W artykule przedstawiono wyniki badań wrażliwości na działanie wody i mrozu (wskaźnika ITSR) mieszanek betonu asfaltowego AC22 P przeznaczonego do warstwy podbudowy asfaltowej oraz mieszanki SMA11 S do warstwy ścieralnej nawierzchni drogowej. Mieszanki zaprojektowano z klasycznymi asfaltami modyfikowanymi ORBITON 25/55-60, ORBITON 45/80-55 oraz z asfaltami wysokomodyfikowanymi ORBITON 25/55-80 HiMA, ORBITON 45/80-80 HiMA. Większe wartości ITSR otrzymano w przypadku betonów asfaltowych z asfaltami wysokomodyfikowanymi niż modyfikowanymi. W przypadku mieszanek SMA11 S różnice te nie były istotne. Znacznie większe wartości wytrzymałości na rozciąganie pośrednie ITS zarejestrowano zarówno w zestawie „mokrym”, jak i „suchym” mieszanki SMA11 S z asfaltem wysokomodyfikowanym niż modyfikowanym.
EN
This paper presents the results of resistance to asphalt concrete AC22 P for base course and SMA11 S for wearing course to water and frost ITSR. Asphalt mixtures were designed with typical polymer modified bitumens ORBITON 25/55-60, ORBITON 45/80-55 and newly developed highly modified binder ORBITON 25/55-80 HiMA, ORBITON 45/80-80 HiMA. The bitumens higher values of ITSR have been registered for AC22 P mixtures with HiMA then mixtures with typical modified binder. ITSR results were similar in the case of SMA11 S mixtures. However differences between mean values of ITSd and ITSw are insignificant for SMA11 S with HiMA than for SMA 11 S with typical modified binder.
W artykule opisano izolacje przeciwwodne wykonywane na drogowych obiektach mostowych, których podstawowym składnikiem jest masa powłokowa z asfaltu modyfikowanego polimerem. Poruszono zagadnienie sposobów oznaczania zawartości wypełniacza i jego roli w masie powłokowej.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Spektroskopia w podczerwieni to metoda oceny związków chemicznych na podstawie wykresów natężenia fali w zależności od jej długości w zakresie podczerwieni. Umożliwia identyfikację substancji, wykrywanie oraz analizę ilościową domieszek i dodatków znajdujących się w danej substancji. W przypadku lepiszczy asfaltowych metodę FTIR można stosować do oceny obecności produktów starzenia asfaltów. Skutecznie identyfikuje się zanieczyszczenia lub wykrywa obecność dodatków, np. środków adhezyjnych. Urządzenie FTIR jest też stosowane do sprawdzania obecności polimerów w asfalcie, a nawet określania stopnia tej modyfikacji, poprzez odpowiednią ocenę ilościową. W niniejszym artykule przedstawiono praktyczne zastosowanie FTIR w badaniach asfaltów. Dokonano oceny kilku rodzajów lepiszczy, które zostały przygotowane do badań w sposób kontrolowany, tzn. z określoną koncentracją polimeru oraz określonym stopniem postarzenia. Dla porównania zbadano również dostępne na rynku polskim asfalty komercyjne, które są obecnie używane do budowy nawierzchni drogowych.
EN
The infrared spectroscopy is suitable for the assessment of chemical compounds based on the plots of light intensity as a function of wavelength within the infrared range of electromagnetic spectrum. It enables the fingerprinting of substances, as well as detection and quantitative analysis of admixtures and additives present in a given substance. In case of bitumen binders the FTIR method may be adopted for the assessment of presence of ageing products. It effectively identifies impurities and discloses the presence of additives, e.g. adhesion agents. The FTIRdevice isalso used forchecking the presence of polymers in bitumen and even for determining the modification degree through an appropriate quantitative assessment. The present paper outlines practical applications of FTIR to testing bitumens, which include assessment of several types of binders prepared under control conditions, i.e. with a known polymer concentration and ageing degree. For comparison purposes, some commercial bitumens available on the Polish market and currently used for road pavement construction, have also been examined.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Wykorzystanie materiałów z recyklingu opon samochodowych w nawierzchni drogowych jest przedmiotem badań naukowych od wielu lat. W rafinerii LOTOS Asfalt opracowano nowy typ polimeroasfaltu z dodatkiem granulatu gumowego. Niniejsza publikacja przedstawia wyniki prac badawczych prowadzonych w IBDiM. Celem było przeprowadzenie ocenę laboratoryjnej lepiszcza 25/55-60 CR i oceny możliwości jego zastosowania do betonu asfaltowego o wysokim module (ACWMS). Artykuł podzielony na dwie części przedstawiona ocenę laboratoryjną przydatności asfaltu 25/55-60 CR do zastosowania w betonie asfaltowym o wysokim module sztywności ACWMS. W części I przedstawiono badania lepiszczy, podczas gdy druga część dotyczy mieszanek ACWMS.
EN
The use of materials from recycled car tires in road pavements has been a subject of interest for scientific research for many years. A new type of polymer modified binder with crumb rubber was developed by the refinery of LOTOS Asphalt. This publication presents the results of research work carried out in IBDiM (Road and Bridge Research Institute). The aim was to perform laboratory evaluation of a binder 25/55-60 CR and assess the possibility of its application for high modulus asphalt concrete (ACWMS). Paper divided in two parts presents laboratory evaluation on usability of PMB modified with crumb rubber in high modulus asphalt concrete. Part I focuses on binder tests is devoted to binder tests, while the second part deals with bituminous mix.
W publikacji przedstawiono drugą część badań laboratoryjnych nad oceną przydatności polimeroasfaltu z dodatkiem gumy do zastosowania w betonie asfaltowym o wysokim module sztywności, tym razem w zakresie badań mieszanek mineralno-asfaltowych. Zaplanowano badania mieszanki ACWMS 16 z dwoma asfaltami: 25/55-60 CR i 25/55-60. Program pracy obejmował badania podstawowych właściwości oraz dodatkowe cechy z uwzględnieniem wpływu starzenia krótkoterminowego STOA i długoterminowego LTOA.
EN
Paper presents second part of laboratory evaluation on usability of PMB modified with crumb rubber in high modulus asphalt concrete. Two mixtures were tested: reference AC WMS 16 with PMB 25/55-60 and innovative mix AC WMS 16 with PMB 25/55-60 CR. Program of work covers all typical required tests and wide set of additional tests including resistance to low temperature cracking, fatigue, complex modulus and STOA and LTOA aging. Test results were subjected to detailed analysis, that compared those two mixtures.
Jedną z podstawowych metod pomiarowych stosowanych w celu oceny właściwości asfaltów modyfikowanych polimerami jest próba rozciągania. W niniejszej pracy badaniom poddano próbki kompozytów elastomerowo-asfaltowych o zróżnicowanej zawartości elastomeru SBS (w zakresie od 3% do 9%), ale o zbliżonej penetracji w temperaturze 25°C. W celu oceny właściwości reologicznych oraz wrażliwości termicznej lepiszcza asfaltowe wybrane do badań poddano próbie rozciągania z rejestracją siły w duktylometrze. Pomiary wykonano w temperaturze 0, 10 i 25°C. Na podstawie uzyskanych rezultatów wyznaczono wskaźnik maksimum siły (MFR), który można wykorzystać jako miarę efektywności modyfikacji asfaltów elastomerami. Ponadto, na podstawie wartości pierwszego maksimum siły rozciągającej oznaczonych w temperaturze 0 i 25°C obliczono indeks maksimum siły (MFI), który może stanowić alternatywę dla powszechnie stosowanego indeksu penetracji.
EN
The basic measurement method used to assess the properties of polymer modified bitumens is a tensile test. In this study, PMB specimens of various elastomer SBS content (in the range from 3% to 9%), but a similar penetration, determined at 25°C were tested. In order to evaluate the rheological properties and temperature susceptibility, the Force-Ductility Tests were conducted at 0, 10 and 25°C. On the basis of the obtained results, the values of the maximum force ratio (MFR) were calculated. It could characterize the efficiency of bitumen modification by elastomer addition. Moreover, on the basis of the first tensile force maximum determined at 0 and 25°C, values of the maximum force index (MFI) were calculated. This parameter may be an alternative to commonly used penetration index.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Występujący wyraźny brak zdecydowania w stosowaniu asfaltów modyfikowanych gumą tkwi prawdopodobnie w trudności ich produkcji i problemie z homogenizacją mieszaniny asfaltu i gumy.
EN
The lack of determination clearly observed in the use of rubberized asphalts lies probably in the difficulty in their production and problems with the homogenization of asphalt and rubber mixture.
Coraz częściej, mimo że stosuje się nowoczesne materiały w budownictwie drogowym spełniające wymagania określone w specyfikacjach technicznych, to jednak trwałość nawierzchni asfaltowych jest krótsza niż zakładana w dokumentacji projektowej. W związku z tym bardzo ważna staje się kontrola jakości materiałów budowlanych (np. mieszanek mineralno-asfaltowych i ich składników) na etapie realizacji inwestycji przez zamawiającego.
EN
More and more frequently, despite the application of modern materials in road construction that meet requirements indicated in technical specifications, the durability period of asphalt pavement is shorter than assumed in project documentation. Therefore controlling the quality of construction materials (e.g. asphalt mineral mixtures and their components) at the construction phase of the investment by the ordering party becomes an issue of extreme significance.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Styrene-butadiene-styrene copolymer (SBS) has been used for bitumen modification for years. Different varieties of SBS are produced, e.g. linear and radial. Each type of SBS modifies bitumen in a different way. Knowledge about SBS impact has particular importance in production of waterproofing materials. The article presents the results of laboratory studies of bitumen modified with different SBS quantities, both linear and radial type. Bitumen samples with various SBS content: 3, 6, 9 and 12 %, linear and radial, were subject to testing softening point using Ring and Ball method, penetration P5s/25oC/100g and Fraass breaking point. IR spectrum was also determined for linear and radial SBS. The findings showed that in bitumen with low SBS content (SBS < 3%) the selection of tested modifier is of low importance. However, it is of high importance in production of highly-modified bitumen used for manufacture of waterproofing materials, especially bitumen membranes.
Opracowana w ramach prac Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego CEN norma EN 14023:2010 nie została jeszcze wprowadzona do zbioru Polskich Norm. W artykule porównano dwie oryginalne wersje tej normy - z roku 2005 i 2010, wskazując na wprowadzone zmiany i ich znaczenie. Omawiana norma, oprócz klasyfikacji polimeroasfaltów, opisuje wymagania i metody badań, ocenę zgodności oraz Zakładową Kontrolę Produkcji (ZKP). W artykule przedstawiono dodatkowo historię dokumentów odniesienia dotyczących asfaltów modyfikowanych polimerami w Polsce. EN 14023 do chwili obecnej nie została także opublikowana w Dzienniku Urzędowym UE (OJ EU), a więc jest to norma niezharmonizowana i producenci nie mogą znakować asfaltów modyfikowanych znakiem CE.
EN
This standard was approved by CEN on 6 March 2010, but it has not yet been published by Polish Committee for Standardization (PKN). In the article two English versions (2005 and 2010) of mentioned standard were compared, with description of the differences. The standard, apart from PMBs' classification, describes requirements and test methods, evaluation of conformity and Factory Production Control (FPC). Additionally, the article presents the history of reference documents concerning of polymer modified bitumens in Poland (since 1993). EN 14023 has not been published in Official Journal of the EU, therefore the CE marking symbol cannot be used by manufacturers of polymer modified bitumens.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW