Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Komunikacja, samochód i miasto. Metamorfozy socjalistycznej urbanistyki polskiej a historyczna przestrzeń ośrodków miejskich

Marciniak Piotr

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2022

|

Z. 11

17--33

PL

Przebudowa i modernizacja wielu zespołów śródmiejskich w miastach polskich - rozpoczęta na progu lat 60. XX w. - opierała się w znacznym stopniu na doświadczeniach i wzorcach zachodnich, a także doktrynie zakładającej intensywny rozwój i uprzemysłowienie. Przemieszczanie się i transport były jednymi z głównych założeń Karty Ateńskiej, dokumentu kształtującego myślenie pokoleń urbanistów i architektów. Fascynacja jej twórców motoryzacją i zaletami indywidualnego transportu doprowadziły w efekcie do stworzenia modelu miasta dla samochodów. Przyjęcie tych założeń stało się punktem wyjścia do akceptacji szeregu komunikacyjnych ingerencji w zabytkowe struktury miast. Celem niniejszego artykułu jest określenie doktrynalnych przesłanek oraz analiza zjawisk w odbudowywanych miastach historycznych z punktu widzenia rozwiązań komunikacyjnych. W artykule omówiono założenia doktrynalne, ewolucję transportu i motoryzacji. Opisano także rozwój komunikacji w polskich miastach oraz ich wpływ na przekształcenia historycznie ukształtowanych obszarów śródmiejskich.

EN

The reconstruction and modernization of many inner-city complexes in Polish cities - started at the beginning of the 1960s - was largely based on Western models and experiences, as well as the doctrine of intensive development and industrialization. Movement and transport were one of the main assumptions of the Athens Charter, a document shaping the thinking of generations of urban planners and architects. Its creators, fascinated with motorization and the advantages of individual transport, designed a model of a city for cars. The adoption of these assumptions became the starting point for the acceptance of a number of transport interventions in the historic structures of cities. The aim of this article is to define the doctrinal premises and to analyze the phenomena in the reconstructed historical cities in terms of communication solutions. The article discusses the doctrinal assumptions, the evolution of transport and motorization, and describes the development of urban transport in Polish cities, as well as their impact on the transformation of historically shaped downtown areas.

2

Zachód II housing estate in Szczepin in Wrocław – a place built anew

Sobolewski Andrzej, Czajka Roman

Architectus

|

2022

|

Nr 1 (69)

119--128

EN

The Zachód II housing estate in Wrocław’s Szczepin is an example of new development created on the ruins of the former city, destroyed during World War II. Realisation of modernist urban concepts, which broke with historical patterns of shaping the urban structure on the basis of quarter and frontage buildings, completely changed the character of the western part of Wrocław. The article presents the housing estate Zachód II, built in the 1960s according to the project of the team of architects led by Witold Molicki. The new buildings are presented against a background of the historical development of Szczepin until 1939 as well as in the context of conditions of the post-war reconstruction. A contemporary assessment of the settlement must take these conditions into account, because architecture has never been created in isolation from socio-economic reality. The aim of the article is not only to present the urban and architectural masterpieces of post-war modernism, but also to draw attention to the need to protect the cultural heritage and construction of the communist period in Poland. Threats arise not only from the technical wear and tear of buildings, functional changes, etc., but also from the need to educate the public about them and to protect them. It also seems necessary to educate people and change people’s awareness in order to recognise the qualities and specificity of this architecture and to develop concepts for its modernisation and revitalisation, while preserving the most important original ideas of its authors.

PL

Osiedle Zachód II na wrocławskim Szczepinie jest interesującym przykładem nowej zabudowy powstałej na gruzach dawnego miasta, zniszczonego podczas II wojny światowej. Realizacja modernistycznych założeń urbanistycznych, które zrywały z historycznymi wzorcami kształtowania tkanki miejskiej w oparciu o kwartałową i pierzejową zabudowę, całkowicie zmieniła charakter zachodniej części Wrocławia. W artykule przedstawiono osiedle Zachód II w kontekście rozwoju Szczepina do lat 40. XX w. oraz uwarunkowań powojennej odbudowy. Współczesna ocena osiedla musi te uwarunkowania uwzględniać, architektura nigdy nie powstawała w oderwaniu od rzeczywistości społeczno-ekonomicznej. Celem artykułu jest nie tylko prezentacja wartościowego dzieła urbanistycznego i architektonicznego, ale również zwrócenie uwagi na potrzebę ochrony w Polsce kulturowego dziedzictwa i budownictwa okresu PRL-u. Zagrożenia wynikają nie tylko z technicznego zużycia budynków, zmian funkcjonalnych itp. Konieczna wydaje się również edukacja i zmiana świadomości ludzi, które pozwolą dostrzec walory i specyfikę tej architektury oraz wypracować koncepcje modernizacji, rewitalizacji, przy jednoczesnym zachowaniu najważniejszych założeń autorskich jej twórców.

3

Sławne, pracowite i zapomniane? Architektoniczna działalność kobiet w okresie PRL

Marciniak P.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2016

|

T. 61, z. 4

5--38

PL

Wkład kobiet w rozwój polskiej architektury nie jest obecnie kwestionowany, jest jednak zdecydowanie zbyt słabo rozpoznany i doceniany. Udział kobiet w życiu społecznym, politycznym i ekonomicznym w PRL-u nie budził przez lata większego zainteresowania badaczy. Zagadnienia udziału kobiet w budowaniu środowiska przestrzennego stanowią do tej pory prawdziwą „białą plamę”, a nazwiska kobiet pojawiają się niezwykle sporadycznie, rzadko odnosząc się do tak trudnej materii, jaką jest projektowanie. Systematyczne badania prowadzone są dopiero od zaledwie kilku lat. Celem niniejszego tekstu jest z jednej strony przybliżenie dokonań architektek działających w okresie powojennym, jak również analiza przyczyn słabo rozpoznanej aktywności.

EN

Women’s contribution to the development of architecture is not questioned today, yet it definitely remains insufficiently explored and recognised. The participation of women in the country’s social, political and economic sphere in the period of the Polish People’s Republic was for years outside scholars’ scope of interest. The questions of women’s participation in building our spatial environment are still a blank page in the literature, with the names of women architects cropping up only occasionally, and rarely with reference to the challenging activity of architectural design. It is only in the last few years that systematic research into these issues has been taken up. The aim of this paper is, on the one hand, to familiarise the reader with the achievements of women architects working in the post-war decades, and, on the other, to examine the reasons for their work being unrecognised.

4

O przyszłości wczorajszej architektury

Kłopotowski M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2010

|

R. 107, z. 7-A/2

170-174

PL

Czas kształtuje osądy o przeszłości. Przyszłość ocenia teraźniejszość. Dziś ocenia wczoraj. Architektura podlega tym prawidłom. Dziś świat teorii architektury winien zmierzyć się z architekturą dnia wczorajszego - architekturą PRL.

EN

The time is shaping judgements for pasts. The future is judging the present time. Today is judging yesterday. Architecture is a subject to these rules. Today world of the theory of architecture should stand up to the architecture of the yesterday - architecture of the PRL.