Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Marmur Błogosławionej Salomei : odmiana wapienia górnojurajskiego i jego rola w małej architekturze

Bromowicz J., Figarska-Warchoł B.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 10

848--860

EN

The paper is an attempt to evaluate the geological and quarrying conditions of the Blessed Salomea “marble”. Its physico-mechanicalproperties were determined in relation to the lithology. The probable volume of excavated rock material was compared to the volume of the small architecture elements, mainly altars and tombstones made of this stone. The comparison indicates that the rocks with similar colour and physico-mechanical properties occur also within other outcrops of Upper Jurassic limestones in the vicinity of Cracow. The “marble” of Blessed Salomea is distinguishable due to its otherfeatures. Besides the ability to take polish, these include the possibilities of cutting very large blocks and ability to be carved for figural and ornamental sculpture. These characteristics are related to the homogeneity caused by the large amount of micrite. So far, no other Jurassic limestone with these distinguishing properties has been found.

2

Recepcja barokowej techniki fasady wklęsło-wypukłej na Dolnym Śląsku

Ludwig B.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2016

|

T. 61, z. 2

5--33

PL

Artykuł podejmuje problem analizy rozpowszechnienia szczególnej techniki barokowej stosowanej w projektowaniu fasad budynków monumentalnych na Dolnym Śląsku. Po raz pierwszy metodę tę wykorzystał w swych rzymskich aranżacjach Francesco Borromini. Dlatego nazwa tej techniki pojawia się najczęściej w literaturze pod włoskim określeniem parete ondulata. Ten sposób formowania fasad rozpowszechnił się szybko krajach europejskich, gdzie przyjmowały się formy nieklasycznego baroku, w tym na Dolnym Śląsku. Metoda elewacji wklęsło-wypukłej dawała bowiem duże możliwości w kreowaniu przyciągającej uwagę architektury i umożliwiała wyszukaną aranżację wnętrz urbanistycznych o silnym oddziaływaniu na odbiorcę. Metoda parete ondulata nie została przyswojona w lokalnej architekturze śląskiej. Większość budowli, które prezentują tę formę powstała na podstawie projektów Kiliana Ignaca Dientzenhofera. Poza tym metoda w zredukowanej formie została też zastosowana w kilku przypadkach przez architektów austriackich działających na Śląsku (J. B. Peintner, Ch. Hackner). W ciasnych wnętrzach urbanistycznych technika parete ondulata umożliwiała silniejsze oddziaływanie. Jednak na Śląsku wykorzystano ją tylko w pałacowych fasadach pierzei ulicznych we Wrocławiu - pałac Hatzfeldów i Uniwersytet Wrocławski oraz drobnych formach stosowanych w architekturze w latach 1715-1740, np. w portalach. Pomimo to, tych kilka dzieł architektury monumentalnej wzniesionych na Dolnym Śląsku z użyciem omawianej techniki prezentuje się jako dzieła wybitne w skali ogólnoeuropejskiej o indywidualnych, lokalnych cechach. Ze względu na twórców, wykazują również powinowactwo z kręgiem austriackim i czeskim.

EN

The article aims to analyze the use of the Baroque convex-concave design technique, from the point of view of town-planning and architecture, for the facades of monumental buildings in Lower Silesia. For the first time this method was used in its Roman creations by Francesco Borromini. Hence, most often in the literature it appears under the Italian designation parete ondulata. Relatively quickly this technique became widespread in other European countries, in which non-Classical forms were being adopted, also in Lower Silesia. The convex-concave method of designing facades gave architects the possibility of creating attractive architecture and of designing sophisticated urban interiors that had a strong impact on the recipient. The parete ondulata method was not assimilated into the local Silesian architecture. Most of the buildings that present such forms were built on the basis of designs prepared by Kilian Ignaz Dientzenhofer and, in a reduced form, in several cases by Austrian architects active in Silesia (J. B. Peintner, Ch. Hackner). In cramped urban locations the parete ondulata technique provided the opportunity for making a stronger impression. However, in Silesia it was only applied in the facades of the Hatzfeld Palace and the University in Wrocław and in small architectural forms such as portals built in 1715–1740. Nevertheless, these few works of monumental architecture in Lower Silesia erected with the use of this technique present themselves as an outstanding achievement on the European scale with individual local characteristics. Because of the people who designed them, they also show an affinity with Austrian and Bohemian architecture.

3

Fasada wklęsło-wypukła (parete ondulata) w architekturze europejskiej

Ludwig B.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2016

|

T. 61, z. 1

31--53

PL

Artykuł jest próbą analizy architektonicznej i urbanistycznej szczególnej barokowej techniki projektowej stosowanej na fasadach budynków monumentalnych. Po raz pierwszy metodę tę wykorzystał w swych rzymskich aranżacjach Francesco Borromini. Stąd najczęściej w literaturze pojawia się pod włoskim określeniem parete ondulata. Była koncepcją trudną zarówno pod względem architektonicznym, jak i estetycznym. Wymagała dużych umiejętności projektowych oraz doświadczenia konstruktorskiego. Przewidywanie ostatecznego efektu oddziaływania we wnętrzu urbanistycznym musiało się opierać o rozległą wiedzę z zakresu perspektywy bądź duże doświadczenie budowlane. Odbiorcy prawdopodobnie często nie rozumieli istoty rozwiązania. Tłumaczy to stosunkowo niewielkie rozpowszechnienie metody w pełnym jej zakresie. Odwzorowanie najczęściej ograniczało się do stosowania falistej linii gzymsów czy całych elewacji, co obecnie w obiegowej świadomości łączy się z architekturą barokową. Taki odbiór niejednokrotnie przesłania cały ogromny intelektualny wkład tej epoki w dziedzinę projektowania. Stosunkowo szybko zredukowana wersja techniki elewacji falistej rozpowszechniła się w większości krajów europejskich, w których przyjmowały się formy aklasycznego baroku. Metoda elewacji wklęsło-wypukłej dawała duże możliwości w kreowaniu nie tylko przyciągającej uwagę architektury budowli, ale przede wszystkim umożliwiała aranżacje wnętrz urbanistycznych o bardzo wyszukanych środkach oddziaływania na odbiorcę.

EN

The article is an attempt to form the architectural and urbanistic analyze of the specific Baroque design technique, used for the façades of monumental buildings. For the first time this method was used in its Roman creations by Francesco Borromini. Hence, most often in the literature appears under the Italian designation parete ondulata. It was a difficult concept in both terms – architectural and aesthetic values. It required design skills and construction experience. Prediction of the ultimate effect of the impact inside the urban interior had to be based on an extensive knowledge of perspective or design experience. The spectators probably often did not understood the essence of the solution. This explains relatively small spread of the method in full its extent. Imitation was mostly limited to application of wavy line of cornices or whole façade, which currently in circulation awareness connects with the architecture of the Baroque. Such reception sometimes overrides all huge intellectual contribution of this era in the field of design. Relatively quickly this technique became widespread in other European countries, in which aclasical forms were adopted. The method of concave-convex elevation gave great opportunities not only in creating attractive architecture, but mainly to design urban interiors with a very sophisticated measures impact on the recipient.

4

Badania i konserwacja barokowej kamienicy pod Srebrnym Hełmem

Konieczny A.

Przegląd Budowlany

|

2013

|

R. 84, nr 3

69-73

5

Barwne projekty z XVIII i początku XIX wieku w archiwum w Legnicy

Eysymontt R.

Architectus

|

2000

|

Nr 1(7)

71--80

PL

Kolorystyką barokowych i klasycystycznych elewacji w architekturze Dolnego Śląska dotychczas się nie zajmowano. Przykładem może tu być praca Hansa Junga, poświęcona rozwojowi barokowych fasad Wrocławia, Legnicy i Nysy, w której właściwie autor tego tematu nie poruszył. To samo dotyczy prac Konstantego Kalinowskiego. Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest faktyczny brak bezpośrednich przekazów na temat kolorów elewa-cji z czasów, kiedy budowle powstawały, nie ma też właściwych komentarzy do tego problemu w późniejszych opisach. Nasze ustalenia dotyczące barw barokowych budowli opierają się głównie na badaniach warstw powłok malarskich, często dających dość wątpliwe ustalenia, co wynika z przekształceń chemicznych powłok barwnych, pokrytych licznymi warstwami tynku, jak również często z faktu niemożności ustalenia, czy dane warstwy stanowiły warstwę wierzchnią, czy jedynie warstwę podkładową oryginalnej powłoki barwnej. Z wymienionych powodów, materiałem niezwykle cennym są oryginalne barwne projekty, choć i w tym wypadku można mieć czasem wątpliwości, czy przedstawione na rysunkach elewacji kolory są rzeczywiście projektowanymi dla danej budowli, czy są jedynie formą "uatrakcyjnienia projektu architektonicznego"? Takie "podbarwienie"miało ułatwić jego sprzedaż i spełniało podobną funkcję jak współczesne "barwne digitalizacje". W tej sytuacji dużej wagi nabierjąprojekty z przełomu XVIII i XIX w. zachowane w Aktach Miasta Legnicy.

EN

Hitherto existing literature relating to the Baroque and Classi-cistic architecture in Lower Silesia did not take into consideration its original colour. This was caused by the insignificance of project material from the period as well as by the difficulty of interpreting stratigraphie examinations carried out during conservatory works in these objects. For this reason, the large collection of projects for buildings ij^Legnica preserved in its Archive is of great importance. The 18th century handwritten description of the town by Friedrich B. Wernher only marginally touches the matter of colour in Baroque buildings which had risen at that time, quite precisely described by him. He only observes the heraldic and material value of the hue of gold and copper. The great fire of Legnica in 1774 caused the town to be filled with consciously composed buildings by Christian Isemer, rising in long sections of frontages, according to principles expressed at the time by Frederick the Great. Similar buildings were also then constructed in other towns of Silesia, for example in Świebodzice and Polkowice. Original projects of those times for Legnica show colour as a certain method of giving prominence to the project. The case is different with converted, at the time, buildings of the Middle Ages - the merchants house and the prison tower in whose design a specific colour solution was proposed. At the turn of the 18th and 19th century the Prussian government gave instructions relating to the colour of newly coflr structed buildings. They pointed to specific proposals of colour combinations and the necessity of underlining the techtonics of the building through colour. These principles were, to a certain extent, reflected in some Legnica projects referring to buildings constructed at the turn of the 18th and 19th century. The colour of the buildings created a certain autonomic aesthetic value, even in the case of building projects situated in the rear parts of the building plot. A clearly designed colour of the building appears in projects from the twenties of the 19th century. This fact may be connected with the office of building supervision which was formed in the town in 1814.