Poważne obawy związane ze zmianami klimatycznymi w połączeniu z wysokim poziomem ceny paliwa przyczyniają się do rozwoju badań nad nowymi magazynami energii oraz poszczególnymi komponentami magazynów, między innymi katod. Katoda wykonana z fosforanu litowo-żelazowego LiFePO4 (LFP) stosowana w bateriach magazynów ma bardzo duży potencjał, ponieważ posiada wiele zalet takich jak bezpieczeństwo, niska cena oraz nietoksyczność. W niniejszym rozdziale przedstawiono główne szanse oraz wyzwania związane ze stosowaniem tej katody w magazynach energii wraz z odpowiednimi badaniami literaturowymi. Zaprezentowano również typowe strategie zwiększające wydajność katody z LFP wraz z opisem poszczególnych strategii. W celu rozwoju rynku magazynów energii i upowszechnienia magazynów z katodą LFP niezbędne jest prowadzenie dalszych badań, które będą miały na celu głębsze zrozumienie korelacji kinetyki interkalacji litu w LFP z modyfikacją powierzchni katody.
EN
Serious concerns about climate change combined with high fuel prices contribute to the development of research on new energy storage facilities and individual storage components, including cathodes. The cathode made of LiFePO4 lithium iron phosphate (LFP) used in storage batteries has great potential because it has many advantages such as safety, low price and non-toxicity. This chapter presents the main opportunities and challenges related to the use of this cathode in energy storage, along with relevant literature research. Typical strategies to increase the cathode efficiency of LFP are also presented along with a description of each strategy. In order to develop the energy storage market and popularize of LFP storages, it is necessary to conduct further research aimed at a deeper understanding of the correlation between the kinetics of lithium intercalation in LFP and the modification of the cathode surface.
W artykule poddano dyskusji zagadnienia związane z wielkoskalowym magazynowaniem energii elektrycznej, które według powszechnie głoszonych opinii ma przyczynić się do rozwiązania problemu braku możliwości odbioru nadmiaru generowanej mocy w farmach fotowoltaicznych podczas godzin okołopołudniowych. Na przykładzie odpowiednich wyliczeń pokazano, że takie wielkoskalowe magazynowanie energii elektrycznej jest na obecnym etapie rozwoju techniki po prostu nierealizowalne fizycznie.
EN
The article discusses issues related to large-scale electricity storage, which is widely claimed to contribute to solving the problem of not being able to collect the excess power genera ted in photovoltaic farms during the hours of solar noon. Using the relevant calculations as an example, it is shown that such large-scale electricity storage is simply not physically feasible at the current stage of technological development.
Electric vehicles (EVs) are increasingly being used, as they are more environmentally friendly than conventional vehicles with internal combustion engines (ICE). Battery electric vehicles (BEVs) can be said to have zero exhaust emissions only if the electricity used to drive these vehicles is obtained in an environmentally friendly way. It is common knowledge that BEVs have a significantly higher overall mass than conventional vehicles. The significantly higher total vehicle weight of BEVs can have various adverse effects on energy consumption during movement and the vehicle's dynamics. In contrast to the negative aspects of BEVs, there are also positive aspects that are primarily related to the comfort of drivers and passengers, considering the main fact that they do not require the presence of a floor tunnel. In this paper, trends related to BEVs in the previous five years were statistically analysed. Changes in average sizes related to BEVs are shown, primarily internal dimensions that can be of crucial importance when deciding between BEVs and conventional vehicles. In the paper itself, other important trends are presented, both for the electric motor itself and for the batteries used in BEVs.
Since January 2021, Havila Kystruten has been one of two companies sailing the coastal route between Bergen and Kirkenes. This paper contains information on the new shipping company Havila Kystruten and their 2019 bid for a 10-year operational license to sail the coastal route. The government's tender documents for the new license specified that the vessels operating the route had to be low-emission vessels. This requirement was in line with the government's white paper on the reduction of emissions for commercial and fishing vessels sailing in Norwegian waters. Thus, companies bidding for the new license had to offer new ships with low emission characteristics or rebuild existing vessels to obtain the low emission requirements. Based on the offers, the government decided to split the operational license between two companies. One part was given to the company previously operating the route (Hurtigruten) and the other to the new company Havila Kystruten. While Hurtigruten would rebuild the engine systems on some of their existing vessels, Havila Kystruten would operate the route using new vessels with low emission signature. The design requirements for these vessels were given by Havila Kystruten to the ship designer, Havyard Design and Solutions (now HAVDesign). Some of the requirements are listed in section 4 below. The latter part of this paper investigates the manoeuvring performance of the new Havila Kystruten vessels, containing a summary of a Research Council of Norway funded innovation project on harsh weather ship handling during port operations. The Port of Trondheim was selected as a case study.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Because of its high efficiency, high power density, and low cost, the synchronous brushless DC (BLDC) motor is increasingly used in industrial settings, particularly in solar DC air conditioning systems and household applications. In this article, we provide a method for measuring the characteristics of BLDC motors used in solar-powered DC air conditioning systems. The main source is solar energy, which is widely available, environmentally friendly, and excellent for the next generation. This essay discusses how changing the brushless DC motor's speed can adjust the air conditioner's output in accordance with the size of the room. Under the guidance of the Matlab program, the identification techniques are being evaluated through simulation.
PL
Ze względu na wysoką wydajność, dużą gęstość mocy i niski koszt, synchroniczny bezszczotkowy silnik prądu stałego (BLDC) jest coraz częściej stosowany w warunkach przemysłowych, szczególnie w systemach klimatyzacji na prąd stały i zastosowaniach domowych. W artykule przedstawiamy metodę pomiaru charakterystyk silników BLDC stosowanych w systemach klimatyzacji prądu stałego zasilanych energią słoneczną. Głównym źródłem jest energia słoneczna, która jest powszechnie dostępna, przyjazna dla środowiska i doskonała dla następnych pokoleń. W tym eseju omówiono, w jaki sposób zmiana prędkości bezszczotkowego silnika prądu stałego może dostosować moc wyjściową klimatyzatora do wielkości pomieszczenia. Pod kierunkiem programu Matlab techniki identyfikacji są oceniane poprzez symulację.
A key development trend in the global automotive industry is electromobility. In 2021, the number of newly registered BEVs (Battery Electric Vehicles) will reach 10.5 million, and their share will rise to nearly 13%. By comparison, 351 thousand such vehicles were sold in 2015, while in 2010 – 7.3 thousand. According to forecasts by the International Energy Agency, by 2030, the zero-emission fleet could grow to 190 million, with 41 million BEVs registered in Europe. The European Union plans that just five years later, from 2035, no new cars and vans with internal combustion engines will be allowed to be registered in any member state. The nascent e-mobility market poses several new challenges and concerns related to, among other things, the fire of electric cars. The design differences between BEVs and their conventional counterparts make it likely that the risk factors affecting fire occurrence, progression, and extinguishment will differ. This article presents the most common causes of BEV fires, the procedure, and recommendations for extinguishing them. The solutions currently used to reduce such vehicles' ignition risk are also presented. From the considerations carried out in this paper, it is clear that fires in all-electric vehicles should be considered incidental, and external factors of an extreme nature most often contribute to their occurrence. Therefore, the correct direction is to disseminate reliable knowledge about the causes of such car fires, the risk of their occurrence, and the principles of fire prevention.
PL
Obecnie kluczowym trendem rozwojowym w globalnym przemyśle motoryzacyjnym jest elektromobilność. W 2021 r. liczba nowo zarejestrowanych samochodów z napędem elektrycznym typu BEV (Battery Electric Vehicle) wyniosła 10,5 mln, a ich udział wzrósł do prawie 13%. Dla porównania, w 2015 r. sprzedano 351 tys. takich pojazdów, zaś w 2010 r. – 7,3 tys. Według prognoz Międzynarodowej Agencji Energetycznej w 2030 r. zeroemisyjna flota może powiększyć się do 190 mln, a 41 mln BEV będzie zarejestrowane w Europie. Plany Unii Europejskiej zakładają, że już 5 lata później, od 2035 r., w żadnym państwie członkowskim nie będzie można rejestrować nowych samochodów osobowych i dostawczych z silnikami spalinowymi. Rodzący się rynek elektromobilności stwarza szereg nowych wyzwań i obaw związanych m.in. z pożarem samochodów elektrycznych. Różnice konstrukcyjne między BEV a ich konwencjonalnymi odpowiednikami powodują, że prawdopodobnie inne będą czynniki ryzyka wpływające na wystąpienie pożaru, jego przebieg i gaszenie. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie rzeczywistych najczęstszych przyczyn wystąpienia pożarów BEV, postępowania oraz rekomendacji dotyczących ich gaszenia. Zaprezentowano również stosowane obecnie rozwiązania mające zmniejszyć ryzyko zapalenia się takich pojazdów. Z przeprowadzonych w niniejszej pracy rozważań wynika, że pożary samochodów w pełni elektrycznych należy uznać za incydentalne, a do ich wystąpienia najczęściej przyczyniają się czynniki zewnętrzne o charakterze ekstremalnym. Właściwym kierunkiem jest zatem upowszechnianie rzetelnej wiedzy na temat przyczyn pożarów takich samochodów, ryzyka ich powstania i zasad profilaktyki przeciwpożarowej.
The purpose of this study is to consider a passive balancing system for battery storage which in the future will increase their reliability, reduce maintenance costs, reduce wear and tear and increase service life, as well as to study a new method of quasi-opposition search for harmony in order to stabilize the supplied electricity. To this end, various theoretical methods of scientific study (analysis, concretization, comparison, generalization) were applied. The method considered in this article for improving the performance of batteries using a passive balancing system, using the example of a typical structural diagram of an autonomous hybrid power plant presented here, would increase the efficiency of pre-project work on the development of highly efficient design and circuit solutions and increase the battery life. The new method of quasi-opposition searches for harmony for hybrid power plants based on renewable and traditional energy sources, taking into account features of their design and operation, would make it possible to stabilize the load frequency of the consumer at the time of switching the station between power sources. This study can be useful for the circle of people associated with energy, for students studying renewable energy in higher education institutions, as well as their teachers, in order to familiarize themselves with the problems of hybrid stations and find options for their solutions.
PL
Celem niniejszego artykułu jest rozważenie pasywnego systemu równoważenia akumulatorów, który w przyszłości zwiększy ich niezawodność, zmniejszy koszty konserwacji, zmniejszy zużycie i wydłuży żywotność, a także zbadanie nowej metody quasi-opozycyjnego poszukiwania harmonii w celu stabilizacji dostarczanej energii elektrycznej. W tym celu zastosowano różne teoretyczne metody badań naukowych (analiza, konkretyzacja, porównanie, uogólnienie). Rozważana w tym artykule metoda poprawy wydajności akumulatorów przy użyciu pasywnego systemu równoważenia, na przykładzie przedstawionego tutaj typowego schematu strukturalnego autonomicznej elektrowni hybrydowej, zwiększyłaby efektywność prac przedprojektowych nad opracowaniem wysoce wydajnych rozwiązań projektowych i obwodowych oraz wydłużyłaby żywotność baterii. Nowa metoda quasi-opozycyjnego poszukiwania harmonii dla hybrydowych elektrowni opartych na odnawialnych i tradycyjnych źródłach energii, z uwzględnieniem i tradycyjnych źródeł energii, biorąc pod uwagę cechy ich konstrukcji i działania, umożliwiłaby stabilizację częstotliwości obciążenia odbiorcy w momencie przełączania stacji pomiędzy źródłami zasilania. Niniejsze opracowanie może być przydatne dla środowiska osób związanych z energetyką, dla studentów studiujących energetykę odnawialną na uczelniach wyższych, a także dla ich wykładowców i ich nauczycieli, w celu zapoznania się z problemami stacji hybrydowych i znalezienia możliwości ich rozwiązania.
The paper considered the theoretical information of generators for several power sources, schematic theirsolutions, and the main disadvantages and advantages. A generator for 4 batteries based on field-effect transistors with optical galvanic isolation and a clock generator built on the basisof the Atmega328 microcontroller, which is part of the Arduino Uno device, was studied. The result of the study was the confirmation of the existenceof the "Tesla-switch"effect. A program code was developed for the alternate switching of six transistor switches of the optical decoupling. The structural diagram of the device was studied, and the influence of the generator frequency and the consumed power of the load on the output parameters of the device were determined. The considered idea of energy saving and environmental friendliness of power supply systems is relevant, in particular in casesof blackouts.
PL
W artykule rozważono informacje teoretyczne dotyczące generatorów dla kilku źródeł zasilania, schematy ich rozwiązań oraz główne wadyi zalety. Zbadano generator dla 4 baterii oparty na tranzystorach polowychz optyczną izolacjągalwaniczną oraz generator zegara zbudowany na bazie mikrokontrolera Atmega328, który jest częścią urządzenia Arduino Uno. Wynikiem badań było potwierdzenie istnienia efektu "Tesla-switch". Opracowano kod programu do naprzemiennego przełączania sześciu przełączników tranzystorowych odsprzęgacza optycznego. Zbadano schemat strukturalny urządzenia oraz określono wpływ częstotliwości generatora i mocy pobieranej przez obciążenie na parametry wyjściowe urządzenia. Rozważana idea oszczędzania energii i przyjazności dla środowiska systemów zasilania jest istotna, w szczególności w przypadku awarii zasilania.
Akumulatorowe systemy magazynowania energii są kluczowym elementem hybrydowych systemów zasilania, stosowanym w celu poprawy odporności i elastyczności energetycznej.
Przedmiotem pracy jest przeprowadzenie analizy pracy systemu zarządzania pakietem ogniw litowo-jonowych w oparciu o autorskie stanowisko laboratoryjne. Opisano budowę i zasadę działania akumulatorów, a także scharakteryzowano budowę systemów zarządzania bateriami oraz przedstawiono ich podział według sposobu zarządzania energią. Przedstawiono opracowane stanowisko laboratoryjne, a następnie za jego pomocą dokonano analizy działania systemu zarządzającego pakietem ogniw Li-Ion pod kątem ładowania, rozładowywania i balansowania poszczególnych ogniw baterii.
EN
The subject of the work is to analyze the operation of the lithium-ion cell package management system based on a proprietary laboratory stand. The structure and principle of operation of batteries are described, as well as the structure of battery management systems and their division according to the method of energy management. The developed laboratory stand was presented, and then the operation of the system managing the Li-Ion cell package in terms of charging, discharging and balancing of individual cells of the battery was analyzed.
Every developing country is beginning to rely on “green” energy in connection with environmental problems, including the global warming of our planet. It is expected that in the future, the production of electricity using the conversion of sunlight would take the dominant place in the energy infrastructure around the world. However, photovoltaic converters mainly generate intermittent energy due to natural factors (weather conditions) or the time of day in a given area. Therefore, the purpose of this study is to consider options for eliminating the interrupted nature of the operation of a solar installation through innovative additional applications. To achieve this goal, issues of the prospect of using energy storage devices and the choice of the most efficient and reliable of them are considered, as are the environmental friendliness of accumulators/batteries and the economic benefits of their use. The results of the analyses provide an understanding of the factors of using existing technologies with regard to their technical and economic aspects for use in solar energy. It was determined that the most common and predominant types of energy storage are lithium-ion and pumped storage plants. Such accumulation systems guarantee high efficiency and reliability in the operation of solar installation systems, depending on the scale of the solar station. Storage devices that are beginning to gain interest in research are also considered – storage devices made of ceramics of various kinds and thermochemical and liquid-air technologies. This study contributes the development of an energy-storage system for renewable energy sources in the field of technical and economic optimization.
PL
Każdy kraj rozwijający się zaczyna polegać na „zielonej” energii w związku z problemami środowiskowymi, w tym globalnym ociepleniem naszej planety. Oczekuje się, że w przyszłości produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem konwersji światła słonecznego zajmie nadrzędne miejsce w infrastrukturze energetycznej na całym świecie. Jednak konwertery fotowoltaiczne generują energię głównie w sposób przerywany ze względu na czynniki naturalne (warunki pogodowe) lub porę dnia na danym terenie. Dlatego celem niniejszego opracowania jest rozważenie możliwości wyeliminowania przerywanej pracy instalacji solarnej poprzez innowacyjne aplikacje dodatkowe. Aby osiągnąć ten cel, rozważane są kwestie perspektywy wykorzystania magazynów energii oraz wyboru najbardziej wydajnych i niezawodnych z nich, a także akumulatorów/baterii w aspekcie ich oddziaływania na środowisko i korzyści ekonomicznych z ich użytkowania. Wyniki analiz pozwalają na zrozumienie czynników wykorzystania istniejących technologii, ich technicznych i ekonomicznych aspektów wykorzystania w energetyce słonecznej. Stwierdzono, że najpowszechniejszymi i dominującymi rodzajami magazynowania energii są elektrownie litowo-jonowe oraz elektrownie szczytowo-pompowe. Takie układy akumulacyjne gwarantują wysoką sprawność i niezawodność działania systemu instalacji solarnej, w zależności od skali stacji solarnej. Rozważane są również urządzenia magazynujące, które zaczynają coraz bardziej interesować badaczy – urządzenia magazynujące wykonane z różnego rodzaju ceramiki, w technologii termochemicznej i cieczowo-powietrznej. Niniejsze opracowanie przyczynia się do rozwoju systemu magazynowania energii dla odnawialnych źródeł energii w zakresie optymalizacji technicznej i ekonomicznej.
Baterie będą zajmować centralne miejsce na rynkach energetyki zarówno w dziedzinie mobilności, jak i magazynowania energii. Zdaniem Międzynarodowej Agencji Energetycznej (MAE) globalna zdolność produkcyjna w przypadku baterii do pojazdów elektrycznych (EV) w okresie od 2020 do 2025 roku będzie musiała wzrosnąć ponad trzykrotnie, aby spełnić zapotrzebowanie odpowiadające planowanej światowej produkcji tych pojazdów.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This paper discusses the energy management for the new power system configuration of the telecommunications site that also provides power to electric vehicles. The modeling and control of the proposed system, composed of hybrid energy sources that are photovoltaic panels and a diesel generator with batteries, are also presented. The hybrid system will provide energy to a telecommunications site located in an isolated area. The management algorithm used in this work aims to significantly reduce the investment costs of the power system. From an environmental point of view, the hybrid system can reduce gas emissions from the diesel generator, while maintaining spaced maintenance targets compatible with the operation of the isolated site.
PL
W artykule omówiono zarządzanie energią w nowej konfiguracji systemu elektroenergetycznego obiektu telekomunikacyjnego, który zapewnia również zasilanie pojazdom elektrycznym. Przedstawiono również modelowanie i sterowanie proponowanym systemem, składającym się z hybrydowych źródeł energii, którymi są panele fotowoltaiczne oraz generator spalinowy z bateriami. System hybrydowy dostarczy energię do zakładu telekomunikacyjnego zlokalizowanego na odizolowanym obszarze. Zastosowany w pracy algorytm zarządzania ma na celu znaczne obniżenie kosztów inwestycyjnych systemu elektroenergetycznego. Z punktu widzenia ochrony środowiska. System hybrydowy może zmniejszyć emisje gazów z generatora Diesla, przy jednoczesnym zachowaniu rozmieszczonych w odstępach celów konserwacji zgodnych z działaniem odizolowanego miejsca.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The following article presents results of measurements and parameter comparison of energy bank based on supercapacitor batteries and a typical lead-acid solution designed for PV microinstallation. For the purposes of the research, basic measurements of the charging and discharging characteristics of the energy storage consisting of 10 supercapacitors were carried out. Then this set was adopted as an energy storage system in a typical off-grid photovoltaic installation, which was launched and tested with the use of various types of loads in a static and dynamic conditions.
PL
Poniższy artykuł przedstawia wyniki pomiarów oraz porównania baterii superkondensatorów oraz typowego rozwiązania kwasowoołowiowego dla magazynowania energii w instalacji PV. Na potrzeby badań przeprowadzone zostały pomiary podstawowych charakterystyk ładowania i rozładowywania magazynu energii składającego się z 10 superkondensatorów. Następnie tak przygotowany zestaw został zastosowany jako układ magazynujący energię w typowej instalacji fotowoltaicznej typu off-grid, która została uruchomiona i przebadana z wykorzystaniem różnego rodzaju obciążeń w warunkach statycznych i dynamicznych.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The subject of publication includes basic information on the waste management in Poland as compared to other EU countries and on the selected post-consumer waste, occurring in Poland. In the paper, the problems of the waste accumulation on the landfills in Poland and in the EU and the threats, connected with this problem, have been presented. The factors, enabling the effective recycling process have been indicated. Frequent technological changes of the manufactured products and the increasing demand on the mentioned products requires a special approach to the process of their recycling in accordance with the requirement of the natural environment.
PL
Tematyka publikacji obejmuje podstawowe informacje o gospodarce odpadami w Polsce w porównaniu z krajami UE oraz wybranych odpadach poużytkowych występujące w Polsce. W artykule przedstawiono problem gromadzenia odpadów na składowiskach w Polsce i UE oraz niebezpieczeństwa z tym związane. Wskazano czynniki umożliwiające prowadzenie efektywnego procesu recyklingu. Częste zmiany technologiczne wytwarzanych produktów oraz zwiększający się na nie popyt wymaga szczególnego podejścia do procesu ich recyklingu, zgodnie z wymogami środowiska naturalnego.
Spent Nickel–metal hydride batteries can be sources of valuable metals such as nickel, cobalt, manganese, rare earths and toxic chemicals. The recycling of these materials is necessary from both economic and environmental points of view. In this study the nickel is leached in acid solution followed by precipitation and thermal decomposition or by cementation. The affecting parameters such as acid type and concentration, time, temperature and solid/liquid ratio were investigated. The maximum of leached nickel could be obtained in 3M sulfuric acid at 65°C for 60 min with solid-to-liquid ratio of 30 g L-1. The liquid film is a more suitable model for demonstrating the kinetics of the nickel leaching. Thermal decomposition of the precipitated nickel dimethyl-glyoxime was employed in preparation of nickel oxide. Nickel was separated from aqueous solution by cementation on zinc. The cementation process follows pseudo first-order kinetics and diffusion controlling steps. The yield was 91% of the original nickel content.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The coup de fouet phenomenon (crack of the whip) is a dip in the discharge voltage observable during the first minutes of the discharge period of a lead acid battery, followed by a transient recovery. This leads to the formation of an interim plateau transforming later into a typical discharge curve characteristic of a galvanic cell. The phenomenon was considered as a basis for a state-of-health (SoH) assessment, where the depth of the dip was used to measure the battery’s SoH. However, the validation process showed the two variables lacked clear correlation, mandating a revision of this approach. Therefore an attempt to correlate certain aging processes to the behavior of the cell of interest associated with the presence of the coup de fouet phenomenon was attempted for a set of diverse lead-acid battery designs. A set of estimators based on the coup de fouet was devised and their relation to the aging processes was explored and described. The research led to the conclusion that there is a direct relation between the coup de fouet and sulfation. This relation is best defined by Δ τplateau - the time taken between the voltage reaching the lowest point of the dip and then reaching the highest observable plateau voltage.
W lutowym numerze „Energii i Recyklingu” przedstawiono obszerne omówienie Memorandum Komisji Europejskiej, zawierające uzasadnienie dla proponowanego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady. Wiemy już, iż będzie to obszerny dokument, zawierający kompleksowe ujęcie problematyki baterii i akumulatorów w całym ich cyklu życia i w łańcuchu wartości.
To assess the impact of not just the battery as such but its multi-element composition on the state of the environment, a new approach is proposed through the determination of the reliability of ecosystems, which makes it possible to obtain quantitative indexes of the stability and losses of natural ecosystems. These data can be used as indicators of the state of the environment, and hence as the assessment of an environmental component that is important for determining the actual impact of the multi-element composition of batteries. On the basis of such indicators, which can be obtained using the SimaPro software, it is possible to calculate thresholds beyond which negative phenomena occur, as well as to predict and simulate situations, to carry out the mapping of sources of risks, to monitor changes, and this will allow identifying the causes of these changes or determining the factors that slow down or retard the approach of ecosystems to a critical state, i.e. to develop preventive measures to avoid disasters. The eco-indicator 99 is one of the methods that allows us to accept one estimate for the whole product - the so-called ecological index. It is the sum of all individual eco-points or partial indexes for all life-cycle processes. The computational procedure is carried out by summing up the results of weighing the phases of the life cycle.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.