PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 31

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  armed conflicts
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available Siły zbrojne w bezpieczeństwie dyplomacji : wybrane uwarunkowania prawno-międzynarodowe
Domeracki Krzysztof
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach
|
2022
|
Nr 1(18)
33--49
PL
Artykuł porusza istotną kwestię związaną z możliwością wykorzystania sił zbroj nych do realizacji zadań w ramach bezpieczeństwa dyplomacji w świetle uwarunkowań prawnych. Możliwość użycia oraz samo użycie sił zbrojnych poza granicami własnego kraju w celu ochrony własnych interesów, w tym przedstawicielstw dyplomatycznych jest jednym z elementów świadczących o potędze danego państwa, jak również stano wi o jego prestiżu.
EN
The article examines an extremely important issue related to legal aspects of the possibility of using the armed forces to secure the diplomacy. The possibility of using and the use of armed forces overseas to protect one’s own interests, including diplo matic missions, is one of the elements testifying to the power of the state, as well as may be perceived as a part of its prestige.
2
Content available remote The roots of armed conflicts: Multilevel security perspective
Żakowska Marzena
Security and Defence Quarterly
|
2020
|
Vol. 30, No. 3
49--64
EN
The aim of this study is to indicate the roots of armed conflicts based on an analysis of a variety of theoretical approaches. The methodological framework for this research is Kenneth Waltz’s concept of analytical levels’ causes of armed conflicts: (1) the level of individual; (2) the level of the state; (3) the level of the international system. The armed conflicts are also generated by the nature of state regime and society, security dilemma mechanism, diversity between economic development, and rapidly growing population. The anarchy of the international system causes war, particularly due to the imbalance of power, power transition, challenging the hegemonic state by a rising power. The author presents a proposition of systematizing roots of armed conflicts and highlight the need for starting a discussion about developing approaches for the analysis of the roots of modern armed conflicts. The author highlights the need for starting a discussion about developing approaches for the analysis of the roots of modern armed conflicts. The starting point for discussion is introduced the concept of primary and supplementary approaches.
3
Content available Wojna domowa w Jemenie 2011–2012
Moszumański Zbigniew
Wiedza Obronna
|
2019
|
nr 1-2
90--116
PL
Autor omawia przebieg wewnętrznych konfliktów w Jemenie w latach 2011–2012. Separatyści na południu Jemenu i szyiccy rebelianci Hutich na północy kraju powodowali osłabienie władzy centralnej państwa. Mieszanie się Arabii Saudyjskiej w wewnętrzne sprawy Jemenu (także zbrojnie) i terror Al-Kaidy utrudniały kierowanie państwem i zapewnienie bezpieczeństwa narodowego. Do tego trzeba jeszcze dodać wpływy religijne, brytyjskie a nawet komunistyczne. Najbardziej jednak pogłębia przepaść wśród ludności konflikt między społecznościami religijnymi: sunnitami i szyitami.
EN
The author discusses the course of internal conflicts in Yemen in 2011–2012. Separatists in the south of Yemen and Shi’ite Houthi rebels in the north of the country caused a weakening of the central government. The meddling of Saudi Arabia in the internal affairs of Yemen and Al-Qaeda’s terror threatened the national security and obstructed state functioning. Author also presents the matters of religion (conflict between religious communities: Sunni and Shia and its influence on the population of Yemen).
4
Content available remote Evolution of the phenomenon of war
Pankowska Edyta
Studia Bezpieczeństwa Narodowego
|
2019
|
R. 9, Nr 15
17--31
EN
The aim of this article is to analyze the evolution of wars over the centuries, and the reasons for their occurrence. The author raises issues forming the basis of thinking about armed conflicts from the perspective of researchers, state governments, the world of business and ordinary citizens. A number of selected concepts of warfare by the most important authors of various eras were presented. Investigation of factors having influence on armed conflicts also contributed to the attempt to determine the impact of such factors as technological progress, geographical, political, social and other conditions, causing or reducing the likelihood of war. In addition, four schools of warfare were presented regarding the sources of advantage between the parties of the conflict. An analysis of a number of cases, examples and views allowed specifying the author’s own view, leaning towards a rationalistic theorem, propagated inter alia by J.D. Fearon. According to him, armed conflicts mainly break out when they are profitable or more favorable than other, peaceful alternatives. An important difference between the “old” and “new” wars is primarily the asymmetry of conflicts resulting not only from the technological, economic or social disproportion, but rather the possibility of remote impact, as some world powers do. This allows for a cheaper war with a limited use of military force.
PL
Celem artykułu jest analiza ewolucji wojen na przestrzeni wieków i przyczyn ich występowania. Autorka porusza kwestie stanowiące podstawę myślenia o konfliktach zbrojnych z perspektywy badaczy, rządów państw, świata biznesu i zwykłych obywateli. Przedstawiono wiele wybranych koncepcji dotyczących działań wojennych najważniejszych autorów z różnych epok. Badanie czynników mających wpływ na konflikty zbrojne przyczyniło się również do próby określenia wpływu takich czynników jak postęp technologiczny, warunki geograficzne, polityczne, społeczne i inne, powodujące lub zmniejszające prawdopodobieństwo wojny. Ponadto przedstawiono cztery szkoły walki dotyczące źródeł przewagi między stronami konfliktu. Analiza wielu przypadków, przykładów i poglądów pozwoliła określić własny pogląd autorki, skłaniającej się ku twierdzeniom racjonalistycznym, propagowanym m.in. przez J.D. Fearona. Według niego konflikty zbrojne wybuchają głównie wtedy, gdy są opłacalne lub bardziej korzystne niż inne, pokojowe alternatywy. Ważną różnicą między „starymi” a „nowymi” wojnami jest przede wszystkim asymetria konfliktów wynikająca nie tylko z dysproporcji technologicznych, ekonomicznych lub społecznych, ale raczej z możliwości zdalnego oddziaływania, jak robią to niektóre światowe mocarstwa. Pozwala to na tańszą wojnę z ograniczonym użyciem siły wojskowej.
5
Content available Rules of artillery employment in combat operations
Swietochowski Norbert
Scientific Journal of the Military University of Land Forces
|
2019
|
Vol. 51, No. 2(192)
280--293
EN
The article presents evolution and formation of rules of artillery employment in combat operations. The first part of the article addresses a process of shaping the rules of artillery employment over hundreds of years of its development. The second part is devoted to a doctrinal approach currently adopted by the Missile Forces and Artillery. In the final section, the author proposes adopting new rules shaped during recent armed conflicts and still have a significant impact on combat effectiveness of artillery.
PL
W artykule przedstawiono ewolucję i kształtowanie się zasad użycia artylerii w działaniach bojowych. W pierwszej części opisano proces kształtowania się zasad użycia artylerii na przestrzeni setek lat jej rozwoju. Druga cześć poświęcona jest ujęciu doktrynalnemu przyjętemu współcześnie w Wojskach Rakietowych i Artylerii. W ostatniej części Autor proponuje przyjęcie nowych zasad, które ukształtowały się w ostatnich konfliktach zbrojnych i mają duży wpływ na skuteczność bojową artylerii.
6
Content available Modernization of the Missile Forces and Artillery
Swietochowski Norbert, Rewak Dariusz
Scientific Journal of the Military University of Land Forces
|
2019
|
Vol. 51, No. 1(191)
48--68
EN
The article analyses and assesses current capabilities of the Missile Forces and Artillery of the Polish Armed Forces as well as a role which should be played by artillery in conditions of a contemporary battlefield. By addressing a current state and modernization programs, the most principal areas of indispensable adaptations and directions for modernization aiming at significant increasing of artillery’s combat capabilities have been indicated. The analysis is based on conclusions and expertise gained during resent armed conflicts, particularly from the war in eastern Ukraine, where artillery played a crucial role in fire support. Artillery remains a relatively inexpensive, highly efficient and the most available means of fire support in the Polish Armed Forces, and its modernization and adaptation to NATO standards will considerably increase the combat potential the Polish Land Forces.
PL
W artykule dokonano analizy i oceny aktualnych możliwości Wojsk Rakietowych i Artylerii Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (SZ RP) oraz roli, jaką artyleria powinna odgrywać w warunkach współczesnego pola walki. Przedstawiając stan obecny oraz programy modernizacyjne wskazano najważniejsze obszary koniecznych zmian oraz kierunków modernizacji, prowadzących do znaczącego podniesienia potencjału bojowego artylerii. Analizę oparto o wnioski i doświadczenie uzyskane z ostatnich konfliktów zbrojnych, a zwłaszcza wojny na wschodzie Ukrainy, gdzie artyleria odgrywała główną rolę we wsparciu ogniowym. Artyleria pozostaje relatywnie tanim, wysoce skutecznym i najbardziej dostępnym środkiem wsparcia ogniowego w SZ RP, a jej modernizacja i dostosowanie do standardów NATO pozwoli na poważne zwiększenie potencjału bojowego wojsk lądowych SZ RP.
7
Content available Broń „D” jako zagrożenie asymetryczne
Repetowicz W.
Wiedza Obronna
|
2018
|
nr 1-2
107--125
PL
We współczesnym świecie zagrożenia asymetryczne odgrywają rosnącą rolę w konfliktach zbrojnych. Prowadzi to do zacierania się granic między wojna i nie-wojną, a także żołnierzami i nie-żołnierzami, bronią i narzędziami politycznymi. Jeden z rodzajów broni stosowanych w asymetrycznych konfliktach zbrojnych jest oparty na demografii – broń D. Rola broni D jest wciąż niedoceniona mimo jej zróżnicowanego znaczenia w obecnych i przyszłych konfliktach.
EN
In the contemporary world asymmetric threats play a growing role in armed conflicts. This makes blurring the borders between war and not-war as well as combatant and not-combatant, weapon and political tools. One of the weapons used in asymmetric armed conflicts is based on demographics. Role of this D weapon is still underestimated despite its growing role in present and future conflicts.
8
Content available remote Więcej konfliktów zbrojnych, mniej wojen w latach 1989-2014
Gwiazda A.
Kwartalnik Bellona
|
2018
|
Nr 2
32--39
PL
W XXI wieku na świecie zwiększyła się liczba konfliktów zbrojnych. Autor omawia ich przyczyny oraz sposoby zażegnania. Wykazuje, że internacjonalizacja wojny domowej (kazus Syrii) lub regionalnego konfliktu zbrojnego (kazus ISIS) zwykle nie sprzyja szybkiemu rozstrzygnięciu sporów. Do 2014 roku wyzwaniem dla państw zachodnich i innych krajów była walka w tzw. Państwem Islamskim. Obecnie wyzwaniem jest wciąż napięta sytuacja na Bliskim Wschodzie, od wielu lat najbardziej konfliktogennym i najmniej bezpiecznym regionie świata.
EN
In recent times there has been an increase in the military conflicts in the world. However those conflicts are not so bloody like the wars in the XX century. This article discusses both the reasons of those conflicts as well as the ways of solving them. It has been proved that the internationalization of a given civil war ( the case of Syria) or regional military conflict (the case of ISIS) usually is not conducive to its quick resolution. The biggest challenge for both Western and other countries is to win the war with the so called Islamic State and reduce the tensions in the Middle East which since many years has been the most unsafe and not war-free region in the world.
9
Content available Bezzałogowe systemy powietrzne w konfliktach zbrojnych
Smaga D.
Wiedza Obronna
|
2017
|
nr 3-4
15--34
PL
Autor podjął się przedstawienia roli Bezzałogowych Systemów Powietrznych (BSP) w konfliktach zbrojnych. Skupił się na ukazaniu dwóch konfliktów zbrojnych, w których to systemy te odegrały znaczącą rolę. Pierwszym jest operacja w Dolinie Bekaa, która miała miejsce w czasie trwania I wojny libańskiej (1982–1985), między Izraelem a Zjednoczonymi Siłami Arabskimi, natomiast drugim – operacja „Pustynna Burza” podczas konfliktu w Zatoce Perskiej (1991), kiedy to został wywołany atakiem Iraku na Kuwejt. W niniejszym artykule zawarto również informacje jakie zadania mogą wykonywać Bezzałogowe Systemy Powietrzne w poszczególnych rodzajach Sił Zbrojnych – w Wojskach Lądowych, Siłach Powietrznych oraz Marynarce Wojennej.
EN
The author in this article undertook to submit a mission Unmanned Aerial System (UAS) in military conflict. The author focused on showing two historical events – military conflicts, in which Unmanned Aerial System played a significant role in course battles on the battleground. The first conflict is the operation in the Bekaa Valley which took place during First Lebanon War (1982–1985), between Israel and the United Arab Emirates. Whereas the second conflict is the operation „Desert Storm” during conflict in Persian Gulf (1991), when it was triggered by an Iraqi attack on Kuwait. This article also includes what mission Unmanned Aerial System has in individual types of Armed Forces such as Land Forces, Air Forces and Navy.
10
Content available remote Security studies and polemology – correlations, relationships and dependencies
Palczewska M.
Security and Defence Quarterly
|
2017
|
Vol. 15, No. 2
3--20
EN
Security studies are one of the disciplines included in the area of social sciences. A subject of security studies research is modern safety systems in terms of military and non-military actions and their functioning at different organisational levels. These systems include the activities of the institutions of a state, the government and the local government, businesses, and community organisations. Research on the discipline should be used to create theoretical bases and the development of international and national security systems, operating systems in the area of security. The aim of the article is to show the relationship between polemology and security studies. Due to its interdisciplinary nature, polemology is dependent on security studies, in this regard.
11
Content available Demographic aspects of war and armed conflicts
Palczewska M.
Zeszyty Naukowe AON
|
2016
|
nr 4(105)
208--226
EN
This study analyses the relationship between war and population, and the impact of the growth and decline of population on important types of warfare – armed conflicts and classic war. At its root, the importance of the link between demography and war is the relative capacity of a given political unit’s population to aid in its defence or to threaten other political units. For this reason, population increase and decrease have always been identified as vital security issues. Demography and war will continue to be an important and policy-relevant topic.
12
Ocena odporności przeciwminowej konstrukcji kadłubów pojazdów minoodpornych i kołowych transporterów opancerzonych
Śliwiński J., Ludas M.
Logistyka
|
2015
|
nr 5
1551--1557, CD1
PL
W artykule omówiono zagrożenia pojazdów ze strony min i improwizowanych urządzeń wybuchowych (IED) w czasie prowadzenia regularnych działań bojowych. Przedstawiono charakterystykę pojazdów minoodpornych MRAP i kołowych transporterów opancerzonych KTO oraz zestawiono cechy i wartości parametrów taktyczno-technicznych tych pojazdów. Dokonano obliczeń porównawczych rozwiązań konstrukcyjnych dna kadłubów pojazdów MRAP i KTO pod kątem odporności przeciwminowej. Omówiono wyniki obliczeń oraz przedstawiono wnioski z przeprowadzonej analizy odporności przeciwminowej rozwiązań konstrukcyjnych kadłubów tych pojazdów.
EN
The paper presents the threat posed by mines and improvised explosive devices (IEDs) during regular warfare. The characteristic of mine resistant ambush protected vehicles (MRAPs) and armed personnel carriers (APCs) is given, as are the features and technical and tactical parameter requirements for both kinds of vehicles. Comparative calculations of the bottoms of MRAPs and APCs bodies from the point of view of mine resistance are provided. Additionally, the results of calculations and the conclusions from the mine resistance analysis conducted are discussed for different body design solutions employed in the two kinds of vehicles.
13
Content available Rola wojny w życiu społecznym (część II – tendencje w nauce współczesnej)
Świniarski J., Marcinkowski M.
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
|
2014
|
Nr 4
64--80
PL
Autorzy podejmują próbę odpowiedzi na pytanie o to, czy słuszne jest wiązanie walki zbrojnej z istotą wojny, a konfliktu zbrojnego z jej przejawem i, wreszcie, czy wojna jest dużym konfliktem społecznym? W próbie tej skłaniają się ku konstatacji propagowanej przez filozofię bezpieczeństwa, która głosi, że istotę wojny słuszniej jest wiązać z analitycznym rozróżnieniem takich czynów prostych (dokonanym przez Tadeusza Kotarbińskiego), jak czyny konserwacyjne i dekonstrukcyjne, z ich złożeniem. W przekonaniu autorów pozwala to na traktowanie metody wojennej, wykorzystywanej z użyciem różnych sił i środków, jako nieodzownej dla życia społecznego, jego przetrwania i rozwoju oraz doskonalenia.
EN
The authors attempt to answer the following questions: Is it appropriate to combine armed struggle with the nature of war? Is war is a big social conflict? In their deliberations the authors agree with the theses of security philosophy, according to which the essence of war should be associated with the distinction (according to Kotarbiński) of simple deeds, such as conservation deeds and deconstructive deeds. It is the authors’ opinion that this approach better shows the essence of war than the concepts combining it with violence or civil strife. This allows one to see war, and more specifically, the methods of warfare, used with a variety of assets, as in-dispensable to social life, its survival, development and improvement.
14
Content available Konflikty lokalne współczesnego świata (Kosowo)
Paterak S.
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
|
2014
|
Nr 4
26--40
PL
Zasadniczym celem niniejszego opracowania jest zwrócenie uwagi na niedoceniany i po-mijany aspekt związany z wielokulturowością i komunikacją międzykulturową w procesie przygotowania kontyngentów misji pokojowych. Konflikty lokalne bardzo często poprzedzone są antagonizmem stron i narastającą sprzecznością interesów, co nieuchronnie prowadzi do wybuchu walk między kulturami o terytorium, rywalizację polityczną, zasoby ekonomiczne – sformułowane przez znawców tej tematyki wnioski wskazują jednoznacznie, że ich odmienność nie zmierza do rywalizacji i konfrontacji, a tylko do uzasadnienia przyczyn konfliktów, które to autor zobrazował na przykładzie Kosowa.
EN
The main purpose of this article is to focus on multiculturalism and cross-cultural communication in the preparation of military contingents for peace support operations, aspects which are often omitted and underestimated in this process. Local conflicts, preceded by antagonisms and increasing conflicts of interests, which inevitably leads to fighting, are fought between cultures over territory, political rivalry or economic resources. The conclusions formulated by the experts of this subject matter explicitly show that their otherness does not aim at rivalry and confrontation, but only at the justification of the reasons for conflicts, which the author would like to illustrate using the example of Kosovo.
15
Content available Społeczeństwo konsumpcyjne a konflikty zbrojne we współczesnym świecie
Bylok F.
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
|
2012
|
Nr 1
170-184
PL
Autor opracowania omawia znaczenie społeczeństwa konsumpcyjnego w ograniczaniu konfliktów we współczesnym świecie. Przedstawia wybrane koncepcje społeczeństwa konsumpcyjnego. Skupia swoją uwagę na cechach charakteryzujących społeczeństwa konsumpcyjnego, w szczególności na roli kultury konsumpcji, konsumpcjonizmie, indywidualizmie, narcyzmie kulturowym, wolności konsumenckiej, zdolności do ekspansji poprzez oddziaływanie wzorów i systemów wartości charakterystycznych dla społeczeństwa konsumpcyjnego na mieszkańców krajów rozwijających się. Omawia najczęściej pojawiające się konflikty związane ze sferą konsumpcji, m.in. dotyczące wykluczenia z konsumpcji dużych grup społecznych. Wskazuje na własności społeczeństwa konsumpcyjnego, które minimalizują występowanie konfliktów zbrojnych w krajach wysokorozwiniętych. Wykorzystując koncepcję G. Lipovetskiego społeczeństwa mody, wskazuje, że ekspansja społeczeństwa konsumpcyjnego na tereny krajów Trzeciego Świata może ograniczyć występowanie konfliktów zbrojnych.
EN
In this paper the author describes the significance of consumer society in restricting conflicts in the contemporary world. He presents the selected concepts of consumer society. In addition, he concentrates on the features typical of consumer society, particularly the role of the culture of consumption, consumerism, individualism, cultural narcissism, consumer freedom, and an ability to expand through the means of patterns and the systems of values characteristic of consumer society on the inhabitants of developing countries. The paper most frequently describes the conflicts associated with the sphere of consumption, including those related to the exclusion of large social groups from consumption. The author points to the features of consumer society which minimize the occurrence of armed conflicts in highly developed countries. By employing the concept of G. Lipovetsky concerning fashion society, the author indicates that the expansion of consumer society to Third World countries may restrict the occurrence of armed conflicts.
16
Content available Rola wojny w życiu społecznym. Część I - wojna w historii myśli przednowożytnej
Świniarski J., Marcinkowski M.
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
|
2012
|
Nr 2
193-205
PL
Autorzy na wstępie przedstawiają dwie przeciwstawne tendencje w rozumieniu natury i roli wojny w społeczeństwie: po pierwsze, zjawiska te są osadzone w naturze ludzi i ludzkości (oznacza to, że bez wojny nie ma człowieka, kultury i cywilizacji, jego życia i społeczeństwa oraz państwa, a więc wojna jest naturalna i konieczna do życia); po drugie, wojna nie jest osadzona w naturze ludzi, jest wypaczeniem w życiu wspólnotowym ludzi i w relacjach między nimi; oznacza to, że jeżeli wojny występują, to są wyrazem degradacji człowieka i społeczeństwa. Te tendencje są obserwowane w odwiecznej dyskusji o wojnie i autorzy pokazują wiele przykładów takiego postrzegania wojny.
EN
At the beginning the authors present two opposing trends related to the understanding of the nature and the role of war in society: first, that these phenomena are embedded in the nature of human beings and humanity (which means that without war there is no human being, culture and civilization, its life, society or state, so war is natural and necessary for life); second, war is not embedded in human nature, is a distortion in community life and relations between people; this means that if wars occur, they show the degradation of human beings and society. These trends are observed in the eternal debate on war and the authors show numerous examples in which war is perceived in this way.
17
Content available Konflikt społeczny a konflikt zbrojny - formy jego przeciwdziałania
Balcerzyk D.
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
|
2012
|
Nr 1
207-215
PL
W artykule opisano edukacyjny aspekt przeciwdziałania konfliktom zbrojnym. Wyjaśniono zagadnienie konfliktów społecznych, ich uwarunkowania i przyczyny. Przedstawiono współczesne zagrożenia konfliktami zbrojnymi. Zaprezentowano możliwości i warunki przeciwdziałania konfliktom. W podsumowaniu zwrócono uwagę na potrzebę edukacji w zakresie zapobiegania i przeciwdziałania konfliktom zbrojnym.
EN
The article presents the educational aspect concerning armed conflicts. The author explains the issue of social conflicts, their conditions and reasons. The author also depicts the current threats of armed conflict. The chances and conditions required for conflict prevention are specified. The author strongly stresses the need of education with respect to the prevention and counteraction of armed conflicts.
18
Content available Antropologia na wojnie. Historia i teraźniejszość udziału antropologów w konfliktach wojennych
Kowalski M.
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
|
2012
|
Nr 1
119-132
PL
Armia amerykańska i CIA oficjalnie prowadzą rekrutację antropologów w ramach projektu Human Terrain System, którego celem jest walka z lokalną partyzantką. Od 2007 roku, Departament Obrony Stanów Zjednoczonych zatrudnia badaczy społecznych w oddziałach bojowych na terenie Iraku i Afganistanu. Projekt ten, wywołał falę krytyki w środowisku antropologów. Ożywiona dyskusja dotycząca przemiany antropologii w narzędzie prowadzenia wojny stała się pretekstem do publicznej debaty o etyce i współczesnej roli antropologii. Co więcej, przy okazji tej dyskusji ujawniona została nieznana historia antropologii i zaangażowania antropologów podczas minionych wojen. Wywołane tą debatą zainteresowanie historią antropologii pozwoliło stwierdzić, że podczas Drugiej Wojny Światowej ponad połowa amerykańskich antropologów wykorzystywała swoje umiejętności zawodowe na rzecz wysiłku wojennego. W artykule tym omawiam dyskusję dotyczącą zaangażowania antropologów w wojny toczone obecnie i w przeszłości. Przedstawiam przykłady takiego zaangażowania zaczerpnięte z Pierwszej i Drugiej Wojny Światowej oraz z okresu Zimnej Wojny. Pokazuję w jaki sposób antropolodzy byli wykorzystywani podczas operacji wojskowych i wywiadowczych. Nawiązuję do słynnego stanowiska Franza Boasa z 1919 roku jako do początku wszelkich dalszych dyskusji nad kwestiami etycznymi związanymi z zaangażowaniem antropologów w wojnę. Rozważam, jak zaangażowanie podczas wojen zmieniło samą antropologię jak i jej zasady etyczne, oraz wskazuję na konsekwencje etyczne i praktyczne takiego zaangażowania dla relacji w terenie. Mając na uwadze wszystkie historyczne przykłady zaangażowania badaczy społecznych podczas wojen jednoznacznie wskazuję, że wszelkie zastosowania antropologii w działaniach wojennych mogą prowadzić do poważnego zagrożenia dla antropologów jak i dla całej dyscypliny.
EN
The US Army officially decided to mobilize anthropologists for the project of the Human Terrain System for counterinsurgency war. Since 2007 the US Department of Defense have been employing social scientists in combat brigades in Iraq and Afghanistan. This decision provoked widespread criticism of the project in the anthropological community. The intense discussion about turning anthropology into a military tool also provokes wider public debate concerning the ethics and current role of anthropology. Various examples taken from the history of anthropology show that more than half of American anthropologists were using their professional skills to advance the war effort during World War II. In this paper the author refers to the discussion connected with the engagement of anthropologists in recent and past wars. He provides examples of such involvement relevant to World War I and II as well as to the time of the Cold War. He shows the ways in which anthropologists were used in military and intelligence operations. The author of the article refers to the famous Franz Boas's statement from 1919 as the starting point for all the further discussions related to the ethical questions of the engagement of anthropologists in wars. The author considers how the engagement in those wars changed anthropology itself and its Code of Ethics. He points out the ethical implications of such engagement, especially for field relations. Keeping those historical examples of social scientists' war involvement in mind, the author claims that any application of anthropology in war activities can pose danger to anthropologists and the whole discipline as well.
19
Content available Wojna o niebieskie złoto
Drembkowski D.
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
|
2011
|
Nr 3
204-217
PL
Tam, gdzie jest woda, musi być życie. To dlatego szukamy jej w kosmosie. Ciągle wydaje nam się, że na ziemi mamy jej dość i ciężko jest nawet sobie wyobrazić, że może jej zabraknąć. A może... Najpopularniejsza księga świata — Biblia — tak się rozpoczyna: „Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię. Ziemia zaś była bezładem i pustkowiem: ciemność była nad powierzchnią bezmiaru wód, a Duch Boży unosił się nad wodami” (Rdz 1, 1-2). Biblia mówi o trzech fundamentach stworzenia: niebie, ziemi i wodzie. Ludzie w wielu kulturach przypisywali wodzie sakralny - magiczny wymiar. Woda jest „świętością”, bez niej nie ma życia. Są państwa, które mają wody dość, są też takie państwa, w których woda jest cennym dobrem i muszą ją importować. Przeciętny obywatel USA zużywa dziennie około 425 litrów wody. W Mali czy na Madagaskarze statystycznemu mieszkańcowi trudno osiągnąć poziom 10 litrów. Według Światowej Organizacji Zdrowia, problemem nie jest brak wody, ale nierównomierny dostęp do niej, co już jest i może być potencjalnym źródłem niepokojów. ONZ już na początku tego wieku ostrzegała, że o ile XX wiek, szczególnie jego końcówkę, można nazwać wiekiem wojny o „czarne złoto”, czyli ropę naftową, to wiek, w którym żyjemy, może być wiekiem wojny o „niebieskie złoto”, czyli wodę. Obecnie trwa kilkanaście konfliktów, w których walki toczą się o kontrolę nad wodą. Jeśli nic się nie zmieni, w przyszłości będzie jeszcze gorzej — postrzegają pesymiści. Szacunki ONZ mówią o ponad 40 państwach, których główną troską nie będą wcale surowce energetyczne, ale woda. Od tego, czy osiągną porozumienie, co do tego, jak podzielić się jej zasobami, zależeć może pokój. Chodzi przede wszystkim o kraje Afryki północnej i Bliskiego Wschodu, choć nie tylko. Woda, stając się coraz częściej przedmiotem sporów o własność, o jej użytkowanie i o prawa do niej, staje się problemem geopolitycznym. Niemożliwe jest rozpatrywanie przyszłości ludzkości bez brania pod uwagę wody — mówił Riccardo Petrella, sekretarz generalny International Committee for the World Contract on Water.
EN
While the nineteenth century was the century of ‘gold nuggets’, the twentieth century of ‘black gold’, the twenty-first century will be the century of wars for ‘bread’ and ‘blue gold’ and related crises. Approximately eighteen thousand children die every day from hunger or malnutrition as 850 million people go to bed with an empty stomach. Mozambique, Eritrea, Afghanistan are just a few countries whose instability result from hunger and water shortages. C. Clausewitz argued that each era has its own war. So do our times. They will have their war too. Deficiencies related to the insufficiency of life is a key category of internal security of each country and region. Therefore, to determine their contemporary character is the starting point for local but also global safety. Today, more and more domestic security is related to the global security situation and vice versa. Risks associated with lack of basic life-giving ‘materials’, which is food and water, could become a potential situation that might affect values and national interests, posing a threat to the life, health and living conditions of hundreds of thousands or millions of people.
20
Content available remote Konflikty między cywilizacjami a problematyka jednoczącej się Europy
Białkowski I.
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
|
2010
|
R. 51 nr 181A
17-34
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.