Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Особенности развития деревянного культового зодчества Беларуси

Kozar N., Rajczyk M.

Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo

|

2013

|

Z. 19 (169)

44--51

PL

W artykule przedstawiono główne zasady tworzenia kompozycji architektonicznej drewnianych świątyń na Białorusi oraz przeanalizowano sposoby ich wznoszenia.

EN

The main principles of composition formation for wooden temples of Belarus and the methods of their erection are in the focus of attention in this paper.

2

Из истории строительства и реставрации ансамбля деревянных церквей на острове Кижи

Kozar N.

Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo

|

2013

|

Z. 19 (169)

35--43

PL

W artykule przedstawiono historię zespołu architektury drewnianej na wyspie Kizhi (Rosja). Rozpatrzono podstawowe cechy architektoniczne i konstrukcyjne cerkwi Preobrażenskiej (z 1714 r.) i Pokrowskiej (z 1764 r.) oraz dzwonnicy (z 1874 r.). Przeanalizowano wyniki głównych etapów prac konserwatorskich w cerkwiach Preobrażenskiej i Pokrowskiej. Dokonano analizy nowoczesnych metod rekonstrukcji, w tym „liftingu”.

EN

This paper deals with the history of the ensemble of wooden architecture on Kizhi Island (Russia). The main compositional features of the Transfiguration Church (1714), the Church of the Intercession (1764) and bell tower (1874) are under consideration. The results of the main stages of restoration works in the Transfiguration Church are shown. The analysis of the modern methods of reconstruction among then „lifting”, has been done.

3

Проблема архитектурного ордера в польской теории зодчества 2-й половины XVIII – начала ХIХ веков

Kozar N., Rajczyk M.

Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo

|

2010

|

Z. 16 (166)

15-22

PL

W artykule dokonano analizy porządków architektonicznych w polskich traktatach z dziedziny architektury drugiej połowy XVIII wieku. Ustalono, że wówczas polscy teoretycy (K. Zdański, bracia Sierakowscy, J. Rogaliński i inni) rozwijali reguły europejskiej myśli architektonicznej (głównie włoskiej i francuskiej). W pierwszej połowie XIX w. trwały "poszukiwania polskiego narodowego porządku architektonicznego" (F. Naks, M. Szulc), co zapowiadało poważne zmiany w teorii klasycyzmu i początkach doby eklektyzmu.

EN

In this paper works of the Polish theorists of architecture of the second half of XVIII - the beginning of XIX centuries, devoted to architectural orders, are observed.

4

«Greek Revival» в европейской архитектурной теории второй половины XVIII веka

Kozar N.

Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo

|

2010

|

Z. 16 (166)

7-14

PL

Przedstawiono historię odnowy zasad sztuki antycznej Grecji w europejskiej teorii architektonicznej drugiej połowy XVIII wieku. Zasygnalizowano, w jaki sposób porządek architektoniczny starożytnej Grecji (porządek świątyni w Pestum) znalazł odbicie w architekturze Anglii, Włoch, Francji i Niemiec. Podkreślono rolę wykorzystania form "greckiego doryckiego porządku" w rozwoju "klasycyzmu doby Oświecenia".

EN

The article considers the history of investigations of Greek antic architecture in the European architectural theory of the second part of the XVIII century.

5

Warszawskie podmiejskie rezydencje Kazimierza Poniatowskiego przy ulicy Książęcej

Putkowska J.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2009

|

T. 54, z. 2

17-40

PL

Po przebadaniu rezydencji Kazimierza Poniatowskiego na Solcu opracowanie kolejnych dwóch "Na Książęcem" i "Na Górze" uzupełnia informacje o całym zespole mieszkalno-reprezentacyjnym księcia w Warszawie. Rezydencję "Na Książęcem" K. Poniatowski zaczął realizować od 1776 roku według projektu Szymona Bogumiła Zuga na skarpie, po północnej stronie wąwozu rzeczki Żurawki spływającej od Nowego Światu do Wisły (obecnie ulica Książęca). Starannie rozplanowana, miała mieć rozbudowany program. W przyjętym przez architekta rozwiązaniu miał być dominujący pałac/willa, który nie został zbudowany. Ostatecznie użytkowane przez księcia założenie zaczynało się szeroką aleją od Nowego Światu, która doprowadzała do pustego, ogrodzonego miejsca przeznaczonego na pałac. Za tym placem i po obu stronach założony został ogród z regularnym układem tarasów i pochylni schodzących po skarpie, sadzawką u podnóża, oraz ze swobodne wijącymi się dróżkami wśród kęp zieleni na skarpie. Dróżki te doprowadzały do pawilonów o funkcjach rekreacyjnych i użytkowych, rozmaicie opracowanych, wśród których wyróżniała się podziemna sala nazwana "Elizeum". Program uzupełniała część gospodarcza przy alei dojazdowej. W kompozycji tej rezydencji czytelna była oś wyznaczona aleją od Nowego Światu oraz regularnym układem tarasów łączonych pochylniami, jednak bez dominanty (pałacu), jaka miała je łączyć. Ta regularna część przenikała się z otaczającym ją parkiem krajobrazowym poprzez wytyczone z projektowanej dominanty osie poprzeczne i przekątne, akcentowane rozmieszczonymi w zieleni pawilonami. Nie wiadomo, dlaczego K. Poniatowski zaniechał budowy pałacu "Na Książęcem" i najpewniej jeszcze przed 1779 rokiem postanowił ją powiększyć o znaczny teren od południa, po drugiej stronie wąwozu Żurawki. Projekt dla kolejnego ogrodu, nazwanego "Na Górze" zlecił także S.B. Zugowi. I tu, po zmianach pierwotnego projektu, powstało założenie na terenie silnie rozrzeźbionym, z dużymi różnicami wysokości, składające się z dwóch wydzielonych przestrzennie części - północnej mieszkalno-reprezentacyjnej z ozdobnym ogrodem i południowej usługowo-gospodarczej. W pierwszej dominował budynek oberży, która stała się głównym podmiejskim mieszkaniem księcia. W drugiej najważniejsza była ujeżdżalnia stojąca na granicy obu tych części. W kompozycji tej rezydencji doszukać się można osi wyprowadzonej z budynku oberży, na którą nanizano wszystkie ważniejsze zabudowania. Całość charakteryzowała się sztywnością i schematyzmem układu. Z opracowania architektonicznego znana jest dokładnie tylko oberża, a z widoków wnosić można, że w przeciwieństwie do różnorodności form wprowadzonych w pawilonach "Na Książęcem" tu były ujednolicone stylowo, klasycystyczne. Zaprezentowane ogrody Kazimierza Poniatowskiego (razem z tym na Solcu) powstały jako odpowiedź na wyszukane potrzeby księcia, zgodne także z panującą wśród europejskiej arystokracji modą na posiadanie tego typu podmiejskich siedzib.

EN

After examination of the Kazimierz Poniatowski residence in Solec, preparation of the subsequent two studies "Na Książęcem" and "Na Górze" supplements information about the entire residential and representative complex of the prince in Warsaw. K. Poniatowski started erecting the "Na Książęcem" residence in 1776, based on the design of Szymon Bogumił Zug, on the embankment, at the North of the Żurawka river canyon, flowing from Nowy Świat towards the Vistula (currently Książęca street). The meticulously planned residence was supposed to have a comprehensive design. The solution adopted by the architect included the dominating palace/villa, which has not been built. The plan ultimately applied by the prince started from the broad avenue from Nowy Świat that lead to an empty fenced place intended to be the palace. Behind the palace and on its sides was a garden with a regular system of terraces and ramps descending along the embankment, a pond at its foot and freely meandering paths amongst tussocks of grass on the embankment. These path lead to recreational and usable pavilions, variously developed, amongst which an underground room called the "Elizeum" was standing out. The design was supplemented with a farming part via the access avenue. The composition of this residence showed a clear axis along the avenue from Nowy Świat and the regular layout of terraces connected with ramps, however without the dominant (palace) that was supposed to merge them. This regular part reflected into the surrounding landscape park by crosswise and diagonal axis separated from the designed dominant, accentuated with pavilions deployed in the greenery. It is not known why K. Poniatowski abandoned construction of the "Na Książęcem" palace, and then, most probably before 1779, decided to expand it by a significant area from the South, at the other side of the Żurawka canyon. The design for another garden called "Na Górze" was also prepared by S.B. Zug. After changes to the initial project, the new plan was assumed located at the highly sculptured area, with significant height levels, composed of two separate spaces: the North, residential and representative area with a decorative garden, and the South service and farming. The former was dominated by the inn building, which became the main suburban apartment of the prince. The most important element of the latter was the riding arena at the borderline of these two parts. The residence composition includes an axis drawn from the inn building on which all more important building are aligned. The entirety was characterised by a stiff and schematic layout. Only the inn is known in detailed from the architectural study, views can indicate that unlike diversity of forms introduced in the "Na Książęcem" pavilion, this was in one style - classicism. The illustrated gardens of Kazimierz Poniatowski (including the one in Solec) arose as the response to the sophisticated needs of the prince, in accordance with the fashion dominant amongst the European aristocracy to possess this type of suburban residence.

6

Gmach Koszar Kadeckich w Warszawie - dzieło architekta Stanisława Zawadzkiego

Mączyński R.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2009

|

T. 54, z. 2

3-16

PL

Artykuł prezentuje ustalenia badawcze na temat jednego z gmachów wchodzących w obręb zespołu Koszar Kadeckich, które stanowiły siedzibę Szkoły Rycerskiej, założonej przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1765 roku. Budynek ów, założony na rzucie prostokąta, jednopiętrowy, jedenastoosiowy, nakryty wysokim dachem, utrwalił na widoku namalowanym około 1785 roku akwarelista Zygmunt Vogel. Dotychczas budowla ta - niezachowana do obecnych czasów - nie zwróciła uwagi badaczy i bywała jedynie wzmiankowana. Wydaje się natomiast ważna dla odtworzenia oblicza architektonicznego Warszawy drugiej połowy XVIII wieku i całokształtu dorobku jednego z najbardziej twórczych architektów tamtej epoki. Na podstawie bowiem odnalezionych przekazów archiwalnych udało się udowodnić, iż gmach ów powstał z monarszej fundacji, wzniesiony został w roku 1781, a jego projektantem był architekt Wojsk Koronnych - Stanisław Zawadzki, wychowanek i członek rzymskiej Akademii św. Łukasza. Budowla pełniła - jak wykazały przytoczone zapisy pamiętnikarskie naocznych świadków - dwojakie funkcje: w części była przeznaczona do edukacji kadetów (w przeważającej mierze funkcje te jednak spełniał pobliski a znacznie obszerniejszy pałac Kazimierzowski), w części zaś była rezydencją użytkowaną przez wicekomendanta Szkoły Rycerskiej - Fryderyka Józefa Moszyńskiego. Podwójne przeznaczenie gmachu znalazło swe odzwierciedlenie w układzie jego wnętrz, między innymi poprzez znamienne w tym przypadku zastosowanie dwóch osobnych klatek schodowych. Szlachetną surowością odznaczała się - utrwalona zachowanym pomiarem, wykonanym w 1827 roku przez Jana Tafiłowskiego - fasada gmachu. Wyraźnie pod tym względem korespondowała z innymi tworzonymi w tym czasie przez Zawadzkiego budowlami, które - niezależnie od ich charakteru i przeznaczenia - cechowały bardzo ascetyczne formy. Były to zarazem jedne z najbardziej awangardowych budowli, jakie powstały za sprawą polskiego architekta w epoce Oświecenia. Gmach Koszar Kadeckich w postaci uwiecznionej przez Vogla istniał do 1841 roku, kiedy został przebudowany przez architekta Antoniego Sulimowskiego, który nadał mu neorenesansowe formy. Taki też kształt zachował do czasu spalenia w trakcie niemieckiego bombardowania stolicy w 1939 roku. W okresie powojennym ruiny rozebrano, by w 1953 roku wystawić na tym miejscu pseudoklasycystyczny, nowo projektowany gmach uniwersytecki.

EN

The article presents research findings regarding one of the building forming the complex of Cadet Barracks, which were the headquarters of the Knightly School established by king Stanisław August Poniatowski in 1765. This building, erected at the rectangular projection, one-storey, eleven axis, covered with a high roof, was recorded in the picture painted circa 1785 by Zygmunt Vogel, aquarellist. Until that time, this building - which did not survive until today - did not attract the attention of researchers and was only mentioned. However, it seems important to restore the architectural image of Warsaw of the send half of 18th century and the entire output of one of the most creative architects of that époque. The archived sources discovered allowed it to be proven that the building was founded by the king, erected in 1781 and designed by the architect of the Polish army - Stanisław Zawadzki, alumnus and member of the Roman St. Lucas Academy. The building - as demonstrated by quoted memoirs of eyewitnesses - fulfilled two functions; it was partly dedicate for the education of cadets (however, this role was mostly performed by the nearby and much bigger Kazimierzowski Palace), and it was also a residence used by the deputy commandant of the Knightly School - Fryderyk Józef Moszyński. The dual purpose of the building is reflected in the layout of rooms, characteristic in this case by the application of two separate staircases. The building facade, recorded by the measurement conducted in 1827 by Jan Tafiłowski which has been kept, demonstrated refined austerity. It clearly corresponded in this aspect with other buildings created at this time by Zawadzki, which - regardless of their character and purpose - were characteristic for very ascetic forms. At the same time, they were one of the most avant-garde buildings erected by the Polish architect in the Enlightenment époque. The building of the Cadet Barracks in the form recorded by Vogel existed until 1841, when it was rebuilt by the architect Antoni Sulimowski, who gave it a Neo-renaissance form. This style was retained until it was burnt down during the German bombing of Warsaw in 1939. After the war the ruins were dismantled in order to erect in this place, in 1953, the newly designed, pseudo-classicism university building.