Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Definiowanie pojęć z zakresu autonomicznych systemów uzbrojenia w odniesieniu do możliwości ich wykorzystania podczas konfliktów zbrojnych w XXI wieku

Cyrkun Katarzyna

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2023

|

R. 13, Nr 28

7-26

PL

W XXI wieku obserwujemy dynamiczny rozwój technologii, który ma znaczący wpływ na dziedzinę wojskowości. Jednym z najbardziej innowacyjnych osiągnięć w tej dziedzinie są autonomiczne systemy. Posiadają zdolność do samodzielnego wykonywania określonych zadań lub działań, minimalizując lub całkowicie eliminując potrzebę ludzkiego udziału. Stanowią one przełom w sposobach prowadzenia działań wojennych i mają potencjał do zmienienia oblicza konfliktów zbrojnych. Praca ta skupia się na definiowaniu pojęć związanych z autonomicznymi systemami uzbrojenia oraz analizie ich potencjalnego wykorzystania w kontekście konfliktów zbrojnych w XXI wieku. W pracy zostały poruszone kwestie związane ze stopniem autonomii oraz problemy definicyjne w obszarze autonomicznych systemów uzbrojenia. Zwrócono uwagę na klasyfikację tego rodzaju systemów, ponieważ można wyróżnić wiele kategorii, które są od siebie różne. Opisano również związek robotyki z autonomicznymi systemami uzbrojenia. Celem artykułu jest określenie zakresu definicyjnego z obszaru autonomicznych systemów uzbrojenia. Główny problem badawczy pracy określono w formie pytania: W jaki sposób definiowanie pojęć z zakresu autonomicznych systemów uzbrojenia ma wpływ na ich militarne wykorzystanie? W pracy przyjęto hipotezę główną, która zakłada, że definiowanie autonomicznych systemów uzbrojenia jest konieczne do wykorzystania ich podczas konfliktów zbrojnych. W artykule została wykorzystana literatura krajowa, a także zagraniczna. W pracy wykorzystano metodę instytucjonalno–prawną. Artykuł koncentruje się na definicji autonomicznych systemów uzbrojenia i ich potencjalnym wykorzystaniu podczas konfliktów zbrojnych w XXI wieku. Przedstawione zostały korzyści, zagrożenia i wyzwania związane z tymi systemami, a także kwestie prawne i etyczne, które należy wziąć pod uwagę. Zrozumienie tych aspektów jest kluczowe dla dalszych badań i dyskusji na temat roli autonomicznych systemów uzbrojenia we współczesnym świecie wojskowości.

EN

In the 21st century, we observe a dynamic development of technology, which has a significant impact on the military field. One of the most innovative developments in this field is autonomous systems. They have the ability to independently perform specific tasks or activities, minimizing or completely eliminating the need for human participation. They represent a breakthrough in the way warfare is conducted and have the potential to change the face of armed conflicts. This work focuses on defining concepts related to autonomous weapon systems and analyzing their potential use in the context of armed conflicts in the 21st century. The paper raises issues related to the degree of autonomy and definition problems in the area of autonomous weapon systems. Attention was paid to the classification of this type of systems, because there are many categories that are different from each other. The relationship between robotics and autonomous weapon systems has also been described. The aim of the article is to define the scope of definitions in the area of autonomous weapon systems. The main research problem of the work was defined in the form of a question: How does defining concepts in the field of autonomous weapon systems affect their military use? The main hypothesis was adopted in the work, which assumes that defining autonomous weapon systems is necessary to use them during armed conflicts. The article uses domestic and foreign literature. The work uses the institutional and legal method. The article focuses on the definition of autonomous weapon systems and their potential use during armed conflicts in the 21st century. The benefits, risks and challenges associated with these systems are presented, as well as legal and ethical issues that should be considered. Understanding these aspects is crucial for further research and discussion on the role of autonomous weapon systems in the modern military world.

2

Possibilities of autonomous means of sea transport

Marek Idzior

Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie

|

2022

|

nr 70 (142)

20--26

EN

In recent years, there has been an intensification of work on the autonomy of means of transport, which also applies to ships. Modern ships are already equipped with crew decision support systems and numerous diagnostic systems. Increasingly more systems are installed on ships that can operate without human integration. This situation leads to the development and use of fully autonomous ships. This overview publication briefly describes the main features of the construction and operation of autonomous ships, including some examples of structures already demonstrated in recent years. In summary, the author presents comments that provide a contribution to the discussion on the autonomy of means of maritime transport.

3

Autonomy of urban light rail transport systems and its influence on users, expenditures, and operational costs

Kostrzewski Mariusz, Eliwa Ahmed, Dawood Ahmed

Transport Problems

|

2022

|

T. 17, z. 4

165--175

EN

The aim of this paper is to study and highlight various effects of automizing urban light rail transport systems by examining the impact of such structures on common users, as well as the expenditures and operational costs involved. By providing an overview of different transportation networks through the three categories of expenditure— transportation, maintenance, and administration—an idea of the general operational cost can be established. Additionally, by indicating the aforementioned cost, the effect of the grade of automation on costs can be determined and explained. However, this paper does not include an attempt to estimate these costs; it only states what may affect such costs. Furthermore, the factor of safety is considered by underlining the changes expected to occur with the implementation of such networks. The implementation of autonomous rail systems would result in lower operational costs, which is discussed in this paper based on another study. At the same time, the factor of safety was also observed as simultaneously increasing, as were the overall experiences of users, both in terms of aesthetics and function. The only setback found by the research is that some users would be reluctant to use a network without an operator.

4

A tale of two disruptive maritime technologies: nuclear propulsion and autonomy

Wróbel K.

TransNav : International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation

|

2022

|

Vol. 16 No. 4

733--741

EN

Modern industries often attempt to implement innovations that have a disruptive potential. In shipping, this included a largely unsuccessful introduction of nuclear propulsion in late 20th century, among other concepts. Nowadays, introduction of increased autonomy is being associated with prospects of various industry-wide benefits, but is also burdened with serious obstacles. The objective of this study is to investigate reasons behind the failure of nuclear-powered merchant ships introduction and whether lessons learnt from it can be applied to the prospective implementation of autonomous merchant ships. It advocates that three aspects of maritime technology are crucial for its successful implementation: perceived level of safety, economical feasibility, and legal setup.

5

Autonomiczne kosiarki przemysłowe dziś i jutro

Zienowicz Zbigniew, Gawron Stanisław

Maszyny Elektryczne : zeszyty problemowe

|

2022

|

Nr 1 (127)

147--151

PL

Tematem referatu są najnowszej generacji bezzałogowe kosiarki przemysłowe do wykaszania dużych obszarów zielonych. Kosiarki powstały w ramach projektu B+R: POIR.01.01.01-00-0523/19-00. Aktualnie kosiarki posiadają napędy hydrostatyczne, zasilane silnikami spalinowymi. Czynnikami istotnymi dla rozwoju tego projektu są: autonomiczność lub sterowanie radiowe, możliwość nadążnej pracy w grupach, przejście z napędów spalinowych na napędy elektryczne lub wodorowo – elektryczne. Możliwości przyszłej transformacji napędów kosiarek w kierunku ekonapędów zostaną przedstawione w niniejszym referacie wspólnie z Siecią Badawczą Łukasiewicz - Instytutem Napędów i Maszyn Elektrycznych KOMEL w Katowicach. Ważnym aspektem tego projektu będzie komercjalizacja efektów prac B+R, w ramach posiadanych i wypracowanych przez polskie firmy i instytuty kompetencji. Projekt wpisuje się w program „Wspólnie budujemy rynek” wdrażany w Partnerstwach przez firmę Hydromega, jako kolejny etap budowania krajowej gospodarki rynkowej w ramach zakończonego projektu ISP, dotyczącego analizy rynku pod kątem posiadanych przez polskie firmy kompetencji projektowo – produkcyjnych oraz wdrożeniowych.

EN

The subject of presentation are the new generation unmanned industrial mowers dedicated for mowing of large green areas. The mowers were developed as a part of the R & D project: POIR.01.01.01-00-0523/19- 00. Currently, the mowers have hydrostatic drives, powered by combustion engines. Factors important for the development of this project are: autonomy or radio control; possibility of keeping up works in groups; transition from combustion drives to electric or hydrogen-electric drives. Possibilities of future transformation of mower drives towards eco-drives will be presented in this document together with the Łukasiewicz Research Network KOMEL Institute in Katowice. The important aspect of this project will be commercialization of the results of the R & D works, within the competences held and developed by Polish companies and institutes. The project is part of the program “We build the market together” implemented in Partnerships by Hydromega company, as the next stage of developing the national market economy within the framework of the completed ISP project (eng. Pomeranian Smart Specializations) which concerns market’s analysis in terms of design, production and implementation competences held by Polish companies.

6

Adaptacja systemu ROS do sterowania pojazdem autonomicznym Scorpio

Łazik Piotr, Kosobudzki Mariusz

Journal of TransLogistics

|

2022

|

Vol. 8, nr 1

73-83

PL

Poniższy artykuł przedstawia wyzwania stawiane przed łazikami i zespołami startującymi w zawodach z serii Rover Challenge. Omawiane są najczęściej spotykane zadania podczas zawodów, ich cel, wymagania oraz potrzebne funkcjonalności oprogramowania umożliwiające poprawną i bezpieczną ich realizację w oparciu o metody dostarczane przez Robot Operating System. Niezawodność, bezpieczeństwo i prawidłowość działania wymaga również zastosowania odpowiedniego sprzętu i magistrali komunikacyjnych. W artykule omawiane są rozwiązania i argumenty stojące za wyborami dokonanymi przez zespół Scorpio.

EN

The following article presents the challenges faced by rovers and teams competing in the Rover Challenge series. The most common tasks during the competition are discussed, along with their purpose, requirements and needed software functionality to enable their correct and safe implementation based on methods provided by the Robot Operating System. Reliability, safety and correct operation also require the use of appropriate hardware and communication networks. The paper discusses the solutions and arguments behind the choices made by the Scorpio team.

7

Digital Sovereignty Strategies for Every Nation

Shoker Ali

Applied Cybersecurity & Internet Governance

|

2022

|

Vol. 1, No. 1

1--17

EN

Digital Sovereignty must be on the agenda of every modern nation. Digital technology is becoming part of our life details, from the vital essentials, like food and water management, to transcendence in the Metaverse and Space. Protecting these digital assets will, therefore, be inevitable for a modern country to live, excel and lead. Digital Sovereignty is a strategic necessity to protect these digital assets from the monopoly of friendly rational states, and the threats of unfriendly Malicious states and behaviors. In this work, we revisit the definition and scope of digital sovereignty through extending it to cover the entire value chain of using, owning, and producing digital assets. We emphasize the importance of protecting the operational resources, both raw materials and human expertise, in addition to research and innovation necessary to achieve sustainable sovereignty. We also show that digital sovereignty by autonomy is often impossible, and by mutual cooperation is not always sustainable. To this end, we propose implementing digital sovereignty using Nash Equilibrium, often studied in Game Theory, to govern the relation with Rational states. Finally, we propose a digital sovereignty agenda for different country’s digital profiles, based on their status quo, priorities, and capabilities. We survey state-of-the-art digital technology that is useful to make the current digital assets sovereign. Additionally, we propose a roadmap that aims to develop a sovereign digital nation, as close as possible to autonomy. Finally, we draw attention to the need of more research to better understand and implement digital sovereignty from different perspectives: technological, economic, and geopolitical.

8

The Role of Knowledge in Cyber-Physical Systems of Systems

Sanz Ricardo, Bermejo Julita, Rodrigez Manuel, Aguado Esther

TASK Quarterly : scientific bulletin of Academic Computer Centre in Gdansk

|

2021

|

Vol. 25, No 3

355--373

EN

Characterinsing the nature of cybephysical systems is not easy task. What are core aspects and what are not? This is especially tricky in systems-of-systems aggregates. Some EU-funded cyberphysical systems projects have performed a roadmapping exercise over the domain of Cyber-Physical Systems-of-Systems. In particlular, the EU-CPSoS project roadmap has identified three major challenges and eleven research and innovation policies that shall be addressed to solve the three challenges. The third core challenge addresses Cognitive Cyber-physical Systems of Systems. In this article we address the role that knowledge and cognition are to play in future cyber-physical systems of systems from a life-cycle perspective of high autonomy systems.

9

Factors Determining a Drone Swarm Employment in Military Operations

Zieliński Tadeusz

Safety & Defense

|

2021

|

1

59--71

EN

The aim of this study is to identify a drone swarm’s capabilities and the key factors influencing its employment in military operations. The research takes the quantitative analysis of scientific literature related to the technical and operational utilization of drones. The use of drones for military purposes in contemporary world is widespread. They conduct dull, dirty, dangerous and deep military operations replacing manned aviation in many areas. Progressive technological development including artificial intelligence and machine learning allows for the use of military drones in the form of a swarm. It is a quite new technology at the beginning of development. The study indicates that the capabilities of a drone swarm based on communication within the group and autonomy differentiate it from the typical use of unmanned aircraft. Size, diversity, self-configurability and self-perfection amongst the others indicated in literature are attributes of a drone swarm which may give advantage in military operation comparing to the classic use of unmanned aircraft. Emergent coordination as a command and control model of a drone swarm is a future way of utilizing that technology in military operations. In the future, a drone swarm will be a cheaper equivalent of advanced and much more expensive weapon systems conducting combat operations.

10

Operator integrated – concept for manufacturing intelligence

Wegener Konrad, Weikert Sascha, Mayr Josef, Maier Markus, Ali Akbari Vahid Ostad, Postel Martin

Journal of Machine Engineering

|

2021

|

Vol. 21, No. 4

5--28

EN

Increasing autonomy and sustainability are major goals in manufacturing. Main technological trends provide enablers for achieving these goals and need to be implemented and combined in manufacturing machinery in a suitable manner. The paper exposes a vision of modern manufacturing machines, where the complexity of manufacturing processes is handled within the manufacturing machine and a simplistic front end is presented to the operator, which means that major elements of operators’ tasks are fulfilled by the intelligence of the machine. Research vectors paving the ground for this concept from different points of view are then discussed. Research is presented on intelligent grinding, intelligent recognition and suppression of chatter, adaptive thermal and motion error compensation exploting also self-learning abilities. It is necessary to point out, that not only intelligent mastering of process and machine becomes more and more important but communications among machine tools enabling process chain overarching intelligent approaches and creating intelligent factories.

11

Gospodarka platform internetowych a bhp

Skład Anna

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

|

2021

|

nr 3

10-14

PL

Gospodarka platform internetowych jest umownym pojęciem używanym do określenia ogółu przedsiębiorstw, osób fizycznych oraz internetowych platform, współpracujących w modelu biznesowym, w którym platformy pełnią rolę pośredników pomiędzy pozostałymi podmiotami będącymi dostawcami i odbiorcami określonych dóbr. W artykule omówiono część tej gospodarki, obejmującą platformy pośredniczące w odpłatnym świadczeniu usług. Wyodrębniono właściwości gospodarki platform internetowych, które wywierają wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy osób świadczących usługi. Stwierdzono, że sposób organizacji pracy w gospodarce platform internetowych wpływa negatywnie na poziom bhp, powodując powstanie nowych zagrożeń bądź powiększając ryzyko związane z istniejącymi. Postuluje się kontynuowanie i pogłębianie badań dotyczących bhp w gospodarce platform internetowych celem zidentyfikowania źródeł zagrożeń i opracowania środków profilaktycznych w postaci rozwiązań prawnych i organizacyjnych.

EN

The platform economy is a conventional term used to describe enterprises, individuals and Internet platforms, cooperating with each other under a business model in which the platforms act as intermediaries between remaining two parties that are suppliers and recipients of specific goods. The article discusses the part of this economy that includes platforms intermediating in the provision of services against payment. The characteristics of the platform economy, which have an impact on the health and safety at work of workers providing services, were identified and the nature of this impact was characterized. It was found that the work organization in the platform economy has a negative impact on the health and safety, causing new hazards or increasing the risk associated with the existing ones. It is postulated to continue and deepen research on OSH in the platform economy in order to identify sources of hazards and develop preventive measures in the form of legal and organizational solutions.

12

Analiza transportu drogowego pod względem autonomiczności

Modrzik Oliwia, Niedośpiał Sonia

Journal of TransLogistics

|

2020

|

Vol. 6, nr 1

147--159

PL

Transport oraz autonomiczność, czyli połączenie świadczące o prężnym rozwoju, które przyniesie wiele korzyści. W artykule zobrazujemy obecną sytuacja autonomiczności w najczęściej wykorzystywanej gałęzi transportu – transporcie drogowym. Przedstawiona zostanie perspektywa autonomiczności, jej wady i zalety, jak i warunki prawne, infrastrukturalne czy też technologiczne, które stanowią barierę w realizacji projektu. Wprowadzenie pełnej autonomiczności w życie od długiego czasu jest tematem intrygującym, który w czasie obecnej pandemii zyskuje coraz większy rozgłos.

EN

Transport and autonomy, that is a combination of dynamic development that will bring many benefits. The article will illustrate the current situation of autonomy in the most frequently used mode of transport – road transport. The perspective of autonomy, its advantages and disadvantages, as well as legal, infrastructural or technological conditions, which constitute a barrier to the implementation of the project, were presented. The implementation of full autonomy has been an intriguing topic for a long time, which is gaining more and more attention during the current pandemic.

13

Podstawy prawne PPP

Gruszecki Krzysztof

Zieleń Miejska

|

2019

|

Nr 6

18--19

PL

W obecnym stanie prawnym na jednostki samorządu terytorialnego nakładane są coraz to nowe zadania do realizacji. Zasadniczo nie ma w tym nic złego, gdyż samorządy terytorialne efektywniej wykorzystują środki finansowe, którymi dysponują. Niestety ich ilość jest więcej niż ograniczona.

14

Modele współpracy między samorządami a biznesem

Kowalewska Agnieszka, Maliszewska Karolina

Zieleń Miejska

|

2019

|

Nr 6

16--17

PL

Z badań sieci powiązanych pomiędzy różnymi podmiotami zaangażowanymi w zarządzanie zielenią w polskich miastach, prowadzonych przez dr hab. Jakuba Kronenberga z Fundacji Sendzimira, wynika, że potencjał współpracy jest wykorzystywany w bardzo niewielkim stopniu.

15

“Autonomisation” of security and defence systems

Kuptel Artur

Security and Defence Quarterly

|

2019

|

Vol. 23, No. 1

79--96

EN

Development of systems with an evolving level of autonomy is among the most controversial and yet promising aspects of military forces’ modernisation. The application of quasi- artificial intelligence in combat machines opens a new uncharted area of possibilities. In essence, these modifications aim to reduce the extent of human interference in the functioning of unmanned systems virtually to none. The potential risks are explored in dangerous scenarios, which consider that apart from off ering far-reaching advantages of using platforms with autonomic capabilities, they can be used against humanity. These scenarios assume a pivotal role in forecasting possible directions for development of the armed forces. This paper attempts to determine the essence of combat systems autonomy while focusing on a few of the most sensitive issues. For a transparent and credible debate on combat systems autonomy, it is adviseable that no ambiguity is present in terminological, ethical, legal and technological complexities, whose misinterpretation may become a source of unnecessary understatements or even lead to distortion of the debate.

16

Znaczenie rysunku. Rysunek jako środek poszukiwania formy

Rożnowska-Jasiewicz Agnieszka

Architectus

|

2019

|

Nr 3 (59)

33--40

PL

W artykule przedstawiono wzrost znaczenia rysunku wraz z rozwojem człowieka i jego percepcji wzrokowej. Omówiono, jak istotnym narzędziem stał się alfabet rysunkowy wykorzystywany do rejestracji obrazu oraz jak zmieniał się na przestrzeni wieków stosunek artystów i odbiorców do rysunku. W tekście ukazano rangę tej dyscypliny na przykładach z dzisiejszych i minionych czasów. W wyniku prowadzonych obserwacji i ćwiczeń rysunkowych stwierdzono, że połączenia neuronowe wykorzystywane w akcie myślenia rysunkiem rozwijają i poszerzają pole percepcji wzrokowej. Doświadczenie zawodowe i dokonane obserwacje dowiodły, że współczesny świat, w którym żyjemy na co dzień, komunikuje poprzez różne media, jednak najsprawniejszym i najbliższym ludzkim umiejętnościom jest rysunek – graficzny sposób wyrażania myśli.

EN

The article presents the importance of drawing along with the development of man and his visual perception. It was discussed how important the drawing alphabet used to register the image became and how the attitude of artists and recipients to drawing has changed over the centuries. The text shows the rank of this discipline using examples from today and from the past. As a result of observations and drawing exercises, it was found that the neural connections used in the act of thinking by drawing develop and expand the field of visual perception. Professional experience and observations have shown that the modern world in which we live every day communicates through various media, however, the most efficient and closest to human skills is – drawing, the graphic way of expressing thoughts.

17

Algorytmy stosowane w systemach pojazdów autonomicznych

Bugała M.

Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe

|

2018

|

nr 4 (50)

37--57

PL

Wiele światowych ośrodków badawczych związanych z wytwarzaniem pojazdów lądowych, zwłaszcza przeznaczonych do transportu i komunikacji w ruchu miejskim, nadal pracuje nad opracowaniem pojazdu wyposażonego w systemy nie wymagające udziału człowieka w procesie kierowania pojazdem. Celami, do których się dąży, jest zapewnienie maksimum bezpieczeństwa (minimalizacja wypadków z udziałem człowieka) oraz optymalizacja kosztów transportu (eliminacja kierowcy z pojazdu, optymalny wybór trasy). W artykule, będącym wynikiem szeroko prowadzonych prac studialnych w OBRUM sp. z o.o., omówiono syntetycznie drogi rozwoju pojazdów autonomicznych oraz kluczowe algorytmy pojazdów autonomicznych opisane szczegółowo w cytowanej - przywołanej literaturze. Przedstawione wyniki stanowią punkt wyjścia do dalszych prac realizowanych w Ośrodku nad pojazdem autonomicznym.

EN

Many research centres in the world that deal with the problems of the manufacture of land vehicles, especially those intended for transport and communication in urban traffic, are still working on the development of a vehicle equipped with systems that do not require human participation in the process of driving a vehicle. The goals to be pursued are to ensure maximum safety (minimize accidents involving people) and to optimize transport costs (eliminating the driver from the vehicle, optimal route selection). This article, which is the result of broad studies conducted at OBRUM, discusses the development paths of autonomous vehicles and key algorithms of autonomous vehicles described in detail in the literature cited. The presented results constitute a starting point for further work on an autonomous vehicle to be carried out at OBRUM.

18

Algorithms applied in autonomous vehicle systems

Bugała M.

Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe

|

2018

|

nr 4 (50)

119--138

EN

Many research centres in the world that deal with the problems of the manufacture of land vehicles, especially those intended for transport and communication in urban traffic, are still working on the development of a vehicle equipped with systems that do not require human participation in the process of driving a vehicle. The goals to be pursued are to ensure maximum safety (minimize accidents involving people) and to optimize transport costs (eliminating the driver from the vehicle, optimal route selection). This article, which is the result of broad studies conducted at OBRUM, discusses the development paths of autonomous vehicles and key algorithms of autonomous vehicles described in detail in the literature cited. The presented results constitute a starting point for further work on an autonomous vehicle to be carried out at OBRUM.

19

Casus śląskich autonomistów w kontekście bezpieczeństwa wewnętrznego Polski

Komorowski K.

Przegląd Nauk o Obronności

|

2018

|

R. 3, Nr 5

21--31

PL

W artykule zaprezentowano rozważania o znaczeniu aspiracji i inicjatyw autonomistów śląskich dla bezpieczeństwa Polski. Autor przedstawił historyczne doświadczenia autonomii Śląska i zagrożenia wynikające ze współczesnych akcji autonomistów decentralizacji i dezintegracji państwa. W konkluzji wykazał wyższość idei „małych ojczyzn” nad szowinizmem odrębności regionów.

EN

The article presents considerations about of aspirations and initiatives of Silesian autonomists in the context of Poland’s internal security. The Author presents the historical experience of the autonomy of Silesia and the threats resulting from the present actions of the autonomists of decentralization and disintegration of the state. In conclusion the Author shows the superiority of the idea of “small homelands” over the chauvinism of regional separateness.

20

Autonomiczność statków morskich : klasyfikacje

Sokołowski W.

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2018

|

nr 12

1099--1112, CD

PL

W artykule poruszono zagadnienia dotyczące autonomii statków morskich. Przedstawiono definicję i podział autonomicznych statków morskich. Scharakteryzowano także samo pojęcie autonomiczności statków morskich. Jednak najwięcej uwagi poświęcono wybranym klasyfikacjom poziomów autonomiczności statków morskich.

EN

The article discusses issues related to the autonomy of sea-going vessels. The definition and division of autonomous sea vessels is presented. The concept of autonomy of sea-going vessels was also characterized. However, the most attention was paid to selected classifications of the levels of autonomy of sea-going vessels.