Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Z dziejów odlewni Braci Evans w Warszawie (cz. 3)

Skowron Marek

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 5-6

264--267

PL

Niekorzystne zawirowania historii na ziemiach polskich na przełomie XVIII i XIX w. nie sprzyjały rozwojowi przemysłu. Dopiero utworzenie Królestwa Polskiego zapoczątkowało zmiany tej sytuacji. Sprzyjało temu sprowadzanie zagranicznych rzemieślników różnych specjalności i udzielanie im licznych ułatwień w osiedlaniu się i zakładaniu warsztatów. W miarę upływu czasu niektóre z nich rozwijały się w prężnie działające zakłady przemysłowe. Artykuł, składający się z trzech części, przedstawia dzieje jednego z takich warsztatów - odlewni braci Evans. Ta pierwsza na ziemiach polskich odlewnia handlowa przekształcona została w późniejszym okresie w fabrykę maszyn, a jeszcze później w jedno z największych przedsiębiorstw przemysłu maszynowego - Zakłady Mechaniczne „Lilpop, Rau i Loewenstein". W prezentowanej trzeciej części omówiony został dalszy rozwój fabryki oraz nowy asortyment wyrobów, w tym m.in. uzbrojenie. Opisane zostały zmiany w kierownictwie fabryki, a także wypadki polityczne, które doprowadziły do sprzedaży fabryki przedsiębiorcom polskim.

EN

Unfavourable historical turbulences on Polish lands at the turn of the nineteenth century were not supporting the industry development. It was only when the Polish Kingdom was formed that the situation started to change. It was favoured by bringing-in foreign craftsmen of various specialty and granting them different facilitations in settling and opening workshops. As time goes by, some of them were dynamically developing into industrial plants. The article, consisting of three parts, presents history of one of such workshops, casting house of Evans Brothers. This, first in the Polish lands, commercial casting house was later on transformed into the machine factory and still further into one of the largest enterprises of machine industry - Mechanical Plants „Lilpop, Rau and Loewenstein". In the presented third part the further development of the factory as well as new assortment of products, including among others armament, is discussed. Changes in the factory management and also political circumstances, which led to the factory selling to Polish businessmen, are presented.

2

Z dziejów odlewni Braci Evans w Warszawie. Cz. 2

Skowron Marek

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 3-4

194--197

PL

Niekorzystne zawirowania historii na ziemiach polskich na przełomie XVIII i XIX w. nie sprzyjały rozwojowi przemysłu. Dopiero utworzenie Królestwa Polskiego zapoczątkowało zmiany tej sytuacji. Sprzyjało temu sprowadzanie zagranicznych rzemieślników różnych specjalności i udzielanie im licznych ułatwień w osiedlaniu się i zakładaniu warsztatów. W miarę upływu czasu niektóre z nich rozwijały się w prężnie działające zakłady przemysłowe. Artykuł, składający się z trzech części, przedstawia dzieje jednego z takich warsztatów - odlewni Braci Evans. Ta pierwsza na ziemiach polskich odlewnia handlowa przekształcona została w późniejszym okresie w fabrykę maszyn, a jeszcze później w jedno z największych przedsiębiorstw przemysłu maszynowego - Zakłady Mechaniczne „Lilpop, Rau i Loewenstein". W prezentowanej drugiej części opisany został początkowy okres działalności już jako fabryki maszyn. Omówiona została realizacja pierwszych poważnych zamówień rządowych, a także prywatnych, które spowodowały powiększenie fabryki o hutę w Drzewicy.

EN

Unfavorable turbulences of history in the Polish lands at the turn of XVIII and XIX century did not favor the industry development. It was only when the Polish Kingdom was created, that this situation started to change. This was favored by calling foreign craftsmen of various technical skills and providing them with numerous facilitates in settling and opening workshops. As time goes by, some of these workshops were developing into dynamically operating industrial plants. The article, consisting of three parts, presents the history of one of such workshops - Evans Brothers Casting House. This, first in the Polish lands, commercial casting house was later transformed into the factory of machines, and still later into one of the largest enterprises of the machine industry - Mechanical Factory „Lilpop, Rau and Loewenstein". The initial period of its activity, already as the factory of machines is described in the presented second part. The realization of the first serious government as well as private orders, is discussed. These orders caused magnification of the factory by including the ironworks in Drzewica.

3

Wykonanie rekonstrukcji odlewanej bransolety z epoki brązu

Wildhirt E., Garbacz-Klempka A., Żak P. L., Stolarczyk T., Długosz P.

Archives of Foundry Engineering

|

2013

|

Vol. 13, iss. 3 spec.

185--190

PL

W epoce brązu ozdoby, drobne wyroby artystyczne wykonywano metodą wytapianych modeli. Biżuteria miała funkcję użytkową i estetyczną, ale także świadczyła o statusie społecznym i bogactwie, była oznaką władzy oraz produktem wymiany na inny towar. Celem artykułu jest omówienie zagadnień związanych z wykonaniem odlewu zrekonstruowanej bransolety z epoki brązu. Analizie poddano proces wykonania odlewów w epoce brązu oraz porównano go ze współczesnymi metodami odlewania. Zaprezentowano projekt, model wykonany dzięki inżynierii odwrotnej oraz przedstawiono gotowy odlew odtworzonej bransolety z epoki brązu z użyciem metody wytapianych modeli. Podczas wykonywania bransolety wykorzystano metodę szybkiego prototypowania. Podstawą rekonstrukcji były oryginalne zabytkowe fragmenty form odlewniczych z epoki brązu pozyskane w wyniku współpracy Wydziału Odlewnictwa AGH z Muzeum Miedzi w Legnicy. Przeprowadzone badania mikroskopowe i defektoskopowe umożliwiły dokładne poznanie technologii oraz umożliwiły wykonanie bransolety, m.in. zrobienie pomiarów, które następnie posłużyły do wykonania trójwymiarowej rekonstrukcji gotowego wyrobu. W efekcie otrzymano odlane bransolety z brązu, które przybliżają kształty ozdób produkowanych w epoce brązu.

EN

In the Bronze Age ornaments, fine art products made by Lost Wax. It had jewelry and aesthetic function, but also the supply of social status and wealth, was a sign of power and Exchange product to another product. The purpose of the article is to discuss issues related to the implementation of the newly refurbished casting bracelets to the bronze age. The implementation process were analysed castings in bronze and compares it with the modern methods of casting. To learn the design, made by reverse engineering and are ready to cast the bronze bracelets recorded using the Lost Wax method. During the execution of the bracelets rapid prototyping method. The basis for the reconstruction of the former original antique molds fragments of bronze age obtained as a result of the cooperation of the Faculty of Foundry Engineering with the Museum of Copper in Legnica. Microscopic and defectoscopic examination have made it possible for accurate knowledge technology and have made it possible to make bracelets, make the measurements, which are then used to perform three-dimensional reconstruction of the finished product. As a result, received ready cast bracelet, events that approximate the shapes of ornaments produced in the Bronze Age.

4

Wykonanie biżuterii metodą wytapianych modeli inspirowanej dawnymi wzorami

Kwak Z., Garbacz-Klempka A., Kolczyk J.

Archives of Foundry Engineering

|

2013

|

Vol. 13, iss. 3 spec.

95--100

PL

Celem pracy było porównanie dawnych i współczesnych wyrobów złotniczych w oparciu o stosowane stopy i technologie. Wzorując się na dawnych zabytkach z wykorzystaniem tradycji i nowoczesnej technologii powstała odlewana biżuteria. Dawny twórca zajmujący się wyrobem ozdób musiał nie tylko dobrze opanować techniki złotnicze, w tym odlewnicze, ale także posiadać wiedzę o własnościach surowca. Istotna była podatność metalu do obróbki umożliwiającej podkreślenie dekoracyjnych i plastycznych walorów materiału. Dlatego też w produkcji ozdób częściej niż czyste metale stosowano ich stopy, które wykazywały lepsze właściwości technologiczne. Istotnym, zatem elementem pracy jest poznanie technologii tworzenia elementów złotniczych i porównanie ich z metodami wykorzystywanymi współcześnie a także wykonanie projektu własnej biżuterii i jego realizacja z wykorzystaniem tradycyjnej i nowoczesnej technologii wspomaganej komputerowo. Inspiracją oraz źródłem wiedzy stały się głównie zabytki pochodzące z wykopalisk Rynku Głównego, pozyskane przy współpracy Wydziału Odlewnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej z Zespołem Badań Rynku Głównego w Krakowie. Praca ma charakter badawczy i zarazem twórczy. Przedstawia autorskie prace projektowe, prowadzące do wykonania pierścienia przy wykorzystaniu tradycyjnych technologii odlewniczych, w tym metody traconego wosku. Wykonano analizy składu chemicznego metodą spektroskopii fluorescencji rentgenowskiej i obserwacje makroskopowe wybranych zabytkowych pierścionków ze stopów miedzi. Wzory, począwszy od XI wieku, a skończywszy na czasach współczesnych, stały się źródłem wiedzy o starym jubilerstwie oraz początkiem do stworzenia nowej kolekcji. W pracy opisano kolejno etapy wykonania formy ceramicznej opartej na spoiwie koloidalnym i wysokoogniotrwałej osnowie ceramicznej. Praca ta ma szanse stanowić nowe źródło informacji i inspiracji do badań z zakresu rzemiosła artystycznego.

EN

The research aimed at the comparison of the old and modern jewellery and goldsmith's articles, based on the alloys and technologies used. The jewellery was cast taking the historical artefacts as models, using the old traditions and technologies. The jewellery manufacturer of old, not only had to master the jewellery-making technologies including casting, but also he had to have the knowledge concerning his raw material. An important aspect of it were the metal working properties showing off the decorative and plastic scope of the material. That is why, for ornament production, alloys were used more often than pure metals, because they had better technological properties. It is an important aspect of work then, to get to know the technology of creating gold elements and comparing them with the methods used nowadays, and also preparing our own jewellery project and implementing it, with the help of both traditional and computer-aided modern technology. The inspiration and knowledge came mainly from the historical artefacts coming from excavations at the Market Square in Krakow; the finds were obtained through the cooperation of the Foundry Faculty of AGH, the University of Science and Technology with the Research Team for The Main Market in Krakow. This is both research as well as a creative project. It presents original projects, leading to actual manufacturing of a ring, with the help of traditional foundry technologies, including the lost-wax casting method. The chemical content was analysed with the help of X-ray fluorescence spectroscopy and macroscopic observations of chosen rings made from copper alloys. Also macroscopic observations of other artefacts were conducted. Historical patterns of ornaments, starting form the 11th century up to the present times, have become the source material about the 'old' jewellery making and the starting point for creating a 'new' collection. The work describes consecutive stages of creating a ceramic mould, and it can become the source material for information and research concerning the artistic craftsmanship field.

5

Szczecińska szczypta antyku. Kolekcja Heinricha Dohrna

Piekarska D.

Przegląd Odlewnictwa

|

2011

|

Vol. 61, nr 3-4

128-132

PL

Artykuł przedstawia historię szczecińskiego zbioru kopii i rekonstrukcji antycznych posągów oraz popiersi, a także prezentuje wybrane eksponaty. Kolekcja jest wystawiona w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Szczecinie na Wałach Chrobrego. Eksponaty wykonano metodą odlewania lub galwanoplastyczną na początku XX wieku w celu wzbogacenia zbiorów Muzeum Miejskiego w Szczecinie, które otwarto dla zwiedzających 23 czerwca 1913 roku. Pomysłodawcą oraz jednym z twórców zarówno kolekcji jak i muzeum był Heinrich Dohrn jun. (1838-1913), szczeciński przemysłowiec, naukowiec i społecznik.

EN

The article recounts the history of a collection of ancient statues and busts, which take the form of copies and reconstructions. It also introduces the reader to selected works. The collection is on exhibition in the main building of the National Museum in Wały Chrobrego, Szczecin. The showpieces were made using casting or galvanoplastic methods at the beginning of the 20th century in order to enrich the collection at the Municipal Museum in Szczecin. It was opened for visitors on the 23rd June 1913. The museum's founder and the main creator of its collection was Heinrich Dohrn, Jr. (1838-1913), a socially committed citizen, businessman and scientist.

6

Odlanie kopii xix w. krucyfiksu z kościoła p.w. Matki Boskiej Królowej Polski w Stróży koło Myślenic

Borkowska I., Ćwiklak R., Krokosz J., Pabiś R., Młodnicki S.

Przegląd Odlewnictwa

|

2011

|

Vol. 61, nr 7-8

428-431

PL

Przedstawiono proces technologiczny odlania kopii XIX w. krucyfiksu z Kościoła pod wezwaniem Matki Boskiej Królowej Polski w Stróży k. Myślenic metodą wytapianych modeli. Opisano metodę rekonstrukcji i sposób przygotowania modeli z mieszanki woskowej firmy Castaldo. Zwrócono uwagę na zastosowane materiały, sposób wykonania formy ceramicznej i podano parametry procesu odlewniczego.

EN

The technological process of casting the replica of the crucifix (from the XIXth century) from the Holy Mother Polish Queen church in Stróża near Myślenice performed by the investment casting method is described in details. The reconstruction method and the way of models preparation from the wax mixture of the Castaldo Company is described. The attention was drawn to applied materials, the way of making the ceramic mould and the parameters of the casting process were given.

7

Krzyszof Chwaleba - grawer-odlewnik z Krosna

Czekaj E., Kubit A.

Przegląd Odlewnictwa

|

2011

|

Vol. 61, nr 1-2

24-30

PL

W artykule przedstawiono sylwetkę artysty-samouka Krzysztofa Chwaleby z Krosna, łączącego sztukę grawerską z umiejętnościami odlewniczymi. Zaprezentowano wybrane techniki odlewania modeli, znaczków i innych przedmiotów małych form z jednoczesnym pokazaniem możliwości odwzorowywania w metalu drobnych ornamentów czy napisów (o różnym stylu pisma), Publikacja ma na celu popularyzację tego w tym działalności w Polsce, szczególnie wśród miłośników sztuki odlewniczej zamieszkałych poza ośrodkami akademickimi czy przemysłowymi związanymi z branżą.

EN

The profile of a self-taught artist Krzysztof Chwaleba from Krosno, who joined engraving art with casting abilities, is presented in the paper. The selected techniques of casting of models, badges and other small objects with simultaneous showing possibilities of reproducing small ornaments or inscriptions (of various writing styles) in metals, are illustrated. The aim of the publication is to popularize this type of activity in Poland, especially among casting art admirers settled outside the academic or industrial centres related to casting.

8

Bracia Łopieńscy - mistrzowie polskiego odlewnictwa artystycznego

Bryl M.

Przegląd Odlewnictwa

|

2011

|

Vol. 61, nr 7-8

432-434

PL

Brązy artystyczne, niegdyś bardzo modne, powszechnie obecne elementy wyposażenia wnętrz, dziś podziwiać można zazwyczaj tylko w muzeum. Zachwycają blaskiem, formą, dekoracyjnością, jednak ich prawdziwe piękno dostrzec może zwłaszcza szczególny gość muzeum - odlewnik, który znając drogę ich powstawania, umie dostrzec to, co zazwyczaj umyka zwykłemu zwiedzającemu. Powstanie figury z brązu jest wynikiem zespołowej pracy wysoko wykwalifikowanych rzemieślników. Dorobek Braci Łopieńskich na tym polu umiejscawia polską sztukę dekoracyjną w czołówce europejskiej. Ich warszawska wytwórnia była na początku XX wieku najznakomitszą odlewnią brązów artystycznych na wschód od Berlina. Brązy Łopieńskich są wśród kolekcjonerów i miłośników sztuki doskonale znane. Ich wyroby pojawiają się na rynku wzbudzając spore zainteresowanie. Złożoność procesu powstawania sprawia, że na ostateczną wartość artystyczną dzieła z brązu składa się nie tylko wkład pracy rzeźbiarza, czy projektanta, ale i znaczący udział pracy rzemieślnika, a także jakość samego materiału, z którego przedmiot jest wykonany. Stąd oceniając brąz artystyczny należy zwrócić uwagę również na jakość metalu, z jakiego przedmiot jest wykonany, a przede wszystkim naturalną patynę, którą często niewprawne oko myli z brudem. Bardzo ważna dla estetyki przedmiotu jest jakość technologiczna - wykonanie dobrego, pozbawionego wad odlewu oraz powłok, czyli sztucznej patyny oraz złocenia i srebrzenia. W epoce reprodukcji mechanicznej wyrób rzemieślnika zyskuje szczególną wartość unikatu. Wykonany współcześnie u Łopieńskich ryngraf jest rezultatem pracy wielu par dłoni, niesie intelektualne zaangażowanie zarówno artysty, jak i rzemieślnika, dziedziczy sto pięćdziesiąt lat tradycji artystycznej i rzemieślniczej oraz patriotycznych życiorysów jej właścicieli.

EN

Artistic bronzes, very fashionable elements of interior designing some time ago, can be admired now-a-days mainly in museums. They enrapture with brightness, shape and decorativeness, however their true beauty can be noticed only by a special visitor - a foundry man who, knowing the way of their formation, can see details which usually escape the ordinary visitor's eyes. Creation of the bronze figure is the result of a collective effort of highly qualified craftsmen. Achievements of the Łopieński brothers situate the Polish decorative art in the European lead. Their Warsaw workshop was at the beginning of the XXth century the most excellent casting house for artistic bronzes, east of Berlin. Łopieński's bronzes are well known among the collectors and art admirers. Their products appear on the market arising a lot of interest. The complexity of the process causes that the final artistic value of the bronze object depends not only on the sculptor or designer work but also on the craftsman participation as well as on the quality of the very material out of which the object is made. Thus, when estimating the artistic bronze the attention should be drawn to the metal quality and first of all to the natural patina, which is often mistaken for dirt by an untrained eye. The technological quality - making the sound casting (without defects) and coatings, it means providing the artificial patina and to silver and gild - is very important for the object aesthetics. In the epoch of the mechanical reproduction the craftsmen work obtains the special unique value. The contemporary gorget made at the Łopieński's workshop is the result of work of several hands, carries intellectual engagement both of the artist and craftsman, inherits hundred fifty years of the artistic and craftsmen tradition as well as the patriotic curriculum vitae of its owners.

9

Od modelu odlewniczego do odlewu po 200 latach - wykorzystanie inżynierii odwrotnej w odlewnictwie artystycznym

Wünsche R.

Przegląd Odlewnictwa

|

2007

|

Vol. 57, nr 3

148-152

PL

Przedstawiono możliwości wykorzystania najnowszych technik szybkiego prototypowania w odlewnictwie. Omówiono proces odtworzenia z rzeźby wykonanej w 1810 r. pierwotnie z gipsu, odlewu popiersia Johanna Gottfrieda Schillera. Zestawiono poszczególne etapy procesu technologicznego tj. od skanowania 3D, symulację procesu zalewania i krzepnięcia stopu, wykonanie formy, jej zalanie brązem i obróbkę wykańczającą. Wykazano, że wykorzystanie inżynierii odwrotnej, a także innych technik szybkiego prototypowania pozwala na ich wykorzystanie w odlewnictwie artystycznym.

EN

The possibilities of taking advantage of the newest techniques of rapid prototyping in foundry engineering were presented. The process of reproducing the casting of Johann Gottfried Schiller's bust, originally made in 1810 of gypsum, was described. The particular stages of the technological process, from the 3D scanning through simulation of the alloy pouring and its solidification process, making the mould, pouring the bronze into it and casting finishing were presented. It was shown that taking advantage of the reverse engineering and other techniques of rapid prototyping allows their use in artistic foundry practice.

10

Pomniki Wrocławia

Wojciechowski Z.

Przegląd Odlewnictwa

|

2006

|

Vol. 56, nr 4

188-189

PL

Artykuł przedstawia kilka ważnych i ciekawych pomników Wrocławia bliższych naszym czasom i wydarzeniom teraźniejszej historii Polski i miasta, niż te, które poznaliśmy w poprzedniej części tego cyklu. Znajdują się one w najbardziej charakterystycznych miejscach Wrocławia, są jego dumą i ozdobą oraz uczestnikiem historii.

EN

The article presents some important and interessand Monuments of Wrocław which are nearer to our times and events of the actual history of Poland and the town than those we got acquainted with in the former part of the cycle. The monuments are located in the most characteristic places of Wrocław: they are its pride and decoration as well as the participants of its history.

11

Pomniki Wrocławia

Wojciechowski Z.

Przegląd Odlewnictwa

|

2006

|

Vol. 56, nr 1-2

38-39

PL

Artykuł przedstawia kilka ważniejszych i ciekawszych pomników znajdujących się w najbardziej charakterystycznych miejscach Wrocławia. Pomniki te będące ozdobą i dumą miasta powstały zarówno wiele lat temu, jak i zostały odlane w ostatnich latach

EN

The article presents some more important and attractive monuments localized in the most characteristic points of Wrocław. These monuments being decorations and pride of the town were erected many years ago as well as they were cast in last years.

12

Niektóre realizacje odlewnictwa artystycznego w Krakowie poświęcone Papieżoni Janowi Pawłowi II

Krokosz J.

Przegląd Odlewnictwa

|

2005

|

Vol. 55, nr 5

324-326

PL

Zestawiono istotne fakty z życia Papieża Jana Pawła II wskazując na jego ścisłe związki z Krakowem. Przedstawiono niektóre dlewy poświęcone Papieżowi Janowi Pawłowi II znajdujące się w tym mieście. Stwierdzono, że Kraków najbliższe lsercu Papieża miasto posiada największą na świecie ilość pamiątek, w tym odlewów poświęconych Wielkiemu Polakowi. Zaproponowano stworzenie elektronicznej bazy wspomnianych odlewów wykorzystującej najnowsze osiągnięcia techniki komputerowej.

EN

Somme essential facts taken from the life of the Pope John Paul II indicating his close connections with Cracow were put together in the article. There also were presented some castings being located in Cracow, devoted to the Pope John Paul II. It was stated that Cracow, a town nearest to the Pope's heart, possesses the world greatest amont of souvenirs herein castings devoted to the Great Pole. It was proposed to create an electronic base of the mentioned casting by utilizing the newest achievements in the computer technology.

13

Pomnik Juliana Ursyna Niemcewicza w Krakowie

Krokosz J.

Przegląd Odlewnictwa

|

2004

|

Vol. 54, nr 2

163-163

PL

Przedstawiono niektóre fakty dotyczące jednego z "najmłodszych" odlewanych pomników Krakowa, Juliana Ursyna Niemcewicza. Na wstępie podano niektóre fakty z życia wielkiego Polaka. Wskazano na autora modelu odlewniczego, wykonawcę odlewu i fundatorów obiektu. Przypomniano, że uroczystościom odsłonięcia pomnika towarzyszyło odlanie serii autorskiej medali z podobizną Niemcewicza.

EN

In the paper some facts concerning one of the "youngest" cast monuments in Cracow, namely the monument of Julian Ursyn Niemcewicz was presented. At first some facts of the life of the Great Pole were given. Furthermore the author of the casting model, the performer of the casting as well as the founders of the object were indicated. Also the fact was remembered that the unveiling celebration of the monument was accompanied by the casting of an author's series of the medal with the image of the Great Pole.

14

Pomnik dr Henryka Jordana w Krakowie

Krokosz J.

Przegląd Odlewnictwa

|

2004

|

Vol. 54, nr 9

778-779

PL

Przedstawiono motywy założenia Parku im. dr Henryka Jordana w Krakowie. Wskazano na postać pomysłodawcy zagospodarowania terenów powystawowych z 1887 r., przytaczając niektóre fakty z jego życia. Opisano pomnik i podano nazwisko autora modelu odlewniczego popiersia, a także nazwę odlewni, która odlew wykonała. Stwierdzono, że idea Profesora aktualna jest do dziś, a sam park służy obecnie mieszkańcom Krakowa pełniąc funkcję rekreacyjno - wypoczynkową. Pomnik należy do ciekawszych obiektów tego typu w Krakowie.

EN

There were presented motives of the foundation of Dr Henryk Jordan Park in Cracow. The personage of the initiator of the utilization for this purpose the grounds remaining after the exposition from the year 1887 was indicated and some facts of his life were cited. It was stated that the idea of the Professor is still actual and the park itself is in Cracow residents' service with its function as a recreation and repose place. The monument belongs to the more interesting objects of this type in Cracow.

15

Pomnik Artura Grottgera w Krakowie

Krokosz J.

Przegląd Odlewnictwa

|

2004

|

Vol. 54, nr 12

980-981

PL

Opisano pomnik znakomitego dziewiętnastowiecznego artysty - rysownika i malarza, Artura Grottgera znajdujący się na Plantach Krakowskich. Przedstawiono niektóre fakty z twórczości artysty, a także wskazano na autora rzeźb. Brak dokumentów i innych dowodów odnośnie budowy pomnika nie pozwolił na jednoznaczne określenie odlewni, która wykonała odlewane rzeźby. Wykonawcę odlewów popiersia i płyty podano jedynie hipotetycznie.

EN

The monument to the celebre artist from XIX century - drawer and painter, Artur Grottger, standing in Planty Park,was described. Some facts from his creations as well as the author of the sculptures - parts of the monment were presented. The lack in documentation and other informations concerning the erection of the monument did not allow to determine unmistakably the foundry, where the sculptures were cast. The performer of the bust and plate castings was given only hypothetically.

16

Pomnik Psiej Wierności w Krakowie

Krokosz J.

Przegląd Odlewnictwa

|

2003

|

Vol. 53, nr 7-8

261-262

PL

Niniejszy artykuł jest kontynuacją cyklu artykułów z lat poprzednich o odlewanych pomnikach krakowskich. Przedstawiono historię powstania pomnika Dżoka, psa którego życie na stałe wpisało się w wydarzenia krakowskie. Przedstawiono genezę i charakterystykę pomnika oraz wskazano, że ismieją podobne pomniki psiej wierności w innych miastach na świecie.

EN

The article is a continuation of the cycle of articles on the Cracow cast monuments published in the issues of Przeglaąd Odlewnictwa in the previous years. The history of the origin of the monuments to the dog, whose name was "Dżok", and whose life was connected with the events in Cracow is given. The genesis and characteristics of the monument are presented. It has also been pointed out that similar monuments of the dog's faithfulness can be found in other cities all over the world.

17

Galeria Medalierstwa Wacława Sakwy

Gawroński J.

Przegląd Odlewnictwa

|

2002

|

Vol. 52, nr 3

99-100

PL

W artykule przedstawiono w pewnym skrócie historię produkcji wyrobów artystycznych, które obok przedmiotów użytecznych służyły człowiekowi od niepamiętnych czasów. Wśród tych dzieł sztuki wyróżniono medalierstwo dokonując przeglądu tej gałęzi odlewnictwa artystycznego. Następnie Autor przedstawił kilka ważniejszych medali zrealizowanych w Katedrze Odlewnictwa. Przedstawiono szczegółowo Galerię Medalierstwa im. Wacława Sakwy, która powstała dzięki zapisowi na rzecz Katedry Odlewnictwa Politechniki Śląskiej wszystkich zbiorów medali Profesora. Zamieszczono również opisy medali, które przedstawiono w artykule.

EN

In the article the history of the production of art goods, which apart from the utility products served man from time immemorial, is presented in a shortened way. Among those works of art when surveying the branch of art casting medal engraving was distinguished. Then the author presented some more important medals made in the Department of Foundry Practice at the Silesian Technical University. The Wacław Sakwa Gallery of Medal Engraving was presented in detail. The Gallery was established owing to the legacy of all the Professor's collections left to the Department of Foundry Practice of the Silesian Technical University. The descriptions of medals presented in the article are also included.

18

Pomniki dwóch wielkich chirurgów krakowskich - Rafała Czerwiakowskiego i Ludwoka Bierkowskiego w Krakowie

Krokosz J.

Przegląd Odlewnictwa

|

2001

|

Vol. 51, nr 3

121-122

PL

Przypomniano w skrócie początki medycyny w Polsce i opisano dwa współcześnie wykonane pomniki-popiersia wielkich lekarzy, chirurgów krakowskich: Rafaia Czerniakowskiego i Ludwika Bierkowskiego. Przedstawiono krótką charakterystykę postaci oraz opisano techniką formowania popiersia Rafała Czerniakowskiego za pomocą metody odciskania rdzenia w formie. Zwrócono uwagę na złożoność tego procesu formowania i wprawę, którą muszą posiadać formierze wykonujący tę pracę. Przedstawiono odlewaną, płytę pamiątkową Ludwika Bierkowskiego.

EN

The beginnings of medicine in Poland are shortly presented and two bust-monument to the great doctors, Cracow surgeons: Rafał Czerniakowski and Ludwik Bierkowski, made in a modern style are described. A short characteristic of these famous people is given, and the moulding technique of making the bust of Rafał Czerniakowski by means of impressing a core into a mould is described. Attention has been paid to the complexity of this moulding process and the skills of the moulders who performed this task. A cast commemorative plaque to Ludwik Bierkowski is also shown.

19

Pomnik Michała Bałuckiego

Krokosz J.

Przegląd Odlewnictwa

|

2001

|

Vol. 51, nr 12

459-459

PL

Opisano jeden z krakowskich pomników postawionych ku czci znanego polskiego komediopisarza Michała Bałuckiego (1837-1901). Zwrócono uwagę na dorobek pisarski komediopisarza i wskazano na motywy jego samobójczej śmierci oraz podano niektóre fakty towarzyszące pogrzebowi pisarza, a także budowie pomnika będącego ozdobą Plant Krakowskich.

EN

One of the Cracow monuments erected in honour of the well-known Polish writer of comedies Michal Baluchi (1837-1901) is described Attention has been paid to the literary output of the writer of comedies and the motives of his suicidal death have been pointed out. Some facts which accopanied the funeral of the writer and also the erection of the monument which is a pride of the Cracow Planty, a belt of greenery being four kilometres long around the Old City, are given.

20

Pomnik Grunwaldzki w Krakowie

Krokosz J.

Przegląd Odlewnictwa

|

2001

|

Vol. 51, nr 7-8

284-285

PL

W artykule opisano historię powstania i rekonstrukcji, zburzonego przez hitlerowców w 1940 r., Pomnika Grunwaldzkiego, będącego symbolem nie tylko wielkiego zwycięstwa polskiego oręża nad Krzyżakami w 1410 roku, ale również przestrogą dla społeczeństwa przed zagrożeniem bytu narodu polskiego ze strój ny Niemiec i Rosji pod koniec XIX wieku. Wielkim orędownikiem sprawy polskiej i fundatorem Pomnika Grunwaldzkiego był polski kompozytor i wielki patriota Ignacy Jan Paderewski, który po latach starań doprowadził do wykonania pomnika i umieszczenia symbolu polskiego patriotyzmu i historii na Placu Jana Matejki w Krakowie, w dniu 15 lipca 1910 roku, w pięćsetlecie tego zwycięstwa. Artykuł przedstawia poszczególne grupy tematyczne, które obok głównej postaci Króla Władysława Jagiełły na koniu, umieszczone na kamiennym postumencie pomnika, wszystkie nawiązują do historii wielkiej bitwy, którą stoczyły polskie i litewskie wojska pod Grunwaldem. Obecnie pomnik ten jest uznawany za jeden z piękniejszych pomników Krakowa, budząc zachwyt zarówno Krakowian jak i osób Kraków zwiedzających.

EN

In the article the history of the existence and reconstruction of the Grunwald Monument destroyed by the Nazis in 1940 is described This Monument is not only a symbol of the great victory of the Polish arms over the Teutonic Knights in the year 1410, but also a warning of the community against the threat of the existence of the Polish nation from the side of Germany and Russia at the end of the 19th century. The great advocate of the Polish cause and founder of the Grunwald Monument was Jan Paderewski, Polish composer and patriot, who after years of efforts brought about the making of the Monument and situating the symbol of the Polish patriotism and history at Jan Matejko Square in Kraków on 15th July 1910, it means on the quincetenary of the victory. The article presents the individual thematical groups, who - beside the central figure of King Władysław Jagiełło on horseback - are all connected with the history of the great battle fought by the Polish and Lithuanian armies in the vicinity of Grunwald. Nowadays this Monument is considered as one of the most beautiflil monuments in Kraków ravishing both its inhabitants and the tourists visiting this famous town in Poland.