Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Always a matter of style? The question of proper architectural vocabulary in castle renovations from the 1890s to the 2020s in Bohemia and Moravia

Horáček Martin

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2023

|

Nr 18

35--59

EN

This study addresses castle renovations from the turn of the twentieth century up until the present, focusing on their stylistic aspect. Although castles (both ruined and inhabited) have been considered prominent subjects of heritage conservation since the beginning of the conservation movement, they require architectural additions to further their integration into contemporary life, even if a strictly conservationist approach is applied. In contrast to nineteenth-century European attitude to conservation, the twentieth- and twenty-first-century conservation professionals mostly recommend that the new elements comply with the preserved composition or scale, leaving the question of their style (i.e. a coherent architectural vocabulary) open. The study examines selected Czech examples that feature a substantial newly-added layer (Gothic in Bouzov, the 1890s–1900s; Art Nouveau and Art Deco in Nové Město nad Metují, the 1910s–1920s; Classical in Prague Castle, the 1920s–1950s; Technocratic in Lipnice, the 1970s–1980s; Romantic in Častolovice, the 1990s; Minimalist in Helfštýn, the 2010s). Drawing on these examples, the analysis raises the following questions: how should new additions relate to the authenticity and integrity of the renovated monuments and what variables influence this relationship? Should conservation authorities regulate the vocabulary of modern interventions?

PL

Niniejsze opracowanie dotyczy renowacji zamków od przełomu XX i XXI wieku do chwili obecnej, koncentrując się na ich aspekcie stylistycznym. Chociaż zamki (zarówno zrujnowane, jak i zamieszkane) były uważane za ważne przedmioty ochrony dziedzictwa od początku ruchu konserwatorskiego, wymagają one uzupełnień architektonicznych w celu dalszego przystosowywania obiektów do współczesnych warunków, nawet przy zastosowaniu podejścia ściśle konserwatorskiego. W przeciwieństwie do dziewiętnastowiecznego europejskiego podejścia do konserwacji, specjaliści od konserwacji z XX i XXI wieku zalecają głównie, aby nowe elementy były zgodne z zachowaną kompozycją lub skalą, pozostawiając otwartą kwestię ich stylu (tj. spójnej terminologii architektonicznej). Studium analizuje wybrane czeskie przykłady, które zawierają wyraźną, nowo dodaną warstwę (gotyk w Bouzovie, lata 90. i 100. XIX wieku; secesja i art deco w Nowym Mieście nad Metują, lata 10. i 20. XX wieku; klasycyzm na Zamku Praskim, lata 20. i 50. XX wieku; technokratyzm w Lipnicy, lata 70. i 80. XX wieku; romantyzm w Častolovicach, lata 90. XX wieku; minimalizm w Helfštýnie, lata 2010.) Opierając się na tych przykładach, analiza stawia następujące pytania: w jaki sposób nowe dodatki powinny odnosić się do autentyczności i integralności odnowionych zabytków i jakie zmienne wpływają na tę relację? Czy władze konserwatorskie powinny regulować terminologię współczesnych interwencji?

2

Examination of authenticity of selected dark chocolates

Śmiechowska Maria, Dziedziak Anna

Scientific Journal of Gdynia Maritime University

|

2022

|

nr 124

57--67

EN

The aim of the study was to apply cocoa husk determination to test the authenticity of selected dark chocolates available in the Polish and other European markets. The chocolates met the EU requirements and did not contain above 5% of cocoa shells. The energy value of the chocolates was significantly influenced by the fat content. When determining the color parameters of any chocolate, a large range in the a* color parameter was found, which was responsible for the intensity of color, from green to red. The a* value in one of the chocolates indicated the possibility of an adulteration with an undeclared coloring substance. Consequently, it was also found that the level of information provided by chocolate packaging was insufficient in most cases.

3

Muzeum w krakowskim spichlerzu. Problematyka adaptacji zabytku

Kulig Anna, Hryniewicz Małgorzata

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 68

58--71

PL

Artykuł podejmuje problematykę adaptacji zabytkowego spichlerza położonego w śródmieściu Krakowa. W obiekcie przeprowadzono w latach 2010–2013 generalny remont i rewaloryzację, dostosowując go do celów wystawienniczych. Celem artykułu jest analiza problemów dotyczących adaptacji zabytku. Zakresem badań objęto spichlerz wraz z otoczeniem oraz jego przeobrażenia od XVIII wieku do współczesności. Metodyka badań obejmowała: studium przypadku, analizę obiektu in situ, kwerendę źródeł, wywiady z konserwatorami zabytków i projektantami adaptacji. W adaptacji tej do minimum ograniczono zakres ingerencji w zabytkową substancję. Przyjęto utrzymanie bryły budynku, jego układu funkcjonalno-przestrzennego, substancji murów i wątków budowlanych. Wprowadzono korektę układu komunikacji zewnętrznej i wewnętrznej. Zachowano kompozycję elewacji z eksponowanymi wątkami kamienno-ceglanymi. Najistotniejsze zmiany dotyczyły wnętrza na piętrze, w którym utworzono wysoką, reprezentacyjną salę wystawową.

EN

This paper discusses an adaptive reuse project of a historical granary located in Cracow’s city center. In the years 2010–2013, a general renovation and restoration of the building was performed, adapting it for exhibition. The objective of this paper is to present an analysis of problems that concerned the adaptation of this monument. The scope of the study covered the granary, its surroundings and alterations, ranging from the eighteenth century to the present. The methodology of the study included: a case study, an on-site analysis of the building, a query of sources, interviews with monument conservators and the designers of the adaptation. This adaptation minimized the scope of interference with historical substance. It was decided to keep the building’s massing, functio-spatial layout, wall substance and construction patterns. The internal and external circulation layout was corrected. The facade composition was retained, with exposed tone and brick patterns. The most significant changes were made to the first-floor interior, in which a high, formal exhibition space was arranged.

4

,,Podlinnostʹarhitekturnogo naslediâ": k voprosu traktovki ponâtiâ (II častʹ)

Goranskaa T.

Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo

|

2020

|

Z. 26 (176)

37-43

RU

V nastoâŝee vremâ «podlinnostʹ arhitekturnogo naslediâ» âvlâetsâ odnim iz osnovnyh ponâtij restavracionnoj teorii i praktiki. V statʹe predstavleny sovremennye traktovki «podlinnosti»v gumanitarnyh naukah, každaâ iz kotoryh raskryvaet opredelennyj aspekt ponâtiâ. Pokazano, čto predstavleniâ o «podlinnosti» izmenâûtsâ s tečeniem vremeni, otličaûtsâ v različnyh kulʹturnyh tradiciâhi obuslovlenym irovozzreniem opredelennoj istoričeskoj èpohi. Vydeleny dva podhoda k tolkovaniû «podlinnosti arhitekturnogo naslediâ»: istoričeskij, osnovoj kotorogo âvlâetsâ ponimanie pamâtnika zodčestva kak dokumentalʹnogo svidetelʹstva prošlogo i svâzi vremen, i strukturnyj, kotoryj otvergaet preemstvennostʹ i dopuskaet vozmožnostʹ «zameny» častej celogo.

EN

Currently, the “authenticity of architectural heritage” is one of the basic concepts of restoration theory and practice. The article presents modern interpretations of “authenticity” in the humanities, each of which reveals a certain aspect of the concept. It is shown that the idea of “authenticity” changes over time, differs in various cultural traditions and is determined by the world view of a particular historical era. Two approaches to the interpretation of the “authenticity of architectural heritage” are distinguished as follows: the historical approach, the basis of which is the understanding of the architectural monument as documentary evidence of the past and the connection of the times, and the structural approach, which rejects continuity and allows the possibility of “replacing” parts of the whole.

5

Translokacja budynku drewnianego jako interpretacja miejsca historycznego – studium przypadku chat o konstrukcji zrębowej zlokalizowanych w stanie Tennessee, USA

Tomaszek Tomasz

Wiadomości Konserwatorskie

|

2020

|

Nr 64

131--143

PL

Zasadność translokacji budynku drewnianego pozostaje zagadnieniem szeroko dyskutowanym. Problem ten nabiera szczególnego wymiaru w przypadku translokacji przeprowadzonej w ramach procesu ochrony i interpretacji konserwatorskiej miejsca o szczególnym znaczeniu historycznym. W artykule poddano krytycznej dyskusji zagadnienie translokacji w ramach interpretacji architektoniczno-historycznej na przykładzie historycznych chat o konstrukcji zrębowej w stanie Tennessee w USA: McPeake Cabin w Parkers Crossroads Battlefield, William Manse George Cabin w Shiloh National Military Park, King Cabin w Cane Ridge, George Haynes Slave Cabin na Historycznej Farmie Tipton-Haynes, zrębowy „Dom z czasów dzieciństwa” Sama Davisa oraz zrębowe chaty niewolników na terenie historycznego obiektu „Sam Davis Home and Plantation”. Przedstawione studia przypadku stanowią przyczynek do analizy horyzontu autentyczności zarówno przeniesionych struktur, jak i miejsc historycznych, na których obszarze wtórnie zostały zlokalizowane.

EN

The legitimacy of the relocation of a wooden building remains a widely discussed issue. This problem takes on a special dimension in the case of relocation carried out as a part of the process of the protection and interpretation of a place with special historical meaning. This paper examines the issue of relocation as part of architectural and historical interpretation on the example of historic log cabins located in the state of Tennessee in the USA. These buildings are: the McPeake Cabin in Parkers Crossroads Battlefield, the William Manse George Cabin in Shiloh National Military Park, the King Cabin in the Cane Ridge community within the suburban township of Antioch, the George Haynes Slave Cabin at the Tipton-Haynes Historic Site, the Sam Davis Log Boyhood Home and Slave Cabins at the Sam Davis Home and Plantation Historic Site. The presented case studies contribute to the analysis of the horizon of authenticity of both the transferred architectural structures and the historical sites in which they were secondary located.

6

Weryfikacja autentyczności kolorów na zdjęciach wykonanych w technice analogowej

Sokołowski Piotr

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2019

|

Nr 68

45--48

PL

W artykule opisano zagadnienie odróżniania historycznych fotografii pomiędzy oryginalnie kolorowe a koloryzowane. Rozważono problem doboru zdjęć pod względem technologii, w jakiej zostały wykonane. Następnie wykorzystując sieci neuronowe już w części wyuczone na innych zbiorach danych, sprawdzono ich efektywność w rozwiązywaniu badanego problemu. Rozważono wpływ rozmiaru obrazu podanego na wejściu, architektury zastosowanej sieci, a także zestawu danych użytego do uczenia sieci i wyodrębniania cech. W rezultacie potwierdzono przydatność opracowanego zbioru do treningu sieci, a także zaobserwowano, że zwiększanie rozmiaru sieci nie przynosi dodatkowych korzyści. Uzyskana trafność rozróżniania sięgnęła ponad 92 %.

EN

The article describes a dataset designed to train neural networks distinguishing historical photographs between the ones that have original historic color and those which were contemporary colorized. The problem of choosing photos in terms of technology and content was considered. Using some of the pre-trained neural networks on other collections, their effectiveness in solving the studied issue was checked. The influence of the input image size, the depth of the neural network used as well as the data set used to train the network to extract features was investigated. As a result, the usefulness of the developed set for network training was confirmed, and it was observed that increasing the network did not bring any additional benefits. The reached accuracy is up to 92.6%.

7

«Podlinnost' arhitekturnogo naslediâ»: k voprosu traktovki ponâtiâ (1 častʹ)

Goranskaa T.

Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo

|

2019

|

Z. 25 (175)

33-39

RU

V nastoâŝee vremâ ≪podlinnostʹ≫âvlâetsâ odnim iz osnovnyh diskussionnyh voprosov restavracionnoj teorii i praktiki. V stat'e predstavlena dinamika traktovok ponâtiâ ≪podlinnost' архитектурного наследия≫ v istorii evropejskoj kul'tury (I čast') i opredeleny sovremennye napravleniâ v egointerpretacii v gumanitarnyh naukah (II čast'). Pokazano, čto predstavleniâ o ≪podlinnosti≫ izmenâûtsâ s tečeniem vremeni, otličaûtsâ v različnyh kulʹturnyh tradiciâh, obuslovleny mirovozzreniem opredelennoj istoričeskoj èpohi, a takže èvolûciej otnošeniâ čelovekak srede svoego obitaniâ. Vydeleny dva podhoda k tolkovaniû ≪podlinnosti arhitekturnogo naslediâ≫: istoričeskij, osnovoj kotorogo âvlâetsâ ponimanie pamâtnika zodčestva kak dokumentalʹnogo svidetelʹstva prošlogo i svâzi vremen, i strukturnyj, kotoryj otvergaet preemstvennostʹ i dopuskaet vozmožnostʹ ≪zameny≫ fragmentov celogo.

EN

Now, „authenticity” is one of the main debate issues of restoration theory and practice. The article presents the dynamics of interpretations of this concept (hereinafter referred to as „authenticity") in the history of European culture (Part I) and defines modern directions in its interpretation in the humanities (Part II). It is shown that the concept of „authenticity” changes over time, differs in various cultural traditions, due to the worldview of a particular historical era, as well as the evolution of a person’s attitude to his environment. Two approaches to the interpretation of the „authenticity of the architectural heritage” are distinguished: the historical one, the basis of which is the understanding of the architectural monument as documentary evidence of the past and the connection of the times, and the structural one, which rejects the continuity and ... the possibility of „replacing” fragments of the whole.

8

Ogrody Królewskie w Wilanowie i ich rola w utrzymaniu historycznych wartości ogrodniczych współczesnej Warszawy

Przybylak Łukasz

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2019

|

T. 47

313--326

PL

Autentyczność ogrodu historycznego, definiowana przez zapisy Karty Florenckiej, sprzyja jej szerokiej interpretacji. W dobie współczesnego kryzysu wartości konserwatorskich, wymagana jest identyfikacja kryteriów pomocnych w obiektywnej ocenie autentyzmu zarówno form roślinności historycznej, jak i historyzującej. Na przykładzie rozwiązań rewaloryzacyjnych ogrodów pałacowych w Wilanowie, a także stanu wybranych elementów zieleni miejskiej Warszawy, możliwa jest weryfikacja - przyjętego przez autora artykułu - modelu waloryzacji czynników determinujących autentyzm form roślinności. Model ten pozwala także na podkreślenie cech określających rolę ogrodów królewskich w Wilanowie w utrzymywaniu historycznych wartości ogrodniczych współczesnej Warszawy.

EN

The authenticity of the historical garden, as defined by the Florence Charter, is conducive to its broad interpretation. In the era of the present crisis of conservation values, the identification of criteria helpful in an objective assessment of the authenticity of both historical and historising forms of greenery is required. On the example of the restoration’s solutions in the gardens at Wilanów and the condition of selected elements of the urban greenery in Warsaw, it is possible to verify the model of valorization of factors determining the vegetation’s authenticity proposed by the author of the article. This model also allows to emphasize the features determining the role of royal gardens in Wilanów in maintaining the historical horticultural values of modern Warsaw.

9

Dealing with authenticity in the conservation and restoration of wall paintings and architectural surfaces

Schädler-Saub Ursula

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2019

|

Nr 8

301--324

EN

Authenticity is a key term in the modern theory and practice of heritage preservation. The great influence of this term began with the Venice Charter and increased in the following decades until this day, as numerous documents and publications have dealt with issues concerning the concept and significance of authenticity. However, the term is characterized by a certain vagueness, despite its central role in the international debate. This article presents three case studies related to the conservation-restoration of wall paintings and architectural surfaces in Germany and Italy and uses them to clarify some central theoretical issues, intertwining them with practical needs and demands. The multi-layered meanings of authenticity in the practice of conservation-restoration can range from the respectful preservation of the handed-on conditions and appearance of a work, with all material remains of its reception and interpretation, to the critical evaluation of historical restorations based on scholarly value judgments, and even to the reconstruction e. g. of architectural surfaces as a method for the sustainable protection of historical findings and a good way to visualize historical presentations and hand on traditions of craftmanship. For such a broad spectrum of meanings, the term authenticity can become a helpful umbrella term in interdisciplinary and transdisciplinary communication, well-known and appreciated by all experts and by the public. In order to avoid the use of the term authenticity as a catch-all that can mean everything or nothing, the relationship with case studies can bring awareness about the broad palette of these approaches and how the theory and practice of heritage preservation are always interconnected.

10

Autentyczność dziedzictwa architektonicznego w perspektywie kontynuacji tradycji

Tomaszek T.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2018

|

Nr 55

121--134

PL

Tradycja, jako wielopokoleniowa platforma funkcjonowania jednostek ludzkich na danym obszarze, konstytuuje lokalne dziedzictwo kulturowe. Tym samym zachowanie tradycji w procesie ochrony owego dziedzictwa gwarantuje kontynuację przekazu najistotniejszych informacji przyszłym pokoleniom. W niniejszym artykule poddano analizie krytycznej ujmowanie tradycji i historyczności w perspektywie zachowania autentyczności przekazu dziedzictwa kulturowego. Jednocześnie omówiono problemy ochrony historycznych obiektów architektonicznych oraz urbanistycznych w aspekcie kontynuacji tradycji na przykładzie osady Al Gourna, znajdującej się na lewym nabrzeżu miasta Luksor w Egipcie, planów rekonstrukcji alei sfinksów łączącej świątynie w Luksorze i Karnaku oraz prac rewaloryzacyjnych w La Habana Vieja, najstarszej dzielnicy Hawany.

EN

Tradition as a multi-generation platform on which individuals function within a given area, constitutes local cultural heritage. Thus, preserving traditions in the process of protecting that heritage guarantees the continuation of passing vital information to the future generations. This article involves critical analysis of traditions and historicity as seen from the perspective of preserving the authenticity of cultural heritage. At the same time, problems related to the protection of historic architectonic and urban objects have been discussed here in their aspect of tradition continuation, on the example of the Al Gourna settlement, located on the left bank of the city of Luxor in Egypt, plans for the reconstruction of the avenue of the sphinxes linking the temples in Luxor and Karnak, and revalorisation work in La Habana Vieja, the oldest district of Havana.

11

Postprawda inskrypcji w malarstwie ściennym - dylematy konserwacji

Święcka Ewa

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2018

|

Nr 5

177--185

PL

Inskrypcje stanowią istotny element wielu malowideł ściennych. Pełnią funkcje nie tylko dekoracyjne, ale także są dokumentem historycznym budynku. Po wielu latach każde dzieło sztuki może ulec znieszczeniu lub przekształcić się w wyniku przemalowań. W takich przypadkach konieczne są zabiegi konserwacyjne i restauracyjne. Podstawowym pytaniem pozostaje, czy działania konserwatorskie prowadzone na zniszczonych elementach winny być takie same w przypadku wszystkich malowideł, czy też istnieje oddzielny system wyłącznie dla inskrypcji. Przykłady praktyk konserwatorskich pokazują, że nie ma szczegółowych regulacji protekcji 'dokumentów zapisanych na ścinanach'. Zniszczone inskrypcje historyczne często są uzupełniane, a nawet rekonstruowane.

EN

Inscriptions are important element of many wall paintings. They are not only part of interior’ decoration but also written document of history of the building. After many years every work of art can be damaged or changed by overpainting and needs conservation and restoration. The fundamental question is if the rules of reintegration of lost parts are the same for all paintings or there is a system specific only for inscriptions? Examples from conservator’s practice show, that there is no strict regulation for protection of “documents written on the wall”. Damaged historic inscriptions are often completed and even reconstructed.

12

Metody wykrywania zafałszowań chłodzonych produktów pochodzenia zwierzęcego

Kondratowicz J., Woźniak P., Burczyk E., Chwastowska-Siwiecka I., Baryczka I.

Chłodnictwo : organ Naczelnej Organizacji Technicznej

|

2018

|

R. 53, nr 1

30--33

PL

Celem niniejszej pracy była analiza i opis metodyczny nowoczesnych metod wykrywania zafałszowań produktów pochodzenia zwierzęcego. Omówieniu poddane zostały analizy fizykochemiczne, w tym: chromatograficzne, elektroforetyczne, spektralne, izotopowe, a także metody biologiczne i immunologiczne, do których należą: reakcja łańcuchowej polimerazy PCR oraz immunoenzymatyczny test ELISA. Przedstawione rozważania stanowią przekrój przez wymienione metody, skupiając się na ich rodzajach, zasadzie funkcjonowania oraz możliwościach zastosowania.

EN

The aim of present dissertation was to analyze and describe modern methods of detecting falsification in animal products. The thesis discusses following physicochemical analysis; chromatographic, electrophoresis, spectral and isotropic, as well as to describes biological and immunological methods such as polymerase chain reaction and enzyme-linked immunosorbent assay. The dissertation focuses on overview of the previously mentioned methods, taking into account not only on their variations, but also functioning and applicability.

13

Autentyczność chłodzonych surowców i produktów pochodzenia zwierzęcego

Kondratowicz J., Woźniak P., Burczyk E., Chwastowska-Siwiecka I., Baryczka M.

Chłodnictwo : organ Naczelnej Organizacji Technicznej

|

2018

|

R. 53, nr 1

22--25

PL

Rosnące zainteresowanie konsumentów żywnością i jej rzeczywistym składem, ważna stała się problematyka autentyczności produktów. Do najczęstszych problemów autentyczności produktów należą zmiany ilościowe oraz jakościowe, a także podanie błędnych informacji na opakowaniu. Modyfikacje ilościowe to takie, które prowadzą do zmniejszenia lub zwiększenia określonego składnika w surowcu lub produkcie, zaś modyfikacje jakościowe odnoszą się do zatajenia informacji dotyczących użytych składników i nie podaniu ich na etykiecie. Nieprawidłowe oznakowanie dotyczy nieprawdziwych informacji w zakresie pochodzenia, czy też terminów przydatności do spożycia.

EN

Due to the growing interest of consumers in food and its real composition, the issue of the products authenticity has become immensely important. The commonest problems of the authenticity of products include quantitative and qualitative changes, as well as providing incorrect information on the packaging. Quantitative modifications are those that lead to the reduction or increase of a specific component in the raw material or product, and qualitative modifications refer to the concealment of information about the ingredients used and not to be given on the label. Incorrect labeling means false information about the origin or dates of shelf-life.

14

W pogoni za oryginałem – palimpsest w malarstwie ściennym. Eksponowanie odkrywek

Święcka E.

Architectus

|

2018

|

Nr 4 (56)

43--52

PL

W artykule przedstawiono problemy związane z należącym do procesu badań powierzchni architektonicznych odsłanianiem malowideł ściennych. Omówiono też sposób przygotowywania w przeszłości wtórnych powłok przed nanoszeniem kolejnych dekoracji oraz podstawowe zasady postępowania konserwatorskiego. Warstwy stratygraficzne malarstwa ściennego stanowią: murowane podłoże, tynki, pobiały i warstwy barwne. Nie zawsze zdejmowane są wszystkie wtórne nawarstwienia z całej powierzchni oryginalnej dekoracji, czasami wykonuje się jedynie niewielkie odkrywki. Zdejmowanie przemalowań jest prowadzone w ramach prac konserwatorskich, dlatego duża część rozstrzygnięć należy do specjalistów z tej dziedziny. W przeszłości konserwatorzy odsłaniali zwykle w całości zachowaną warstwę najstarszą; późniejsze były po prostu tracone. Dziś istnieje wiele metod konserwacji i sposobów ekspozycji, aby ocalić malowidła pochodzące z kilku okresów historycznych, stworzone na tej samej ścianie. Różne sposoby i formy ich ekspozycji pokazano w artykule na fotografiach. Należy podkreślić, że jednoczesna prezentacja malowideł pochodzących z kilku okresów to głównie kwestia estetyczna. Nie wolno też zapominać, że dekoracja malarska nie tylko jest dziełem sztuki, ale stanowi dokument losów historycznej budowli.

EN

The article presents problems of revealing of mural paintings which is an integral part of architectural surfaces investigation. The paper also describes different kinds of preparatory layers used in the past as a support for new decorations and general rules of its conservation proceedings. The stratigraphic layers of mural painting are the following: the wall, plasters and renderings, strata of whitewash and polychromes. In some cases only limited parts of authentic paint are presented without removing of all layers added later on the whole decorated surface. Overpaintings are removed in conservation treatment, that is why the conservator is the one to make the most important decisions. In the past conservators used to reveal the oldest existing paint layer; overlapping layers were simply lost. Today there are many solutions and methods of conservation allowing to preserve and expose paintings created on the same wall in different historical periods. The photographs included in the article illustrate different systems and forms of presentation. It should be stressed that parallel presentation of paintings coming from several periods is mainly an aesthetical problem. One should also remember that painted decoration is not only a work of art but also a document of history of the building.

15

Ochrona substancji czy formy w zabytkach epoki modernizmu

Korpała M.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2017

|

Nr 49

51--62

PL

Zagadnienie, czy chronić substancję czy formę, nie budzi żadnych wątpliwości wobec dawnych zabytków (ochrona reliktów murów oraz często niekompletnych kompozycji dekoracji plastycznych). W odniesieniu do architektury XX-wiecznej zakres remontów i prac konserwatorskich koncentruje się na formie i wyglądzie podobnym do dawnego, a wartość oryginalnego materiału jest niedoceniana. Obecny stan budynków modernistycznych jest uwarunkowany sposobem ich użytkowania. Nieuchronny jest też proces degradacji materiałów budowlanych. Budowle zaniedbane przez brak należytej opieki są remontowane lub modernizowane wówczas, gdy ktoś doceni ich wartość architektoniczną. Remont i ewentualna konserwacja rozpoczyna się wtedy, kiedy budynek jest mocno zdegradowany. Wówczas podejmowane są działania mocno ingerujące w autentyczną tkankę. Zakres ingerencji konserwatorskich poszerzany jest zwykle o dostosowanie do współczesnych wymogów funkcjonalnych. Budynek dostosowuje się do potrzeb prawa budowlanego i wymogów termoizolacyjności docieplając ściany i wymieniając okna. Efektem tych działań jest zgoda na wymianę autentycznych materiałów – np. wypraw elewacyjnych z tynków szlachetnych, wymiana ruchomego wyposażenia, jak w omówionym w artykule przykładzie Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki. Nowy detal otrzymuje wygląd zbliżony do elementów dawnych. Wymiana materiałów wiąże się też z dostosowaniem do współczesnych potrzeb i przepisów prawa budowlanego. Istnieje więc duża sprzeczność pomiędzy tradycyjną ochroną zabytków i doktryną konserwatorską a prowadzonymi pracami. Modernizacje i adaptacje budynków XX-wiecznych powinny respektować ideowe założenia modernizmu odnoszące się do zachowania bryły i ściśle związanej z nią funkcji. Powinny też dążyć do zachowania w możliwie największym stopniu oryginalnej substancji. Wartość materii XX-wiecznej nie jest mniejsza niż pochodzącej z epok starszych. Upływ czasu sprawia też, że traktowanie detali modernistycznych jako współczesnych staje się całkowicie nieuzasadnione.

EN

The question whether to protect the substance or the form does not raise any doubts in relation to ancient monuments (preserving relics of walls and frequently incomplete compositions of artistic decorations). In reference to the architecture of the 20th century, the range of renovation and conservation work has been focused on the form and appearance resembling the original, while the value of the genuine material is underestimated. The current state of modernist buildings depends on the way in which they have been used. The degradation process of building materials is also inevitable. Buildings neglected through insufficient care are renovated or modernised when someone appreciates their architectonic value. Renovation and possible conservation commence when a building is badly deteriorated. Then activities which seriously interfere into the authentic tissue are undertaken. The extent of conservation interference is usually augmented with adaptation to contemporary functional requirements. Buildings are adjusted to meet the requirements of the building law and thermal-insulation standards by adding wall insulation and replacing windows. Such activities mean agreeing to exchanging authentic materials – e.g. refined plaster on elevations or replacing portable furnishings as in the Congress Hall of the Palace of Science and Culture discussed in the article. New details acquire the appearance resembling the former elements. Replacing materials is also accompanied by adjustment to current requirements of the building law. Thus there exists a huge discrepancy between traditional monument protection and conservation doctrine, and the carried out work. Modernisations and adaptations of 20th-century buildings ought to respect the ideological assumptions of the modernism referring to preserving the shape and the function closely connected to it. They should also aim at preserving the original substance to the largest possible extent. The value of the 20th-century matter is not lower than that from previous epochs. The passage of time also proves the treatment of modernist details as contemporary to be entirely unjustified.

16

Autentyzm dzieł architektury XX wieku – chroniony czy zagrożony?

Kulig A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2017

|

Nr 49

79--90

PL

Nie istnieje pejzaż Polski bez kościołów – zauważa arch. K. Kucza-Kuczyński. Odnosi się to do krajobrazów kulturowych ukształtowanych w ciągu wieków, jak i do nowych zespołów zabudowy. W XX-wiecznych osiedlach mieszkaniowych złożonych z dość monotonnych form bloków kościoły wyróżniają się ciekawszą bryłą, nieraz awangardową konstrukcją i niepowtarzalnym klimatem wnętrz. Wśród blisko 2000 nowo powstałych obiektów sakralnych można znaleźć przykłady wyjątkowo pięknych i nowatorskich dzieł. Ale po latach pojawiają się nowe potrzeby, trendy, nowi użytkownicy, gospodarze, a odziedziczone świątynie wymagają remontu, modernizacji. Pojawia się wówczas dylemat – pytanie o zakres ingerencji, jakość i kierunek zmian. Odnowienia, nowe aranżacje nieopatrznie mogą zniszczyć autentyzm, zagubić wymowę dzieła i piękno. Jak zapobiec utracie uniwersalnej wartości autentyzmu?

EN

The Polish landscape cannot exist without its churches – notices architect K. Kucza-Kuczyński. He refers to the cultural landscape which evolved over centuries, but also to the more recently created urban developments. Against the housing estates of the twentieth century, which consist of rather monotonous blocks of flats, the churches stand out through their form, often avant-garde construction and unique atmosphere of their interiors. Among almost 2000 newly created sacral objects, examples of beautiful and innovative structures can be found. After years however, new needs, trends, users and hosts appear and the temples require renovation and modernization works. That is when dilemmas come out with regards the scale of the intervention, as well as the quality, and the direction of the changes. Inconsiderately, restorations or new arrangements may destroy the authenticity, significance, and the beauty of an object. How to prevent the loss of the universal value of the authenticity?

17

Autentyzm versus udostępnienie. Granice kompromisów w konserwacji byłego obozu Auschwitz-Birkenau

Łopuska Anna

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2017

|

Nr 3

95--106

PL

Zachowanie terenu Auschwitz-Birkenau pozwala chronić pamięć zachowaną w obiektach historycznych. Znaczenie pozostałości po Auschwitz tkwi w ich autentyczności, która ucieleśnia przede wszystkim wartości dokumentalne i emocjonalne. Wartości te, w połączeniu z autentycznym charakterem formy, przestrzeni i treści, przywołują potrzebę specjalnej ochrony. Dlatego zachowanie tego wyjątkowego miejsca wymaga szczególnych zasad, odpowiedniej metodologii, wrażliwości, a przede wszystkim - najwyższych standardów etycznych. Ponieważ Auschwitz-Birkenau jest nie tylko miejscem historycznym, ale także muzeum, pomnikiem, a przede wszystkim cmentarzem, wywołuje potrzebę dostępności. Przybywający z całego świata z przyczyn rodzinnych, historycznych i edukacyjnych goście poszukują prawdy reprezentowanej przez oryginalne przedmioty i pragną doświadczać autentyczności, aby być w stanie zrozumieć mające tu miejsce wydarzenia. W jaki sposób można osiągnąć kompromis pomiędzy autentycznością i dostępnością miejsca? Zespół konserwatorski Auschwitz-Birkenau Memorial codziennie zajmuje się tym dylematem, rozważając różne argumenty i podejmując trudne decyzje. Rezultaty ich wysiłków można zilustrować studiami przypadku, w tym zachowaniem dwóch bloków w byłym Auschwitz I, pracami konserwatorskimi wykonywanymi wraz z adaptacją bloku 27 na potrzeby wystawy Shoah, a także, co nie mniej ważne, pracami na ceglanych barakach byłego KL Auschwitz II-Birkenau.

EN

Preserving the Auschwitz-Birkenau site enables us to protect the memory that is retained in the historical objects. The meaning of the remnants of Auschwitz lies in their authenticity, which embodies, most of all, documentary and emotional values. These values, combined with the authentic character of the form, space and substance of the relics, evokes the need of special protection. Therefore, preservation of this unique site requires specific principles, suitable methodology, sensitivity, and primarily – the highest standards of ethics. Since Auschwitz-Birkenau is not only a document of history, but also a museum, a memorial and, above all, a cemetery, it induces immense need for accessibility. Visitors coming from all over the world for family, historical and educational purposes search for the truth represented by the original objects and wish to witness the authenticity in order to understand the unimaginable events. How do we compromise between the authenticity and accessibility of the site? The preservation team at Auschwitz-Birkenau Memorial deals with this dilemma on a daily basis, balancing different arguments and making difficult decisions. The results of their efforts may be illustrated with case studies including the preservation of two blocks in former Auschwitz I; conservation works performed together with adaptation of block 27 for the purpose of the Shoah exhibition, and last but not least, unprecedented works on the brick barracks of former Auschwitz II-Birkenau.

18

Zagadnienie autentyczności w konserwacji historycznych obszarów miejskich

Tomaszek T.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2017

|

z. 64, nr 3/II

361--370

PL

Uchwycenie autentyczności miasta gwarantuje właściwy sposób jego zarządzania, zarówno od strony zabiegów konserwatorskich, jak i planowanych działań architektonicznych oraz urbanistycznych. W artykule przeanalizowano warunki oraz poziomy, na których manifestuje się autentyczność miasta a także poddano identyfikacji sposoby na jakie owa manifestacja jest wyrażona. Rozpoznano również jak ten proces może być sfalsyfikowany i oceniony.

EN

Capturing the authenticity of the city guarantees an appropriate way of managing it, both from conservation operations and planned architectural and urban planning activities. This article examines the conditions and levels at which the authenticity of a city manifests itself, and identifies the ways in which this manifestation is expressed, and how the process can be falsified and evaluated.

19

Plan zarządzania dla zabytkowego obiektu budowlanego jako sposób zapewnienia jego długotrwałości

Affelt W.

Przegląd Budowlany

|

2016

|

R. 87, nr 10

50--58

PL

Polski Komitet Normalizacyjny wdraża do krajowego systemu standardów zestaw europejskich norm pod ogólną nazwą „Konserwacja Dóbr Kultury”. Norma PN-EN 15898:2011 „Ogólne terminy i definicje” została już przetłumaczona, jednak norma PN-EN 16096:2013–02 „Condition survey and report of built cultural heritage” [„Inwentaryzacja i zgłaszanie budowlanych dóbr kultury”] dostępna jest jedynie po angielsku. Plan zarządzania jest niezbędnym elementem w przypadku wnioskowania o wpisanie zabytkowego obiektu budowlanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Autor artykułu był członkiem międzynarodowego zespołu, który opracował taki plan dla Kościołów Pokoju w Jaworze i Świdnicy. Plan ten został stworzony w oparciu o publikację pt. „Management Plans for World Heritage Sites” [„Praktyczny przewodnik po planach zarządzania dla Obiektów Światowego Dziedzictwa”] autorstwa dr Birgitty Ringbeck, wydaną przez Niemiecką Komisję ds. UNESCO. Artykuł przekazuje zdobyte tam doświadczenie i poczynione spostrzeżenia.

EN

Polish Committee of Normalisation implements into national standard system set of European Norms under general title „Conservation of Cultural Heritage”. PN-EN 15898:2011 „Main general terms and definitions” has been already translated, however PN-EN 16096:2013-02 “Condition survey and report of built cultural heritage” in available only in English. Management Plan is an obligatory component of application for inscription of historic site into UNESCO World Heritage List. Author was a member of international team elaborating such Plan for Churches of Peace in Jawor and Swidnica. That work has been done on base of framework “Management Plans for World Heritage Sites. A practical guide” by dr. Birgitta Ringbeck, issued by German Commission for UNESCO. Experience gained and observation made are reported within the paper.

20

Czy zabytki techniki i inżynierii to w Polsce wciąż dziedzictwo „drugiej kategorii”? Rys historyczny oraz aktualne problemy

Walczak Bartosz M.

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2016

|

Nr 2

133--144

EN

industrial heritage; authenticity; valorisation; integrated protection