Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Predicting the Level of Ecological Safety for Man-made Objects

Smirnova Elena, Mamedov Shirali, Shkarovskiy Alexander

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2023

|

Tom 25

235--241

EN

The authors explored the utilization of simulation models as a means to ensure environmental safety, using the industrial hub of Kemerovo as an illustrative example. The article analyzes the factors that have contributed to the deterioration of the environment in the region for decades. It has been established that in terms of the overall percentage distribution of emissions from stationary sources, energy enterprises (73.0%), chemical and petrochemical industries (4.7%), and black metallurgy enterprises (7.8%) are leading in the city of Kemerovo. Simulation modelling has shown that the cause of high concentrations of harmful substances in the atmosphere of Kemerovo is due to the negative factors of industrial and household activities and their impact on environmental safety. High correlation and sensitivity coefficients indicate a lack of new available technologies in the region's industry and transport that could prevent air pollution. The forecasting model has indicated a potential two, three or even greater increase in emissions. For example, in the long-term perspective, by 2063, manufacturing emissions could potentially increase by 35 times, leading to irreversible ecological consequences. Extreme pollution and depletion of natural resources could make living in this region impossible.

2

Analiza systemów kominowych i ich wpływ na środowisko w oparciu o normy polskie

Graczyk Julia, Ksit Barbara

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 9-10

28--32

PL

W pracy omówiono systemy kominowe nowej generacji stosowane w budownictwie jednorodzinnym i zamieszkania zbiorowego oraz ich wpływ na środowisko. Podano wady i zalety poszczególnych rozwiązań oraz kryteriów decydujących o wyborze odpowiedniego rozwiązania. Analizę oparto o normy polskie.

EN

The paper discusses new generation chimney system sused in single-family housing and collective housing and their impact on the environment. The advantages and disadvantages of individual solutions as well as the criteria determining the selection of the appropriate solution are given. The analysis was based on Polish standards.

3

Assessment of Air Quality Index in Annaba

Badjoudj Salem, Benselhoub Aissa, Narsis Souad, Dovbash Nadiia, Idres Abdelaziz, Benghadab Khadouja Marame, Boutarfa Fares, Bounouala Mohamed, Bellucci Stefano

Inżynieria Mineralna

|

2023

|

no. 2, vol. 1

341--350

EN

In recent years, the world has been witnessing serious ecological imbalances due to the catastrophic situation and the damage caused to the environment. Human activities as waste disposal, cement units, smelting, chemical industries etc., are the main causes of pollution. Air pollution directly affects the human living standards, pollutants requires regular control in view of their direct impact on health, such as nitrogen oxide, sulfur dioxide, ozone, and particulate matter. Algeria adopts international standards to monitor the levels of pollution recorded in Algerian cities and compare them with global levels. In this context, quantitative estimates of polluted waste resulting from some industrial activities have been conducted in order to determine the degree of its danger and the extent of its contribution to the deterioration of the air quality. The monitoring of pollutants allowed us to identify the benefits of comprehensive environmental assessment. We determined the air quality index in Annaba using various pollutants parameters (dust, ozone, nitrogen dioxide and sulfur dioxide). A ten-point scale ranking of the overall air quality index of pollution accepted in Algeria allows making the differentiated assessment of negative impacts of existing industrial agglomerations on the environment. However, the analysis performed on samples DC1 and DC2 with SEM (TESCAN model VEGA II) and BSE detector (Backscattered Electrons) shows that the particles sizes are estimated to range from hundreds of microns to a few microns, a different morphology and irregular shape. Our results will enable policy makers to appropriate measures to be taken, and which are based mainly on sensitizing economic operators to environmental issues in order to adopt an environmentally friendly industrial system.

PL

W ostatnich latach świat był świadkiem poważnych zaburzeń równowagi ekologicznej z powodu katastrofalnej sytuacji i szkód wyrządzonych środowisku. Działalność człowieka, taka jak usuwanie odpadów, cementownie, hutnictwo, przemysł chemiczny itp. są głównymi przyczynami zanieczyszczenia. Zanieczyszczenie powietrza bezpośrednio wpływa na standardy życia ludzi, zanieczyszczenia wymagają regularnej kontroli ze względu na ich bezpośredni wpływ na zdrowie, takie jak tlenek azotu, dwutlenek siarki, ozon i pył zawieszony. Algieria przyjmuje międzynarodowe standardy w celu monitorowania poziomów zanieczyszczeń rejestrowanych w algierskich miastach i porównywania ich z poziomami globalnymi. W tym kontekście przeprowadzono ilościowe szacunki zanieczyszczonych odpadów powstających w wyniku niektórych działań przemysłowych w celu określenia stopnia ich zagrożenia i zakresu ich wkładu w pogorszenie jakości powietrza. Monitorowanie zanieczyszczeń pozwoliło nam zidentyfikować korzyści płynące z kompleksowej oceny środowiska. Określiliśmy indeks jakości powietrza w Annabie, wykorzystując różne parametry zanieczyszczeń (pył, ozon, dwutlenek azotu i dwutlenek siarki). Dziesięciopunktowa skala rankingu ogólnego wskaźnika jakości powietrza zanieczyszczeń przyjętych w Algierii pozwala na zróżnicowaną ocenę negatywnego wpływu istniejących aglomeracji przemysłowych na środowisko. Jednak analiza przeprowadzona na próbkach DC1 i DC2 za pomocą SEM (TESCAN model VEGA II) i detektora BSE (Backscattered Electrons) pokazuje, że rozmiary cząstek szacuje się na od setek mikronów do kilku mikronów, o różnej morfologii i nieregularnym kształcie. Nasze wyniki umożliwią decydentom podjęcie odpowiednich środków, które opierają się głównie na uwrażliwieniu podmiotów gospodarczych na kwestie środowiskowe w celu przyjęcia przyjaznego dla środowiska systemu przemysłowego.

4

Assessment of the Risks of Toxic Effects of Atmospheric Air Pollution for Humans (on the Example of Cities in Southern Ukraine)

Kolіsnyk Alla, Chugai Angelina, Mozgovyy Andriy, Soloshych Iryna

Ecological Engineering & Environmental Technology

|

2023

|

Vol. 24, iss. 6

147--154

EN

The significance of the research lies in the fact that atmospheric air is one of the vital components of the natural environment, and a high level of atmospheric pollution can cause toxic effects on human health. Therefore, an important and necessary task is to assess the negative impact of atmospheric air pollution on human health using certain methodological approaches. The aforementioned impact can manifest itself through carcinogenic and immunotoxic, that is, chronic effects. The possibility of solving the task is provided by the „Methodology for assessing the risks of toxic effects on human health from atmospheric air pollution”, which is based on the use of a linear-exponential thresholdless model. The research aimed to assess the risks of toxic effects from atmospheric air pollution in the cities of southern Ukraine for the population. The specified methodical approach allows for establishing the level of safety of city dwellers under the conditions of polluted atmospheric air. According to the results of the assessment of the carcinogenic risk of chronic intoxication of the population of four cities in the south of Ukraine in 2015–2020, it was established that the highest level of total risk from atmospheric air pollution was observed in the city of Odesa. The total risk index at maximum exposure for the city of Zaporizhia is lower compared to Odesa. In 2019–2020, a slight increase in the risk of intoxication of the population of the city of Zaporizhia was noted. The level of total risk of chronic intoxication of the population in the city of Kherson according to average indicators is lower than in the city of Zaporizhia. The level of danger for the population in the city of Mykolaiv is the lowest; there was a clear trend of reducing the risk of intoxication during the study period. The safest conditions for the population are in the city of Mykolaiv.

5

The Problem of Monitoring the Atmospheric Air of Russian Metropolises on the Example of the Green Zones of St. Petersburg

Glum Tikhon, Menshikov Stepan, Smirnov Yurii

Journal of Ecological Engineering

|

2022

|

Vol. 23, nr 1

110--117

EN

The article studies the problem of assessing the quality of atmospheric air in the green areas of the metropolis. The aim of the work is to compare the data obtained by the biomonitoring method with information from unified state environmental monitoring system (USEMS). The sample object of the study is a Udelny park located in the Primorsky district of the city of St. Petersburg. The objectives of the study include the analysis of atmospheric pollution of the Udelny Park by the method of bioindication, comparison of the data obtained with the general telephone indicators, as well as with information from the nearest USEMS posts. When studying the object, the method of V.M. Zakharov was used to study the fluctuating asymmetry of the leaf plates of the hanging birch (Betula pendula Roth.). The site between Udelny Ave., the Vyborg railway line, Testers Ave. and Kolomyazhsky Ave. with an approximate area of 18 hectares was chosen as a model site. The assessment was carried out on 12 pickets, at each 100 samples of leaf plates were taken in total. For comparison, data were obtained from a stationary observation post for the state of atmospheric air pollution, information on the content of pollutants in the air of the Primorsky district. The study found that the quality of atmospheric air in the territory is low. In part of the pickets, the value of the fluctuating asymmetry index was more than 0.054, which corresponds to the V score (critical pollution). These data are generally correlated with information about air pollution in St. Petersburg. Nevertheless, the state of the environment is assessed by the chosen method more critically. This is due to the fact that the biomonitoring method studies pollution from the point of view of direct impact on the ecosystem, taking into account, among other things, the cumulative effect. The result makes us to conclude that it is more correct to use an integrated approach, combining both methods, to assess the stability of urban ecosystems and the quality of the environment in them. It is important to separate information about the quality of the atmosphere in green areas from general data on residential areas.

6

Long-term trends and factors influencing rainwater chemistry in the Tatra Mountains, Poland

Małecki Jerzy J., Matyjasik Marek, Krogulec Ewa, Porowska Dorota

Geology, Geophysics and Environment

|

2022

|

Vol. 48, no. 1

19--38

EN

The results of rainwater chemistry monitoring in the Tatra Mountains, Poland, during the periods 1993–1994 and 2002–2019 were used to determine long-term trends and the factors influencing rainwater chemistry in the last two decades. In the early 1990’s, the study area was characterized by prominent acid rains with a pH of 4.4 that affected surface water, meadows, and forest ecosystems. A rising pH temporal trend has been observed during the following years, indicating improving air quality. This trend has also been observed in measured ionic concentrations and reduced wet deposition loads of sulfur- and nitrogen-containing acid-forming compounds. The neutralization capacity of rainwater in Kasprowy Wierch increased over the last twenty years and has mostly been dominated by NH4 + . The ammonium availability index has been steadily increasing between years 2002 and 2019 but remains less than 1. This statistically significant relationship also indicates that a portion of neutralization occurs in the lower part of the atmosphere due to ammonium-related neutralization processes. The acidic potential (AP) and the ratio AP/NP (acidic potential/neutralization potential) have been declining during the same time. The stated trends in rainwater chemistry reflect the transformation to more environmentally sustainable economies in the region. Similar changes have been observed in neighboring countries in the region, including Slovakia, the Czech Republic, and Lithuania.

7

Numerical Modeling of Solid and Gaseous Fuel Combustion in the TP-14A Boiler Furnace to Reduce PCDD/F and Greenhouse Gas Emissions

Zheltukhina Elizaveta, Ziganshin Malik G.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2021

|

Tom 23

503--512

EN

The issues related to the emission of atmospheric pollutants during the provision of energy supply services and the circulation of household waste in settlements are considered. The ways of air pollution by toxic compounds and the formation of greenhouse gases with existing methods of waste heat treatment are analyzed. The issues of reducing the content of toxic emissions in combustion products are studied on the basis of a numerical experiment by means of computational fluid dynamics (CFD). The combustion processes in the power boiler TP-14A (E 220/100) are considered and adequate boundary conditions for the processes of aerodynamics, heat transfer and combustion of gas fuel are determined. The temperature, velocity and concentration fields in the furnace of the investigated boiler have been determined. According to the results of the calculations performed, the formation of chemical underburning and nitrogen oxides is predicted.

8

Cykliczność zmian stężenia ditlenku siarki w powietrzu w środowisku miejskim

Ignaciuk Szymon, Wawrzosek Jacek, Zarajczyk Janusz

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 10

1602--1605

PL

Stwierdzono cykliczną zmienność średniego stężenia SO₂ w powietrzu miejskim w zależności od parametrów czasu. Pomiary prowadzono co 1 h przez 7 lat w wybranej stacji w Europie Środkowej. Zbudowany model regresji uwzględniający parametry cykliczności związane z porą dnia, tygodnia i roku w ok. 37,1% wyjaśniał zmienność stężenia SO₂ w atmosferze. Już po uzupełnieniu tego modelu regresji tylko jednym odchyleniem standardowym uzyskano obszar ufności prognozy dla stężenia SO₂wynoszący aż 90,5%.

EN

The data on SO₂ content in air in a large city located in south-eastern Poland measured in 1 h intervals in 2011–2017, were used for developing a math. model of the course of changes of this pollution. The model explained the periodicity in SO₂ conc. course.

9

Bezemisyjny transport publiczny

Fajczak-Kowalska A., Nowak I., Kowalska M.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2017

|

R. 18, nr 12

1494--1497, CD

PL

W artykule autorzy przedstawili teoretyczny aspekt zrównoważonego transportu i mobilności w miastach. Zaprezentowane zostały również Plan Rozwoju Elektromobilności 2016-2025 oraz program Bezemisyjny transport publiczny, których jednym z głównych zadań jest: określenie korzyści związanych z upowszechnieniem stosowania pojazdów elektrycznych w Polsce oraz potencjału gospodarczego, przemysłowego, który się za tym kryje jak i zintensyfikowanie procesu wdrożenia nowoczesnych rozwiązań w transporcie bezemisyjnym w oparciu o publiczne wsparcie na opracowanie innowacyjnego autobusu bezemisyjnego. Próbę przybliżenia powyższych zagadnień podjęto ze względu na ich ważny, aktualny oraz atrakcyjny charakter.

EN

In this paper the authors present theoretical aspects of sustainable transport and urban mobility. Also presented are the Electromobility Development Plan 2016-2025 and the Non-Emission Public Transport Program, whose task is to: identify the benefits of widespread use of electric vehicles in Poland and the economic, industrial potential behind it and intensifying the implementation of modern zero emission solutions in transport, based on public support for the development of an innovative zero emission bus. The attempt to bring these issues closer has been made due to their important, current and attractive nature.

10

Air pollution mapping in the Wilaya of Annaba (NE of Algeria)

Kharytonov M., Benselhoub A., Klimkina I., Bouhedja A., Idres A., Aissi A.

Mining Science

|

2016

|

Vol. 23

183--189

EN

Poor air quality can pose severe risks to human health and can also influence negatively on the natural environment. Annaba suffers from air pollution due to the industrial activities occurring in the province including, electricity generation, waste incineration, chemistry and other small additional industrial operations. However, mining, steel industry and metallurgy are considered among the most polluting activities. The aim of our research is to assess the risks of air pollution emissions with NO2, SO2, Toluene and Benzene as a result of industrial enterprises activities in Annaba province. The application of geo-graphical information system (GIS) mapping based on automatic monitoring networks of air quality, allows us the assessment of air pollution risks in the studied area. Two zones of air pollution with N02 in the level of 1 MPC has been recorded near the blast furnaces and the steel shop, the second halo of NO2 pollution was fixed over residential infrastructures. Moreover, revealed a tendency to higher content of nitrogen dioxide in the atmosphere of the bigger part of Annaba region. Corresponding to the data obtained from stationary monitoring networks, the annual average concentration of SO2 was significantly lower than the MPC. Based on GIS maps there are two areas with SO2 pollution inside the territory of El Hadjar metallurgical plant. A significant increase in concentrations of NO2 in the atmosphere of the industrial areas was recorded in the first decade. On average during three years the highest content of technogenic dust was detected in El Bouni.

11

Źródła soli w murach i tynkach budynków

Wołoch F., Gaczek M.

Builder

|

2016

|

R.20, nr 10

90--93

PL

Często spotykaną przyczyną uszkodzeń elementów budynków są sole rozpuszczalne w wodzie. Mogą być one pochodzenia naturalnego albo stanowić rezultat działalności człowieka. Do głównych źródeł soli występujących w elementach budynku zalicza się: zanieczyszczenia atmosferyczne, podłoże gruntowe, materiały i procesy budowlane, użytkowanie budynku, odladzanie dróg, metabolizm biologiczny.

EN

A common cause of building elements destruction are water soluble salts. They can have a natural or antropogenic origin. The most common sources of salts in building elements are: air pollution, subsoils, materials, the construction process, the use of the building, deicing salts, biological metabolism.

12

Problematyka zanieczyszczenia atmosfery przez statki wykorzystywane w transporcie morskim

Witkowski K.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2016

|

R. 17, nr 6

468--473

PL

W artykule omówiona została problematyka zanieczyszczenia atmosfery związkami toksycznymi emitowanymi przez statki, głównie przez okrętowe silniki tłokowe, stosowane powszechnie zarówno do napędu głównego statków jak i w elektrowniach statkowych. Zarówno rozwój transportu morskiego jak i troska o środowisko naturalne spowodowały, że w latach 90-tych ubiegłego wieku podjęto w Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO) prace nad aneksem VI do konwencji MARPOL 73/78. Poprzez stosowanie w praktyce określonych w aneksie norm ograniczenia emisji związków toksycznych, oczekuje się wymiernych korzyści dla środowiska. W artykule na podstawie omówionych wyników badań własnych wskazano, jako jedną z metod ograniczenia emisji do atmosfery związków toksycznych, zasilanie silników okrętowych mieszaninami paliwa ropopochodnego z estrami oleju roślinnego. W badaniach stosowano mieszaninę okrętowego oleju napędowego (MDO) z estrem oleju rzepakowego (RME) w różnych proporcjach.

EN

The paper discusses problems of air pollution by toxic compounds emitted by ships, mainly by marine piston engines, which are commonly used both for main propulsion of ships and in power plants ships. Both, the development of marine transport and care for the environmental caused that in the 90s of the last century in the International Maritime Organization (IMO) has been undertaken work to develop the Annex VI of MARPOL 73/78. Through using in practice, standards reduce emissions of toxic compounds, which it is set out in the Annex, environmental benefits are expected. In the paper, on the basis discussed of own research results, indicated as one way to reduce atmospheric emissions of toxic compounds, combustion in marine diesel engine mixtures of petroleum fuel from vegetable oil esters. In the research mixture of marine diesel oil (MDO) with an of rape-seed oil methyl ester (RME) in different proportioned was used.

13

Magnetic signature of indoor air pollution: household dust study

Górka-Kostrubiec B., Jeleńska M., Król E.

Acta Geophysica

|

2014

|

Vol. 62, no. 6

1478--1503

EN

The combination of magnetic and geochemical methods was used to determine the mineralogy, grain size and domain structure of magnetic particles in indoor dust collected in 195 sites in Warsaw, Poland. Data show an asymmetric distribution of magnetic susceptibility (χ) in the wide range of 20-1514 × 10-8 m³ kg–1. Comparison of magnetic parameters shows that the internal dust contains outside pollution characteristic for air and soil. More than 90% of indoor dust samples were characterized by roughly uniform magnetic mineralogy, typical for fine grained magnetite (diameter of 0.2-5 μm), and grain size between pseudo-singledomain and small multi-domain with small contribution of superparamagnetic particles (~10%). Samples with χ larger than 220 × 10–8 m³ kg–1 contain mainly magnetite and an anthropogenic metallic Fe with TC > 700°C. The indoor dust contains, characteristic for the urban areas, spherical magnetic particles originated from fossil fuel combustion processes and mixture of irregular angular iron-oxides grains containing other elements, including Na, Ca, Al, Si, K, S, Mn, Cl, and Mg.

14

Zastosowanie przemysłowe technologii reburningu

Majewski K.

Piece Przemysłowe & Kotły

|

2013

|

9-10

13--18

PL

W artykule przedstawiono ideę, wdrożenie do praktyki przemysłowej, rozwój oraz nowe możliwe kierunki zastosowania technologii reburningu - jednej z pierwotnych metod ograniczenia emisji tlenków azotu, powstających w procesach spalania. Z powodu dominującej roli Stanów Zjednoczonych i Japonii w badaniach, rozwoju i udoskonalaniu technologii reburningu,skoncentrowano się na doświadczeniach tych krajów. Wzmiankowano również o spadkowym trendzie poziomu zanieczyszczenia atmosfery tlenkami azotu, wynikającej z postępu technicznego i stymulującej roli zaostrzania przepisów prawnych w tym zakresie.

EN

This article contains the idea, implementation into practical use, development and new possible fields of applying of reburning technology - one of primary control technologies of reduction in emissions of nitrogen oxides from combustion processes. Because of dominate role of US and Japan into technical research, development and improvement of reburnig technology main focus is putting on experiences of above countries. There is also mentioned of NO emissions decline trend as a result of technological progress and stimulating role of more srticted regulations.

15

Prognozowanie trwałości powłok cynkowych - doświadczenia Centrum Korozyjnego IMP

Kobus J., Kwiatkowski L.

Inżynieria Powierzchni

|

2012

|

nr 4

12-16

PL

Modelowanie i prognozowanie procesów korozji atmosferycznej metali to jedne z działań wynikających z zastosowań monitoringu korozyjnego. W celu prognozowania wielkości zmian korozyjnych, zarówno metali jak i innych materiałów konstrukcyjnych, zastosowano równania wyrażające zależność ubytków korozyjnych od szeregu parametrów klimatycznych oraz poziomu wybranych zanieczyszczeń powietrza i opadów. W artykule opisano zastosowania danych z monitorowania korozji atmosferycznej na stacjach korozyjnych IMP do modelowania i prognozowania korozji cynku, szczególnie edytowania map korozyjnych kraju, jak i jego wybranych obszarów.

EN

The main purpose of corrosion monitoring is to model and predict the extent of atmospheric corrosion processes of metallic materials during service. For prediction of the size of corrosion changes of metals a mathematical relations are usually applied which combine corrosion rate of particular material with climatic parameters and the level of selected contaminants in the air and their precipitation. An application of chosen equations using data from IMP's corrosion monitoring sites for prediction of zinc corrosion is described in this paper. Edition of corrosion maps of Poland is also pointed out.

16

Modelling the long-range transport, concentrations and deposition of atnospheric pollutants in Poland - applications of the FRAME model

Kryza M., Błaś M., Dore A. J., Sobik M.

Proceedings of ECOpole

|

2008

|

Vol. 2, No. 1

47--52

EN

FRAME (Fine Resolution Atmospheric Multi-pollutant Exchange) is a statistical Lagrangian atmospheric transport model. It has high spatial (5 km x 5 km) and vertical resolution (33 layers). The model was developed in the Centre for Ecology and Hydrology (Edinburgh, U K) and has successfully been used for modelling long-range transport and deposition of atmospheric pollutants. The model is used as a tool to support government policy in assessing the effect of abatement of pollutant gas emissions. The FRAME model has been recently adopted to work for the area of Poland. This study presents the spatial patterns of dry and wet deposition of SOX, NOy and NH, as well as the yearly average air concentrations of SO2, NOx, and NH3 for Poland for the year 2002. The model results are compared with the measurements. The modelled concentrations are found to be in a good agreement with observations, with a determination coefficient around 0.7 for SO2 and NOX. The NH3 concentrations are not routinely measured in Poland, therefore only the spatial pattern of air concentration is presented. FRAME dry and wet deposition of SO2 NOy and NH3 was compared with the EMEP data and the measurement-based estimates provided by the IMWM (wet only). The calculated deposition budgets were found to be in close agreement. Spatial patterns of dry and wet deposition are generally similar to those reported by EMEP and CIEP/IMWM. Because of the higher spatial resolution of the FRAME model, the calculated depositions are locally higher, especially in the mountainous areas where the seeder-feeder effect is incorporated.

PL

FRAME (Fine Resolution Atmospheric Multi-pollutant Exchange) jest statystycznym modelem trajektorii typu Lagrange'a. Główne cechy modelu to duża rozdzielczość pozioma (5x5 km) i pionowa (33 warstwy) przy jednocześnie krótkim czasie wykonania obliczeń (ok. 30 minut). FRAME został pierwotnie opracowany dla obszaru Wielkiej Brytanii przez Centre for Ecology and Hydrology w Edynburgu i jest od kilku lat Ł powodzeniem używany do modelowania transgranicznego transportu i depozycji zanieczyszczeń atmosferycznych. FRAME stanowi narzędzie wspomagające dla podejmowania decyzji ograniczających emisję gazów przemysłowych w Wielkiej Brytanii. W ostatnim czasie FRAME został przystosowany do działania na obszarze Polski. Praca prezentuje mapy średniorocznej koncentracji i rocznej depozycji (suchej i mokrej) tlenków siarki i azotu oraz azotu zredukowanego dla Polski, obliczone na podstawie emisji z 2002 roku. Wyniki działania modelu FRAME zostały porównane z koncentracją SO2 i NOx, zmierzoną w sieci stacji monitoringu jakości powietrza GIOŚ. Stwierdzono dużą zgodność modelu FRAME z pomiarami, wyrażoną współczynnikiem determinacji na poziomie ok. 0,7 (dla obu związków). Ze względu na to, że rutynowe pomiary koncentracji zanieczyszczeń, prowadzone w sieci IOŚ, nie obejmują stężeń NHs, wykonanie podobnej analizy dla amoniaku nie jest możliwe. Bilanse suchej i mokrej depozycji SO2, NOx i NH3 obliczone na podstawie map depozycji uzyskanych za pomocą modelu FRAME, są zbliżone do danych raportowanych przez EMEP i GIOŚ/IMGW (tylko mokra depozycja). Mapy depozycji obliczone modelem FRAME są podobne w ogólnym zarysie do prezentowanych przez dwa pozostałe źródła. Różnią się głównie ze względu na dużą rozdzielczość przestrzenną FRAME, która pozwala uwzględnić procesy działające w małej skali (np. efekt seeder-feeder).

17

Modyfikacje testu Salmonella do oceny mutagenności pyłowych zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego

Piekarska K.

Prace Naukowe Instytutu Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej. Monografie

|

2008

|

Vol. 87, nr 52

196-196

PL

Celem pracy było wytypowanie procedury testu Salmonella, która pozwoliłaby wykrywać z dużą czułością obecność mutagennych zanieczyszczeń zaadsorbowanych na pyłach zawieszonych w powietrzu atmosferycznym aglomeracji miejskiej. Zwiększenie czułości testu jest niezwykle ważne, ponieważ w celu wykrycia aktywności mutagennej organicznych zanieczyszczeń powietrza należy pobrać znaczne jego objętości, co stanowi utrudnienie w wprowadzeniu testu do rutynowego monitoringu zanieczyszczeń powietrza. Praca obejmowała pobór próbek pyłu zawieszonego na terenie Wrocławia, jego ekstrakcję, analizę chromatograficzną i biologiczną. Badania prowadzono według klasycznego testu Salmonella, testu klasycznego bez udziału NADP jako składnika S9-mix, testu z 10-krotnie zwiększoną ilością bakterii, testu preinkubacyjnego prowadzonego w temperaturze 30 i 37 °C, testu w modyfikacji Kado oraz testu Mini, będącego kompilacją testu klasycznego i testu w modyfikacji Kado. Przeprowadzono porównanie przydatności frakcji mikrosomalnej aktywowanej standardowym induktorem, jakim jest bardzo niebezpieczny Aroclor 1254, z frakcją indukowaną fenobarbitalem oraz z frakcją mikrosomalną niepodaną uprzedniej indukcji. Rezultaty uzyskanych badań wykazały przydatność testu Salmonella w monitoringu zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego aglomeracji miejskiej. Badane ekstrakty zanieczyszczeń powietrza różniły się między sobą sumaryczną zawartością oraz procentowym udziałem poszczególnych związków w zależności od miejsca i od sezonu poboru próbki. Zarówno sumaryczna zawartość WWA i nitroWWA w badanych próbkach, jak i ich spektrum było największe w okresie zimowym. Największą mutagennością odznaczały się próbki pobrane w zimie. Uzyskano duże współczynniki mutagenności w testach przeprowadzanych zarówno z aktywacją metaboliczną, jak i bez niej, świadczące o obecności promutagenów i mutagenów bezpośrednich. Mutageny zawarte w ekstraktach pyłów zawieszonych wywoływały silniejszą odpowiedź ze strony szczepów TA98 i YG1041, w porównaniu do szczepów TA100 i YG1042, co oznacza, że były to głównie związki wywołujące mutacje typu zmiany fazy odczytu. Największą przydatnością w wykrywaniu mutagenności ekstraktów pyłów zawieszonych odznaczał się szczep YG1041, szczególnie wrażliwy na nitrowe związki aromatyczne. Rezultaty badań wskazały na przydatność testu klasycznego przeprowadzanego z frakcją mikrosomalną indukowaną fenobarbitalem, bez wprowadzania do testu NADP w wykrywaniu promutagenów szczepem TA98. W przypadku szczepu YG1041 dobre wyniki uzyskano w teście klasycznym z 10-krotnie większą ilością bakterii bez udziału NADP. Dla obu tych szczepów wykazano także dużą przydatność testu Salmonella w modyfikacji Kado oraz testu preinkubacyjnego. Badania porównawcze frakcji mikrosomalnych stosowanych w testach wskazały, iż możliwe jest zastąpienie frakcji mikrosomalnej aktywowanej Aroclorem 1254 frakcją indukowaną fenobarbitalem oraz frakcją niepoddaną indukcji w badaniach nad mutagennymi zanieczyszczeniami powietrza aglomeracji miejskiej. Aroclor jest preparatem bardzo drogim, bardzo stabilnym chemicznie, który w śladowych ilościach powoduje mutacje wywołujące zmiany nowotworowe. Fenobarbital jest preparatem bezpieczniejszym i wielokrotnie tańszym. Wyniki badań wykazały konieczność każdorazowego doboru optymalnego stężenia frakcji mikrosomalnej wobec próbki środowiskowej, a nie wobec mutagenu standardowego. Należy także, prowadząc test z preinkubacją, każdorazowo, przed przystąpieniem do badań dobierać właściwy czas jej trwania. Wykazano bowiem, iż optymalny czas preinkubacji jest różny w zależności od rodzaju szczepu, temperatury preinkubacji i rodzaju frakcji mikrosomalnej.

EN

The aim of this work was to select such a procedure of the Salmonella assay that would lead to a highly sensitive detection of mutagenic contaminants adsorbed on dust particles suspended in the atmospheric air within urban agglomerations. Increased sensitivity of the assay is extremely important, as in order to detect a mutagenic activity of airborne organic pollutants, considerable air volumes have to be collected, which is a hindrance to introduction of the assay in a routine monitoring the atmospheric pollution. The study included: sampling suspended dust from the Wroclaw urban area, extraction of the dust collected, chromatographic and biological analyses. Investigations were based on a classical Salmonella assay, classical assay without NADP as an S9-mix component, assay using 10-fold higher bacteria count, preincubation assay at a the temperature of 30 °C and 37 °C, Kado-modified assay and the Mini assay - a sort of compiled classical assay and the Kado-modified assay. Suitability comparison was made between a microsomal fraction previously activated with a standard inductor such as the extremely dangerous Aroclor 1254, a phenobarbital-induced fraction, and a microsomal fraction, that had not been previously induced. The results obtained confirmed the Salmonella assay usability for the purpose of the atmospheric pollution monitoring within urban agglomeration. The extracts of atmospheric pollutants under examination differed in a total content and a percentage of individual compounds, depending on the place and the season of sampling. The highest total PAH content and the highest nitro-PAH content in the samples tested as well as the most extensive range of the compounds detected were found in winter season. The highest mutagenicity was noted for the samples collected in wintertime. High values of mutagenicity ratios were obtained from assays carried out both with and without metabolic activation, which testifies to the presence of both promutagens and direct mutagens. The mutagens contained in suspended dust extracts evoked a stronger response of the TA 98 and YG 1041 strains, compared to the TA 100 and YG 1042 strains, which means that to the most part those were compounds able to induce such mutations as the reading phase changes. The YG 1041 strain proved to be the most effective in the detection of mutagenicity of the suspended dust extracts, due to its notably high sensitivity to nitro-aromatic compounds. Ther results obtained from the investigations are indicative of the effectiveness of a classical assay performed by using a phenobarbital-induced microsomal fraction, with no NADP introduced in the assay for the detection of promutagens by the TA 98 strain. In the case of the YG 1041 strain, good results were obtained when performing a classical assay at 10-fold higher bacteria count, without NADP addition. The Salmonella assay as modified by Kado and the preincubation assay proved to be highly effective for both strains. Comparative examination of microsomal fractions used in assays has shown that the Aroclor 1254-activated microsomal fraction can be substituted by a phenobarbital-induced fraction or for a non-induced fraction in the investigations on mutagenic airborne pollutants in urban agglomerations. Aroclor is a very expensive preparation of excellent chemical stability, and its trace amounts cause cancer-linked mutations. Phenobarbital is a safe and far cheaper preparation. According to the study results, each time the optimal concentration of a microsomal fraction has to be selected in relation to an environmental sample, and not to a standard mutagen. Also, if an assay includes a preincubation step, each time before starting experiments, a suitable duration of the preincubation step has to be selected. It was proved namely that the optimum preincubation time would be different, depending on the type of a strain, preincubation temperature and the type of a microsomal fraction.

18

Charakterystyka pyłowych zanieczyszczeń powietrza

Kobus J.

Ochrona przed Korozją

|

2008

|

nr 7

269-274

PL

Przedstawiono charakterystykę pyłowych zanieczyszczeń obecnych w powietrzu oraz skutków ich osadzania się na terenie Krakowa i Katowic. Określono skład pyłów zawieszonych o średnicy ziaren poniżej 10 žm, a szczególnie skład ilościowy i jakościowy frakcji rozpuszczalnej w wodzie. Badano efekt wizualny osadzania się pyłu na powierzchniach pionowych w warunkach miejskich. Wyznaczono zależności pomiędzy wielkością powierzchni zajętej przez pył a czasem ekspozycji i stężeniem pyłu PM10. Dane te mogą być wykorzystane między innymi do prognozowania trwałości walorów dekoracyjnych obiektów usytuowanych przy drogach lub ulicach o dużym natężeniu ruchu. Oszacowano również skutek działań korozyjnych osadzonych pyłów.

EN

The characteristic of particulates present in polluted air on area of Cracow and Katowice is presented. The chemical composition of the coarse particulates in the range below 10 žm were defined, particularly quantitative and qualitative composition of the fraction solvable in water. The dynamics of deposition on perpendicular surfaces in municipal conditions was studied. The relationship between area of surface covered by dust and time of exposition as well as concentration of dust PM10 was marked. It was assessed corrosion effect of deposited dust. These data can be used to predict of the decorative values, durability and corrosion resistance of the objects situated near roads or the streets with large traffic intensity.

19

Researches of possibilities of lowering the toxicity of ship diesel exhaust gases by changing the chosen control parameters

Witkowski K.

Journal of KONES

|

2007

|

Vol. 14, No. 4

531-536

EN

This paper describes the issues of atmospheric pollution created by ship engines. Not long ago the most important issue of ship engine construction was to lower fuel consumption and achieve high durability and reliability. In the recent years another problem has risen. A ship engine must meet more and more strict demands made on account of natural environment - the emission of toxic combustion products to the atmosphere. Although the share of ship engines in global toxic product emission was only 7% nitric oxides (NOx) and 4 - 5% sulphur oxides (SOx), the International Maritime Organization (IMO) and the Marine Environment Protection Committee (MEPC) in November of1990 proposed to reduce the emission of NOx by 70% and SOx by 50% by the year 2000. As the outcome of conducted procedures appropriate changes were made to MARPOL Convention in the form of Appendix VI. In this paper the effects of the influence of the chosen regulation parameters changes (charging air pressure and fuel injection advance angle) on the contents of the exhaust gasses of a diesel engine burning heavy oil fuel are presented and discussed. Necessary research was carried out in Gdynia Maritime Academy. Extraordinary attention was paid to successful reduction of nitric oxides (NOx) in the exhaust gasses. It was proven that decreasing the charging air pressure and increasing the fuel injection delay together lead to significant reduction of the amount of nitric oxides in ship engine exhaust gasses burning heavy oil fuel. Laboratory research was carried out using heavy fuels in a close-to-real environment. Therefore their results may be taken under consideration by ship owners. Considering the possibility of making necessary adjustments by the ship crew, which would lead to similar results, this method could also be used in practice, especially on older engines which usually do not conform to MARPOL Convention, Appendix VI with their nitric oxides emissions.

PL

Artykuł poświęcony jest problemom związanym z zanieczyszczaniem atmosfery przez silniki okrętowe. Do niedawna najważniejszym problemem w budowie silników okrętowych było zmniejszenie zużycia paliwa oraz osiągnięcie ich dużej trwałości i niezawodności. W ostatnich latach pojawił się kolejny problem. Silnik okrętowy musi spełniać coraz ostrzejsze wymagania stawiane ze względu na ochronęśrodowiska naturalnego - emisję toksycznych produktów spalania do atmosfery. Wprawdzie udział silników okrętowych w emisji toksycznych składników wynosi w skali globalnej około 7% w przypadku tlenków azotu (NOx) i 4-5% dla tlenków siarki (SOx), to jednak Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO) i Komitet d/s Ochrony Środowiska Morskiego (Marine Environment Protection Committee - MEPC) przy IMO, w listopadzie 1990 roku zaproponowały zmniejszenie emisji do 2000 roku NOx o 70% i SOx o 50%. W wyniku prowadzonej procedury legislacyjnej odpowiednie zapisy wprowadzono do konwencji MARPOL w postaci załącznika VI. W artykule zaprezentowano i przedyskutowano poparte wynikami badań laboratoryjnych przeprowadzonych w Akademii Morskiej w Gdyni rezultaty wpływu zmian wybranych parametrów regulacyjnych (ciśnienia powietrza ładującego i kąta wyprzedzenia wtrysku) na skład spalin silnika wysokoprężnego zasilanego paliwem ciężkim. W badaniach w szczególności zwracano uwagę na skuteczną możliwość obniżenia w spalinach zawartości tlenków azotu (NOx). Wykazano, że spadek ciśnienia powietrza ładującego i wzrost opóźnienia wtrysku paliwa wprowadzone łącznie, prowadzą do istotnego obniżenia zawartości tlenków azotu w spalinach silnika okrętowego pracującego na paliwie ciężkim. Badania laboratoryjne przeprowadzono na paliwach ciężkich, a więc w warunkach zbliżonych do rzeczywistych. Ich rezultaty mogą być więc brane pod uwagę przez armatorów. Z uwagi na możliwość wykonania przez załogę statku regulacji silnika pozwalającej na osiągnięcie podobnych rezultatów, metoda sprawdzona w badaniach laboratoryjnych, może być również właściwa w praktyce, szczególnie w odniesieniu do silników wcześniej budowanych, które zazwyczaj nie spełniają normy emisji tlenków azotu wskazanej w załączniku VI Konwencji MARPOL.

20

Zmiany w środowisku hydrochemicznym Sudetów Wschodnich na skutek redukcji zanieczyszczeń atmosferycznych - zlewnie Kamienicy i Małej Bystrzycy

Modelska M., Buczyński S.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2005

|

Vol. 110, nr 42

153-160

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań hydrochemicznych (odczynu pH oraz stężeń jonów siarczanowych i azotanowych) prowadzonych w latach 2002 - 2003 w dwóch zlewniach górskich położonych w Masywie Śnieżnika i Górach Bystrzyckich w Sudetach Wschodnich. Wyniki porównano z badaniami przeprowadzonymi na tym samym obszarze w latach 80. i 90. Pozwoliło to stwierdzić wzrost wartości odczynu pH i spadek stężenia jonów siarczanowych w wodach podziemnych i powierzchniowych badanych obszarów. Świadczy to o powrocie stanu środowiska przyrodniczego Sudetów do równowagi przyrodniczej po okresie oddziaływania tzw. kwaśnych deszczy. Jednocześnie nie zaobserwowano spadku stężeń jonów azotanowych, co świadczy o tym, że spalanie paliw płynnych i stałych emitujące związki azotu nie uległo zmniejszeniu i może w przyszłości stać się poważnym problemem.

EN

Paper presents results of hydrogeochemical investigations (pH, sulfate and nitrate ions) that was made between 2002 - 2003 in two mountainous river catchments located in Śnieżnik Massif and Bystrzyckie Mts. in East Sudety Mts. Results of our work were compared to older ones (from 80. and 90.). It allowed to establish that during that period pH values has increased while sulfate and ions concentration decreased both in groundwater and surface water. It proves that state of environment reached equilibrium after harmful acid rains period. Simultaneously decrease in nitrate ions concentrations is not observed. That means that liquid and solid fuels combustion that emit nitrogen compounds has not decreased and may be a serius problem in near future.