Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Mikroskop polaryzacyjny w badaniach petrograficznych

Pawlik T.

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2016

|

Nr 3

62--66

PL

Jednym z podstawowych narzędzi współczesnej geologii, bez którego nie funkcjonowałaby żadna nowoczesna pracownia petrograficzna, jest mikroskop polaryzacyjny. Wszechstronność tego urządzenia polega na możliwości wykorzystania go zarówno do szybkiej identyfikacji skały na podstawie jej składu mineralnego, wstępnej kwalifikacji próbek do dalszych badań, jak i do bardziej wnikliwych analiz mineralogicznych, petrograficznych, petrogenetycznych, tektonicznych czy technologicznych.

EN

One of the basic tools used in contemporary petrography, which no petrographic laboratory could do without, is a polarizing microscope. The versatility of this instrument allows us to quickly identify a rock based on its mineral composition, as well as to initially classify samples for further testing and for more in-depth mineralogical, petrographic, petrogenetic, tectonic or technological analyses.

2

Petrographic-mineralogical and textural changes in reservoir and sealing rocks (Zaosie anticline) as a result of a long-term experiment in CO2-brine-rock interactions

Wdowin M., Tarkowski R., Manecki M.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2013

|

T. 29, z. 4

137--153

PL

Artykuł przedstawia wyniki badań mineralogiczno-petrograficznych oraz teksturalnych na próbkach skalnych ze skał zbiornikowych i uszczelniających (piaskowce, iłowce, mułowce) z utworów dolnej jury z antykliny Zaosia (środkowa Polska), z otworów wiertniczych Zaosie 2 i Buków 2. Próbki poddano eksperymentowi oddziaływania CO2-solanka-skała celem określenia ich przydatności pod kątem geologicznej sekwestracji CO2. Eksperyment polegał na zamknięciu próbek skalnych na 20 miesięcy w zbudowanym reaktorze, gdzie były one poddane oddziaływaniu solanki i dwutlenku węgla w temperaturze pokojowej (20–25°C), przy ciśnieniu otrzymanym z butli z CO2 (ok. 6MPa). Analizy mineralogiczno petrograficzne obejmowały obserwacje w świetle przechodzącym (planimetria), SEM-EDS, XRD próbek skalnych. Dodatkowo dla skał uszczelniających wykonano XRD z frakcji ilastej. Badania te pozwoliły określić skład mineralny oraz morfologię ziaren jak również strukturę i teksturę skały. W przypadku analiz teksturalnych określona została powierzchnia właściwa BET oraz rozkład i wielkość porów. Miały na celu określenie zmian w matrycy skalnej i spoiwie badanych skał w wyniku eksperymentu oddziaływania pomiędzy solanką-skałą-CO2. Eksperyment nie wpłynął znacząco na badane parametry. W przypadku każdej z analizowanych skał obserwuje się nieznaczne zmiany w porowatości przed i po eksperymencie, co związane jest z rozpuszczaniem się matrycy skalnej i spoiwa oraz wytrącaniem niektórych faz mineralnych. Zmiany zaobserwowane w piaskowcach (skały zbiornikowe) są zmianami, które nie wpływają negatywnie na proces składowania CO2. W przypadku mułowców i iłowców (skał uszczelniających) wyniki badań pokazały, że eksperyment nieznacznie wpłynął na analizowane skały. Wskazywać to może na dobre właściwości uszczelniające tych skał. Niemniej jednak wyniki powinny zostać zweryfikowane i potwierdzone w uzupełnieniu o dalsze badania petrofizyczne (porowatość, przepuszczalność), analizy solanek przed i po eksperymencie, jak również modelowanie geochemiczne oddziaływania CO2 na skały w obecności solanki.

EN

This article presents the petrographic-mineralogical and textural test results from rock samples from the reservoir and sealing rocks (sandstones, claystone, mudstone) of the Lower Jurassic formation of the Zaosie anticline (central Poland), from boreholes Zaosie 2 and Buków 2. Samples were subjected to an experiment involving CO2-brine-rock interactions in order to determine their suitability for the geological sequestration of CO2. The experiment consisted of closing the rock samples for 20 months in constructed autoclaves where they were subjected to the influences of brine and carbon dioxide at room temperature (20–25°C) and under pressure (about 6 MPa). Mineralogical and petrographic analyses included observations under transmitted light (planimetric analysis), and SEM-EDS and XRD of rock samples were carried out. Additionally, XRD analysis of the clay fraction was conducted to examine the sealing characteristics of the rock. These studies allowed for the determination of the mineral composition and morphology of the grains as well as the structure and texture of the rocks. For the textural analysis, the BET specific surface area and pore size distribution were identified. The study aimed to determine the changes in the rock matrix and cement of the rocks caused by the brine-rock-CO2 interactions experiment. The experimentation did not significantly affect the analyzed parameters. For each of the examined rocks, little change in the porosity before and after the experiment was observed, which was associated with the dissolution of the rock matrix and cement as well as the precipitation of some mineral phases. The changes observed in the sandstones (reservoir rocks) are differences that do not affect the process of CO2 storage. In the case of mudstone and claystone (sealing rocks), the experiment had some slight effect on the analyzed rocks. This study nevertheless indicates good sealing properties of these rocks, though the results should be verified and proven by petrophysical (porosity, permeability) examination, the analysis of brines before and after the experiment, as well as geochemical modeling of the impact of CO2 on a rock in the presence of brine.

3

Wyniki badań petrologicznych autogenicznego uwęglonego materiału z osadów fliszowych niecki podhalańskiej

Wagner M.

Przegląd Górniczy

|

2010

|

T. 66, nr 1-2

116-119

PL

Niecka podhalańska jest regionem geologicznym położonym na południu Polski. Wypełniona jest Wypełniona jest paleogeńskimi osadami fliszowymi. Charakterystycznym litologicznym składnikiem tego fliszu jest uwęglony materiał roślinny (warstwy witrynu i rozproszony materiał), którego stopień uwęglenia jest typowy dla węgla kamiennego. Jego regionalna zmienność wykazuje związek z blokową tektoniką osadów fliszowych.

EN

Podhale Basin is a geological region in Southern Poland. It is filled up with flysh sedminets of Paleogene. Typical lithological component of flysh is coaly floral matter (focuses of vitrynite and dispersed organic matter), its rank of the matter is typical for bituminous coal. Its regional variability is connected with faulting tectonics of flysh sediments.

4

Zastosowanie najnowszych technik nieniszczących w badaniach tynków zabytkowych na przykładzie dekoracji sgraffitowej w Bożnowie

Rogal R., Rogóż J., Szroeder P., Bartz W., Cupa A.

Pomiary Automatyka Kontrola

|

2010

|

R. 56, nr 8

961-964

PL

Skuteczność konsolidacji rozwarstwionych i osłabionych strukturalnie tynków zabytkowych wymaga zarówno doboru odpowiednich środków konserwatorskich jak i znajomości zakresu występującej destrukcji. W czasie prac konserwatorskich przy dekoracji sgraffitowej w Bożnowie (Polska), w celu określenia zakresu występujących zniszczeń tynków, po raz pierwszy wykorzystano równocześnie technikę termowizyjną i radarową. Badania nieniszczące zostały uzupełnione analizami pobranych próbek metodami petrograficznymi, mikrochemicznymi oraz spektroskopowymi. Badania termowizyjne i radarowe powtórzono po zakończeniu prac konserwatorskich, co pozwoliło na ocenę skuteczności wykonanych zabiegów.

EN

The efficiency of consolidation of exfoliated and weakened historical plasters not only requires the choice of appropriate materials and careful examination of the range of destruction. In order to evaluate the deterioration of plasters of the sgraffito decoration in Bożnów (Poland) both thermovision and ground penetrating radar (GPR) techniques were applied jointly for the first time ever. Nondestructive testing was preceded by analysis of samples with petrographic, micro-chemical and spectroscopic methods. Thermovision and radar examination was repeated after the completion of restoration works, which allowed evaluating the efficiency of treatment performed. Sgraffito ornamentation on the northern wall of the western tower of the church in Bożnów was completed by Christoph Rutsch and his two assistants in 1609. The two-color technique was applied. Ornaments were scratched in moist, white lime paint applied on fresh lime plaster colored grey with charcoal. A collective character of the work is visible due to diversified workout of figures, ornaments and inscriptions. In the 19th century the sgraffito must have already been deteriorated and looked unattractive so it was punched with a hammer and covered with a layer of plaster. In 1931 the decoration was discovered by German scholars but it was plastered up again due to a poor state of preservation. It was uncovered again in 1972 and subjected to restoration treatment. For over 30 years the object was exposed to rainwater from the tower roof, which washed out lime paint and yield delamination and plaster losses. Except rainwater also capillary water was responsible for the deterioration of the ornament, as well as changing temperature and humidity conditions characteristic of outdoor exposure.

5

Przyczynek do gospodarki odpadami górniczymi złoża wapieni "Czatkowice"

Kolasa A.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2005

|

z. 266

73-80

PL

Przedstawiono wyniki badań petrograficzno-surowcowych utworów krasowych stanowiących w złożu odpady górnicze. Ich skład mineralny i cechy technologiczne klasyfikują niektóre z nich jako ilaste surowce ceramiki budowlanej. Wykorzystanie warunkują parametry przeróbczo - ekonomiczne.

EN

The author presents the results of petrographic and technological investigations of karst sediments that are considered mining waste in the deposit. Their mineral composition and technological properties classify some of them as clay raw materials applicable in building ceramics. Their properties indicate a relatively simple processing and economically viable utilization.

6

„Kamienie mojżeszowe” z góry Synaj

Pitera H., Przybylińska E.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2002

|

R. 5, Nr 3 (47)

9-13

7

Charakterystyka petrograficzna inertynitu pokładu węgla 504 z południowego skrzydła siodła głównego Górnośląskiego Zagłębia Węglowego

Krzeszowska E.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2000

|

z. 246

251-260

PL

W pracy przedstawiono szczegółowe badania petrograficzne macerałów inertynitu w węglu z pokładu 504. dominującym składnikiem grupy inertynitu jest semifuzynit charakteryzujący się zróżnicowanymi własnościami optycznymi: kształtem reflektogramów, średnia reflaksyjnością i jej odchyleniem standardowym.

EN

The paper presents the results of the detailed petrographic examinations of the inertinite group of the coal from the seam 504. Dominant constituent of the inertinite group is semifusinite characterized by various optical features: reflectogram shape, mean reflectance and its standard deviation.

8

Wapień i drewno skrzemieniałe z kopalni Cobani w Mołdawii

Pitera H., Heflik W.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2000

|

R. 3, Nr 5 (25)

12-16

9

Własności zbiornikowe kredowych piaskowców karpackich w świetle badań petrograficznych

Przystaś G.

Prace Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa

|

2000

|

nr 110 wyd. konferencyjne

451--453

EN

Sections of oil- and gas-bearing thick-beddcd sandstones from the eastern Central Carpathian Depressions were studied. They included sections of wells and exposures within the Silesian Nappe and internal synclinorium of the Skole Nappe. In the Cretaceous section of these units, thick-bedded sandstones occur (Upper and Lower Istebna, Lgota, Grodziszcze, and Spas Sandstones), having documented or potential oil- and gas-productivity. These sandstones are characterized by great variability of porosity and permeability. Undoubtedly, the variability was conditioned by various depositional environments and diagenesis degrees. With the aim of explaining the origin of the reservoir parameter variability and of the porous space in particular, petrographic investigations were undertaken, within the framework of the research project financed by the Scientific Research Committee. Microscopic examinations were done on thin sections selected so that their results might be compared (or even point-correlated) with results of laboratory examinations of samples taken from the same sandstone beds. Results of planimetrie, granulometric. textural, and mineralogical examinations were interpreted from the point of view of diagenetic changes in sediments and formation of their pore structure.

10

Przejawy dolomityzacji w węglanowych utworach malmu na obszarze na E od Tarnowa w świetle badań petrograficznych

Heflik W., Schmidt-Napierała E.

Prace Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa

|

2000

|

nr 110 wyd. konferencyjne

455--458

EN

The paper presents the results of petrographic investigations (included macro- and microscopic observations, X-ray and differential thermoanalyses) of the Upper Jurassic carbonate rocks from about 20 boreholes from the region on the east from Tarnów. The research shows that dolomitized carbonate rocks arc products of the dolomitization of fragmented earlier and partially redeposited limestone fragments. The effect of more intensive dolomitization of limestones is formation in some of levels porous structures, which allows to acknowledge them as reservoir levels for hydrocarbons.

11

Petrograficzna i geofizyczna charakterystyka skupień nieorganicznej substancji mineralnej w pokładzie węgla 504 w rejonie Czeladzi

Parzentny H.

Przegląd Górniczy

|

1999

|

T. 55, nr 10

32-40

PL

Odnotowano zmienność budowy, form występowania, składu mineralnego i genezy skupień niorganicznej substancji mineralnej (NSM) w węglu z pokładu 504. Stwierdzono dominującą rolę tych skupień w kumulowaniu kilkunastu pierwiastków w węglu (Al, B, Ba, Be, Co, Cr, Cu, Fe, K, Mo, Na, Ni, Pb, Sr, V). Na zwartość niektórych pierwiastków wpływają zarówno skupienia NSM, jak i macerały węgla (Ca, Cd, Mg, Ti, Zn), natomiast o udziale arsenu w węglu decyduje materia organiczna. Z kolei o zawartości pierwiastków w całym zbiorze skupień NSM w badanym pokładzie decydują przerosty iłowców oraz drobne skupienia minerałów ilastych, węglanowych i siarczkowych. Nośnikiem przeważającej części żelaza i manganu są natomiast sferolity syderytowe. Zwrócono uwagę na zwiekszającą się zawartość tych pierwiastków w sferolitach, wraz ze wzrostem stopnia ich przeobrażenia do niewęglanowych związków żelaza, tj. od stropu do spągu pokładu.

EN

Variations of the structure, occurance form, mineral composition and origin of the inorganic mineral substance (NSM) aggregates in the coal from the seam 504 are stated. The dominant role of these aggregates for cumulation of more than ten chemical elements (Al, B, Ba, Be, Co, Cr, Cu, Fe, K, Mo, Na, Ni, Pb, Sr, V) has been ststed. The content of some elements (Ca, Cd, Mg, Ti, Zn) is influenced as well by the aggregates of NSM as coal macerals, whereas the organic substance decides on arsenic content in the coal. In turnm in the whole set of NSM aggregates, in the tested seam, on the elements content decide mudstone interlayers as well as small aggregates of clay minerals, carbonates and sulfides. However siderite spherulites are the carries of the moat part of iron and manganese. Attention is drawn to the increasing content of these elements in the spherulites along with the increase of their degree of change into non-carbonate compounds i.e. from the roof down to the floor of seam.

12

Petrografia utworów węglanowych jury górnej w rejonie Dąbrowy Tarnowskiej

Heflik W., Schmidt-Napierała E.

Nafta-Gaz

|

1999

|

R. 55, nr 8

425-443

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań petrograficznych próbek reprezentujących skały węglanowe jury górnej, pochodzące z otworów wiertniczych wykonanych w rejonie Dąbrowy Tarnowskiej. W zakresie badań przeprowadzono obserwacje makro- i mikroskopowe, analizę rentgenograficzną i termiczną analizę różnicową. Z badań tych wynika, że w różnym stopniu zdolomityzowane wapienie, napotkane w przebadanych otworach, są produktami dolomityzacji wcześniej pokruszonych i częściowo redeponowanych okruchów wapiennych. W efekcie intensywniejszej dolomityzacji tych wapieni doszło w niektórych poziomach do wykształcenia w nich struktury porowatej, co daje podstawę do uznania ich jako utworów zbiornikowych dla węglowodorów. Przebieg i intensywność procesu dolomityzacji w badanych skałach odznaczają się dużą nieregularnością, stąd korelacja poziomów skał objętych procesem dolomityzacji napotkanych poszczególnymi otworami, w tym przypadku jest nieuzasadniona.

EN

The authors present the results of petrographic investigations of the Upper Jurassic carbonate rocks from boreholes drilledin the region of Dąbrowa Tarnowska. The methods included macro- and microscopic observations, X-ray and differential thermalanalyses. The results indicate that the dolomitized limestones found in the investigated boreholes are products of dolomitization of fragmented earlier and partialy redeposited limestone fragments. The scale of the dolomitization was variable, and in the rocks where the process was more intensive porous structures wereformed; therefore, such rocks represent a potential reservoir for hydrocarbons. As the progress and intensity of dolomitization are highly irregular, the dolomitized rock intervals cannot be correlated among individual boreholes.

13

Możliwości wykorzystania standardowych badań uziarnienia i cech mineralno-petrograficznych w litodynamicznej interpretacji polskiej strefy brzegowej Bałtyku

Racinowski R., Dobrzyński S.

Zeszyty Naukowe. Marine Sciences / Uniwersytet Szczeciński

|

1998

|

Nr 4

75-90

EN

Standard lithological investigations of the seashore zone rubble comprise the following analyses: grain size distribution, mineral-petrographic composition, heavy minerals composition, morphometric and morphoscopic characteristics of the cobbles, and abrasion of the quartz grains in the sandy fraction. The rubble shows a marked similarity to the mineral-petrographic composition throughout the Polish Baltic seashore and qualitatively it is linked up with initial Pleistocene material. The morphometric features of the gravels undergo a very rapid transformation in relation to the Pleistocene deposits. The farther away from the place where the glacial deposits are washed out, the smaller the quantity of components of low wear resistance - the gravels become more oblate and smooth. The qualitative composition of the rubble's heavy minerals is linked up with the Pleistocene deposits. As a result of rapid differentiation in the seashore environment there are small rubble centres enriched in heavy minerals (mainly on the shore), mainly garnets, zircon, rutile, disthene, staurolite. The rubble that is not enriched in heavy minerals contain larger quantities of amphiboles, pyroxenes, especially biotite, chlorite and muscovite. In the Polish seashore zone the rubble's thickness ranges from a dozen to several dozen centimetres and it is represented by middle-sized and fine sands. The analysis of its lithodynamic features (based on grain size distribution) shows that it is very susceptible to outwashing. The rank erosion velocities are ca 0,1 - 0,3 m/s. This means that in the shallow subshore (0 - 7m under sea level) the sediment transport starts developing at state of the sea 1 - 30B, and in the deeper subshore (7 - 14m under sea level) at sea of 5 - 60B. Basing on the lithological investigations of the rubble, attempts were made to designate local and regional directions of its displacement. To this end the following were used: indices of grain size distribution (mainly Mz and 1), the compositionof heavy minerals (mainly the heavy mineral's mass in the rubble; content of components with densities over 3,4 g/cm3, 2,9 - 3,4 g/cm3). Also the analyses of petrographic and morphometric composition of the cobbles proved instrumental. The findings on a local scale seem unquestionable, yet on a regional scale they are controversial and susceptible of various interpretations.