Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Uwagi na temat faz budowy dominikańskiego kościoła św. Jakuba w Sandomierzu – wyniki badań interdyscyplinarnych

Kamińska Justyna, Doroz-Turek Małgorzata, Gołembnik Andrzej

Wiadomości Konserwatorskie

|

2023

|

Nr 76

98--114

PL

Artykuł prezentuje przebieg i wyniki interdyscyplinarnych badań przeprowadzonych w kościele św. Jakuba w Sandomierzu w latach 2021–2022 przez zespół badawczy w składzie Justyna Kamińska, Małgorzata Doroz-Turek i Andrzej Gołembnik. Badania objęły kwerendę archiwalną, obserwacje in situ oraz wykonanie i analizę cyfrowych skanów obiektu. Przeprowadzone badania pozwoliły na sformułowanie hipotez dotyczących średniowiecznego procesu budowy korpusu nawowego oraz prezbiterium kościoła św. Jakuba w Sandomierzu (w tym ich chronologii względnej), a także na zidentyfikowanie nowożytnych przekształceń budowli, pomijanych w dotychczasowej literaturze przedmiotu. Główne ustalenia to uznanie korpusu nawowego za najstarszą część kościoła, wyodrębnienie kolejnych faz budowy korpusu oraz prezbiterium, częściowo związanych z problemami konstrukcyjnymi napotkanymi w trakcie budowy, a także wyodrębnienie śladów nowożytnych przebudów.

EN

This paper presents the course and results of interdisciplinary research conducted in the Church of St. James in Sandomierz in the years 2021–2022 by the research team consisting of Justyna Kamińska, Małgorzata Doroz-Turek, and Andrzej Gołembnik. The research included archival searches, in situ observations, as well as the creation and analysis of digital scans of the site. The research carried out has made it possible to formulate hypotheses regarding the medieval construction process of the nave and chancel of the Church of St. James in Sandomierz (including their relative chronology), and to identify modern-period transformations of the building, which have been overlooked in previous literature. The main findings include identifying the nave as the oldest part of the church, identifying successive construction phases of the nave and chancel, partially associated with structural problems encountered during construction, and distinguishing traces of modern alterations at the junction of the chancel and the monastery wing.

2

The role of a brick detail in architecture on the example of contemporary architectural trends in Upper Silesia

Juroszek Justyna

Architectus

|

2023

|

Nr 2 (74)

29--39

EN

An image of the changing trends in the design of ceramic architectural details in Upper Silesia in recent years is the subject of the study. At the research stage, a source query, analysis of completed architectural objects, field inspection and photographic documentation were used. On the basis of a broader recognition of the subject, two examples were selected from the sacral buildings, residential buildings and public utility buildings. Assessment of the architectural environment, representativeness of the building, high architectural value, and cultural recognition were the selection criteria. Showing that the contemporary architecture of Upper Silesia allows operating with chiaroscuro, which gives the composition a “third dimension” – uniqueness and specific expression is the goal that the author achieves. It is not reaching for historical patterns, but creating new, geometric, spatial forms, setting new composition rules, using chiaroscuro, painterly and sculptural features of this timeless material. The human scale of the module means that bricks can be used to design almost any architectural object: a residential building, as well as a sacral or public utility building. Contemporary brick is no longer used only to create structural elements – it is part of the image composition, relief and sculpting of each façade.

PL

Tematem pracy jest obraz zmieniających się w ostatnich latach trendów w projektowaniu ceramicznego detalu architektonicznego na terenie Górnego Śląska. Na etapie badań posłużono się kwerendą źródłową, analizą zrealizowanych obiektów architektonicznych, wizją terenową oraz dokumentacją fotograficzną. Na podstawie szerszego rozpoznania tematu wytypowano po dwa przykłady spośród obiektów sakralnych, budynków mieszkalnych oraz obiektów użyteczności publicznej. Jako kryteria wyboru posłużyły ocena środowiska architektonicznego, reprezentacyjność obiektu, wysoka wartość architektoniczna, rozpoznawalność kulturowa. Celem autorki było wykazanie, że współczesna architektura Górnego Śląska pozwala operować światłocieniem, który nadaje kompozycji „trzeci wymiar” – wyjątkowość i specyficzny wyraz. Nie jest to sięganie do wzorców historycznych, lecz tworzenie nowych, geometrycznych, przestrzennych form, ustalanie nowych zasad kompozycyjnych, operowanie światłocieniem, malarskością i rzeźbiarskością tego ponadczasowego materiału. Ludzka skala modułu sprawia, iż cegły można użyć do projektowania niemal każdego obiektu architektonicznego – zarówno budynku mieszkalnego, jak i sakralnego lub użyteczności publicznej. Współczesna cegła nie służy już tylko i wyłącznie do tworzenia elementów konstrukcyjnych – jest częścią kompozycji obrazu, reliefu i rozrzeźbienia każdej elewacji.

3

Kościół pw. św. Wawrzyńca w Kochanówce na Warmii. Historia budowlana i architektura w świetle pomiarów inwentaryzacyjnych

Krawiec Iwona

Studia do Dziejów Architektury i Urbanistyki w Polsce

|

2022

|

nr 5

63--85

PL

W lipcu 2021 roku odbyły się studenckie wyjazdowe praktyki inwentaryzacyjne zorganizowane przez Zakład Architektury Polskiej Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. W ramach zajęć akademickich wykonane zostały pomiary i rysunki inwentaryzacyjne neogotyckiego kościoła pw. św. Wawrzyńca w Kochanówce. Wieś Kochanówka (niem. Stolzhagen) położona jest około 6 km na południe od Lidzbarka Warmińskiego i założona została przez wójta warmińskiego Henryka Lutra pomiędzy 1333 a 1342 rokiem. Lokacja została zatwierdzona na mocy przywileju lokacyjnego wystawionego przez biskupa Jana Stryprocka 5 lutego 1362 roku. Nad rozlokowaną na schemacie owalnicy zabudową wsi, skupioną wokół owalnego placu ze stawami, góruje majestatyczna, gigantyczna bryła neogotyckiego kościoła. Przez ulokowanie budynku na wzgórzu, wprawia on wrażenie jeszcze potężniejszego, a jego sylwetka dostrzegalna jest z okolicznych wsi i miejscowości. Mierzony przez studentów kościół został wybudowany w 1918 roku na planie wydłużonego prostokąta z węższym prezbiterium zakończonym wielobocznie, zakrystią i kruchtą oraz wysoką, wtopioną w korpus główny, zwieńczoną dachem naczółkowym, wieżą. Chociaż obecny kościół powstał zaledwie 100 lat temu, to pierwsze wzmianki o istnieniu w tym miejscu świątyni pochodzą z 2. połowy XIV wieku a we wnętrzu zachował się szereg zabytkowych elementów wyposażenia z wcześniejszej świątyni, która została rozebrana w 1911 roku. Artykuł stanowi podsumowanie prac, jakie zostały przeprowadzone w ramach studenckiej praktyki inwentaryzacyjnej, a także analizą kontekstu przestrzennego i próbą prześledzenia historii budowlanej kościoła, w tym powodów wybudowania tak masywnej świątyni na terenie niewielkiej warmińskiej wsi.

EN

A student away survey measurement work–study program was organized by the Department of Polish Architecture of the Faculty of Architecture of the Warsaw University of Technology in July of 2021. Measurements and survey drawings of the neo–Gothic Church of Saint Lawrence in Kochanówka were developed as a part of related academic activities. The village of Kochanówka (German: Stolzhagen) is located approximately six kilometers south of Lidzbark Warmiński. It was founded by Henryk Luter, a Warmia village head, between 1333 and 1342. Its charter was confirmed by way of a prerogative of incorporation issued by Bishop Jan Stryprocki on February 5, 1362. The majestic, gigantic mass of the neo–Gothic church towers over an oval–plan village concentrated around an oval square with ponds. By locating the building on a hilltop it seems to be even more commanding and its silhouette is visible from neighboring villages and localities. The church as measured by students was erected in 1918 on an extended rectangular plan with a narrow er polygonal chancel, a sacristy and a porch as well as a tall tower melded into the main mass and covered by a pediment roof. Although the present church was created barely one hundred years ago, the first mention of the existence of a church on this site dates from the second half of the 14th century. Today’s interior still includes several historical elements of an earlier Baroque church that was demolished in 1911. The article sums up work performed within the framework of the student survey measurement work–study program as well as an analysis of the spatial context and attempts at tracing the construction history of the church, including reasons for building such a massive church on the grounds of a small Warmia village.

4

Kościół parafialny pw. św. Anny w Mołtajnach – dzieje budowlane

Kantorowicz Klara, Wółkowski Wojciech

Studia do Dziejów Architektury i Urbanistyki w Polsce

|

2022

|

nr 5

45--61

PL

Już od stu lat Zakład Architektury Polskiej prowadzi prace inwentaryzacyjne na terenie całego kraju. W 2022 roku w ramach ćwiczeń terenowych studenci Wydziały Architektury pod kierunkiem pracowników ZAP WAPW wykonali dokumentację gotyckiego kościoła parafialnego pw. św. Anny w Mołtajnach w Barcji. Kościół ten jest bardzo dobrze zachowanym przykładem świątyni wiejskiej z tego rejonu, a jego struktura obrazuje przemiany jakie zachodziły w gotyku środkowych Prus w 2. połowie XIV i w XV wieku. Szczegółowa inwentaryzacja kościoła i przeprowadzone badania pozwoliły na zweryfikowanie i doprecyzowanie wiedzy na temat budynku. Udało się ustalić osiem faz budowlanych obiektu, zaczynając od bliżej nieznanego kościoła drewnianego, poprzez jego murowaną rozbudowę w kierunku wschodnim, następnie wymianę części drewnianej na murowaną, dostawienie wieży od zachodu i kruchty od północy, po nowożytną nadbudowę wieży, przebudowę wnętrza (wykonanie nowych okien i drewnianych stopów kolebkowych), do prac o charakterze konserwatorskim z XX wieku. W tekście pokuszono się również o próbę umiejscowienia poszczególnych elementów kościoła w kontekście architektury w Prusach. Przeanalizowano charakterystyczne rozwiązania gotyckich szczytów, otwartego na przestrzał przyziemia wieży oraz artykulacji elewacji zdwojonymi blendami. Te ostatnie rozważania mają znaczenie nie tylko dla stanu wiedzy na temat budowli mołatańskiej, ale mogą zostać wykorzystane również przy kolejnych próbach stworzenia systematyki kościołów wiejskich regionu, które jak pokazują ostatnie badania okazują się często o wiele młodsze niż myślano jeszcze w pierwszej połowie XX wieku. Wyniki badań będą miały także zastosowanie w toczących się w kościele pracach konserwatorskich, dając informacje do uczytelnienia najbardziej wartościowych jego elementów.

EN

The Department of Polish Architecture has been conducting survey measurement work throughout the country for one hundred years. In 2022, within the framework of field exercises, students of the Faculty of Architecture under the leadership of the staff of the Department of Polish Architecture of the Faculty of Architecture of the Warsaw University of Technology developed documentation for the Gothic parish church of Saint Ann in Mołtajny, Barten. The church is a very well preserved example of a rural church from this region. Its structure images the changes that took place in the Gothic of central Prussia in the second half of the 14th through the 15th centuries. Detailed survey measurements of the church coupled with studies made it possible to confirm and add detail to knowledge regarding the building. It became possible to establish eight construction phases, starting with the relatively unknown timber church, on through its masonry expansion towards the east, followed by the replacement of the timber section with a masonry one, the adding of a tower to the west and porch to the north, all the way through the early modern period which added to the height of the tower, the remodeling of the interior (the adding of new windows and timber vaulting), up to conservation work in the 20th century. The text also makes an effort to place the individual elements of the church in the context of architecture in Prussia. Analysis encompassed the characteristic solutions for Gothic gables, the pass–through ground floor of the tower, and the articulation of the façade with doubled blind windows. These last considerations are important not only with respect to the state of knowledge concerning the building in Mołtajny, but can also be utilized in successive efforts at creating a systemization covering the rural churches of the region right up to the first half of the 20th century. Study results will also find application in conservation work underway in the church by providing information giving legibility to its most valuable elements.

5

A brick in contemporary architectural solutions, an example of Upper Silesia

Juroszek Justyna

Przestrzeń i Forma

|

2022

|

nr 49

7--22

EN

This article presents analyses how the perception of a brick as an architectural form in Upper Silesia has changed over the decades. Not only global trends have changed, but also macro and micro-regional trends. Universality of a brick is due to the fact that for centuries it has been considered the most outstanding material from which the most beautiful buildings in the world were created. Nowadays, brick is no longer used only for construction purposes, but more and more often its use is visible in the facade finishing elements. This detail turned into a more openwork, spatial and geometric form. Silesian architects, wishing to contribute to architecture and art, began to experiment in designing with the use of bricks, with respect for the culture and traditions of the region. Many analogies can be found in the colours of the newly created objects, referring to the local culture.

PL

Niniejszy artykuł przedstawia analizę w jaki sposób zmieniło się, na przestrzeni dziesięcioleci, postrzeganie cegły jako formy architektonicznej w obszarze Górnego Śląska. Zmianom uległy nie tylko trendy światowe, ale również trendy makro i mikroregionalne. Uniwersalność cegły wynika z faktu, że była ona od wieków uznawana za najznamienitszy materiał, z którego powstawały naj piękniejsze budowle świata. Współcześnie cegła nie służy już wyłącznie do celów konstrukcyjnych, ale coraz częściej jej zastosowanie widoczne jest w elementach wykończenia elewacji. Detal ten zmienił się w bardziej ażurową, przestrzenną i geometryczną formę. Śląscy architekci, pragnąc mieć swój wkład w architekturę i sztukę, zaczęli eksperymentować w projektowaniu z użyciem cegły, mając na względzie poszanowanie kultury i tradycji regionu. Wiele analogii można doszukać się w kolorystyce nowopowstałych obiektów, nawiązującej do lokalnej kultury.

6

Kolor i plastyka ceramicznych elewacji dawnego Prezydium Policji (1927–28) we Wrocławiu przy ul. Podwale 31/33

Łukaszewicz-Jędrzejewska Ewa

Szkło i Ceramika

|

2019

|

R. 70, nr 4

9--13

PL

Zestawienie pojęć modernizmu i funkcjonalizmu w architekturze, z terminami dekoracja i ornament wnosi do dyskusji o architekturze przełomu lat 20. i 30. XX w. pewien rys sprzeczności. Architektura tego czasu stanowi dla współczesnego odbiorcy zbiór obiektów charakteryzujących się ascetyczną estetyką brył, geometryczną grą pozbawionych dekoracji płaszczyzn, ramowych konstrukcji wnętrza o zmiennych parametrach przestrzennych, negację historycznych odniesień. Taka charakterystyka wynika z realizacji w architekturze czysto utylitarnych zadań, przy zmniejszeniu roli, a nawet negowaniu dekoracji. W ocalałej po drugiej wojnie światowej architektonicznej wizjosferze1 Wrocławia istnieją dwa obiekty, które stały się przykładem alternatywnego potraktowania przez ich twórców modernistyczno-funkcjonalnej ascezy. Są to monumentalny gmach dawnego Prezydium Policji przy Podwalu, proj. Rudolfa Fernholza (1928) i budynek dawnego Urzędu Poczty Rzeszy przy ul. Zygmunta Krasińskiego, proj. Lothara Neumanna (1929). W tym artykule zajmę się dziełem Fernholza – obecną siedzibą Komendy Wojewódzkiej Policji. Jest to gmach użyteczności publicznej zaprojektowany w duchu funkcjonalizmu, który swą dyspozycją przestrzenną spełnia do dziś warunki sprawnej „maszyny obsługi sfery publicznej”. Zdecydowanie różną estetykę reprezentuje natomiast dekoracja elewacji tego budynku, zaprzeczająca tezom o ascezie modernistycznej architektury. Licowane klinkierową cegłą elewacje wykonane w technice ceramicznych fl izów, kształtek i terakotowych modułów, stanowią unikalny zespół zachowanych dekoracji. Kolory fl izów i kształtek oraz terakotowe plakiety elewacji były specjalnie komponowane w cegielni w Nowogrodźcu koło Bolesławca. W artykule poddano analizie, pod kątem kompozycji kolorystycznej elewacji i jej detalu, kompletnie zachowaną elewację obecnego gmachu Komendy Wojewódzkiej Policji. Plastyka muru może stać się także problemem terminologicznym w kontekście dokumentacji konserwatorskich.

EN

The juxtaposition of modernism and functionalism in architecture, with the notions decoration and ornament brings to the discussion of the architecture of the turn of the 1920s and 1930s a certain feature of contradiction. The architecture of this time is for the contemporary recipient a set of objects characterized by the ascetic aesthetics of solids, a geometric game without decorating planes, frame construction of the interior with variable spatial parameters, negation of historical references. The defi nition of this architecture was determined by the defi nitional paradigm of a function devoid of decoration. In the post-WWII architectural vision of Wroclaw, there are two objects that have become an example of the alternative treatment of their modernist-functional asceticism. They are a monumental edifi ce of the former Police Presidium at Podwale, designed by Rudolf Fernholz (1928) and the building of the former Post Offi ce of the Reich at ul. Zygmunt Krasiński, designed by Lothar Neumann (1929). In this article I will deal with the work of Fernholtz - the current building of the Provincial Police Headquarters. It is a public utility building designed in the spirit of functionalism, which with its spatial disposition meets the conditions of an effi cient "public sphere service machine". The façade decoration of the building, which denied theses about the decorative asceticism of modernist architecture, represents a defi nitely different aesthetics. Veneer clinker bricks made in the technique of ceramic fl agstones, shapes and terracotta modules constitute a unique set of preserved decorations. The colors of fl agstones and fi ttings as well as terracotta elevation plaques were specially composed in the brickworks in Nowogrodziec near Bolesławiec. In the article, was analyzed the completely preserved facade of the current building of the Provincial Police Headquarters in terms of color composition of the façade and its details. Wall masonry can also become a terminological problem in the context of conservation documentation.

7

Zabytkowa biblioteka pełna tajemnic

Mrowiec Ł.

Ceramika Budowlana

|

2018

|

nr 3-4

25--27

8

Datowanie luminescencyjne obiektów archeologicznych

Palczewski P., Chruścińska A., Przegiętka K.

Ceramika Budowlana

|

2018

|

nr 3-4

36--38

9

Elewacja klinkierowa receptą na poprawę krajobrazu polskiej architektury

Furmańczyk M.

Ceramika Budowlana

|

2016

|

nr 4

23--25

10

Zaawansowane technologie i nowoczesne wyroby ceramiki budowlanej

Jaroszewicz M., Klimm J.

Materiały Ceramiczne

|

2015

|

T. 67, nr 1

95--100

PL

Na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat cegły ceramiczne, ceramiczne pustaki, czasami zwane też ceramicznymi elementami murowymi, przeszły ewolucję technologiczną w tempie i skali dotychczas niewyobrażalnym. Bez przesady można stwierdzić, że od lat sześćdziesiątych ubiegłego stulecia aż po dzień dzisiejszy innowacyjność w zakresie technologii produkcji ściennych wyrobów ceramicznych, a także technik wznoszenia z nich ścian jest znacznie większa niż cały wcześniejszy dorobek w tej dziedzinie, sięgający w Polsce 800 lat, a na świecie znacznie dłużej. Warto w tym miejscu podkreślić również, że tempo wspomnianego rozwoju nabiera przyspieszenia, co jest szczególnie widoczne w ostatnim dziesięcioleciu. Współczesna cegła produkowana na skalę przemysłową jest wynikiem szeregu precyzyjnie zaprojektowanych i perfekcyjnie wykonanych procesów technologicznych - poczynając od nowoczesnych technik wydobycia surowca, poprzez proces budowania hałdy, od której kompozycji zależy jakość produktu, a skończywszy na całkowicie zautomatyzowanym i skomputeryzowanym procesie produkcji. Cegły nowej generacji wytwarzane są niezmiennie z naturalnych surowców, ale dodatkowo ze szczególną dbałością o oszczędność energii i ochronę środowiska. Wśród nowoczesnych wyrobów ceramiki budowlanej na szczególną uwagę zasługują pustaki ceramiczne o bardzo dobrych parametrach izolacyjności termicznej, pozwalające na wybudowanie domu energooszczędnego w technologii ściany jednowarstwowej, czyli bez dodatkowego ocieplenia. Głównymi zaletami tej technologii są: trwałość i zdrowy, przyjazny człowiekowi mikroklimat zamieszkania. Współczesne cegły są coraz większe, ich konstrukcja staje się bardziej finezyjna, co pozwala na utrzymanie stosunkowo niedużej masy pustaków o dość dużych wymiarach. Co ważne współczesne cegły charakteryzują się wysoką wytrzymałością na ściskanie, gdyż produkowane są w klasach 10 i 15. Są mocne, trwałe i wytrzymałe. Ich niektóre odmiany można stosować nawet w obszarach aktywnych sejsmicznie, których w Europie jest bardzo wiele. Idea nowoczesnego pustaka termicznego dotyczy nie tylko budowy wewnętrznej, liczby rzędów drążeń, ich kształtu, lecz także stopnia poryzacji materiału ceramicznego oraz techniki poryzacji i wypału. Ostatnio proponowane są także produkty ceramiczne wypełniane naturalnym materiałem izolacyjnym takim jak wełna mineralna lub perlit. Obok termicznych na uwagę zasługują również nowoczesne pustaki akustyczne zapewniające doskonałą izolacyjność od dźwięków powietrznych. Są to duże, optymalnie ciężkie pustaki typu AKU. Co warte szczególnego podkreślenia - jedna z odmian takiego pustaka akustycznego spełnia także wymagania termiczne czyli pełni absolutnie unikatową, podwójną rolę w budynku. Nowoczesne wyroby ceramiki budowlanej dają olbrzymie możliwości swobody projektowania, efektywnego i solidnego budowania, a także komfortowego i zdrowego zamieszkania, z których chętnie korzystają architekci, wykonawcy i użytkownicy.

EN

During past few decades, ceramic bricks passed technological evolution in speed and scale previously unimaginable. Without exaggeration we can say that since the sixties of the last century until present day, innovation in production technology of ceramic bricks and masonry techniques is much greater than all previous achievements in this field, reaching 800 years in Poland and much longer in the world. It should be emphasized also, that this development nowadays becomes faster, which is particularly visible in the last decade. Modern brick produced on industrial scale is a result of technological processes carefully designed and perfectly executed, starting from modern raw material extraction through the heap building process and ending in the fully automated and computerized manufacturing process. New generation bricks are invariably produced from natural raw materials but also with attention to energy saving and environmental protection. Among modern building ceramic products, ceramic bricks with high thermal insulation performance, that are dedicated to energy-efficient housing in single layer wall technology with no need of additional thermal insulation, deserve special attention. Durability and healthy microclimate inside buildings are main advantages of this technology. Modern bricks are getting bigger; their structure becomes more sophisticated which allows keeping a relatively small mass, and, what is very important, the bricks can be still produced in high compressive strength in classes 10 and 15. They are strong, durable and robust. Some of their types can be used in seismically active areas. The idea of modern thermal brick concerns not only the internal structure, number of voids or their shape, but also the level of porosity and firing techniques. Recently introduced ceramic products are also filled with natural insulating materials such as mineral wool or perlite. Beyond the thermal bricks, modern bricks of superior airborne sound insulation deserve also to attention. These are optimally large, heavy bricks of the AKU type. What is worth of special emphasis - one variant of such acoustic brick also meets the thermal requirements and plays absolutely a unique, dual role in constructions. The modern building ceramics products offer great opportunities for design freedom, efficient and robust buildings as well as comfortable and healthy living conditions. They are willingly used by architects, contractors and end users.

11

Historyczne płytki ceramiczne

Feduszka J.

Ceramika Budowlana

|

2014

|

nr 1-2

33--34

12

Cegła dobrze się trzyma

Hartington R.

Ceramika Budowlana

|

2014

|

nr 1-2

22--24

13

Flamandzki detal architektoniczny jako połączenie idei i emocji z fizycznymi właściwościami materiału

Cisek E.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 5-A/2

94--99

PL

Panująca w Belgii stała fascynacja strukturą gotyckiego, ceglanego muru i jego finezyjnym detalem widoczna jest zarówno w działaniach konserwatorskich zabytkowych budowli, jak i we współczesnej architekturze mieszkaniowej. Stosowany dziś detal neogotycki wydaje się być czymś innym niż jego średniowieczny pierwowzór. Różnice te wynikają z właściwych obecnym czasom wpływom nowoczesnych technologii, sprzyjającym typizacji i uproszczeniom, czego efektem jest wielość interpretacji wyjściowych wzorców.

EN

In Belgium endless fascination with the structure of the Gothic brick wall and its sophisticated detail can be seen both in restoration activities of historical buildings and in modern housing architecture. The neo-Gothic detail, which is used today, seems to be something different from its Medieval prototype. These differences result from the influences of modern technologies characteristic of our times which are conducive to typification and simplifications the effect of which is plurality of interpreting the initial models.

14

Ceglany kościół św. Jakuba w Sandomierzu

Feduszka J.

Ceramika Budowlana

|

2011

|

nr 2

35-37

15

Ceramika budowlana w Polsce – Historia i współczesność

Jaroszewicz M., Staszewski M.

Materiały Ceramiczne

|

2010

|

T. 62, nr 1

102-110

PL

Ceramika budowlana produkowana jest na ziemiach polskich już od 800 lat. Na przestrzeni tych wieków cechowała ją zawsze nowoczesność a jednocześnie bogata tradycja. Pierwsze cegły formowano ręcznie, suszono je na słońcu, a następnie wypalano w piecach mielerzowych. Współczesna produkcja cegieł jest w dużej mierze zautomatyzowana, wprowadzono najnowocześniejsze rozwiązania technologiczne. Nowoczesna technika pozwala połączyć efektywną, relatywnie szybką produkcję cegieł z działaniami proekologicznymi, których efektem jest redukcja zużycia energii elektrycznej i cieplnej oraz zmniejszenie szkodliwości warunków pracy. Najstarsze budowle z cegieł, istniejące do dnia dzisiejszego na terenie Polski, pochodzą z XII w. Są to obiekty sakralne częściowo wybudowane z cegieł a częściowo z kamienia. Najstarszą budowlą w całości wykonaną z cegieł jest kościół w Kołbaczu koło Szczecina, którego budowę rozpoczęto w 1210 roku. Duża popularność, jak również trwałość materiału budowlanego jakim jest cegła sprawiła, że do dzisiaj na ziemiach polskich możemy podziwiać bardzo bogatą i różnorodną architekturę ceglaną. Na przestrzeni wielu lat również wyroby produkowane przez przemysł ceramiki budowlanej przechodziły swoista ewolucję. Początkowo produkowano głównie cegły pełne, nieco później również dachówki ceramiczne. Aktualnie wytwarzany jest bardzo różnorodny asortyment pustaków ceramicznych, cegieł klinkierowych, dachówek ceramicznych oraz wyrobów specjalnych. Rozwój technologii produkcji umożliwił produkcję pustaków ceramicznych o dużych rozmiarach i szczególnych właściwościach. Szczególną popularność zdobyły sobie pustaki z ceramiki poryzowanej, z których można wykonywać ciepłe ściany jednowarstwowe, bez docieplenia. Nowością na polskim rynku są pustaki szlifowane, o bardzo dużej dokładności wykonania powierzchni wspornych, umożliwiające szybkie murowanie na cienką spoinę, w tym również na zaprawę poliuretanową.

EN

Building ceramics is manufactured for 800 years in the Polish lands. During that time, it was always marked by modernity and rich tradition. The earliest bricks were shaped manually, and fired in the mielerzowy kilns. The contemporary brick production is significantly automated. The most modern technologies has been introduced to the production practice. The new technique allows the effective and relatively fast brick production to be combined with pro-ecological actions, that result in substantial reductions in eclectic and thermal energies, and the decreased harmfulness of working conditions. The oldest brick buildings are dated on the twelfth century, which exist till the present day in the Polish terrain. Those are sacred structures partially built with bricks and partially with stone. A church in Kołbacz near Szczecin is the oldest building made from bricks completely. Its building was commenced in 1210. Large popularity and durability of the bricks as a building material caused that the rich and varied examples of brick architecture can be admired today in the Polish lands. During many years, products manufactured by building ceramic industry were subjected to the peculiar evolution. Solid bricks were mainly manufactured initially, somewhat later, roofing tiles were commenced to produce. At the moment, very diverse assortments of structural clay tiles, clinker bricks, roofing tiles and special products are produced. The development of production technologies made possible to produce the structural clay tiles of large dimensions and specific properties. The structural tiles made from porous ceramics gained the special popularity due to usefulness for making monolayer walls with no additional warming up. The ground structural tiles with a high dimensional precision of the supporting surfaces are a novelty on the Polish market. Such tiles make possibility to build by means of using thin joints, including polyurethane mortars.

16

Polska cegła - ilustrowana historią obiektów

Kuśmider A.

Ceramika Budowlana

|

2008

|

R. 56, nr 4

20-21

17

Hanzeatycka architektura ceglana

Sobiepanek A.

Ceramika Budowlana

|

2008

|

R. 56, nr 3

21-23