Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The influence of hydromorphological modifications of the littoral zone in lakes on macrophytes

Jusik S., Macioł A.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2014

|

Vol. 43, No. 1

66--76

EN

The study aimed at determining the influence of hydromorphological modifications of the littoral zone in lakes on the occurrence and quantitative diversity of macrophytes. The field research was carried out at the peak of the growing season (June - September) between 2006 and 2009. Altogether, 457 transects were studied, located in 5 lakes. Studies on the hydromorphology were performed with the method of Lake Habitat Survey (LHS), and on macrophytes - with the method of transects. The studied sites were divided into 3 groups of different intensity of morphological transformations. The identified groups constituted the starting point for the analysis of influence exerted by transformations on macrophytes. The obtained results indicate that hydromorphological modifications of lakes are an important ecological factor affecting the occurrence and quantitative diversity of macrophytes. The transformations recorded in the studied reservoirs resulted mostly from recreational exploitation. They were responsible for mechanical elimination of dominant species, which led to an increased number of taxa, synanthropization and an average level of hemeroby as well as a decrease in the total vegetation cover. Helophytes were the most negatively affected group by the transformations, which reduce their contribution in the vegetation cover, whereas macroscopic filamentous algae and elodeids were positively affected.

2

Przekształcenia antropogeniczne torfowiska Rzecin zaobserwowane na zdjęciach lotniczych

Barabach J., Milecka K.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2013

|

Vol. Spec.

11--22

PL

Ze względu na bogactwo florystyczne, zróżnicowanie zbiorowisk roślinnych oraz stan zachowania ekosystemu, Torfowisko Rzecińskie w 2008 roku objęte zostało ochroną w ramach programu Natura 2000 (PLH300019). Stosunkowa duża bioróżnorodność, występowanie kilku glacjalnych gatunków reliktowych oraz perdochoryczny charakter niemal połowy z rozpoznanych na stanowisku zbiorowisk roślinnych, sugeruje naturalność siedliska i mały stopień ingerencji człowieka w jego strukturę. Tymczasem, szczegółowe badania paleoekologiczne wskazują, że znaczna część mokradła powstała w okresie ostatnich kilkuset lat i jest znacznie młodsza niż dotychczas przypuszczano. Ponadto wyniki te sugerują, że zarówno powstanie jak i dalszy rozwój torfowiska związany jest w dużej mierze z działalnością człowieka, który głównie poprzez działania hydrotechniczne wpływał na florę oraz dynamikę roślinności. W niniejszej pracy wykonano analizę zdjęć lotniczych obszaru Torfowiska Rzecin z ostatnich 50 lat. Wyniki wskazują, że stopień bezpośredniego oddziaływania człowieka na powierzchniową strukturę torfowiska ulegał zmianie w czasie. Porównanie treści serii zdjęć lotniczych pozwoliło wyróżnić zarówno obszary poddane intensywnej antropopresji (użytkowane rolniczo, w tym meliorowane), jak i stosunkowo mało przekształcone, a zatem najbardziej odpowiednie dla badań paleoekologicznych. Największe przekształcenia powierzchniowej struktury torfowiska nastąpiły do roku 1964. Od tego czasu, na kolejnych zdjęciach lotniczych liczba obiektów zaklasyfikowanych jako sztuczne wyraźnie malała. Na najstarszym zdjęciu zidentyfikowano 106 antropogenicznych obiektów liniowych (rowy, granice działek, itp.) o łącznej długości przekraczającej 6,6 km, natomiast na najnowszym obrazie takich obiektów odnaleziono zaledwie 40 a suma ich długości wyniosła ok. 3,5 km. Jeszcze wyraźniej zaznacza się spadek udziału powierzchni przekształconych w całkowitej powierzchni mokradła; z 6,3 % w 1964 r. do 0,1 % w 2011. Najwięcej obiektów antropogenicznych zidentyfikowano w północno-zachodniej, środkowo-południowej i wschodniej części torfowiska. W pierwszym i drugim obszarze są one śladami prób rolniczego wykorzystania mokradła, natomiast w ostatnim występują obiekty zinterpretowane głównie jako drobne rowy melioracyjne. W wyniku przeprowadzenia interpretacji sekwencji zdjęć lotniczych odnotowano, że w badanym okresie najmniej przekształcony został interior torfowiska położony na zachód od jeziora Rzecińskiego.

EN

Due to floristic richness, plant communities diversity and good condition of wetland ecosystem in 2008 Rzecin Peatland (PLH300019) have been joined into Natura 2000 network of protected sites. In previous investigations several glacial relicts have been detected within the site and what is more nearly half of identified plant communities has been defined as perdochoric. That can suggest that human impact on the wetland ecosystem was quite small and its present state is quasi-natural. However, according to palaeoecological research conducted at this wetland, much of the wetland was formed during last couple of centuries, and because of that is much younger than previously thought. Moreover, these results suggests that both the beginnings of the peatland and its development could be under strong influence of human, who was affecting the ecosystem mainly by melioration works. The main aim of this paper is to determine those parts of the peatland which are the most and least affected by human activity by analyzing airborne imagery. Moreover changes in anthropopressure degree during last 50 years are analyzed. The comparison of multitemporal images allowed also to distinguish areas with intensive drainage system, those used for agriculture, and those on which human influence was quite weak, and because of that fact, which are the most suitable for most of palaeoecological researches. The greatest number of artificial objects has been noticed in the pictures from 1964. However it seems that many of them are artifacts from previous periods. In subsequent years this number significantly decrease. 106 artificial linear objects (ditches, field boundaries, etc.) with a total length of more than 6.6 km have been identified in the pictures from that year, when in the last picture (from 2011) only 40 objects with the total length of 3.5 km. Also, the decline in percentage of humantransformed areas can be observed; in 1964 they covered 6.3 % of the peatland, while in 2011 – only 0.1 %. Objects interpreted as anthropogenic appear the most often in the north-west, south-central and east-central part of the mire. In the first and second mentioned places their genesis is probably connected with agricultural use of peatland; in the last one – with drainage system. Multitemporal analysis of aerial photographs allowed also to suppose that the least transformed part of Rzecin Peatland is its central area located to the west of the lake.

3

Zmiany ukształtowania powierzchni osuszonych obszarów Białorusi

Miejerowskij A. S., Karnauchow W. N.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2001

|

T. 1, z. spec. (3)

233-238

PL

Osuszenie terenów mokradłowych powoduje kształtowanie się czynników wywołujących zmiany naturalnego krajobrazu. Zmiany pierwotnej rzeźby terenu wywołuje budownictwo melioracyjne i rolnicze użytkowanie gruntów. Zaobserwowano istotne, antropogeniczne przekształcenia powierzchni terenu w wyniku odwodnienia rozległych obszarów, naruszenia naturalnych procesów erozyjno-akumulacyjnych w zlewniach rzek, budowy odbiorników sieci melioracyjnej, dróg, zbiorników wodnych, a także rolniczego zagospodarowania. Wieloletnie rolnicze użytkowanie osuszanych bagiennych krajobrazów prowadzi do wyraźnego przekształcenia zarówno mezo-, jak i mikrorzeźby. Zmiany te zaobserwowano głównie na obszarach występowania gleb torfowych zalegających na piaskach, które przeważają w obwodzie brzeskim (207,7 tyś. ha), homelskim (206,1 tyś. ha) i mińskim (263,6 tyś. ha). Następstwa zmian geomorfologii zmeliorowanych bagien nizinnych już obecnie oddziałują na funkcjonowanie systemów melioracyjnych podczas ekstremalnych warunków. Powoduje to konieczność rewizji podstawowej koncepcji sterowania gospodarką wodną pod kątem bardziej racjonalnego wykorzystania zasobów wodnych i użytków rolnych w Republice Białorusi.

EN

Drying of wetlands results in numerous factors that may modify natural landscape. Reclamation facilities and agricultural land use cause changes in the primary surface relief. Significant anthropogenic transformations of land surface have been observed as a result of drying extent areas, interfering in natural processes of erosion and accumulation in the river catchment basins, constructing receivers of the reclamation network, roads, water bodies and agricultural management. Long-term use of dried wetland landscapes leads to a distinct transformation of mezo- and microrelief. These changes have been observed mostly on peatlands lying on sands, which are a dominant form in the Brzesc (207.7 thous. ha) Homel (206.1 thous. ha) and Minsk (263.6 thous. ha) districts. Consequences of geomorphological changes of reclaimed lowland wetlands already now affect the functioning of reclamation systems under extreme conditions. This calls for a revision of basic concepts on water management in view of a more rational use of water resources and croplands in the Republic of Belarus.