Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ekspozycja reliktów architektonicznych we współczesnej tkance urbanistycznej. Zagadnienia prawne i konserwatorskie na przykładzie Wrocławia

Kmiecik Piotr, Szymaniec Piotr

Builder

|

2021

|

R.25, nr 9

44--47

PL

Duże miasta europejskie charakteryzują się zazwyczaj złożoną historią i wielowarstwową strukturą architektoniczno-urbanistyczną. Obok obiektów zabytkowych ciągle użytkowanych pojawiają się w niej pozostałości niemożliwe do adaptacji, a mające dużą wartość historyczną. Przykładem mogą być liczne pozostałości miejskich umocnień we Wrocławiu. Celem artykułu jest przedstawienie na przykładzie Wrocławia sposobów ekspozycji reliktów architektonicznych, a także wskazanie dopuszczalnych na gruncie obowiązujących przepisów o ochronie zabytków sposobów tej ekspozycji i możliwości jej polepszenia.

EN

European cities are usually characterized by a complex history and multi-layered architectural and urban structure. In addition to historic buildings that are still in use, there are remains that cannot be adapted, and at the same time are of great historical value. The numerous remains of city fortifications in Wrocław may be one of the examples. The aim of the article is to present, based on the example of Wrocław, ways of displaying architectural relics, as well as to indicate the methods of this exposure permitted under the applicable regulations on the protection of monuments and the possibility of improving it.

2

Palatium Mieszka I i Dąbrówki w Poznaniu. Analiza możliwości ekspozycji architektonicznej

Przygodzki D.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2014

|

Nr 40

14--24

PL

Artykuł porusza tematykę poszukiwań formy ekspozycji odkrytych przedromańskich reliktów archeologicznych w ramach współpracy Instytutu Historii Architektury i Konserwacji Zabytków z Wojewódzkim Konserwatorem w Poznaniu. Rozważania nad kierunkiem rozwoju dalszych prac archeologiczno-konserwatorskich w rejonie kościoła NMP na Ostrowie Tumskim w Poznaniu oraz przedstawienie kilku zróżnicowanych pod względem zarówno formy, jak i funkcji, z wykorzystaniem tradycyjnych i współczesnych technologii budowlanych oraz multimedialnych form, koncepcji sposobów prezentacji reliktu architektury romańskiej, jakim jest palatium Mieszka I i Dąbrówki.

EN

In the article, the author discusses the search for the form of display of discovered pre-Romanesque archaeological relics within the scope of cooperation of the Institute of History of Architecture and Preservation of Monuments with the Province Conservator in Poznań. The author presents the directions of development of further archaeological and conservation work in the area of the Church of the Blessed Virgin Mary in Ostrów Tumski in Poznań and shows several concepts for the manner of presenting the relics of Romanesque architecture, i.e. the palace of Mieszko I and Dąbrówka diversified with respect to the form and function, using traditional and modern construction technologies and multimedia forms.

3

Średniowieczny klasztor cysterski w Krzeszowie na podstawie ostatnich badań architektonicznych

Łużyniecka E.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

R. 108, z. 7-A

441--460

PL

Badania architektoniczne średniowiecznej części opactwa cysterskiego w Krzeszowie prowadzono w latach 2007-2008, podczas trwających wówczas prac remontowo- budowlanych. Kierowany przez autorkę zespół badawczy był złożony z doktorantów i studentów Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej. W ramach prac wykonano inwentaryzacje fotogrametryczne rzutów i elewacji reliktów średniowiecznych, wykonano analizy strukturalne murów i przeanalizowano stratygrafię budulca elewacji. Dokonano także próby datowania zapraw metodą rozkładu węgla 14C. Przeprowadzone badania pozwoliły na przedstawienie kilku wniosków dotyczących rozplanowania budynku klauzury przed jej zburzeniem w 1873 roku. Klauzura była trzyskrzydłowa z wirydarzem i obiegającym go krużgankiem. W skrzydle południowym zlokalizowano kapitularz , schody, sień i fraternię. W zachodniej części klauzury znajdował się wcześniejszy budynek z przyporą, później przeobrażony w skrzydło zachodnie, w którym znajdowały się piwnice i trzy przejścia. Przeprowadzone badania mogą stanowić dobry punkt wyjściowy do dalszych badań klauzury krzeszowskiej i być przydatne podczas kolejnych analiz przebudowy opactw śląskich.

EN

The architectural research of the medieval part of the cistercian monastery in Krzeszów in years 2007-2008 were done alongside the renovation works carried out at that time. The research team led by the author comprised of doctoral students and students of the Faculty of Architecture from Wrocław University of Technology. A photogrammetric inventory of plans and elevations of medieval relics was done as a part of works, as well as structural analyses of walls and stratigraphy of the building material used for the elevation. Also radiometric dating trials were conducted by using a 14C dating method. The research allowed to present some conclusions concerning the layout of the enclosure before it was demolished in 1873. The monastery had 3 wings, a garth, and a cloister around it. The southern wing included a chapter house, stairs, a hallway, and a fraternity. The western part of the enclosure was at first a building with a buttress converted later on into a wing. The wing comprised cellars and three passageways. The conducted excavations may be a good point of departure for further research of the monastery in Krzeszów, and may be helpful for studying and analysing alterations done in other Silesian enclosures.

4

Kilka uwag w sprawie metody prezentacji i interpretacji reliktów budowli sakralnej w Kałdusie

Rodzińska-Chorąży T.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

R. 108, z. 7-A

369--378

PL

Materiał dotyczący reliktów architektury przedstawiony przez W. Chudziaka w monografii stanowiska w Kałdusie budzi wiele wątpliwości. Ich powodem jest przede wszystkim sposób prezentacji, cechujący się dość chaotyczną relacją, wynikającą przede wszystkim z przemieszania fragmentów opisowych z interpretacją, a raczej z nadinterpretacją. Towarzyszy temu zdecydowany przerost tej ostatniej, zwłaszcza wobec braku podstawowej części, jaką winna w takim opracowaniu stać się wyodrębniona, szczegółowa, opisowa i obrazowa inwentaryzacja reliktów. Zamieszczane w publikacji ryciny i fotografie nie spełniają swych funkcji, gdyż nie informują w pełni o wszystkich aspektach odsłanianych pozostałości architektury. W połączeniu z brakiem sygnatur wykopów na ich zbiorczym planie dodatkowo utrudnia to identyfikację kolejnych fragmentów wymienianych w tekście. To wszystko sprawia, iż wiele kwestii pozostaje niejasnych, a tezy autora zbyt jednostronne.

EN

The materials concerning architectural relics presented by Chudziak in his monograph on the site in Kałdus raises many doubts. The reason behind them is mainly the way they were presented – in a chaotic fashion stemming mainly from mixing the descriptive elements with their interpretation or even overinterpretation. The excess of the last factor is particularly alarming, especially when juxtaposed with total lack of the core of the presentation, i.e. an independent, detailed, descriptive, and imaging inventory of relics. The enclosed figures and photographs do not fulfil their purpose, as they fail to inform fully about all the aspects of uncovered architectural remains. This, and the fact that there are no excavation signatures on the overall plan makes it hard to identify the individual fragments mentioned in the text. All in all, the presentation is rather unclear, and many theses advanced by the author too one-sided.

5

Pomnik komemoratywny Kommodusa z domu H21c w Marinie El-Alamein

Czerner R., Medeksza S.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2008

|

Nr 23

17--35

PL

Jednym z najbardziej niezwykłych reliktów architektonicznych, mających wyjątkowo dekoracyjną formę, jest pomnik komemoratywny poświęcony Komodusowi odkryty w domu H21c w trakcie wykopalisk w Marina El-Alamein. Dom ten znajduje się w północnej części miasta, niedaleko centrum. Został znaleziony podczas wykopalisk ratowniczych w Egipcie w późnych latach 80. XX w. Działania polsko-egipskiej misji archeologicznej rozpoczęły się na tym obszarze w 2000 roku. Fragmenty pomnika były stopniowo odkrywane od samego początku wykopalisk. W roku 2007 misja ukończyła anastylozę oraz częściową rekonstrukcję pomnika komemoratywnego. Ta praca zakończyła projekt rozpoczęty w roku 2001 i stopniowo kontynuowany w ciągu kilku następnych sezonów. Pomnik znajduje się w Sali głównej domu H21c, usytuowanej na głównej osi na południe od głównego dziedzińca. Został dodany do .ściany zachodniej i ustawiony na istniejącej już posadzce. Część pomnika zachowana in situ obejmowała .ściany cokołu, które zajmowały dwa kwadratowe „sześciany” o wymiarach 425 × 198 cm i wysokości 71 cm. Inne odkryte relikty obejmowały liczne dekorowane elementy architektoniczne: fragment bębnów kolumn, gzyms z zębnikami, kapitel pseudokorynckiej kolumny w stylizowanej formie typowej dla Mariny, i podobny do kwadratowego pilastra. Wszystkie te elementy miały zbliżone wymiary, co dowodziło, że pochodziły z jednej niezbyt wysokiej konstrukcji. Szczególnie interesujący jest otynkowany bęben kolumny pomalowany w kwiatowe motywy, odkryty w 2001 roku. Został on wkrótce poddany konserwacji dla celów przyszłej wystawy muzealnej. Znaleziskami, które pozwoliły na zinterpretowanie wszystkich reliktów jako części pomnika komemoratywnego, były dwie częściowo zachowane marmurowe tablice z fragmentami greckiej inskrypcji, odkryte w 2000 roku, tuż nad podłogą sali. Inskrypcja jest wyryta na cynowej (?) bocznej powierzchni tablic. Jej interpretacja zaprezentowana przez Adama Łajtara pokazuje, że inskrypcja opisywała pomnik komemoratywny poświęcony Komodusowi (a tak- że w pewnym sensie jego formę), co pozwala na bardzo precyzyjne datowanie go na lata 180-191 A.D., a najprawdopodobniej na lata 180-183 A.D. Układ pomnika został zrekonstruowany na podstawie analizy zachowanych elementów architektonicznych oraz studiów porównawczych. Na cokole cztery kolumny tworzyły kiedy. portyk wraz z dwoma wbudowanymi kwadratowymi pilastrami na tylnej ścianie. Pierwotnie każda kolumna składała się z czterech bębnów, z których trzy dolne mierzyły po 53 cm wysokości, a ostatni z wierzchu 45 cm wysokości; średnica bębnów wahała się od 31 cm przy podstawie do 29 cm pod kapitelem. Zatem kolumny mierzyły 267,75 cm wysokości, co równa się dokładnie 17 modułom, z których każdy był równy połowie .średnicy przy podstawie. Kolumny nie były zwieńczone belkowaniem, lecz tylko związane drewnianymi belkami tuż pod kapitelem. Architrawy dwóch fascii i gzyms z zębnikami powyżej, ale bez żadnego fryzu pomiędzy, były jedynie wbudowane w tylną .ścianę i powyżej engaged pilastrów. Według tej teoretycznej rekonstrukcji została wykonana rzeczywista anastyloza zachowanych elementów, jak i częściową rekonstrukcja portyku i cokołu. Objęła ona trzy z czterech kolumn i jeden wbudowany w ścianę pilaster. Dwie kolumny i pilaster zostały odbudowane do pełnej wysokości (jeden kapitel kolumny zrekonstruowano), trzecia kolumna tylko do jednej czwartej wysokości, a z czwartej kolumny i pozostałego pilastra zostały zrekonstruowane tylko bazy. Znaczna część ściany również została odrestaurowana jako tło dla pomnika. To pozwoliło na zrekonstruowanie i umieszczenie na niej i na pilastrze architrawu z nowego bloku wapienia. Nastepnie umieszczono na architrawie oryginalne elementy zębnikowego gzymsu.

EN

One of the most remarkable architectural relics discovered at the site of Marina El-Alamein and having very decorative form is the Commemorative Monument to Commodus in the house H21c. This house is located in the northern part of the town near its centre. It was found during the safeguarding Egyptian excavations in the late 1980s. The activities of the Polish-Egyptian Preservation Mission started in this area in 2000. The vestiges of the monument had been progressively uncovered since the very beginning of the excavations. In 2007, the Mission completed anastylosis and partial reconstruction of the Commemorative Monument. This work finished the project which started already in 2001, and which progressed gradually over the past few seasons. The Monument is located in the main hall of house H21c, situated in its main axis south of the central courtyard. It was added to its western wall on the already existing paved floor. The part of the monument preserved in situ consisted of the walls of the podium, occupying two square “cubicles” measuring 425 × 198 cm, and 71 cm high. Other discovered relics included numerous decorated architectural elements: fragments of column drums, cornice with dentils, a column capital of pseudo-Corinthian stylized form typical of Marina, and a similar one of a square pilaster. All these elements correspond in size, proving they derive from one, not very high structure. Particularly interesting is a plastered column drum covered with painted floral decoration, excavated in 2001. It soon underwent conservation for future museum exhibition. The findings that allowed the interpretation of all the relics as parts of a commemorative monument were two fragmentarily preserved marble plaques with fragments of a Greek inscription, discovered in 2000, just above the hall floor. The inscription is carved on the tin side surface of the plaques. Its interpretation, presented by Adam Lajtar, shows that the inscription described a Commemorative Monument to Commodus (also in a way its form) and it allows for a very precise dating back to the years 180-191 A.D., and most probably 180-183 A.D. The arrangement of the monument was reconstructed basing on the analysis of preserved architectural elements and comparative studies. On the podium four columns had once formed a portico together with two engaged square pilasters in the back wall. Originally, each of the columns consisted of four drums, the three bottom ones 53 cm high, the last one on top 45 cm high; the diameter of these drums varied from 31 cm at the bottom to 29 cm at the capital. Columns were thus 267.75 cm high that is exactly 17 modules, each equalling half of the diameter at the base. The columns were not surmounted by entablature, but only tied together by wooden beams just beneath the capitals. The architraves of two fasciae and cornice with dentils above, but no frieze in between, were only built in the back wall and above the engaged pilasters. According to this theoretic reconstruction, the actual anastylosis of the preserved elements, and thus partial reconstruction of the portico and the podium, has been carried out. It included three of four columns and one engaged pilaster. Two columns and a pilaster have been re-erected to the full height (one column capital reconstructed), the third column only to one-fourth of its height, and only the bases have been reconstructed of the fourth column and the other pilaster. A substantial part of the wall has also been restored as a backdrop for this monument. This permitted an architrave made of new limestone to be reconstructed on it and the pilaster. Original elements of the dentil cornice were then mounted on the architrave.

6

Rynek Główny w Krakowie - ekspozycja podziemi dla wielkiego muzeum

Płuska I.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2007

|

Nr 22

97--101

PL

Problem prac archeologicznych w podziemiach Rynku Głównego oraz kwestia konserwacji i udostępnienia znajdujących się pod ziemią reliktów architektonicznych pobudzały środowiska naukowe - jeżeli nie do sporu, to z pewnością do wielkich emocji.

EN

The problem of archaeological work in the basement of the Main Market Square and the issue of maintenance and provision of underground situations architectural relics stimulated. Scientific community - if not to dispute, it is certainly a great emotion.