Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Variability of zinc content in cultivated luvisols of the Pałuki region (Central Poland)

Bartkowiak Agata

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2023

|

nr I/1

120--132

EN

Zinc is an essential microelement that is required for the proper growth and development of crops, and its content in the soil varies. Due to the physiological functions it performs in living organisms, zinc is considered an essential element in the nutrition of plants and animals. The total forms of trace elements do not fully reflect the possibilities of their absorption. They provide only approximate ranges of the soil’s abundance in a given ingredient. Plants can obtain microelements only from bioavailable forms.The content of available forms of elements in soils is one of the important determinants of plant yield. Zinc deficiency is a serious problem in agricultural soils around the world because it results in reduced crop yields. The aim of the study was to assess the content of total and available forms of zinc in the surface horizons of arable Luvisols in the Pałuki region, that has been intensively used for agriculture. Basic physical and chemical soil properties were determined using methods commonly applied by soil science laboratories. The content of total zinc forms was determined using the Crock and Severson method. Forms bioavailable to plants were identified using the Lindsay and Norvell method. The content of both forms of zinc was determined by atomic adsorption spectroscopy (AAS). In the analysed samples of arable land, low contents of total and available forms of zinc were recorded. The correlation analysis that was carried out confirmed that the content of these forms in the soil is significantly influenced by reaction. Due to the low levels of zinc forms found in the studied agricultural soils, It is necessary to monitor the amounts of this trace element.

PL

Cynk jest mikroelementem niezbędnym do prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin uprawnych, a jego zawartość w glebie jest zróżnicowana. Ze względu na funkcje fizjologiczne, jakie pełni w organizmach żywych, cynk uznawany jest za pierwiastek niezbędny w żywieniu roślin i zwierząt. Formy całkowite pierwiastków śladowych nie odzwierciedlają w pełni możliwości ich wchłaniania. Podają jedynie przybliżone zakresy zasobności gleby w dany składnik. Rośliny mogą pozyskiwać mikroelementy jedynie z form biodostępnych. Zawartość przyswajalnych form pierwiastków w glebie jest jednym z ważnych czynników warunkujących plonowanie roślin. Niedobór cynku jest poważnym problemem w glebach rolniczych na całym świecie, ponieważ powoduje zmniejszenie plonów. Celem badań była ocena zawartości form całkowitych i przyswajalnych cynku w poziomach powierzchniowych uprawnych gleb płowych regionu Pałuk, który od dziesięcioleci jest intensywnie użytkowany rolniczo. Podstawowe właściwości fizyczne i chemiczne gleby określono metodami powszechnie stosowanymi w laboratoriach gleboznawczych. Zawartość form cynku całkowitego oznaczono metodą Crocka i Seversona, a formy biodostępne dla roślin metodą Lindsaya i Norvella. Zawartość obu form cynku oznaczono metodą atomowej spektroskopii adsorpcyjnej (AAS). W analizowanych próbach gruntów ornych stwierdzono niską zawartość form całkowitych i przyswajalnych cynku. Przeprowadzona analiza korelacji potwierdziła, że na zawartość tych form w glebie istotny wpływ ma odczyn. Ze względu na niską zawartość form cynku w badanych glebach rolniczych, konieczne jest monitorowanie ilości tego mikroelementu.

2

About testing and regulation of arable soils’ phosphorus status

Tõnutare T., Jürgens M., Szajdak L., Soobik L., Krebstein K., Kaart T., Kõlli R.

Proceedings of ECOpole

|

2016

|

Vol. 10, No. 2

555--562

EN

A high content of phosphorus (P) in the soil cover of agricultural landscape may cause (in connection with P leaching and emission) a high risk of P outflow from agro-ecosystems and its inflow into the water of rivers, lakes and sea. P concentration, which controls the primary productivity in agro-ecosystems, is at the same time the key factor of eutrophication of water bodies. The continual testing of P content in soil enables to recommend the optimal doses of fertilizer application and therefore enables to minimize the pollution risk to both: agro-ecosystems (by excessive P content) and water bodies (by avoiding their eutrophication). The aim of this work was to compare the results of soil plant available P analysis by ammonium acetate-lactate (AL), and calcium acetate-lactate (CAL), and Mehlich3 (M3) methods and distribution of soils into different soil P status classes. The distribution into classes is affected by the physical parameters of soil. This analysis shows that distribution into classes depends on the soil P content and also on the method of determination.

PL

Wysoka zawartość fosforu (P) w glebie krajobrazu rolniczego może stanowić przyczynę (w połączeniu z wymywaniem oraz emisją) wysokiego zagrożenia P w wodach rzek, jezior i mórz, a pochodzącego z ekosystemów rolniczych. Zawartość P kontrolująca produkcję pierwotną agroekosystemów stanowi czynnik eutrofizacji zbiorników wodnych. Ciągła kontrola zawartości P w glebie pozwala rekomendować stosowanie optymalnych dawek nawozów, a tym samym zminimalizować ryzyko zanieczyszczeń zarówno agroekosystemów (o podwyższonej zawartości P) i zbiorników wodnych (poprzez unikanie ich eutrofizacji). Celem pracy było porównanie zawartości w glebie P dostępnego dla roślin oznaczonych trzema metodami analitycznymi: octanowo-mleczanową (AL), wapniowo octanowo-mleczanową (CAL) i Mehlicha (M3) i sklasyfikowania gleb pod kątem zawartości P. Wykazano, że rozmieszczenie P w poszczególnych glebach wpływa na ich właściwości fizyczne. Stwierdzono zależność zawartości P od klasy gleby oraz metody oznaczenia P.

3

The use of enzymatic tests to assess the quality of arable soils along main thoroughfares in Lublin

Futa B., Bielińska E. J., Mocek-Płóciniak A.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 3

94--97

EN

Communicative enzymatic indicators were used in this study to assess the quality of arable soils along main thoroughfares in Lublin. The study comprised 16 areas located by roads with similar car traffic intensity. Soil samples were collected from the topsoil layer (0-20 cm) of farmlands, at distances of 10, 30, 50 and 100 m from the road verge. The activity of 4 enzymes was measured in the samples: dehydrogenases, acid phosphatase, alkaline phosphatase and urease as well as the total content of heavy metals (Zn, Pb, Cu, Cd) and the total content of 16 polycyclic aromatic hydrocarbons. The research revealed that the activity of dehydrogenases, acid phosphatase and alkaline phosphatase rose gradually as the distance from the road increased. The maximum activity of these enzymes was observed at distances of 50-100 m or 100 m away from the road. The research findings show that unfavourable changes in arable soils located in open areas adjacent to main thoroughfares can be observed at least at a distance of 50 m.

PL

W pracy zastosowano komunikatywne wskaźniki enzymatyczne do oceny jakości gleb uprawnych położonych wzdłuż głównych tras komunikacyjnych Lublina. Badaniami objęto 16 powierzchni położonych przy drogach o zbliżonym natężeniu ruchu pojazdów samochodowych. Próbki glebowe pobrano z pól uprawnych z warstwy ornej 0-20 cm, z odległości 10, 30, 50 i 100 m od krawędzi jezdni. W pobranym materiale oznaczono: aktywność 4 enzymów: dehydrogenaz, fosfatazy kwaśnej, fosfatazy zasadowej i ureazy oraz całkowitą zawartość metali ciężkich (Zn, Pb, Cu, Cd) i sumaryczną zawartość 16 wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. W glebach badanych powierzchni aktywność dehydrogenaz, fosfatazy kwaśnej i fosfatazy zasadowej wzrastała stopniowo wraz ze wzrostem odległości od krawędzi drogi. Maksymalną aktywność tych enzymów stwierdzono w odległości 50-100 m lub 100 m od drogi. Wyniki te wskazują, że niekorzystne zmiany stanu biologicznego gleb upranych na terenach otwartych przyległych do tras komunikacyjnych sięgają co najmniej na odległość do 50 m.

4

Frakcje ołowiu, chromu, cynku, miedzi i niklu w poziomie próchnicznym gleb położonych wzdłuż obwodnicy Siedlec

Pakuła K.

Inżynieria Ekologiczna

|

2011

|

Nr 27

153-160

PL

Celem podjętych badań była ocena zawartości ołowiu, chromu, cynku, miedzi i niklu oraz ich czterech frakcji (wymiennej - F1, redukowalnej v F2, utlenialnej - F3 rezydualnej - F4), wydzielonych za pomocą metody rekomendowanej przez the European Union's Standards, Measurements and Testing program (dawniej BCR), w poziomie próchnicznym gleb uprawnych (0 - 20 cm), położonych wzdłuż obwodnicy miasta Siedlce. W analizowanych glebach stwierdzono zróżnicowaną zawartość czterech frakcji ołowiu, chromu, cynku, miedzi i niklu, a ich średni udział w zawartości ogólnej danego metalu, (niezależnie od grupy granulometrycznej), można przedstawić w następujących malejących szeregach: Pb - F2 > F3 > F4 > F1; Cr - F4 > F3 > F2 > F1; Zn - F2 > F4 > F1 > F3; Cu - F3 > F4 > F2 > F1; Ni - F4 > F3 > F2 > F1. Obliczenia statystyczne wykazały istotny wpływ wybranych właściwości badanych gleb (zawartość ogólna badanego metalu, pojemność sorpcyjna, Corg, frakcja iłowa ? < 0,002 mm) na specjację ołowiu, chromu, cynku, miedzi i niklu.

EN

The aim of this work was to assessment on the impact of road traffic on the total content of lead, chromium, zinc, copper, nickel and their fractions (exchangeable - F1, reducible - F2, oxidizable - F3, residual - F4) by the European Union's Standards, Measurements and Testing program (formerly BCR) method in humic horizon (0-20 cm) of arable soils situated along the Siedlce ring road. Chemical analyses revealed that mean percentage contribution of heavy metals fractions in their total content, independently of type of investigated soils, can be arranged in the following decreasing series: Pb - F2 > F3 > F4 > F1; Cr - F4 > F3 > F2 > F1; Zn - F2 > F4 > F1 > F3; Cu - F3 > F4 > F2 > F1; Ni - F4 > F3 > F2 > F1. Statistical processing revealed significant influence of selected properties of studied soils (total content of heavy metals, CEC, Corg, fraction ? < 0.002 mm) on Pb, Cr, Zn, Cu and Ni speciation.

5

Influence of Distance from Black Locust (Robinia pseudoacacia) Shelterbelts on Dehydrogenase Activity in Arable Soils

Mazurek R., Józefowska A., Piotrowska A.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 3

385-390

EN

Biological activity of soils can be measured on the base of their dehydrogenase activity, mainly influenced by soil organic carbon content. The aim of the paper was to evaluate the effect of distance from shelterbelts plantet with black locust trees on level of dehydrogenase activity in arable soils of Proszowice Plateau derived from loess. Soil samples were taken from area of 20 × 24 m with different soil type (brown soil proper, from layer of 0–25 cm of arable soil. Sixty mixed soil samples were collected from area in growing distance (up to 24 m) from shelterbelt. The highest dehydrogenase activity was measured in samples taken up to 2 m from black locust trees. Dehydrogenase activity amounted 12.48 cm3H kg–1 h–1 in these zone. Level of measured activity was the lowest in zone 12–14 m (2.91 cm3H kg–1 20 h–1). It were state statistical differences between dehydrogenase activity in zone 0–2 m and in the rest zones. Level of dehydrogenase activity was strongly influence by organic carbon content and C/N ratio.

PL

Celem pracy było określenie wpływu odległości od zadrzewień złożonych z robinii akacjowej na poziom aktywności dehydrogenazy w glebach uprawnych Płaskowyżu Proszowickiego wytworzonych z lessu. Próbki glebowe zostały pobrane z mikropoletka o wymiarach 20 × 24 m, z warstwy 0–25 cm z gleby brunatnej właściwej użytkowanej jako grunt orny. Ogółem pobrano 60 próbek zbiorczych w rosnącej odległości (do 24 m) od zadrzewień. Najwyższą aktywnością dehydrogenazy charakteryzowały się gleby pobrane w odległości do 2 m od zadrzewień. W strefie tej aktywność dehydrogenazy wynosiła 12,48 cm3 H kg–1 24 h–1. W strefach położonych dalej od zadrzewień aktywność dehydrogenzy stopniowo malała, przyjmując wartości najniższe w strefie 12–14 m od zadrzewień – 2,91 cm3 H kg–1 24 h–1. Stwierdzono statystycznie istotne różnice pomiędzy aktywnością dehydrogenazy w strefie 0–2 m a aktywnością oznaczoną w pozostałych strefach. Poziom aktywności dehydrogenazy był związany z zawartością węgla organicznego oraz stosunkiem C/N.

6

Assessment of Chemical Degradation of Selected Soil Properties as Induced by Copper, Zinc and Hydrogen

Diatta J., Skubiszewska A., Witczak R.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 5/6

532-540

EN

The concept of this study was based on the evaluation of the impact of copper (Cu), zinc (Zn) and hydrogen protons (H+) on selected chemical characteristics of two arabie soils: light loamy sand (No. 1) and silty soil (No. 2). The targeted chemical alterations of the soils concerned pH changes, water soluble forms of Cu and Zn and displaced alkaline cations as induced by Cu, Zn and H incorporation. Preliminarily, the amounts of exchangeable alkaline cations (ExAC = Ca + Mg + K + Na) were extracted by using l M CH3COONH4, pH 7.0 and these amounts were used for calculating amounts of Cu, Zn and H to be incorporated as follows: copper as CuSO4 o 5H2O, zinc as ZnSO4 o 7H2O and hydrogen in the form of HCl at spiking rates corresponding to 0, 5, 10, 30, 60, 100, 150, 200, 300, 400, 500 and 1000 % of ExAC. Treatments were incubated for 16 weeks at 18 Celsjus degree and kept at 75-85 % WHC (water holding capacity). Copper, zinc and hydrogen effects on soil chemical properties can be first observed throughout pH changes, which were more pronounced for H treatments as compared with Cu and Zn ones. The amounts of water extractable Ca (ie displaced) at Cu and Zn spiking rates of 1000 % ExAC are 25 and 21 times higher, respectively, for the soil No. l (light loamy sand), whereas for the soil No. 2 (silty soil), 44 and 38 times higher, as compared with the control treatment. The impact of H is intermediate and represents 24 and 35 times, for the soils No. l and No. 2, respectively. Results reported in the paper drive specific attention on the destructive effects of Cu, Zn and H, separately. The joint impact of these metals along with protons is the córę of agroenvirontnental concem. The chemical degradation established on the basis of water extractable alkaline cations (WEAC) follows the range: H > Cu > Zn.

PL

Koncepcja przedstawionych badań dotyczy oceny oddziaływania miedzi (Cu), cynku (Zn) i protonów (jonów wodorowych H+) na wybrane właściwości chemiczne dwóch gleb uprawnych: piaskugliniastego lekkiego (gleba Nr 1) i iłu pylastego (gleba Nr 2). Badane zmiany dotyczyły pH, wodorozpuszczalnych form Cu, Zn oraz kationów alkalicznych wypartych z koloidów glebowych pod wpywem wniesienia do obu gleb jonów Cu, Zn i H. Wymienne kationy alkaliczne (ExAC = Ca + Mg + K + Na] ekstrahowano uprzednio przy użyciu roztworu 1 M CH3COONH4 przy pH 7.0, a uzyskane dane służyły do obliczenia ilości Cu, Zn i H do wniesienia do gleb w postaci: miedź jako CuS0-4 o 5H2O, cynk - ZnSO4 o 7H2O i wodór w formie HCl. Dawki tych jonów odpowiadaty O, 5, 10, 30, 60, 100, 150, 200, 300, 400, 500 i 1000 % ExAC. Obiekty inkubowano przez 16 tygodni w temperaturze 18 °C oraz 75-85 % PPW (Polowej Pojemności Wodnej). Oddziaływania jonów Cu, Zn i H na chemiczne właściwości gleb ujawniły się najpierw poprzez zmiany odczynu, które były znaczące dla obiektów z jonem wodoru w porównaniu z obiektami z Cu i Zn. Wodnorozpuszczalne ilości Ca (tzn. wyparte) przy dawkach Cu i Zn wynoszących 1000 % ExAC są odpowiednio 25 i 21 razy większe dla gleby Nr 1 (piasku gliniastym lekkim), podczas gdy dla gleby Nr 2 (iłu pylastego), odpowiednio 44 i 38 w porównaniu z obiektem kontrolnym. Oddziaływanie jest natomiast pośrednie, czyli 24 i 35 większe, odpowiednio dla gleby Nr 1 i Nr 2. Wyniki przedstawione w pracy zwracają szczególną uwagę na destrukcyjne działania jonów Cu, Zn i H stosowanych oddzielinie. Łączne oddziaływanie obu metali wraz z protonami wywołuje negatywne skutki w ekosystemach poddanych antropopresji. Szereg degradacji chemicznej oparty na ilościach wodnorozpuszczalnych kationów licznych (WEAC) kształtował się następująco: H > Cu > Zn.

7

Influence of the way rendzinas are used in protective zone of Roztocze National Park on total contents of selected heavy metals in soil

Skwaryło-Bednarz B., Martyn W.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2008

|

Vol. 15, nr 9

985-990

EN

The aim of this research was to evaluate the influence of the way in which the soils are used (arable soil and grassland) on total contents and distribution of Pb, Zn, and Cu in rendzina profiles. The experiment was carried out in the eastern part of the protective zone in Roztocze National Park. In each outcrop samples were taken at horizons Aca, A/Cca, and Cca. Conducted statistical analysis revealed that contents of total forms of lead, zinc, and copper at the investigated horizons were within common norm for rendzinas. Despite this, the results obtained in the experiment show accumulation of Pb, Zn, and Cu in surface levels as comporable to parent rock levels. Rendzinas used as arable soils bad higher contents of zinc and copper, while grasslands contained more lead. The statistical analysis that revealed many significant correlations between the contents of the investigated total forms of metal s and chemical properties of rendzinas, regardless of the ways they were used.

PL

Celem niniejszych badań była ocena wpływu sposobu użytkowania (grunty orne i użytki zielone) na zawartość ogólną i rozmieszczenie Pb, Zn i Cu w profilach rędzin. Badania przeprowadzono we wschodniej części otuliny Roztoczańskiego Parku Narodowego. W każdej z odkrywek pobierano próbki z poziomów Aca, A/Cca i Cca. Przeprowadzone analizy wykazały, iż zawartość ogólnych form ołowiu, cynku i miedzi w badanych poziomach mieściła się w ogólnie przyjętych normach dla rędzin. Pomimo tego otrzymane wyniki badań świadczą o nagromadzeniu Pb, Zn i Cu w poziomach wierzchnich w odniesieniu do poziomów skał macierzystych. Rędziny użytkowane jako grunty orne cechowały się większą zawartością cynku i miedzi, a użytki zielone miały więcej ołowiu. Przeprowadzona analiza statystyczna wykazała wiele istotnych zależności pomiędzy zawartością badanych form ogólnych metali, a właściwościami chemicznymi rędzin, niezależnie od ich sposobu użytkowania.

8

Forms of potassium, magnesium and calcium in the arable soils of the Siedlce county (Eastern Poland)

Królak E., Raczuk J., Karwowska J.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2007

|

Vol. 14, nr 8

819-828

EN

In arable soils of the Siedlce county, the content of potassium, magnesium and calcium in water-extractable, ammonium acetate- and nitric acid-extractable forms was measured. Moreover, the content of 40K isotope was determinated with the use of ?-spectrometric measurements. It was established that, in relation to acid-extractable forms, potassium is the one of the three macroelements which extracts to the soil solution in greater amounts than magnesium and calcium. The forms of metals absorbed by soil sorption complex comprise about 50-60 % of acid-extractable forms. Acid-extractable forms make up less than 1% of the total content of potassium; it was calculated on the basis of y-spectrometric measurements. The content of magnesium and calcium was statistically correlated with the content of Corg and the soil reaction. Such correlations were not observed for potassium.

PL

W glebach ornych powiatu siedleckiego określano zawartość potasu, magnezu i wapnia w formach ekstrahujących się wodą, octanem amonu i kwasem azotowym. Ponadto za pomocą pomiarów y-spektrometrycznych oznaczono zawartość izotopu K-40. Ustalono, że w stosunku do form ekstrahujących się z gleby kwasem spośród trzech badanych makroelementów w największym stopniu do roztworu glebowego wymywa się potas, w znacznie mniejszych ilościach magnez i potas. Formy metali zasorbowane przez kompleks sorpcyjny stanowią ok. 50-60 % form wymywających się kwasem. Za pomocą pomiarów zawartości izotopu 40K ustalono, że zawartość potasu wymywająca się z gleby za pomocą kwasu azotowego stanowi poniżej 1% całkowitej zawartości tego pierwiastka w badanych glebach. Zawartość magnezu i wapnia w badanych formach była skorelowana statystycznie z zawartością Corg, oraz odczynem gleby. Zależności takich nie stwierdzono dla potasu.

9

Występowanie niklu w glebach ornych wybranych gmin Górnego Śląskiego

Pelczar J., Loska K., Cebula J., Wyżgolik B.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2005

|

z. 267

221-228

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań nad zawartością niklu w glebach użytkowanych rolniczo na obszarach gmin Suszec oraz Racibórz. Przeanalizowano łącznie 2624 próby gleby zebrane na powierzchni ponad 5 tys. hektarów. Na terenie Raciborza odnotowano punktowe, podwyższone stężenia niklu w dolinie Odry - do 60 mg/kg. Na pozostałym obszarze zawartość tego pierwiastka wynosiła poniżej 25 mg/kg gleby. Średnie stężenie niklu w glebach ornych gminy Suszec wynosiło 6,4 mg/kg, przy wartości maksymalnej 15,9 mg/kg. W 88% próbek pochodzących z terenu tej gminy zawartość niklu była niższa od 10 mg/kg. Uzyskane wyniki wskazują, na brak zanieczyszczenia niklem. Na przeważającej części zbadanego obszaru zawartość niklu nie przekracza wartości dopuszczalnych dla gleb uprawnych.

EN

The paper shows the results of the investigations into nickel concentration in the soils of the farmland in the area of Suszec and Racibórz communes located in Silesian Voivodeship which has been regarded as a region degraded by heavy industry and coal mines for years. A total of 2624 samples collected in an area of over 5 000 ha were tested. Some point elevated nickel concentrations up to 60 mg/kg were found in Racibórz. The remaining area revealed nickel concentration of 25 mg/kg soil. The average nickel concentration in the arabie soil of Suszec commune was 6,4 mg/kg, the maximum being 15,9 mg/kg. 88% of the samples from the commune displayed nickel concentration Iower than 10 mg/kg. The results point to the lack of nickel contamination and its concentration in the area, for the most part, did not exceed the permissible standards for farmland.

10

Metale ciężkie i siarka w glebach użytków rolnych Polski

Terelak H.

Problemy Ekologii

|

2005

|

R. 9, nr 5

259-264

PL

Intensyfikacja produkcji rolnej oraz dopływ do gleby pyłowych i gazowych zanieczyszczeń przemysłowych zawierających pierwiastki toksyczne są podstawową przyczyną chemicznej degradacji środowiska biologicznego, a tym samym pogorszenia jakości produkowanych surowców roślinnych. Przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w latach 1992-1997 przez IUNG w Puławach i Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze dotyczące całkowitej zawartości Cd, Cu, Ni, Pb i Zn (48 590 próbek) i siarki siarczanowej - S-SO4 (45 240 próbek) w powierzchniowej (0-20 cm) warstwie gleb użytków rolnych w układzie dla województw i całego kraju. Na podstawie istniejących kryteriów uwzględniających zawartość pierwiastków w glebie, skład granulometryczny i odczyn gleb oraz zawartość w glebach materii organicznej określono ich zanieczyszczenie analizowanymi pierwiastkami chemicznymi. Gleby użytków rolnych Polski zawierają średnio w poziomie orno-próchnicznym odpowiednio następujące ilości Cd, Cu, Ni, Pb i Zn: 0,21; 6,5; 6,2; 13,6 i 32,4 mg/kg. Około 80% gleb użytków rolnych kraju charakteryzuje się naturalną (0 stopni), a 17,6% podwyższoną (I stopień) zawartością metali ciężkich. Tylko około 3% gleb jest w różnym stopniu (II, III, IV, V) zanieczyszczona metalami śladowymi. Pozwala to na produkcję wysokiej jakości surowców roślinnych. Gleby mineralne Polski zawierają od 0,01 do 50,0 mg S-SO4/100 g (średnio 1,9 mg/100 g). Ponad 55% gleb stanowią utwory o niskiej zawartości siarki siarczanowej. Powierzchnia gleb o średniej i wysokiej zawartości S-SO4 stanowi odpowiednio: 25,1 i 13,1, a antropogenicznie zanieczyszczonych siarką tylko 3,7%. Największe obszary gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi i siarką występują w rejonach silnie uprzemysłowionych. W rejonach tych należy ustalić dokładnie powierzchnie gleb zanieczyszczonych i określić sposób ich użytkowania.

EN

Intensification of agricultural production and deposition of dust and gaseous contaminants of industrial origin that contain toxic elements in soils are the primary reason for the chemical degradation of the biological environment contributing thus to the deterioration of the quality of the produced crops. The study presents data from the research on the total content of Cd, Cu, Ni, Pb and Zn (48.590 samples) and sulphate sulphur S-SO4 (45.240 samples) in the topsoil (0 - 20 cm) of arable land in individual voievodeships and the entire country conducted by the Institute of Soil Sciences and Fertilisation ( IUNG) in Puławy together with District Chemical and Agricultural Stations in the years 1992-1997. Soil pollution with the analyzed contaminants was determined using the existing criteria that take the account of elements content in soil, grain size composition, pH, and organic matter content. Average content of Cd, Cu, Ni, Pb and Zn in the arable-humus topsoil layer of Polish soils was respectively 0,21; 6,5; 6,2; 13,6 and 32,4 mg/kg. Approximately 80% of arable soils in Poland is characterised by natural (0 degree), and 17,6% by elevated (I degree) content of heavy metals. Only about 3% of soils show contamination with trace elements in different degrees (II, III, IV, V). This allows for production of high-quality crops. Mineral soils of Poland contain from 0,01 to 50,0 mg S-SO4/100 g (average 1,9 mg/100 g). More than 55% of soils are formations with low level sulphate sulphur content. The surface of soils of medium and high S-SO4 content covers respectively: 25,1 and 13,1, and anthropogenicaly contaminated with sulphur only 3,7%.The most extensive areas of heavy metal and sulphur contaminated soils occur in heavily industrialised regions where the surface of contaminated soils should be precisely determined alongside with the way of its use.

11

Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in arable soils in proximity of communication tracts near Łodz city

Laskowski S., Trawczyńska A., Tołoczko W.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Vol. 12, nr 7

709-715

EN

The research was led for soils in the proximity of roads with various traffic intensity. PAHs were determined in the soil samples taken from the distances: 10,20,50, 100 and 150 m from the road. In the investigated soils, a high content of PAHs was confirmed, especially in the distance of 10, 20 and 50 metres from the roads no. 713 and no. 714 (with low traffic intensity). It may be caused by longer time of their exploitation (over 50 years) to compare with road no. 1 (about 20 years). The investigation showed, that the 4 PAHs which. are especially dangerous for living organisms, are about 50% of the total of 13 marked hydrocarbons, not depending on the level of contamination. Ali the investigated soils in the distance of 10m from the road were classified into the groups of 4th, 5th or 6th levels of PAHs contamination. In the distance of 100 and 150 metres from the roads, the influence of car transport on the PAH content in the soils is in most cases much reduced to the 1st level of contamination. The investigations confirmed the dependence of the PAHs concentration in the soils on their content of organic substances.

PL

Badania stężenia PAHs (WWA) prowadzono dla gleb przy szlakach komunikacyjnych o różnym natężeniu ruchu samochodowego. PAHs oznaczono w próbkach glebowych pobranych w odległościach: 10,20,50, 100 i 150 m od jezdni. W badanych glebach stwierdzono dużą zawartość PAHs, szczególnie w odległości 10, 20 i 50 m od dróg 713 i 714 (o małym natężeniu ruchu samochodowego). Wpływać na to może dłuższy czas ich eksploatacji (ponad 50 lat) w porównaniu z drogą nr l (ok. 20 lat). Badania wykazały, że cztery szczególnie niebezpieczne dla organizmów żywych PAHs stanowią ok. 50% sumy oznaczonych 13 PAHs niezależnie od ich stopnia zanieczyszczenia gleby. W odległości 10 m od drogi wszystkie badane gleby wykazały 5, 4 lub 3 stopień zanieczyszczenia PAHs. W odległości 100 i 150 m od dróg wpływ transportu samochodowego na zawartość PAHs w glebach przeważnie zmniejsza się (l stopień zanieczyszczenia). Badania potwierdziły zależność koncentracji PAHs w glebach od zawartości substancji organicznej.