Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Piaskowce formacji ostrowieckiej północno-zachodniego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich − zmienność litologii i parametrów fizyczno-mechanicznych a możliwości surowcowego wykorzystania

Guzik K.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2016

|

nr 92

89--103

PL

W artykule przedstawiono zróżnicowanie litologii i właściwości fizyczno-mechanicznych piaskowców formacji ostrowieckiej z dziewięciu złóż w północno-zachodnim obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich. Ustalono, iż piaskowce te reprezentują osady strefy przybrzeżnej płytkiego zbiornika brakiczno-morskiego, a prawdopodobnie również systemów depozycyjnych deltowych. Wyróżniono siedem odmian piaskowców o zróżnicowanej przydatności jako kamienie architektoniczne, wykazujących zmienność w zakresie uławicenia, barwy, uziarnienia, stopnia zwięzłości oraz występujących struktur sedymentacyjnych. Największe znaczenie gospodarcze mają cztery odmiany piaskowców blocznych, ze złóż w rejonie Żarnowa, wykazujące przydatność do produkcji płyt okładzinowych. Oprócz nich, w kamieniołomach w Treście Wesołej, Mroczkowie Gościnnym i Kraszkowie, wyróżniono trzy odmiany piaskowców cienko- i średnioławicowych, wykorzystywanych jako kamień murowy, bądź tzw. dzikówka. Przeprowadzone badania właściwości fizyczno-mechanicznych wykazały, iż omawiane odmiany piaskowców różnią się głównie pod względem wartości wytrzymałości na ściskanie i prędkości fali podłużnej, w mniejszym stopniu gęstości pozornej oraz nasiąkliwości.

EN

The paper presents information about the diversity of lithology, sedimentary features as well as physicomechanical properties of the Ostrowiec Fm. sandstones from nine deposits occurring in the North-Western margin of the Świętokrzyskie Mountains. The sandstones represents sediments of brackish-marine, nearshore and probably deltaic depositional system. Seven types of sandstones of different thickness of beds, colour, grain size, and type of sedimentary structures, as well as varying suitability as an architectural stone have been distinguished. Four varieties of dimension sandstone, form deposits in the Żarnów area, utilized for slabs production are of the greatest economic importance. Three other types of sandstones, form deposits in Tresta Wesoła, Mroczków Gościnny and Kraszków, occuring in the form of thin and medium thickness of beds, suitable for the smaller dimension stone and split tiles production. Physico-mechanical analyses revealed that the varieties of sandstones differ mainly in terms of compressive strength and a longitudinal wave propagation speed values and to a smaller extent, the apparent density and water absorption values.

2

Kamienie dekoracyjne i architektoniczne eksploatowanych złóż Polski południowo-wschodniej

Bromowicz J., Figarska-Warchoł B.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2011

|

Vol. 132, nr 39

35-51

PL

Niejednolita jest kondycja złóż kamieni budowlanych Jury Krakowsko-Częstochowskiej, Gór Świętokrzyskich i ich obrzeżenia, Roztocza oraz Karpat. Ich odmiany o korzystnych właściwościach fizyczno-mechanicznych (duża wytrzymałość na ściskanie i mała nasiąkliwość) wykorzystywane są do produkcji kruszyw, mimo niekiedy bardzo wysokich walorów dekoracyjnych i dużych możliwości uzysku materiału blocznego. W pozostałych produkowane są bloki, a także płytki - chętnie ostatnio stosowane w małej architekturze. Nastąpiło silne rozdrobnienie złóż, przy równoczesnym zaniku dzikiej, niekoncesjonowanej eksploatacji. Pojawiło się wielu nowych producentów oferujących bardzo interesujące odmiany kolorystyczne kamieni. Szczególnie silnie zaznacza się to w obrębie złóż piaskowców jury i kredy w obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich.

EN

Active quarries of ornamented and dimension limestone and sandstone in the areas of Polish Jura, Holy Cross Mountains and its Mesozoic margin, Roztocze and the Carpathians were evaluated on the basis of current products yielded. Urgent need to protect the deposits of dimension stones of high block divisibility and good decorative properties has been demonstrated. Their intensive exploitation for the aggregate production may lead to a lack of ability to acquire blocks in the future.

3

Wybrane przykłady kamienia naturalnego z Włoch i Niemiec zastosowane w obiektach architektonicznych Krakowa - krótka wycieczka geologiczna

Górny Z.

Geoturystyka

|

2009

|

nr 1-2

61-70

PL

Głównym celem niniejszego artykułu jest zaproponowanie wycieczki po wybranych krakowskich obiektach, w których zastosowano kamień naturalny pochodzący z Włoch i Niemiec. Autor pragnie przede wszystkim zapoznać turystę z głównymi rodzajami zastosowanych skał, nazwami handlowymi, miejscem pozyskania surowca, wiekiem i ich walorami dekoracyjnymi. Dodatkowo autor prześledził z jakich regionów Włoch i Niemiec najczęściej importowany jest do Polski kamień naturalny. Do najbardziej znanych włoskich kamieni dekoracyjnych należą marmury karraryjskie i wapienie "ammonitico rosso", eksploatowane odpowiednio w okolicach Carrary i Werony. Na uwagę zasługują również: porfiry okolic Trydentu, wapienie z Brescii, trawertyny z Tivoli oraz kamieniołomy granitów i wapieni trawertynowych z Sardynii. W Niemczech duże złoża wapieni górnej jury zlokalizowane są w północnej Bawarii (Frankonia).

EN

The aim of the following paper is to propose a trip to selected sites in Kraków where decorative stones imported from Italy and Germany were used. The main types of stones are presented together with their commercial names, quarries, age and decorative values. Additionally, the author identified the regions in Italy and Germany from which stones were supplied. The most popular Italian decorative stones are the Carrara marbles quarried in the vicinity of Carrara and the "Ammonitico rosso" limestones extracted in the neighbourhood of Verona. Interesting are also porphyries from Trident, limestones from Brescia, travertines from Tivoli and granites and travertines quarried in Sardynia. In Germany large deposits of Upper Jurassic limestones are located in northern Bavaria (Franconia).