in 1.0-10.0 ha area group with the highest livestock density. The farms of 20.1-50.0 ha and > 50 ha area groups had lower livestock density, with greater cereals share in cropping system and the most unprofitable nitrogen, phosphorus and potassium balances, especially in 2005.

5

Wykorzystanie bilansów fosforu w doskonaleniu procesu produkcji w gospodarstwie

Barszczewski J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

T. 4, z. 2a

503-510

PL

Badania prowadzono w gospodarstwie Zakładu Doświadczalnego Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, zajmującym 180 ha użytków rolnych (grunty orne - 85 ha, łąki - 72,5 ha, pastwiska - 22,5 ha). W okresie badań uprawiano tam głównie rośliny z przeznaczeniem na pasze treściwe i objętościowe dla inwentarza żywego, z rosnącym udziałem kukurydzy w strukturze zasiewów. Celem pracy było wykazanie korzyści środowiskowych i ekonomicznych wynikających ze zmiany struktury zasiewów i planów nawożenia opracowanych na podstawie bilansu fosforu w gospodarstwie. W bilansach po stronie przychodów uwzględniono ilości fosforu wnoszonego do gospodarstwa z zakupionymi nawozami mineralnymi, paszami, ziemiopłodami, zwierzętami hodowlanymi oraz opadami atmosferycznymi. W rozchodach uwzględniono ilości fosforu wyniesionego z gospodarstwa w sprzedanych produktach zwierzęcych (żywiec, mleko, obornik, gnojówka) oraz roślinnych (ziarno, słoma, siano). Zmieniająca się struktura zasiewów w okresie 1998-2002 oraz zwiększone zużycie obornika w nawożeniu gruntów ornych i łąk umożliwiły wykorzystanie niemalże całych zasobów tego nawozu w gospodarstwie, tym samym ograniczając nawożenie mineralne fosforem. Zmiany w produkcji roślinnej i technologii żywienia bydła przyniosły nie tylko wymierny zysk środowiskowy, lecz również zmniejszyły koszty nawożenia fosforem przy jednoczesnym wzroście produkcji w gospodarstwie.

EN

The study was carried out in the Experimental Farm of Reclamation and Grassland Farming in Falenty that occupied 180 ha of croplands (arable lands - 85 ha, meadows - 72.5 ha and pastures 22.5 ha). Plants intended for concentrated and bulk fodder for livestock with the increasing share of maize were the main crops in the study period. The aim of the work was to demonstrate natural and economic advantages arising from changes in the cropping system and to elaborate fertilisation plans based on phosphorus balance in the farm. Phosphorus introduced to the farm with purchased mineral fertilisers, fodder, crops, breeding animals and atmospheric precipitation was taken as an input in the balance. Output consisted of the phosphorus removed from the farm in sold animal (slaughter cattle, milk, manure, slurry) and plant (crops, straw, hay) products. In the years 1998-2002 the changes of cropping system and increased application of manure to arable lands and grasslands enabled to utilise almost all resources in the farm and thus to limit mineral fertilisation with phosphorus. The changes in plant production and technology of cattle nutrition brought about measurable environmental profits but also decreased the costs of phosphorus fertilisation with simultaneous increase of production in the farm.