Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

1 2005

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: architektura Rygi

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Secesja i modernizm w Rydze. Pół wieku architektury łotewskiej - perłą europejskiego dziedzictwa kulturowego. Cz. 1, U progu uzyskania suwerenności

Čaupale R., Tołłoczko Z.

Czasopismo Techniczne. Architektura

2005

R. 102, z. 13-A

3--25

Artykuł niniejszy jest częścią ogólnego studium na temat historii architektury Rygi od około 1890 do 1940 r. Jest to pierwsze tego rodzaju opracowanie w Polsce. Dotąd w polskiej bibliografii przedmiotu nie ukazała się żadna praca na temat architektury łotewskiej. To opracowanie oparte jest na interesującej panoramie historycznej. I także pod tym względem pozostaje bez precedensu, ponieważ w Polsce nie ma opracowania na temat historii politycznej Łotwy oraz dziejów jej kultury i sztuki. Autorki analizują rozwój secesji w Rydze na tle rozwijającego się łotewskiego odrodzenia narodowego oraz przebiegu życia społecznego i gwałtownego rozwoju ekonomicznego i industrializacji miasta. Secesja w Rydze należy do najwybitniejszych osiągnięć tego stylu w Europie, jednak o jej istnieniu na starym kontynencie dowiadujemy się zaledwie od paru lat. Jakość architektury secesyjnej w Rydze dorównuje tej, reprezentowanej przez przykładowo Pragę i Wiedeń, które wpłynęły na rozwój architektury ryskiej.Środowisko architektoniczne na Łotwie pozostało jednak głównie pod dominacją doświadczeń architektów niemieckich, co daje się poznać przez silne związki tamtejszej secesji i historycyzmu. Dlatego też uwzględniając te relacje, rozwój architektury w Rydze w okresie około 1890 do około 1910 r. autorki dzielą na następujące okresy: secesja pozostająca w kręgu zmodernizowanego neogotyku, zmodernizowanego neorenesansu, zmodernizowanego neobaroku i neorokoka oraz secesji pozostającej w obrębie międzynarodowej, kosmopolitycznej niejako odmianie (wersji) tego stylu. Wychodząc z neoromańskiej odmiany secesji w Rydze, autorki analizują kolejną odmianę secesji w Rydze, a mianowicie nurt narodowo-romantyczny, utwierdzający w architekturze łotewskie aspiracje niepodległościowe. I w tym kierunku wyróżniają dwa ważne nurty odzwierciedlające ówczesne tendencje w architekturze na początku XX w., a mianowicie: rustykalny (nawiązujący do architektury fińskiej) oraz perpendykularny (nawiązujący do podobnoraz perpendykularny (nawiązujący do podobnych tendencji w architekturze niemieckiej), ale oba odwołujące się i estetycznie zakorzenione w etniczno-ludowej tradycji budownictwa łotewskiego. Wszystkie przykłady są rozważane metodą porównawczą w odniesieniu do analogicznych zjawisk zachodzących w Europie w tym samym czasie. Artykuł kończą rozważania na temat schyłku secesji i ponownego ożywienia się neoklasycyzmu, prowadzącego już do wczesnego modernizmu i zapowiedzi awangardy na Łotwie, która nadejdzie wraz z powstaniem Republiki Łotewskiej.

The present article is a part of a comprehensive study on the history of architecture of Riga in the period c. 1890-1940. It is the first publication of this type to appear in Poland. So far no reference has been available on the subject of the Latvian architecture in the Polish bibliography. The study is set against an interesting historic panorama, which also makes it a precedent since no Polish extensive study has been undertaken on the political history of Latvia and the history of its art and culture. The authors give an analytical description of the secession in Riga against the background of Latvian national revival process together with social life as well as rapid economic growth and industrialisation of the city. The secession in Riga is one of the most outstanding achievements of the style in Europe, however its existence on the old continent was recognised only a few years ago. The quality of the secession architecture in Riga equals that presented in, for instance,Prague and Vienna, which influenced the Riga architecture. However, the Latvian architectural circles remained under the main predominance of the experience of German architects, which is manifested by close links with the German secession and historicism. Following these relations the development of architecture in Riga in the period between c. 1890 and 1910 was divided by the authors into: the secession within the sphere of modernised Neo-Gothic, modernised Neo-Renaissance, modernised Neo-Baroque and Neo-Rococo, and the secession within the sphere of international, sort of cosmopolitan, version of the style. Starting from the Neo-Romanesque version of the Riga secession, the authors give an analytical treatise of yet another version of the secession in Riga, namely the national-romantic trend consolidating in architecture the Latvian aspirations to independence. Within this trend two important movements are distinguished,reflecting the tendencies in architecture at the beginning of the 20th century, that is rustic (referring to the Finnish architecture), and perpendicular (referring to similar tendencies in the German architecture), both of which drawing from and aesthetically rooted in the ethnic-national tradition of the Latvian building style. All the examples are analysed with a comparative method in reference to analogous phenomena taking place in Europe at the time. The article is completed with comments on the decline of secession and a revival of Neo-Classicism, leading to early modernism and a portent of avant-garde in Latvia that was to arrive with the Republic of Latvia.