Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Konkurs 1928 roku na projekty cerkwi prawosławnych w Drugiej Rzeczypospolitej: w poszukiwaniu nowej identyczności architektonicznej

Rychkov P., Mykhaylyshyn O.

Budownictwo i Architektura

|

2013

|

Vol. 12, nr 4

189--204

PL

Przebywanie ziem polskich w Imperium Rosyjskim uwarunkowało intensywne budownictwo cerkiewne w stylu „moskiewsko-bizantyjskim”. Po odrodzeniu II Rzeczypospolitej w 1918 r. nowe władze podejmują próby sformułowania takich „terapeutycznych” trendów dla architektury cerkiewnej, które nie miałyby żadnych symbolicznych skojarzeń z imperialną sztuką budowaną. W tym celu, w r. 1927 ogłoszono konkurs na projekty przyszłych cerkwi prawosławnych z nowymi wymogami funkcjonalnymi i kompozycyjnymi. W artykule omówiono warunki tego konkursu i jego wyniki.

EN

Staying of Polish lands in the Russian Empire was accompanied by active construction of Orthodox churches in “Moscow-Byzantine” style. After regeneration of II Rzeczpospolita its authorities try to generate such new trends in church architecture, which would not have symbolic associations with imperial building art. With this purpose in 1927, it was announced competition for the projects of future Orthodox churches with new functional and compositional requirements. The article discusses the conditions of this competition and its results.

2

Forms of Eastern-rite timber structured churches in Poland

Adamczyk-Bomersbach T.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2008

|

Vol. 1, no. 4

5-12

EN

The scope of the paper is a comprehensive and synthetic presentation of the architectural forms of orthodox churches (cerkvas) on the western boundary of the area where timber forms of Eastern-rite churches can be found, which is the area appropriated to the Polish territory after World War Two. Many Orthodox timber churches have been preserved to date, and some churches are known from archival, iconographic and descriptive sources, even though they have perished. The churches display a big variety of forms and layouts, inspired by the architecture of Byzantine temples, Roman-Catholic churches, regional folk traditions and legal regulations - imposed by the foreign administration at the time of Poland's Partition period. These churches belonged to two Greek-Catholic (Uniate) dioceses: Chełm and Przemyśl. During the Union of Brześć in 1595-96, two thirds of the bishops from the Eastern territory of the Polish Republic present at the synod accepted the Union with the Roman Catholic Church - including the bishop of the Chełm diocese; whereas the Przemyśl diocese accepted the Union almost 100 years later, in 1692. In the period of the Partitions of Poland (the late 18th century - early 20th century) the Przemyśl diocese was appropriated to the Austrian annexation, where the Catholic authorities supported the Union, but the Chełm diocese belonged to the Polish Kingdom under the Russian rule, and, subsequently, it was converted to the Russian Orthodox rite. Such thesis is the starting point for detailed regional studies on their forms, layouts, external tissue, architectural details, etc., leading to the distinction of categories of local importance, determination of their distribution range and comparative studies.

PL

Temat obejmuje całościowe, syntetyczne ujęcie problematyki dotyczącej form architektury cerkiewnej zachodniego krańca jej występowania; czyli obszaru, który po II wojnie światowej znalazł się w obrębie granic Polski. Na tym terenie zachowało się jeszcze sporo przykładów drewnianego budownictwa cerkiewnego, ponadto pewna część obiektów nieistniejących znana jest z archiwalnych materiałów ikonograficznych i opisowych. Obiekty te charakteryzuje duża różnorodność form oraz układów przestrzennych, która znalazła inspirację w architekturze świątyń bizantyńskich, rzymsko-katolickich oraz ludowych tradycjach regionalnych a ograniczenia w przepisach - nakazach zaborczych władz administracyjnych. Cerkwie te należały niegdyś do dwóch diecezji greko-katolickich (unickich) - chełmskiej oraz przemyskiej. Podczas synodu brzeskiego w 1595-6 r. 2/3 biskupów Kościoła Wschodniego terenu Rzeczypospolitej przyjęło unię z Kościołem Rzymsko-Katolickim - w tym biskup diecezji chełmskiej, natomiast diecezja przemyska przyjęła unię prawie 100 lat później -w 1692 r. Natomiast w okresie rozbiorów (k. XVIII - pocz. XX w.) diecezja przemyska znalazła się pod zaborem austriackim, gdzie katolickie władze popierały unię, natomiast diecezja chełmska weszła w skład Królestwa Polskiego, będącego pod panowaniem prawosławnej Rosji i w efekcie zamieniona została na prawosławną. Teza ta to podstawa do przeprowadzenia regionalnych badań szczegółowych dotyczących formy, układów przestrzennych, szaty zewnętrznej, detalu i itd., prowadzących do wyróżnienia grup o znaczeniu lokalnym oraz wyznaczeniu zasięgu ich występowania oraz badań porównawczych.

3

Rozbudowy historycznych cerkwi na Podlasiu w kontekście zachowania ich wartości zabytkowych

Owerczuk A.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Budownictwo

|

2006

|

Z. 30

339-348

PL

Obiekty architektury zawsze podlegały zmianom, także obiekty sakralne. Na Podlasiu wygląd wiele zabytkowych cerkwi różni się od ich pierwotnego kształtu, który jest także efektem zmian dokonanych w wyniku rozbudów. Jest to też wyraz uwarunkowań oddziałujących na architekturę cerkiewną. Jednym z najczęściej stosowanych sposobów na powiększenie świątyni była dobudowa dzwonnicy. Artykuł podejmuje ten problem, poddając analizie cerkwie powiększone o dzwonnicę.

EN

Architectural objects have always been subject to changes. Sacral buildings are no exception to the rule. In the region of Podlasie, many of the historical Orthodox churches look very different from what they originally looked like, as they have been changed due to the numerous extensions and as a result of the many circumstances which have influenced sacral Orthodox architecture. One of the most commonly applied methods for extending the church was the addition of a bell tower. Article takes this problem, surrendering analysis extending Orthodox churches about belfry.