Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zagrożenia zbiorników wodnych wynikające z działalności człowieka na przykładzie Stawu Płaszowskiego w Krakowie

Gawałkiewicz R.

Przegląd Geologiczny

|

2018

|

Vol. 66, nr 1

38--47

EN

An exceptional group ofpost-mining excavations are those made as a result of the exploitation of Quaternary seams of natural aggregates. Their characteristic feature includes borrow pits, left after quarrying. They are going through the process of natural revitalization as a result of water table stabilization and the inflow of ground waters and precipitation waters, followed by the natural succession of aquatic vegetation. Plaszów Pond in Cracow-Plaszów is located close to the city centre, in its attractive region. The attractiveness of the adjacent areas can also have a negative effect on the water resources and the ecosystem. The results of geodetic monitoring of water resources show that the situation during the first three months of 2016 had symptoms of ecological disaster.

2

The development of freshwater deltas and their environmental and economic significance

Rzętała M. A., Jaguś A., Machowski R., Rzętała M.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2015

|

Vol. 22, nr 1

107--123

EN

The article presents the results of studies concerning the delta forms that arise as a result of the sedimentation of the debris fed to water bodies by watercourses. The study covered several dozen anthropogenic water bodies in the Upper Silesia region, which is well known for its high degree of urbanisation and industrialisation. Basic research work included morphometric measurements of deltas, analyses of the mechanical and chemical composition of delta sediments and analyses of the chemical composition of the common reed growing on the deltas. The research has demonstrated that the deltas exhibit certain characteristics typical of anthropogenic forms that result from the pollutants found in watercourses. In delta sediments, grains of sand usually dominate, but in many cases the share of the < 0.02 mm fraction is as high as ca. 30%. Sediments often contain fine coal and other organic pollutants, which is reflected by high weight loss on ignition. The content of trace elements in delta sediments is usually many times higher than the geochemical background for all types of sedimentary rocks. Deltas are an environment where pollutants accumulate and some of them are assimilated by plants. The content of macro elements in common reed tissues from different deltas does not vary widely while the content of trace elements often results from their content in the sediments. The material that forms deltas can be extracted and in some cases even used as fuel.

PL

Przedstawiono wyniki badań form deltowych, powstających w wyniku sedymentacji rumowiska wnoszonego przez cieki do zbiorników wodnych. Badaniami objęto kilkadziesiąt zbiorników antropogenicznych w regionie górnośląskim, wyróżniającym się silną urbanizacją i uprzemysłowieniem. Podstawowe prace badawcze obejmowały: pomiary morfometryczne delt, analizy składu mechanicznego oraz chemicznego osadów deltowych, analizy składu chemicznego trzciny porastającej delty. Prace badawcze wykazały, że delty mają cechy form antropogenicznych, wynikające z zanieczyszczenia cieków. W osadach delt dominują zwykle ziarna piasku, lecz w wielu przypadkach frakcja < 0,02 mm stanowi nawet około 30%. Osady nierzadko zawierają miał węglowy i inne zanieczyszczenia organiczne, co wyrażają wysokie wartości strat wagowych po prażeniu. Zawartość pierwiastków śladowych w osadach deltowych najczęściej wielokrotnie przekracza tło geochemiczne wszystkich rodzajów skał osadowych. Delty są środowiskiem akumulacji zanieczyszczeń. Część z nich jest asymilowana przez roślinność. Zawartość makropierwiastków w tkankach trzciny z różnych delt jest mało zróżnicowana, natomiast zawartość mikropierwiastków często jest pochodną zawartości w materiale osadowym. Materiał tworzący delty może być wydobywany - w niektórych przypadkach posiada nawet cechy opałowe.

3

Autochthonic and allochthonic plant detritus as zoobenthos habitat in anthropogenic woodland ponds

Spyra A.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2011

|

Vol. 40, No.1

27-35

EN

Regardless of origin, all water bodies situated inside forests form a unique habitat for many freshwater animals due to the allochthonous detritus covering the bottom, composed mostly of leaves from waterside trees. For many years these woodland ponds have been considered to be advantageous to regional biodiversity. Investigations were carried out in eight anthropogenic woodland ponds, formed as a consequence of coal mining activities, situated in forest complexes in Upper Silesia (Southern Poland), to evaluate the impact of allochthonic and autochthonic plant detritus on the formation of zoobenthic communities, together with insolation intensity. In sites covered by a layer of allochthonic plant matter, zoobenthos were more abundant compared to places covered by autochthonic detritus. The density of zoobenthos in sun-exposed sites was two to three times greater than in shaded sites.

4

Seasonal Changes in Selected Physicochemical Parameteres of Saline Water Bodies (Case Study of Retention--Dosing Reservoir “Brzeszcze”)

Molenda T., Chmura D.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 2

225-234

EN

The paper presents results of physicochemical parameters (temperature, pH, conductivity, salinity, oxygenation, oxydation reaction potential, turbidity) in man-made water body. The conducted studies indicated that anthropogenic saline reservoirs are typified by specific limnic processes. It concern especially myctic processes, which are distinctly different from those known from fresh water lakes. The “Brzeszcze” reservoir is of bradymictic type, characterized by advantage of stagnation over mixing. Differences in conductivity between bottom and surface waters within 3 meters varied from 5.4 mS cm–1 to 11.8 mS cm–1. The waters were also characterized by large decrease in oxygenation with depth and between seasons from more than 22 to ca 1 mg O2/dm3. The hydrological situation in “Brzeszcze” is to the some extent similar an estuary. The movement of waters is determined by the process called “anthropomixing”. Another unusual feature was high short-term changes within 5 minutes in conductivity and turbidity probably associated with waving caused by wind.

PL

Praca przedstawia wyniki badań parametrów fizykochemicznych wód (temperatura, pH, konduktywność (przewodnooeć), zasolenie, natlenienie, zawartość chlorofilu a, mętność) w zbiorniku pochodzenia antropogennego. Przeprowadzone badania wykazały, że antropogenne słone zbiorniki wodne charakteryzują się specyficznymi procesami limnicznymi. Dotyczy to w szczególności procesów miksji, które są zupełnie inne niż w naturalnych akwenach wodnych. Zbiornik retencyjno-dozujący „Brzeszcze” należy zaliczyć do typu bradymiktycznego o przewadze stagnowania nad mieszaniem. Różnice w konduktywności pomiędzy przydennymi a przypowierzchniowymi wodami w obrębie 3 metrów głębokości wahają się od 5,4 mS cm–1 do 11,8 mS cm–1. Wody charakteryzowały się również silnym spadkiem natlenienia wraz z głębokością i między porami roku z ponad 22 mg O2/dm3 do około 1 mg O2/dm3. Sytuację hydrologiczną w zbiorniku „Brzeszcze” można w pewnym sensie porównać do tych, jakie panują u ujścia rzek do mórz. W zbiorniku tym występują specyficzne procesy ruchu wód, które można by określić jako antropomiksja. Inną niezwykłą cechą są krótkookresowe, zachodzące w ciągu 5 min, duże zmiany konduktywnooeci i mętności, związane prawdopodobnie z falowaniem wywołanym przez wiatr.